Grond en A H HAFNFN
gebouwen
BIJ de enquête is de oppervlakte cultuurgrond per bedrijf gevraagd en op welk
percentage hiervan wordt gepacht. Bij de indeling van de bedrijven naar het
percentage pacht zijn 4 groepen gemaakt en wel in die van minder dan 25 pacht
en zo verder opklimmend met 25
In tabel I valt het meest op dat op de bedrijven van de jonge akkerbouwers het
percentage pachtland en het aantal bedrijven anet bedrijfsgebouwen in pacht bedui
dend hoger zijn dan die bij hun oudere collega's.
Een fraaie bouwvoor waardoor vertakking van
de biet op de ploegzool 23 cm onder het
maaiveld.
Een bij de voorjaarsbewerkin
gen mishandelde bouwvoor
geeft misvormde bieten. Hier
wortelvertakkingen 5 a 10 cm
onder het maaiveld.
Grondverbetering manifesteert zich elk jaar in de opbrengst van de gewassen.
Ir. J. A. H. HAENEN.
In combinatie met loonwerk of in onderlinge samenwerking
moet veel materiaal worden ingezet. De eigen mechanisatie zal
bij gelijkblijvende oppervlakte per bedrijf in de toekomst nog
een steeds minder belangrijke rol moeten gaan innemen. Daar
door zal nieuwbouw of uitbreiding van de gebouwen voor de
individuele akkerbouwer een steeds penibelere zaak worden.
Gebouwen worden bovendien in de regel over een groter
aantal jaren afgeschreven dan werktuigen. Ergo men zit er dus
langer aan vast. Dit belmmert de flexibiliteit in de bedrijfs-
exploitatie. Er zijn nog maar weinig gevallen dat twee of meer
boeren voor gezamenlijk gebruik een bedrijfsgebouw hebben
gesticht. In verband met de hoge investeringsbedragen in ge
bouwen werktuigenberging, reparatieplaats aardappelbe-
waring is samenwerking tussen boeren bij nieuw te stichten
gebouwen urgent.
Gezamenlijk gebruik van een tweerijige aardappelrooier op
twee of meer bedrijven is heel goed mogelijk en komt in de
praktijk vrij algemeen voor. Het is onzinnig om op individuele
bedrijven een eigen bewaarplaats te bouwen en in te richten.
Vandaag de dag is individuele nieuwbouw voor werktuigen
berging werkplaats en aardappelbewaring tegen de achtergrond
van het nog kleiner wordende aantal arbeidskrachten op het
bedrijf en de steeds grotere werktuigen een zeer dubieuze zaak.
Hier geldt ook meer gaan samenwerken.
Ten aanzien van grondverbetering is de situatie anders.
Grond is de basis voor de produktie van gewassen en dient der
halve goed in orde te zijn. De boer kan vanuit investeringsoog
punt gezien zijn geld het best rendabel maken door het uitvoe
ren van grondverbeteringen, wanneer dit nodig is. Het hierin
te investeren bedrag maakt zich altijd rendabel.
GROND EN GEBOUWEN
Bij de bedrijfsgebouwen de woning is buiten beschouwing gelaten is nagegaan
of deze gepacht waren of dat het eigendom was. In tabel I is een en ander van de
verkregen gegevens weergegeven.
Het grote verschil dn pacht en eigendom tussen oudere en jonge akkerbouwers
wordt waarschijnlijk mede veroorzaakt doordat jongere akkerbouwers na de bedrijfs
overname ook land en gebouwen van huin ouders c.q. naaste familie zullen hebben
gepacht. Pacht van ouders of naaste familie vergemakkelijkt voor de jonge akker
bouwers de financiering van het over te nemen bedrijf.
ONTWATERING, KAVELVORM EN TOESTAND AF- EN AANVOERWEGEN:
IJE moderne produktietechniek stelt ook hoge eisen aan die grond ten aanzien vain
ontwatering, grootte en vorm van de percelen en de toestand van af- en aan-
voerwegen en breedte van de dammen e.d. De akkerbouwer is gevraagd welk percen
tage van hun land al dan met goed ontwaterd en gedraineerd is respectievelijk een
gunstige kavelvorm heeft of goed bereikbaar is voor het noodzakelijke interne land-
bouwtransport. Verdler is ook gevraagd of er bij tekortkomingen plannen zijn deze te
verbeteren. De hierover verkregen gemiddelde gegevens zijn in tabel II opgenomen.
Tabel 11. Slechte toestand van ontwatering -f drainage, kavelvorm en ontsluiting
van de cultuurgrond in procenten; aantal bedrijven waar deze zaken goed
in orde zijn en aantal bedrijven waar de boer hierin verbetering gaat aan
brengen.
oudere akkerbouwers*
cultuurgrond slechte aantal bedrijven aantal bedrijven waar
toestand in met voor 100 goede boer binnenkort gaat
verbeteren
bedrijven ontw. kavel- ont- ontw. -f kavel- ont- ontw. kavel- ont-
drain. vorm slui- drain. vorm slui- drain, vorm slui
ting ting ting
15—30 ha
26
55
20
7
3
13
11
3
2
30—40 ha
13
17
13
12
13
15
8
1
4
40—60 ha
23
41
19
10
7
14
9
5
3
60 ha en groter
37
33
12
8
9
15
9
3
6
gem./tot.
Tabel I. Aantal bedrijven naar percentage pacht van de cultuurgrond en het aantal
bedrijven met gebouwen in pacht of als eigendom.
grootte Akkerbouwers jonger dan 42 jaar Akkerbouwers ouder dan 50 jaar
ha ha ha en gr. ha ha ha en gr.
15—30 30—40 40—60 60 ha 15—30 3040 40—60 60 ha
25
pacht
2( 0)*
1(20)
2 7)
2 0)
8(10)
6 4)
6 0)
4(10)
25—50
pacht
1(30)
-(-)
1(33)
-(-)
4(31)
5(41)
2 (38)
5 (36)
50—75
pacht
4(63)
2(65)
1(60)
-(-)
5(59)
1(65)
1 (70)
3 (53)
75
pacht
8(98)
12(96)
11 (99)
13 (97)
3(88)
8(94)
11 (97)
8 (98)
tot. gem.
15(71)
15(87)
15(80)
15(84)
20 (38)
20 (52)
20 (61)
20 (58)
Bedrijfsgebouwen
pacht
6
11
9
12
5
10
8
eigendom
9
4
6
3
20
15
10
12
tussen het gemiddelde percentage pachtland.
8
jonge
akkerbouwers*
15—30 ha
19
38
11
6
5
10
4
2
3040 ha
21
36
17
8
7
11
6
5
40—60 ha
24
47
24
5
5
8
6
2
2
60 ha en groter
29
24
17
9
8
11
4
1
gem./tot.
23
36
15
28
26
40
20
5
7
Per grootteklasse zijn er 20 bedrijven bij de oudere akkerbouwers en 15 bedrijven
bij de jongere akkerbouwers geënquêteerd.
Ofschoon bij de kavelvorm de meeste tekortkomingen voorkomen is het aantal
bedrijven waar de boer hieraan iets zal verbeteren toch het kleinste. Waarschijnlijk
komt dit omdat voor deze verbeteringen dikwijls ook de medewerking van aangren
zende bedrijven nodig is. Van aLle 140 geënquêteerde bedrijven zijn er 17 akkerbou
wers die hierin op korte termijn van plan zijn verbeteringen door te voeren. Op deze
bedrijven zijn er nu per bedrijf gemiddeld 8 kavels en het is de bedoeling dit aantal
te verminderen tot 4.
Globaal gesteld is 25 van de cultuurgrond slecht ontwaterd. Op 65 van de
geënquêteerde bedrijven is dit helemaal in orde. Op 57 van de 75 bedrijven waar de
ontwatering en drainage te wensen over laten, zullen de boeren gemiddeld 16 ha per
bedrijf draineren, hetgeen globaal neerkomt op 30 van hun cultuurgrond. Ofschoon
