DINGEN VAN DE WEEK
23
KORTE TUINBOUWNOTITIES
FRUITPRIJZEN MINDER LAAG
De fruitprijzen zijn de laatste tijd naar verhouding
flink aangetrokken. Voor bepaalde rassen liggen ze
zelfs op een redelijk peil. Speciaal d<e Conference heeft
een enorme sprong gemaakt.
Natuurlijk betekent dit niet dat de problemen van
de overproduktie nu plotseling zijn opgelost. Men mag
niet verwachten dat het al is uitgeziekt. Wel is eens
te meer gebleken hoe moeilijk het is om het verloop
van de afzet te voorspellen. Iets meer vraag of iets
minder aanbod kunnen een zeer grote invloed op het
prijspeil uitoefenen.
VOORUITZIENDE BLIK
De opleving in het prijspeil is ongetwijfeld vooral
terug te voeren tot het feit dat vorig najaar vrij veel
appels en vooral zeer veel peren door interventie uit
de markt zijn genomen.
Sommigen zeggen thans dat ze het huidige verloop
aan zagen komen. Ze waren volgens hun in oktober-
november al tot de conclusie gekomen dat er zoveel
„naar de hoop" ging, dat het overblijvende een goede
prijs zou opbrengen.
We zijn zo vrij dat te betwijfelen. Als ze het werke
lijk aan hadden zien komen, hadden ze wel anders ge
handeld. Niets was gemakkelijker geweest dan Con
ference voor een kwartje per kg op te kopen en die
later weer voor drie kwartjes te verkopen. Zelfs na
aftrek van uitval en bewaarkosten was er nog een
fors bedrag met weinig moeite mee verdiend.
BOTERHAM
Als fruitteler verdient men met heel veel moeite
slechts een heel laag inkomen. Terecht wordt er door
de deskundigen op gewezen dat men toch steeds moet
streven naar een hogere produktie per man, met be
houd van prima kwaliteit.
Bij de zwoegende teler komt zo'n boodschap echter
niet altijd prettig over. Dat bleek na een lezing waar
in werd gezegd dat we moeten naar 8 ha per man en
dat er dan nog wel een boterham te verdienen zal
zijn. Uit de zaal werd de vraag gesteld: „Zou er dan
nog tijd overblijven om die boterham op te eten?"
VIJF-EN-VEERTIG PLUS
Een grief van sommige telers tegen bepaalde be
grotingen is wel, dat er steeds van wordt uitgegaan dat
er hoge arbeidsprestaties worden geleverd. Prestaties
die inderdaad goed mogelijk zijn voor gave, ge
zonde werkers van b.v. 25 tot 40 jaar. Maar die een
zware opgave vormen voor personen die, wat spier
kracht en uithoudingsvermogen betreft, over hun
hoogtepunt heen zijn.
Vandaar de onlangs gehoorde vraag: „Is er op de
moderne bedrijven geen plaats meer voor ouderen?
Moeten de agrariërs (werkgevers en werknemers)
met hun 45e jaar alsnog omgeschoold worden voor
een ander beroep of krijgen ze vervroegd A.O.W.?
GROTERE APPELEXPORT
De export van onze (Nederlandse) appels nam in
1970 zeer sterk toe, namelijk van ca. 50 miljoen kg in
1969 tot 87 miljoen kg in het afgelopen jaar. West-
Duitsland was daarbij weer verreweg de belangrijk
ste afnemer. Bij die toename is waarschijnlijk van veel
betekenis geweest dat er in Duitsland een beurtjaar
was; de appeloogst was er circa 1750 miljoen kg tegen
over bijna 2600 miljoen kg in het jaar tevoren.
Bij de vergrote export moet wellicht ook in ogen
schouw worden genomen dat ons fruit in 1970 van
uitzonderlijk goede kwaliteit was. Zelden was het zo
goed van smaak, zelden was de Golden zo gaaf. Dat
heeft de afzet toch wel vergemakkelijkt, hoewel
anderzijds de houdbaarheid geen sterk punt was.
WESTDUITSE BEURTJAREN
Als de Westduitse fruittelers een beurt jaar hébben,
is dat altijd gunstig geweest voor het prijspeil in ons
land. Een grote Duitse oogst betekent echter ook voor
ons een laag prijspeil.
De laatste 6 jaar kwam de appelproduktie in West-
Duitsland twee maal boven de 2 miljard kg, namelijk
in 1967 (2.275 miljoen kg) en in 1969 (2.575 miljoen
kg). De gemiddelde veilingprijs i* ons land was toen
bijna 10 ct. lager dan in d'e andere 4 jaren, toen Duits
land een kleinere öogst had.
APPELVOORRADEN
De ramingen van de appelvoorraden in de E.E.G.
geven vrijwel alle lagere cijfers te zien dan vorig jaar
om deze tijd.
Dat geeft enige moed voor het verdere prijsverloop.
De houdbaarheid van de oogst 1970 is echter geen
sterk punt. Het advies blijft dan ook: Ruim het fruit
op vóór er veel uitval is, dus op een moment dat de
kwaliteit nog goed is.
LOONSTIJGING
De kosten stijgen in ons land zeer snel. Vooral de
lonen gaan in fors tempo naar boven. Een (schrale)
troost is dat dit bij onze EEG partners ook het geval
is. Volgens een overzicht van het Centraal Bureau
v. d. Tuinbouwveilingen stegen de uurlonen in de in
dustrie in 1970 met 15,4 in W.-Duitsland, met 12
in Nederland en Frankrijk, met 13 in België en
zelfs met 20 in Italië.
BESCHEIDEN
Volgens datzelfde overzicht van het Centraal Bureau
werd in 1970 voor een bedrag van ruim 37V2 miljoen
gulden omgezet op de Zeeuwse veilingen. Landelijk
gezien een bescheiden bedrag, want het vormt slechts
3,1 van het Nederlandse totaal. Vooral Zuid-Hol
land heeft een enorme omzet. In die provincie werd
voor ruim 625 miljoen gulden geveild, wat 51,2 van
het landelijk totaal betekende.
Wat weinigen zullen weten is, dat St. Annaland (één
van de 4 Thoolse veilingen) een iets hogere geldelijke
omzet had dan Middelburg en Terneuzen.
O.
STAND VAN DE GROENTEGEWASSEN
Het gevolg van de vorstperiode voor de onder glas
geteelde produkten was, dat in het algemeen een
FRUIT BLEEF GEVRAAGD
Ook in de afgelopen periode bleef de goede vraag
naar appelen voortduren en dat had tot gevolg dat de
prijzen wat konden aantrekken. Aanvankelijk was
er sprake van enige stilstand op een niveau van rond
55 cent per kg voor de beste kwaliteiten Golden De
licious, maar eind vorige week lag de prijs van deze
kwaliteit weer dicht tegen 60 cent per kg. De maat
6570 mm deed tussen 40 en 45 cent en voor de maat
6065 mm werd rond 40 cent per kg betaald. Er was
nog al wat klasse II kwaliteit en hiervoor werd 58
cent per kg minder betaald dan voor de klasse I kwa
liteit.
In Zeeland is er nu nog maar heel weinig Jonathan
en Goudreinette te koop. Van eerstgenoemd ras wer
den fraai gekleurde partijen aangeboden en hiervoor
werd dan voor wat de grote en middelmaten betreft
tussen 55 en 65 cent per kg betaald. Minder gekleur
de partijen waren op 4050 cent per kg ook duurder.
Bij de Goudreinette kwamen er uit de gescrubde
c.a.-cellen nog beste kwaliteiten en hiervoor werd dan
tussen 70 en 75 cent per kg betaald. De kleine maat
klasse I kwaliteit (6575 mm) werd verkocht tus
sen 60 en 65 cent per kg.
lagere temperatuur moest worden aangehouden dan.
wenselijk was. Voor de open grond teelten kan wor
den gesteld dat de vorst met de daarbij gepaard gaan
de sneeuwval de algehele stand nadelig heeft beïn
vloed.
ONDER GLAS
Sla (oogstperiode maart). Het gewas vertoont een
goede stand en de te oogsten sla zal, naar men ver
wacht, van uitstekende kwaliteit zijn. Geraamd wordt
dat in de tweede helft van deze maand ruim 400 ha sla
zullen worden geoogst (Totaal in maart 600 ha).
Komkommers. Gewas- en vruchtontwikkeling ver
lopen tot heden goed. Mogelijk dat de lage tempera
tuur van eind februari begin maart enige vertraging
zal hebben op de komende produktie. Het areaal
onderging t.o.v. 1970 tot op heden geen wijziging van
betekenis.
Tomaten. Hoewel de stooktomaten 'een normale
stand te zien geven, is de invloed van de afgelopen
koude periode niet of nog niet aan te geven. Hier en
daar laat de zetting wat te wensen over terwijl plaat
selijk enige aantasting van virus voorkomt.
Aardbeien staand glas verwarmd. Ondanks het
voorkomen van voorbloei en dode knoppen, waarvoor
geen duidelijke oorzaak te noemen is, is het stand-
cijfer goed.
AANVULLENDE OPMERKINGEN
Naar aanleiding van de uitkomsten van de maande
lijkse areaal-steekpro'ef wordt in maart een betrekke
lijk kleine aanvoer van sla verwacht, doch daaren
tegen in april een zeer groot aanbod. Eind aprilbegin
mei zal de aanvoer weer normaal worden.
Bij de komkommers was er een vervroeging van
het tijdstip van planten, doch dit is tot nu toe niet in
de aanvoer tot uitdrukking gekomen. Het tomaten-
areaal was op 1 maart 15 kleiner dan vorig jaar,
doch iets groter dan twee jaar geleden.
WAT Zeeland betreft kan nog worden opgemerkt
dat er in de koude of licht verwarmde kassen
een verschuiving plaats vindt van tomaten naar de
kleinere produkten, b.v. bonen. Dat vindt vooral zijn
oorzaak in de matig tot slechte uitkomsten met
„koude" tomaten vorig seizoen, toen er maandenlang
veel doordraai was. Het prijsherstel dat andere jaren
altijd in de herfst optreedt, kwam te laat om nog wat
goed te maken.
Voor al deze rassen is er dus sprake van een ver
betering van de prijs. Nu moeten we er bij zeggen
dat het uitgangspunt wel erg laag lag. De bewaarkos
ten zijn groot en er treden in heel wat partijen ook
nog bewaarverliezen op, maar dat neemt niet weg,
dat er toch sprake is van een verbeterde situatie en
dat is op zichzelf reeds van belang.
Het is jammer dat het aantal telers dat er van pro
fiteert, erg klein is geworden. Er waren op de vei
lingen in ons gebied ook nog goede partijen Winston
te koop. De prijs hiervan was sterk afhankelijk van
de kleur en de kwaliteit en lag tussen 60 en 75 cent
per kg. Goede partijen Laxton Superbe waren er maar
weinig te koop en hiervoor werd voor de grote en
middelmaten tussen 60 en 75 cent per kg betaald.
Dat de bomen niet tot in de hemel groeien bleek uit
de prijsontwikkeling bij Conference. Het aanbod
was niet overweldigend groot maar de prijs liep te
rug en kwam voor de grote en middelmaat klasse I
kwaliteit op rond en iets beneden 80 cent per kg ter
wijl voor de C-maat rond 60 cent per kg betaald werd.
Dat is op zichzelf nog een redelijke prijs maar toch
510 cent per kg minder dan enkele weken geleden
werd betaald.
WORIGE week is bekend gemaakt waarvoor er
gelden beschikbaar gesteld zullen worden uit
het EEG-structuurfonds voor de landbouw, het zgn.
„oriëntatie- en garantiefonds". De eerste toewijzing
van gelden uit dit fonds voor 1971 werd bekend ge
maakt en Nederland kreeg van het bedrag dat werd
uitgekeerd ruim 15 miljoen gulden, dat was 8% van
het totaal.
Zoals bekend behoren tot de objecten die steun
krijgen o.m. de ruilverkavelingen de PoelHeinkens-
zand en Kieldrecht.
Dat zijn zgn landbouwstructuur-objecten. Er wor
den ook 7 Nederlandse marktstructuur-objecten ge
financierd en daaronder namen de veilingen een be
langrijke plaats in. We lazen dat voor de bouw van
een nieuwe veiling bij Veldhoven (veiling Eindhoven)
een subsidie wordt verstrekt van 1.692.643,
Voor de eerste fase van de nieuwe veiling Westland
Zuid werd een bedrag van 1.855.304,beschikbaar
gesteld en de veiling Westland Noord kreeg in de der
de fase van haar uitbreiding een bedrag van 131.974.
Voor de 'aanschaf van een installatie voor het vacuum-
koelen van tuinbouwprodukten te Berkel werd 199.455
beschikbaar gesteld. Tenslotte vermelden we nog dat
voor uitbreiding en modernisering van de bloemen
veiling in Honselersdijk een bedrag van ruim 2,5 mil
joen gulden uit de EEG-pot beschikbaar werd gesteld.
Dat zijn belangrijke bedragen en met enige jaloerse
gedachten hebben we er naar gekeken. We bedach
ten op dat moment dat het zuidwesten toch wel belang
rijke kansen voorbij heeft laten gaan om te profiteren
van deze steun uit Brussel bij de verbetering van de
marktstructuur.
We vernamen dat b.v. de veiling Westland-Noord,
welke zoals bekend in Monster is gebouwd en een
combinatie is van vier bestaande groenteveilingen, in
totaal ruim 2,7 miljoen gulden steun van dit EEG-fonds
heeft ontvangen. Als we lezen dat de veiling Eind
hoven bijna 1,7 miljoen gulden krijgt voor een nieuw
bouw die dan bovendien een belangrijke efficiënce
verbetering met zich mee brengt, dan is dat nog al
wat.
We gaan deze week niet nakaarten over gemiste
kansen bij de verbetering van de afzetstructuur. Er
doen velerlei berichten over een gesprek over een
veilingfusie in het zuidwesten de ronde die weer op
gang gekomen zijn. Het is te hopen dat bij deze be
sprekingen niet gekeken wordt naar het verleden maar
naar de toekomst en het beleid dat daarin gevoerd
zal moeter worden.
WORIGE week kwamen uit enkele Zeeuwse kas
sen de eerste aardbeien van het nieuwe sei
zoen. De heer Kik uit Bruinisse won de race en veilde
dinsdag 16 maart in Rotterdam de primeurs van deze
oogst. De andere dag volgde in Kapelle de heer Mijns-
bergen. De eerstelingen van de aardbeienoogst 1971
kwamen voor wat Kapelle betreft een week eerder dan
het vorig jaar.
Aangenomen moet worden dat tot de paasdagen het
aanbod klein zal blijven. Er wordt nog al wat zeer
vroege teelt met belichting en verwarming toegepast
en daarom zullen er in de tweede helft van april wel
redelijke aanvoeren van dit produkt kunnen komen.
De stand van de kasaardbeien is op verschillende
bedrijven niet geweldig. Vooral geldt dat voor de zeer
vroege teelt en dan speciaal voor het ras Glasa. Hier
bij komen nog al wat zgn. „groenbloeiers" voor, soms
zelfs in een zodanige mate dat er sprake is van een
zwaar tegenvallend gewas.
Het is te hopen dat de prijs veel goed zal maken
want de kosten die gemaakt moeten worden voor de
zeer vroege en vroege kasaardbeienteelt zijn bijzon
der hoog. Een prettige omstandigheid is wel dat het
vorig jaar uit een onderzoek van het Centraal Bureau
van de Tuinbouwveilingen is gebleken dat Zeeland*
en speciaal de veiling in Kapelle-Biezelinge zeer gun
stig voor de dag kwam met de gemiddelde prijzen van
de kasaardbeien. Bij deze veiling waren de aanvoeren
van betekenis en voor de meeste rassen lag de prijs
belangrijk hoger dan bij andere belangrijke aardbeien
veilingen. Dat zal de telers in dit gebied zonder twij
fel voldoening hebben gegeven.
Er heeft dit jaar weer wat omschakeling plaats ge
vonden van aardbeien naar groenten en dan speciaal
naar de sla-kant. Het zal wel nodig zijn dat er ook
wordt gezorgd voor een voldoende ruim aanbod van
aardbeien om de centrumfunktie te behouden. Bij de
afzet van al onze tuinbouwprodukten gaat dat overi
gens van steeds meer betekenis worden. Ook dat is
echter geen zaak van vandaag of gisteren.