'EISSÉ
Het hierboven vermelde verschijnsel van het uit
drogen van de bovenste bodemlaag in droge perioden
gaat de bouwlandpercelen niet voorbij en is voor
sommige gewassen nadelig voor hun uiteindelijke
kg-opbrengst en kwaliteit. Ter verduidelijking vol
gen hier enkele voorbeelden:
1. Bij het begin van de knolzetting krijgt de aard-
appelschurft op schurftgevoelige gronden haar
kansen. De prijs van de te oogsten aardappelen
speciaal bij pootaardappelen wordt hierdoor zeer
nadelig beïnvloed.
2. De groei van de aardappelknollen stagneert en als
er na verloop van tijd voldoende regen valt, komt
k* vS"' ~t X -*
tam
W \v
C:
ieve akkerbouw; rechts spinazie
as.
5. Ondiep wortelende bolgewassen als tulpen en an
dere worden in kg-opbrengst en kwaliteit sterk
gedrukt.
6. Het rooien van gewassen als aardappelen en bloem
bollen en. verder ook de grondbewerking tussen
het eerste en tweede gewas bij dubbele teelten in
één jaar, kunnen niet op tijd worden uitgevoerd
en men moet blijven wachten.
Tijdige beregening kan bij een juiste toepassing de
hierboven geschetste nadelige gevolgen bij een te
sterk uitgedroogde bovenste bodemlaag voorkomen.
Wellicht overbodig wil ik hier opmerken dat er bij
beregening op een akkerbouwbedrijf nooit de gehele
Goed waterbeheer vereist bij moderne grasland- en bouwlandexploitatie
inlaat van buitenwater in de polderwatergangen tijdens de groeiperiode.
de ontwikkeling van de aardappelknollen weer op
gang. Hierbij worden de bekende doorwasknollen
gevormd en als nevenverschijnsel kan hierbij in
meer of mindere mate de zeer hinderlijke glazig
heid naar voren komen.
3. In een droge bovenlaag gezaaide respectievelijk
geplante late gewassen als stamslabonen, spinazie,
op ruggen uitgezaaid witlof, kool- en knolselderij-
planten e.d. worden bij hun kieming en jeugd-
ontwikkeling sterk geremd of sterven af.
4. Akkerbouwmatig bedreven groenteteelten zoals
spinazie e.a., welke in de vorm van blad worden
afgeleverd moeten voor een goede opbrengst vol
doende water krijgen.
oppervlakte behoeft te worden beregend. Gewassen
als bieten en granen ondervinden zoals reeds vermeld
is in het geheel geen last van een uitdrogende boven
ste bodemlaag integendeel; een en ander geldt even
eens voor andere gewassen als koolzaad, karwij, lu
zerne e.d. Voor degelijke gewassen op goede vocht-
houdende gronden is en blijft beregening overbodig.
VEILIGSTELLEN OPBRENGST EN KWALITEIT
DIJ intensieve plantenteelt op gras- en bouwland
D is het vereist de oogstzekerheid, hoge opbrengst
en goede kwaliteit, veilig te stellen. Dit houdt in dat
wanneer in een kritieke periode voor de groei van
het gewas of grasland de regen voor korte of langere
tijd verstek laat gaan de akkerbouwer en veehouder
het betreffende perceel c.q. meerdere percelen moe
ten kunnen gaan beregenen. Het zal uiteraard van de
weersomstandigheden afhangen of er vaak of minder
vaak zal moeten worden beregend denk maar eens
aan natte en droge zomers met daarbij een onregel
matige verdeling van de neerslag Vanuit het oog
punt van het meerdere werk, dat beregening vraagt,
is het een gunstig aspect, dat er in een droge periode
meer werkbare velduren zijn dan in een natte perio
de. Wel moet hier onderstreept worden dat beregenen
alleen zin heeft wanneer de boer er op tijd mee be
gint. Dit tijdstip ligt eerder, dan wanneer groeistag-
natie zichtbaar wordt. Immers „het huis, staat dan al
in lichte laaie" en blussen is dan te laat. In dit ver
band wil ik er hier ook op wijzen dat handel in
regeninstallaties tijdens droogteperiode in feite ook
een ongelukkig verschijnsel is. De leveringstijden zijn
dan vaak lang en de adspirant-koper heeft de strop
op het bouw- of grasland dan al te pakken. Geld voor
de aankoop van een beregeningsinstallatie kan hij in
zo'n situatie beter niet uitgeven.
De waterschapslasten benaderen in sommige ge
bieden al bijna de helft van de pachtsom van de cul
tuurgrond. Bij dergelijke waterschapslasten mag ook
een goed waterbeheer worden verlangd. Het is ver
heugend dat menig bestuur van polder of waterschap
zich hier ook ter dege van bewust is. In waterschap
pen als Oudland van Zevenbergen, de Alm en Bies-
bosch wordt er naar gestreefd om in de zomer in de
sloten een voldoende hoog waterpeil te hebben.
Veel boeren hebben hierdoor water bij de hand om
hun bedrijf daar te gaan beregenen waar dit tijdens
de groeiperiode van de gewassen nodig mocht zijn.
Beregening middels te verplaatsen buizen en
sproeiers vraagt op veel landbouwbedrijven te veel
arbeid en het verplaatsen van de installatie is een
onaangenaam karwei. Door uitbreiding van zo'n
regeninstallatie met slangen kan de hoeveelheid arbeid
voor het verplaatsen van de installatie met 20 wor
den teruggebracht en bovendien wordt de arbeids
organisatie dan veel minder verstoord. Bij een inten
sieve bouwland- en graslandexploitatie zullen het
inlaten van buitenwater en de vooruitgang in de ont
wikkeling naar arbeidsbesparende beregeningssyste-
men er toe leiden dat op meer landbouwbedrijven
door beregening de rentabiliteit van het bedrijf kan
worden verhoogd.
Op 28 april 1.1. zijn minder arbeid vragende bere-
geningssystemen met slangen, haspels en andere
hulpmiddelen in Terheyden gedemonstreerd. Dq prak
tijk toonde hiervoor een goede belangstelling. Een
verslag van deze demonstratie is onderstaand opgeno
men.
3b. AUTOMATISCHE KOGELAFSLUITING
3c. VOETBEDIENDE
AUTOMATISCHE KOGELAFSLUITING
4. FLEXIBELE SLANG
OP HASPEL met SPROEIER OP SLEDE
De handbediende haspel wordt normaal op de
hoofdleiding gemonteerd en voorzien van 36 m „Tri-
coflex" nylonversterkte slang. De slang is hierbij ge
makkelijk op en af te rollen. De slede moet bij het
uitrollen op de gewenste afstand worden geplaatst.
Bij het oprollen komt de slede van zelf mee. De slede
kan beslist niet omvallen. Mogelijk wel wat verstrikt
raken in b.v. een volledig ontwikkeld aardappelge
was.
Enkele prijzen:
Slanghaspel geschikt voor 36 m slang 152,
Haspel hydrant 72,
36 m kunststofslang „tricoflex" met Geka
koppelingen 85,
Slede statief, compleet met Geka koppeling 57,
Alles exclusief B.T.W.
Verder aanwezige materialen:
Een slanghaspel kruiwagen geschikt voor 110 m
19 mm slang /-220,
Een slanghaspelwagen geschikt voor 20 x 36 m 19 mm
slang. Door middel van de nodige Geka koppelingen
kan hiermede de totale lengte aan slangen in een
keer op de haspel worden gerold. Aandrijving in
handkracht en door middel van de aftakas op de
trekker.
ARBEIDSBESPARING
Door uitbreiding van een normale beregenings
installatie met losse slangen en prikstatief werd vo
rig jaar op de proefboerderij „De Waag" N.O.P. een
arbeidsbesparing van ongeveer 200 verkregen. Dit
is een belangrijke besparing op de arbeid die bere
gening in de praktijk vraagt. Maar er zijn beslist
meer voordelen, namelijk een betere dagorganisatie
en belangrijk meer effectieve uren voor de instal
latie.
De capaciteit van de installatie wordt hierdoor als
het ware belangrijk uitgebreid. Het volgende doet
zich namelijk voor. Het verleggen van de buizen bij
een normale regeninstallatie van 250 m lengte vraagt
ongeveer 3 manuren per ha per keer beregenen. Op
bouwland kan men moeilijker lopen dan op grasland.
Tijdens het verleggen staat de gehele installatie stil.
Wanneer het verleggen ook inderdaad door 1 man
gebeurt betekent dit per ha, althans voor de instal
latie, een verlies of beperking met 3 uur. Meestal zal
het verleggen wel door twee man worden uitgevoerd.
Ook dan nog een verlies van IV2 effectief draaiuur
t.o.v. beregening met slangen. Het verleggen is een
(Zie verder pag. 16)
n: grotere capaciteit van de buisberege-
>aring en arbeidsverlichting.
Slangenhaspel vereenvoudigt het uitrollen en opnemen van de slangen.
gel wordt hierbij omlaag gedrukt, zodat de opening
vrij komt voor het sproeiwater.
Kosten: 2 paar standpijpkoppelingen plus
halskragen
6 buizen a 6 m
1 eindstop
1 statief (lang of kort)
B.T.W. 14%
Totaal per eenheid
72,—
171,—
4,50
55,-
302,50
42,50
345,—
2 x voetstuk met afsluiter 2 x ƒ30,40 60,80
36 m buis koppelingen „171,
Eindstop 4,50
Statief (groter of kleiner55,
B.T.W. 14%
Totaal per eenheid
291,30
40,78
332,—
Bij bovenstaande kostenberekeningen zijn geen
sproeiers opgenomen.
Het dwarsgeplaatste voetstuk, waarop de afsluiting
is bevestigd, kan in 2 verschillende uitvoeringen wor
den geleverd (groter of kleiner formaat).
Globale kosten:
6 m. Gewicht ruim 1 kg per buis. Totale kosten per
eenheid van 36 m lengte inclusief afsluiter, statief,
eindstop en B.T.W. 200,
Door middel van de druk in de leiding tijdens het
beregenen zorgt een rubberkogel voor de afsluiting.
Met behulp van een bajonetsluiting wordt de sproeier
op statief in de standpijpkoppeling geplaatst. De ko-
