erwten zaaien?
neem
allround
Zaaizaadontsmetting
en behandeling
in het voorjaar
allround
ronduit de beste
Onkruidbestrijding
in wintergranen
hoge opbrengst
zeer grote oogstzekerheid
uitstekende kwaliteit
11
J. VAN DEN BROEK.
Consulentschap
voor de Rundveehouderij
en de Akkerbouw, Tilburg,
Opnieuw staat de voorjaarsuit
zaai van zomergewassen voor de
deur. Op sommige plaatsen kon
reeds met het zaaien worden be
gonnen. Bij de gunstige weersom
standigheden van de afgelopen
maanden, lijkt het er op dat dit
voorjaar zich vroeger aandient dan
het late voorjaar van 1970. Toen
waren de extreem late zaai en de
daarop volgende droge weersom
standigheden voor de kwaliteit van
het zaaizaad minder gunstig. Zaai
zaadontsmetting ter voorkoming en
bestrijding van schimmelziekten is
daarom wenselijk om tot een goed
opbrengstresultaat te komen. Ook
de insekten, die vanuit de grond
het kiemende gewas bedreigen, kun
nen vaak door een zaadbehandeling
worden bestreden.
Om een goede zaadbescherming
te verkrijgen is het van belang het
juiste middel, de aangegeven dose
ring en de juiste wijze van toepas
sing tc kiezen.
Daar er vorig jaar (Natuurbe
schermingsjaar 1970) toenemende
klachten over ongunstige neven
werkingen t.a.v. vogels en vis naar
voren zijn gebracht, zijn er weer
verschillende wijzigingen bij zaai
zaadontsmettingen en -behandeling
aangebracht en zijn nog wijzigingen
te verwachten, Vooral milieuveilige
middelen die de z.g. persistente
chioorkoolwaterstoffen en kwik
verbindingen kunnen vervangen,
vragen de meeste aandacht. Om
een globaal overzicht van de stand
van zaken tc geven, volgen hier
onder de meest in aanmerking ko
mende zaaizaadontsmettingsmidde
len.
ZOMERGRANEN
|1\E methylkwikverbindingen mogen alleen nog op
zaaigranen, bestemd voor de zaaizaadvermeer
dering worden gebruikt. Dit beoogt vooral de bestrij
ding van steenbrand bij tarwe en strepenziekte bij
gerst. Voor de normale uitzaai voor consumptieteelt
is het gebruik van het methylkwik verboden. Daar
andere nog toegelaten kwikmiddelen eveneens scha
delijk kunnen zijn voor vogels en het gebruik van
kwik in land- en tuinbouw steeds meer als onge
wenst wordt beschouwd, wordt thans reeds de voor
keur gegeven aan de nieuwe kwikvrije middelen voor
ontsmetting van zaaizaad voor consumptie-doelein
den. De nog toegelaten kwikverbindingen voor dit
zaad kunnen nog worden gebruikt, maar zullen vóór
eind 1972, zoals reeds is aangekondigd, van het toneel
moeten verdwijnen.
Voor de ontsmetting van zaad voor de consumptie
teelt zullen dan ook de kwikvrije middelen sterk
naar voren komen en de praktijk dient hiermede nu
al rekening te gaan houden.
De omschakeling van de algemeen gangbare vloei
bare ontsmetting naar de poedervormige behande
ling is momenteel nog minder gemakkelijk, maar
vraagt toch om een zo spoedig mogelijke aanpassing.
Omdat de kwikvrije middelen voor de consumptie
teelt reeds in een beperkt aantal beschikbaar zijn,
volgen hier de namen van deze toegelaten merken:
Quinolate V-4-X, voor zowel tarwe, gerst, haver
en rogge. AAgerman en Duphar Droogontsmetter-
Speciaal voor tarwe, gerst en rogge. Voronit, voor
tarwe en rogge.
Voronit bestrijdt alleen steenbrand en fusarium.
AAgerman en Duphor Droogontsmetter-Speciaal be
strijden bovendien strepenziekte bij tarwe en gerst.
Quinolate V-4-X heeït de breedste werking. Naast
steenbrand, fusarium en strepenziekte wordt ook
stuifbrand bij haver, tarwe en gerst bestreden.
De dosering van de poedervormige kwikvrije mid
delen is 2 g/kg zaad. De ontsmetting kan geruime tijd
vóór het zaaien plaatshebben als na het ontsmetten
het zaad op een droge plaats wordt bewaard.
MEELDAUW IN ZOMERGERST
Voor de bestrijding van meeldauw komt naast het
spuitmiddel Calixin het zaadontsmettingsmiddel:
Milstem Col beschikbaar. De dosering hiervan be
draagt 12 ml/kg zaad. In proeven in 1969 en 1970
werden meeropbrengsten van resp. 7 en 10 ver
kregen. Vooral de meeldauwgevoelige zomergerst-
rassen komen het meest voor een behandeling met
Milstem in aanmerking. De kosten voor deze ontsmet
ting via bestelling van behandeld zaad bedragen ca.
50,60,per ha. De zaaimachine zal wat ruimer
afgesteld dienen te worden, vanwege minder goede
uitloop.
Voor de bestrijding van insekten bij granen kan
lindaan gebruikt worden. Om kans op kiembescha-
diging te voorkomen dient deze behandeling kort
voor uitzaai plaats te vinden. Andere chioorkoolwa
terstoffen zijn bij granen verboden.
ERWTEN EN MAIS
Deze gewassen kunnen worden ontsmet met thi-
ram-bevattende middelen. Deze middelen bestrijden
kiemschimmels en beschermen het zaad tijdens kie
ming en opkomst tegen bodemschimmel.
BONEN
Voor de ontsmetting en behandeling kunnen ge
bruikt worden AAtifon, Thiram Bromofos of Thi-
ram Phytosol.
VOGELSCHADE
Vooral bij mais dient hieraan zorg besteed te wor
den. Schade kan worden tegengegaan door een be
handeling met V:» 1. koolteer Vn 1. petroleum per
100 kg zaad. Na de behandeling het zaad mengen met
1 kg talkpoeder om het zaad weer droog en zaaibaar
te krijgen.
J. VAN DEN BROEK.
Consulentschap Rundveehouderij
en Akkerbouw, Tilburg.
De goed geleide bedrijven zorgen
voor een tijdige onkruidbestrijding
met de juiste toepassing van de
middelen. Vooral breedbladige zaad
onkruiden en grasachtigen hebben
in de afgelopen zachte winter goe
de ontwikkelingskansen gekregen.
Een reden te meer aan de on
kruidbestrijding in het wintergraan
thans de volle aandacht te besteden.
Stel de behandeling bij gunstig
weer niet langer uit, hoe eerder het
onkruid uit het gewas verdwijnt,
hoe gunstig ei' de ontwikkeling en
de opbrengsten kunnen zijn. Voor
de bestrijding van het onkruid
staan vele middelen, die voortreffe
lijk kunnen werken, ter beschik
king. Denk o.a. aan de vele groei
stoffen, kontakt- en bodemherbici
den en hun combinaties hiervan
tegen de vele vaak schadelijke on
kruiden.
VAN de kontaktmiddelen is D.N.O.C. in granen wel
het meest bekend Voor de uitschakeling van
breedbladige zaadonkruiden in kiemplantstadium. Het
komt daarvoor nog steeds het meest in aanmerking.
Door de aanwezigheid en uitbreiding van grasachtige
onkruiden o.a. duist, wind-halm en straatgras zijn com
binaties van kontakt- en bodemherbiciden ontstaan,
die zowel breedbladigen als grasachtigen prima kun
nen bestrijden.
De specifieke duist-bestrijdingsmiddelen, die direkt
na zaai van wintergraan kunnen worden toegepast,
blijven hier buiten beschouwing. Wel kan men bij
wintertarwe overwegen om de bestrijding bij het
zaaien in het najaar te gaan doen en het er niet meer
op aan te laten komen tot in het voorjaar.
WELKE MIDDELEN KUNT
U THANS TOEPASSEN?
Bij het gemengd voorkomen van breedbladige en
grasachtige onkruiden zoals windhalm, komt de com
binatie 4 tot 5 kg D.N.O.C. tot 1 kg Simazin bij
tijdige toepassing in aanmerking. De doseringen zijn
afhankelijk van het humusgehalte van de grond en
de toestand van gewas en onkruid. Toepassing is
mogelijk in alle wintergranen. Voor wintertarwe
kunnen bij vroege toepassing de nieuwere middelen
Tribunil en AAmeryl uitstekende resultaten geven,
zowel op het breedbladige als grasachtige zaadon
kruid. De bestrijding van kleefkruid laat bij deze
middelen te wensen over, zodat bij het voorkomen
hiervan rekening dient te worden gehouden.
BESTRIJDING IN WINTERGRANEN
IN andere wintergranen dan tarwe waarin eveneens
de breedbladigen en grasachtigen aanwezig zijn,
komt het middel Certrol E.S. in" 2V2 tot 3 kg/ha in
aanmerking.
Komen alleen breedbladigen voor, dan spuiten met
4 tot 6 kg D.N.O.C. 80 Ook zijn de zg. Ioxynil
groeistofcombinaties, mits geen grasachtigen aanwezig
zijn, als vervanging van D.N.O.C. bruikbaar. Het hangt
van het soort onkruid af of gewas of de combinatie
met M.C.P.A. of M.C.P.P. of met beide gekozen wordt.
Bij grote muur is de M.C.P.P. steeds een van de com-
penenten.
In tarwe en gerst kan dit onkruid, wanneer dit
overwegend voorkomt, echter ook met 4 1. M.C.P.P.
bij een gewaslengte van 15 tot 20 cm bestreden wor
den.
In rogge kan tegen grote muur gebruik worden ge
maakt van 4 1. Ioxynil/M.C.P.A./M.C.P.P. te spuiten
wanneer het gewas 15 tot 20 cm lang is.
Daar rogge gevoelig is voor M.C.P.P. kan iets op
brengstderving optreden. Daarom in rogge nooit al
leen M.C.P.P. toepassen.
NIEUW KONTAKTWERKEND MIDDEL
MAAST bovengenoemde komt als nieuw kontakt
werkend middel dit voorjaar Faneron 3 kg/ha.
Het bestrijdt geen grassen en is niet afdoende tegen
muur en kleefkruid.
Door echter genoemde dosering tot IV2 kg te hal
veren met toevoeging van 3 1. M.C.P.P. is het gebruik
in wintergranen met muur en kleefkruid wel te advi
seren.
Kamille en varkensgras bleken zeer gevoelig te zijn
voor dit middel. Gezien rogge door M.C.P.P. op-
brengstdervend werkt, kan eventueel bij gebruik van
dit mengsel 2 kg Faneron 2 1. M.C.P.P. genomen
worden. Dit middel wordt toegepast bij 1215 cm
lengte van het gewas. De diverse groeistoffen tegen
wortelonkruiden en de mengsels hiervan hebben veel
al een specifieke werking of een vrij brede werking.
Over het algemeen hebben ze enige opbrengstder-
vende invloed, maar zijn in talrijke gevallen toch
goede aanvullende middelen gebleken en waar het als
zodanig te pas komt 'eveneens niet te missen.
