Teeltbeschrijvingen
zijn in!
l
RINGEN VAN DE WEEK
r)E verpakking speelt bij de hedendaagse afzet
een grote rol. Een goede verpakking laat het
produkt als het ware zichzelf verkopen.
20
TJ. BUISHAND, Ing.
Cons. Groenteteelt Vollegrond
te Alkmaar.
ONGEVEER een jaar geleden is het Consulent
schap Voor de Groenteteelt in de volle grond te
Alkmaar gestart met een serie teeltbeschrijvingen
van groentegewassen in de vollegrond. In een regel
matig tempo zijn in 1970 vijftien boekjes verschenen,
voor 1971 staat ongeveer hetzelfde aantal op het pro
gramma. Het is de bedoeling om in het voorjaar 1972
met geheel bijgewerkte herdrukken te komen, zodat
de boekjes een actueel karakter blijven behouden.
De vraag naar deze teeltbeschrijvingen heeft de ver
wachtingen ver overtroffen. Bij de eerste boekjes is
namelijk uitgegaan van een oplaag van 1000 exem
plaren. Dat er van verschillende nummers bijbesteld
moesten worden, blijkt uit onderstaande tabel, die de
aizet weergeeft per 1 maart 1971.
Datum van
Afzet van
No.
Gewas
verschijnen
Prijs
1 mrt 1971
1
witlof
13- 2-'70
2,25
1898
2
spruitkool
11- 3-'70
ƒ2,—
1767
3
waspeen
10- 4-'70
ƒ2.—
1191
4
boerenkool
29- -'70
1,50
907
5
knolselderij
27- 5-'70
ƒ2.—
1135
6
radijs
11- 6-70
1,50
820
slaboon
1- 7-'70
2,50
1239
8
wittekool
15- 7-'70
ƒ2,25
870
9
koolraap
24- 7-'70
1,75
718
10
bloemkool
27- 8-'70
2,60
1100
11
rcdekool
8- 9-70
2.25
750
12
kroten
1-10-70
ƒ2,10
675
13
asperge
15-10-70
ƒ2,40
964
14
spinazie
18-11-70
ƒ2,25
886
15
savooiekool
7-12-70
ƒ2,25
562
16
zaaiuien
27- 1-71
ƒ2,—
1717
Naast witlof en spruitkool is vooral zaaiuien een
„bestseller" gebleken. Van dit laatste boekje werden
in vier weken tijd ruim 1700 exemplaren verzonden.
Verder zijn waspeen. knolselderij, stamslaboon en
bloemkool de eerste 1000 gepasseerd. Opvallend is
verder de vrij grote belangstelling voor „kleine" ge
wassen zoals boerenkool en radijs.
WAAR GAAN DE BOEKJES NAAR TOE?
Presentexemplaren. In de eerste plaats worden van
ieder boekje tussen de 300 en 400 presentexemplaren
verzonden. Deze zijn bestemd voor mëdewerkers van
de regionale Consulentschappen die met groenteteelt
in dc vollegrond hebben te maken. Instituten, hand
bibliotheken van de Landbouwhogeschool, verschil
lende afdelingen van het Ministerie van Landbouw
en Visserij en de vakbladen, krijgen eveneens een
presentexemplaar toegezonden.' Land- en tuinbouw
scholen kunnen een presentexemplaar aanvragen
waarvan een veelvuldig gebruik wordt gemaakt.
Onderwijs. De opzet van teeltbeschrijvingen is zo
danig dat ze geschikt zijn om klassikaal bij het on
derwijs te worden gebruikt. Opvallend hierbij is dal-
op scholen met land- en tuinbouwonderwijs de be
langstelling voor de teeltbeschrijvingen groter is dan
op scholen met alleen tuinbouwonderwijs. De ver
wachting was verder, dat de boekjes minder geschikt
zouden zijn voor het lager land- en tuinbouwonder
wijs. Uit de bestellingen blijkt echter dat ze ook bij
het lager onderwijs klassikaal worden gebruikt. Het
beperkt zich tot de gewassen die in het gebied, waar
de school staat, belangrijk zijn. Ook op schakelcur
sussen wordt gebruik gemaakt van onze teeltbeschrij
vingen.
Zaadhandel. Uit verschillende reacties is ons ge
bleken dat de teeltboekjes door de zaadfirma's zeer
gunstig zijn ontvangen. Een aantal bedrijven is er
reeds toe overgegaan de complete serie aan de ver
tegenwoordigers en de selecteurs van het bedrijf te
verstrekken. Wij verwachten dat meer bedrijven dit
voorbeeld zullen volgen. De gedachte dat ook de ver
werkende industrie deze boekjes zou afnemen voor
eigen personeelsleden en voor hun contracttelers is
op één uitzondering na niet juist gebleken.
Groentetelers. Een belangrijk gedeelte van de af
zet gaat naar de individuele groenteteler. Zo ver wij
het kunnen beoordelen, is de vraag van akkerbou
wers naar deze boekjes vele malen groter dan die
van tuinders. Enerzijds is dit begrijpelijk. Voor de
akkerbouwers is het groentegewas een nieuw pro-
dukt, waarmee vaak nog te weinig ervaring is opge
daan. Voor de tuinder is de groenteteelt niet nieuw.
Ten onrechte gaat men dan vaak van de gedachte
uit, dat men alles van de teelt weet en dus geen
boekje meer nodig heeft. Wij hebben echter tuinders
gesproken die reeds jaren lang een bepaald gewas
teelden en die het toch zeer nuttig vonden de betref
fende teeltbeschrijving aan te schaffen. Verder con
stateren wij ook bij de amateurtelers van groenten
een groeiende belangstelling voor onze teeltbeschrij
vingen.
Buitenland. Hoewel in de Belgische vakbladen nog
weinig aandacht is geschonken aan de serie teeltbe
schrijvingen, neemt de vraag uit dat land toe. Op
enkele tuinbouwscholen worden sommige boekjes
klassikaal gebruikt. Verder zijn het vooral conser-
venfabrieken en teeltcommissionairs die boekjes heb
ben besteld. Ook uit Duitsland, Zwitserland, Scandi
navië, Engeland en Ierland komen bestellingen bin
nen. Het betreft hoofdzakelijk aanvragen van insti
tuten, zaadfirma's en conservenfabrieken. Vooral in
de Duitse pers is zeer lovend over deze serie geschre
ven.
WAAR ZIJN DE BOEKJÉS VERKRIJGBAAR
Teeltbeschrijvingen worden franco toegezonden na
overschrijving van het bedrag op postrekening 619524
van het Proefstation voor de Groenteteelt in de Volle
grond te Alkmaar of overmaking bij de Coöp. Zui-
velbank te Alkmaar, ten name van het Proefstation.
De boekjes betreffende ui-gewassen, te weten No. 16
Teelt van zaaiuien en No. 18 Teelt van plantuien,
zijn tevens verkrijgbaar bij de SNUIF te Middelhar-
nis, postrekening 26233, bankrelatie Coöp. Raiffeisen-
bank. Boekje No. 13, Teelt van asperge, kan ook via
het Consulentschap voor de Tuinbouw te Roermond
worden gekocht.
Een proef om de erkende boekhandel bij de ver
koop van teeltbeschrijvingen in te schakelen, is niet
geslaagd. Alleen bij de wetenschappelijke boekhan
del van Kniphorst te Wageningen zijn alle teeltbe
schrijvingen uit voorraad leverbaar.
Door enkele veilingen en aankoopverenigingen
worden af en toe collectieve bestellingen geplaatst.
Bij afname van minstens 10 boekjes per titel wordt
door het Proefstation te Alkmaar een korting gegeven
van 0,25 per stuk.
VOOR PREI NOG EVEN GEDULD
Het is opvallend dat wij reeds veel bestellingen
ontvingen voor het boekje „Teelt van prei". Dit boek
je is inmiddels in bewerking. Van de serie 1971 zijn
verschenen:
No. 16 Teelt van zaaiuien 27-l-'71 2,
No. 17 Teelt van (natuur) sla 24-2-'71 ƒ2,40
No. 18 Teelt van plantuien 8-3-'71 ƒ2,
Binnenkort zullen verschijnen:
No. 19 Teelt van winterwortelen maart
No. 20 Teelt van tuinbonen april
No. 21 Teelt van prei april
GOEDE VRAAG NAAR FRUIT
Op de fruitveilingen in ons gebied waren in de af
gelopen periode behoorlijke aanvoeren van over
wegend goed fruit. Tegenover het vrij ruime aanbod
stond een grote vraag, vooral naar de betere kwali
teit. Zeer gevraagd was de Cox's Orange Pippin, waar
van het aanbod sterk terugliep. Enkel in Terneuzen
en Fijnaart was van dit ras een aanbod van beteke
nis. Öe prijs van de goede kwaliteiten in de grote ma
ten lag tussen 75 en 90 cent per kg.
Toen de aanvoer van Cox's terugliep, nam de vraag
naar Laxton Superbe toe, een verschijnsel dat zich
elk jaar voordoet. De goede kwaliteiten van dit ras
deden in de grote en middelmaten tussen 70 en 75 cent
per kg. Voor de maat 6570 mm werd tussen 50 en
60 cent per kg betaald.
De Winston deed een vrijwel gelijke prijs als de
Laxton Superbe. Het aanbod van dit ras was nog niet
bijzonder groot.
Goede vraag bestond er naar de restanten van de
goudreinette. De klasse I kwaliteit steeg in de meest
gevraagde maten tot rond 70 cent per kg en de klasse
II kwaliteit werd verkocht rond 60 cent per kg. De
kleine maat van dit ras deed tussen 45 en 55 cent per
kg. De aanvoer van dit ras behoort nu weldra tot het
verleden.
Golden Delicious was uiteraard het ras waarvan
het aanbod het grootst was. Er kwamen steeds meer
partijen met goudgeel gekleurde appelen die nodig
geruimd moesten worden. De vraag was groot, in de
eerste plaats naar de wat groenere partijen die er dus
te weinig waren. Eind vorige week deden de goede
kwaliteiten van dit ras tussen 55 en 59 cent per kg.
De maat 65—7.0 mm werd toen verkocht voor 4045
cent per kg en ypor de kleine maat (6065 mm)
werd rond 35 cent per kg betaald. De prijs die nu voor
de Golden Delicious Wordt betaald begint langzamer
hand te lijken op die welke d'e teler minstens moet
ontvangen om dé teelt aantrekkelijk te doen zijn.
Er is een flinke export van appelen, niet alleen naar
West-Duitsland maar ook naar Frankrijk en zelfs naar
België en Engeland worden er af en toe wat verladen.
Jonathan begint langzamerhand wat aan te trekken.
Fraai gekleurde partijen werden in de meest gevraag
de maten verkocht rond en soms iets boven 50 cent
per kg.
|~}E vorige week maakte ons blad melding van het
feit dat een Tweede Kamerlid aan de Minister
van Landbouw en Visserij vragen heeft gesteld over
de uienprijs. De Nederlandse huisvrouw die uien wil
eten, en deze koopt in de winkel in de grote steden,
schijnt daar nog 7090 cent per kg voor te moeten be
talen. Dit. wij weten het maar al te goed, terwijl de
producent op het ogenblik blij mag zijn wanneer hij
5 cent per kg voor zijn produkt krijgt. Aan de Minister
is gevraagd waar de grote winsten blijven, die er blijk
baar worden gemaakt in de schakel tussen producent
en consument!
We hebben over het verschijnsel van de hoge prij
zen die de consument moet betalen en de lage prijs
die de producent krijgt, al meer geschreven in deze
rubriek. Het verschijnsel komt vooral sterk tot uit
drukking in een tijd waarin de producentenprijzen bij
zonder laag zijn.
Het is een voortdurende bron van ergernis voor de
genen die er mee te maken hebben. Steeds opnieuw
horen we de opmerking maken dat hieraan wat ver
anderd moet worden. De moeilijkheid is alleen om aan
te geven op welke manier dit zal moeten gebeuren.
We vrezen dat bij extreem lage prijzen voor de teler,
we voorlopig wel de in onze ogen te hoge prijzen voor
de consument zullen blijven zien.
Er zijn streken in ons land waar de huisverkoop van
:umbouwprodukten grote vormen heeft aangenomen.
Vooral is dat het geval in het westen van het land
in de directe omgeving van de grote bevolkingscen
tra. In ons gebied en zeker in Zeeland heeft dat lang
niet zulke grote vormen aangenomen. Dat kan ook
niet, want er wonen hier nu eenmaal te weinig men
sen. Er zijn fruittelers die geadverteerd hebben met
appels en peren in de periode dat deze bijzonder
goedkoop waren. Toch hebben ze over het algemeen
slechts weinig zaken kunnen doen. Wat dat betreft is
voor het fruit de situatie in Zeeuws-Vlaanderen wel
anders. De Belgen komen op zaterdag en zondag graag
naar ons land om er hun aankopen te doen. Vandaar
dat we bij de grote fruitbedrijven in Zeeuws-Vlaande
ren overal de borden zien die aangeven dat men er
terecht kan voor de fruitverkoop. Het is echter op het
geheel van de afzet van weinig betekenis.
CR wordt veel gezegd en geschreven over nieuwe
afzetmethoden bij appelen en peren. Toch blij
ven we van mening dat de traditionele afzetkanalen
voorlopig de belangrijkste plaats bij de afzet blijven
innemen. De N.V. Centraal Bureau 11 doet verdienste
lijk werk om de afzet van grote partijen fruit te be
werkstelligen en de indruk is dat het dit seizoen niet
onaardig loopt. Er is echter een groot gevaar aanwe
zig bij de afzet van onze fruitprodukten en wel het
feit dat we in dé produktiecentra vrijwel niet in staat
zijn om de sortering en verpakking toe te passen die
de afnemer vraagt. Er zijn ook de laatste tijd handels-
transakties niet afgesloten kunnen worden omdat de
sorteer- en verpakkingscapaciteit bij de veilingen on
voldoende was. Dit is een punt waaraan in de toe
komst toch alle aandacht besteed zal moeten worden.
Het aantal fruittelers wordt minder en de partijen
groter, ook de partijen die tegelijk afgezet moeten
worden. Het fruit kan niet naar de consument in ver
pakking waarin het meestal wordt aangeboden op de
veilingen, dat zijn de kleinste kisten met 15 kg appels
en 20 kg peren.
We zullen ook op de veilingen ingesteld moeten zijn
op het verpakken van het fruit op de wijze die de af
nemer vraagt. Juist aan de presentatie van ons produkt
zullen we meer dan tot dusver aandacht moeten gaan
besteden.
We horen van buitenstaanders dikwijls opmerkin
gen over de wijze waarop we als fruittelers onze pro-
dukten aanbieden. We vergeten niet gauw de opmer
kingen van een chocoladefabrikant die niet kon be
grijpen dat we pruimen van f 1,50 tot ƒ2,per kg
durfden aanvoeren in kratten die er zo vuil en vies
uitzagen dat men ze nog niet in de schuur zou wil
len hebben om er de hond of kat uit te laten eten.
De presentatie van ons fruit is en blijft nog altijd
een zwak punt en we zijn wel eens bang van de ge
volgen hiervan in een wereld waarin de verpakking
zulk een grote rol speelt als verborgen verleider. De
produkten van onze bedrijven zijn weliswaar niet zo
gemakkelijk te verpakken als b.v. bonbons en koekjes
maar wanneer we zien hoe onze concurrenten op de
EEG-markt tevoorschijn komen dan kunnen we daar
toch wél het een en ander van leren. In elk geval zal
de eerste opdracht zijn om er voor te zorgen dat we
capaciteit genoeg hebben om te voldoen aan de wen
sen en verlangens van onze afnemers.
Tenslotte vermelden we deze week dat tijdens een
in Goes gehouden buitengewone ledenvergadering
van de veilingsvereniging „Zuid-Beveland" de leden
van deze veiling er mee accoord zijn gegaan dat er
een aparte N.V. wordt opgericht die zich zal bezig
gaan houden met de teelt van champignons in de
koelhuizen van deze veilingsvereniging. Het wordjj
een dochteronderneming van deze veiling, die alle aan
delen (voor f 50.000,in haar bezit heeft. Het vorig
jaar is er op grote schaal een proef opgezet met deze
champignonteelt in de Goese koelhuizen die niet on
verdienstelijk is verlopen.