Tulpenteelt op het
Akkerbouwbedrijf
7
Er is al gedurende een reeks van jaren sprake van
een verschuiving van de bloembollenteelt naar het
akkerbouwbedrijf. De gladiolen zijn al lang overwe
gend op het (kleine) landbouwbedrijf te vinden. Dat
komt mede, doordat de teelt niet aan vergunningen
of erkenningen was gebonden. De teelt van tulpen is
altijd een meer specialistische aangelegenheid ge
weest dan die van gladiolen. Geleidelijk komt ook hier
in echter verandering. Ook de tulpen worden steeds
meer in het bouwplan van de boer opgenomen. Het
meest sprekend is dat de IJsselmeerpolders, waar het
areaal tulpen reeds enkele honderden ha bedraagt
en waar voor veel boeren de tulpenteelt zelfs de voor
naamste bron van inkomsten is geworden.
MEER TULPEN OP AKKERBOUWBEDRIJVEN
In Zeeland is speciaal de gladiolenteelt van grote
betekenis. Met een oppervlakte van ca. 700 ha neemt
onze provincie globaal 30 van het landelijk areaal
voor zijn rekening.
De tulpenteelt is hier tot nu toe van zeer beschei
den omvang. Bij een totale landelijke oppervlakte
van ruim 5500 ha is Zeeland met 63 ha matig ver
tegenwoordigd. Ook andere bloembollen zoals nar
cissen e.d. worden vrij weinig geteeld.
Bij de teelt van tulpen vormen de geringe moge
lijkheden voor beregening ongetwijfeld een rem. De
tulp vraagt vooral na de bloei o.a. in de maand juni
voldoende vocht. Bij een te vroeg afsterven door
Een goed gewas tulpen.
beteren. De tulpenteelt biedt daarbij redelijke kan
sen, mits aan bepaalde voorwaarden kan worden vol
daan, o.a. wat betreft grond en vakkennis.
De akkerbouwer is daarbij in zoverre in het voor
deel, dat hij veelal over voldoende „verse" grond kan
beschikken. De tulp stelt, evenals de andere bloem
bollen, zeer hoge eisen aan de vruchtwisseling. De
specifieke bloembollenteler moet daarom meestal
grond huren tegen een zeer hoge prijs. De akkerbou
wer kan zijn eigen grond eventueel benutten. Overi
gens is niet alle grond goede tulpengrond. Integen
deel, er is meer ongeschikte dan goed geschikte grond.
BEZINT EER GE BEGINT
Het is niet de bedoeling om in dit artikel propa
ganda voor de tulpenteelt op het akkerbouwbedrijf
te maken. Evenmin om technische voorlichting be
treffende de teelt te geven.
We constateren alleen het feit dat geleidelijk steeds
meer akkerbouwers, ook in het zuid-westen van ons
land, proberen hun inkomenspositie te verbeteren
door tulpen te gaan telen.
Een nieuwe onbekende teelt is vrijwel altijd enigs
zins riskant. Niet voor niets wordt steeds hoge waar
de gehecht aan ervaring. Men hoort in de praktijk
dan ook wel eens van teleurstellende ervaringen.
Waarschijnlijk hadden die teleurstellingen voorko
men kunnen worden als men tevoren beter op de
hoogte was geweest. Vooral beter op de hoogte met
de gangbare normen die overal in ons land bij de
tulpenhandel gelden.
APARTE SFEER
Allereerst moet men weten dat de enorm sterke
positie die de Nederlandse tulp in de hele wereld in
neemt, in het verleden vooral is opgebouwd door on
dernemers, die zowel teler als handelaar-exporteur
waren. Logischerwijze zag men daarbij elkaar niet
alleen als collega, dooh ook als concurrent. Gezamen
lijk heeft men daarbij prestaties geleverd die diep
respect afdwingen, want men komt de bollenverko-
pers uit ons land overal ter wereld tegen, zij het dan
dat men vaak probeert elkaar vliegen af te vangen.
Verder is de teelt zeer lang met teelt vergunningen
beschermd tegen te grote uitbreiding. Het aanbod
werd doelbewust beperkt gehouden, Men had beslist
geen behoefte aan uitbreiding in nieuwe gebieden.
In die sfeer is lang gewerkt en gehandeld.
Hoe 't ook zij, lange tijd vormden de bollentelers
een vrij besloten club. Lang niet iedereen deed na
tuurlijk handel met het buitenland, maar wel kende
men elkaar zodanig, dat men bij het zaken doen be
hoorlijk wist wat men aan elkaar had. Dat, gold ook
voor de handel in plantmateriaal. Men kocht van
bekende adressen en had weinig behoefte aan spe
ciale keuringseisen.
BEPERKTE GARANTIE OP KWALITEIT
Die beperkte controle op het plantmateriaal kan
de met tulpen beginnende akkerbouwer wel eens
Veel uitval door Penicillium en botrytis.
■Mim
Op het akkerbouwbedrijf is ruimschoots verse grond
aanwezig.
woordiger koopt bij verschillende adressen en kent
vaak naderhand de herkomst niet meer. De veiling
zorgt er voor dat het geld geïnd wordt bij de koper
en afgedragen wordt aan de verkoper, doch bemoeit
zich niet met kwaliteit of gezondheid. De P.D. con
troleert op virus en aaltjes, doch niet op andere ziek
ten of op „dwalingen".
Zonder dat er sprake behoeft te zijn van kwade
trouw bij de vertegenwoordiger, gebeurt het daar
door soms dat men een minder goede partij krijgt.
Dit jaar kwam plaatselijk bij beginnende tulpentelers
in de akkerbouwsector veel uitval voor door Penicil
lium en botrytis. Dat bracht geldelijk veel nadeel
mee. Was dat nodig geweest?
GESELECTEERD
PLANTMATERIAAL AANBEVELENSWAARDIG
Tot voor kort was er betrekkelijk weinig belang
stelling voor speciaal geselecteerd plantmateriaal.
Waarschijnlijk vooral ook omdat het duurder is. De
vraag neemt echter toe.
Een extra injectie is te verwachten van het feit dat
het Produktschap voor Sierteeltgewassen een fors
bedrag beschikbaar heeft gesteld voor kwaliteitsver
betering van de tulpen. Blijkbaar ziet men de nood
zaak hiervan toch in. Daardoor kan de selectiekeu
ring verder uitgebouwd worden.
Dit geselecteerde materiaal wordt in de handel ge
bracht met een speciaal certificaat. Dit garandeerd
goede kwaliteit. Vooral 'beginnende tulpentelers kan
in overweging worden gegeven hiervan gebruik te
maken. Het kan teleurstelling voorkomen!
Tevens adviseren we advies te vragen bij het Con-
De heer Stienstra wijst een beginnende teler op
ziektebeelden.
droogte blijft de bol gemakkelijk juist iets te klein
voor de maat „leverbaar" en dat betekent voor de
prijs een zeer groot nadelig verschil. Dat men in
Zeeland meestal geen water kan geven is dus een
belangrijk nadeel.
Anderzijds is het klimaat in het zuid-westen erg
gunstig voor het telen van cultivars die geschikt zijn
voor vroege bloei. Men kan daardoor voor de lever
bare bol een aanmerkelijk hogere prijs bedingen dan
in de noordelijker gelegen gebieden. Hierdoor kan
het nadeel van de gebrekkige vochtvoorziening weer
grotendeels goedgemaakt worden.
De laatste jaren was er daardoor sprake van uit
breiding van de tulpenteelt in Zeeland. Het is te
verwachten dat deze ontwikkeling verder door zal
zetten. De animo zal dan waarschijnlijk vooral ko
men van de zijde van de akkerbouwers. De prijzen
van de akerbouwgewassen staan onder druk en ieder
zoekt naar gewassen die het inkomen kunnen ver
parten spelen. Men koopt van een vertegenwoordiger
en de transactie loopt via bekende en vertrouwde
veilingen in Holland. Eventueel is het materiaal door
de P.D. gecontroleerd. Alles bij elkaar lijkt alles ver-
trouwenswekkend. Het garandeert echter niet dat het
plantmateriaal aan hoge eisen voldoet. De vertegen-
MINIMUMPRIJSREGELING KRUISBESSEN
Met ingang van 24 mei zal op de Nederlandse veilin
gen voor het prodiukt groene kruisbessen een minimum
prijsregeling van kracht zijn. Deze gaat uit van het Cen
traal Bureau van de Tuinbouwveilingen. De minimum
prijs voor groene kruisbessen boven 15 mm doorsnede
is vastgesteld op 35 cent per kg. Bij eventuele doordraai
sulentschap voor de Tuinbouw te Goes, waar bollen-
specialist Stienstra waardevolle inlichtingen en teelt-
wenken kan geven. Door keuze van geschikte grond,
goed plantmateriaal en een juiste verzorging kan men
de kans op bevredigende uitkomsten met de tulpen
teelt sterk verbeteren.
ontvangt de teler voor de eerste kwaliteit 28 cent per kg
vergoeding en voor de tweede kwaliteit 21 cent. Voor
afwijkende kwaliteit wordt geen vergoeding betaald.
Aangenomen mag worden dat in het zuiden van het land
in de eerste week van juni de aanvoer van groene kruis
bessen gaat beginnen. Het areaal van dit produkt is de
laatste jaren ingekrompen. Bovendien hangen er thans
in veel gevallen niet veej bessen aan de struiken, zodat
een betrekkelijk, kleine produktie wordt verwacht.
