TUINBOUW-
KLANKEN
Bakens iets verzetten
kan soms helpen!
Het streven naar diverse
is „in"
Steengoed forum op groenteteeltdag
samenwerkingsvormen
De teelt van knolselderij
op het landbouwbedrijf
6
i
UOOR de THOOLSE vollegronds- en glastuinders
is het óók in de maand februari nog druk met
het bijwonen van bijeenkomsten in 'het belang van
hun beroep. Uiteraard is er in deze tijd van het jaar
geen bijzondere drukte in de teelten, zodat er ge
legenheid voor is om zich bezig te houden met het
overwegen of het wellicht aanbeveling verdient ver
anderingen aan te brengen in zijn teelten of bedrijfs
voering aan te brengen. Het hoeft niet als een tekort
koming te worden opgevat wanneer „de tuinbouw-
klanken" in deze tijd, hier dan ook wat meerdere
aandacht aan besteden, waardoor de teelten zelf mis
schien wat teveel op de tweede plaats zouden komen.
Ons inziens is 'het wel van groot belang dat in deze
tijd met zijn buitengewoon grote problemen, iedere
agrarische ondernemer zovéél mogelijk nagaat in
welke richting hij zijn bedrijf moet leiden.
Zoals wij laatst al schreven, zoekt de glastuinbouw
of er iets te versieren valt buiten het teeltplan van
de grote drie. Naar wij vernemen gaan de gedachten
er nu ook naar uit of er wellicht mogelijkheden zit
ten in de snijbloementeelt onder glas. Wanneer daar
genoeg kwekers gelijk mee wilden beginnen zouden
de kosten van het vervoer naar een bloemenveiling
in Holland, aanvaardbaar kunnen zijn. Vooral in de
wat minder drukke wintermaanden zou hiervoor
toch wel enig perspektief in kunnen zitten. Daar de
teelt van snijbloemen praktisch niet gemechaniseerd
kan worden is men in die sektor niet zo bevreesd
voor een overproduktie. Vanzelfsprekend is het niet
altijd gemakkelijk om tot een dergelijke teelt over
te gaan als men er geen ervaring of kennis van heeft.
Ook in deze teelt zit het spekulatieve van soms sterk
wisselende prijzen. Maar anderzijds als men geen ri
sico kan, of wil dragen, doet men beter om geen
tuinder te zijn. Misschien zitten er hier voor de vol-
legrondstuinders die hun handenarbeid niet rendabel
kunnen maken, óók wel mogelijkheden in. Deze kun
nen dan echter niet zonder enig staandglas. Maar dat
zou misschien gezamenlijk te regelen zijn bij één of
andere glastuinder om bij die een hoek af te huren.
Want het gaat hier dikwijls maar om een paar hon
derd m'2 staandglas
Zonder aan de ernst van deze moeilijke tijd voor
de land- en tuinbouwers tekort te willen doen, valt
IIET is alweer medio februari, dat we deze bijdra-
ge voor SCHOUWEN EN DUIVELAND samen
stellen. Het gaat er naar uitzien dat een rustperiode
van betekenis niet meer zal komen. Afgelopen week
praktisch elke dag met temperaturen boven normaal.
Het zachte weertype heeft er mede toe bijgedragen
dat de prijzen van de wintergroenten verder onder
uitgingen. De witloftrekkers zagen hun intensieve
arbeid slechts beloond met een minimale prijs voor
hun produkt. De uienprijs blijft nog rond het dub
beltje hangen. Het uitvalpercentage van sommige
partijen is dusdanig, dat het heel wat moeite kostte
het produkt geleverd te krijgen. Al met al een teleur
stellend verloop!
Het vergaderseizoen draait deze maand nog op
volle toeren. Een onderwerp dat in het middelpunt
der belangstelling staat, zijn de samenwerkingsvor
men. In deze tijd van slechte tot matige prijzen en
stijgende lasten, wordt naarstig gestreefd naar moge
lijkheden die kostenverlagend werken.
Naar we vernamen staan in onze omgeving diverse
samenwerkingsvormen op stapel. Het blijkt een goe
de zaak te zijn geweest 'n paar studiedagen aan deze
zaak te wijden. Diverse kollega's zijn na het bezoeken
IIOE belangrijk het geld- en kredietwezen voor
onze agrarische sectoren is en hoe nauwlettend
e.e.a. ook in onze kringen gevolgd wordt, ondervond
uw WALCHERSE briefschrijver uit verschillende re-
akties op zijn vorige artikeltjes waarin hij enkele
aspecten belichtte over deze materie. Natuurlijk vol
gen wij allen nauwlettend deze zaken op monetair
gebied, al kunnen we er weinig invloed op uitoefe
nen. Voor het eerst is het gelukt aan z.g.n. ontwik
kelingslanden om hun eisen tegen het moderne wes
ten dwingend op te leggen. De olieconcerns zijn n.l.
overstag gegaan tegen de z.g.n. Opec-landen. Dit zal
wel voor ons als afnemers tot resultaat hebben dat
de grondstoffen voor onze stalen rossen enz. beslist
niet goedkoper zal worden.
We vonden het bezoek aan de Groenteteeltdag in
de Brasserie vorige week niet geweldig. Dit is wel
jammer voor de organisatoren. Vooral veel Walcher-
se collega's misten we op deze leerzame dag. Waar
om toch? Hoewel de rede's van de inleiders niet veel
nieuws brachten, vonden we het forum steengoed!
Zakelijke vragen die goed gesteld wa^n en d^<=k"n-
dig beantwoord werden. We beluisterden o.a. de be
kende slogan van schaalvergroting. Hier is theore-
thisch geen speld tussen te krijgen en in zijn totali
teit ook wel aanvaardbaar. Maar je vraagt je wel af
hoe ver men gaan kan, daar er practisch van elk pro
dukt een overvoerd aanbod is. Zo was er o.a. een
vraag aan 't förum of bij de steeds toegenomen pro-
er toch soms onder verschillende telers een wat over
trokken paniekstemming waar te nemen. Het kan óók
wel eens zó zijn, dat het brandalarm van een beken
de aartsleugenaar zó'n paniek teweeg brengt, dat de
betreffende aartsleugenaar op den duur zelg gelooft
in zijn vals alarm! Een feit is het echter dat er col
lega's zijn die, als ze niet op een al te sterke basis
van start zijn gegaan, aan de grens van het volhou
den zijn gekomen. Anderzijds zijn er weer anderen
die, hoewel opletten gebeden is, nuchter de zaken
bekijken en hier en daar een bakentje verzetten,
waar dat nodig is. Juist kleine dingen kunnen hen
scms door een moeilijke periode helpen, in het besef
dat na iedere winter toch weer een zomer zal volgen!
van die vergaderingen aan het rekenen en overleg
gen gegaan.
Zo de zaken er vandaag aan de dag voorstaan,
blijkt er nogal wat belangstelling vóór de huidige
regeling bedrijfsbeëindiging te bestaan. Toch blijkt
in de praktijk dat sommige mensen grond af gaan
stoten en bedrijven gaan verkopen zonder vooraf in
lichtingen te hebben ingewonnen naar mogelijke
konsekwenties daarvan. Het komt voor dat hierdoor
bij beëindiging uitsluiting van de beëindigingsrege
lingen het gevolg zijn. Onze organisatie heeft de be
schikking over te mensen die de betrokkenen vol
ledig kunnen inlichten en begeleiden. Neem daarom
vooral tijdig kontakt op!
Over het uitgeplante tulpenareaal zijn de voorlopi
ge cijfers bekendgemaakt. Zoals verwacht is de uit
breiding over de hele linie van geringe betekenis.
In verband met de zachte winter komen de tulpen
reeds tevoorschijn. Voor hen die nog geen hagelscha-
deverzekering hebben afgesloten en dat wel van plan
zijn, is het nu de hoogste tijd voor opgave. Bij deze
weersomstandigheden ontwikkelt het gewas behoor
lijk snel. Een onverwachte hagelbui kan reeds in
vroeg stadium grote schade toebréngen.
duktie per m2 (bijv. de tomaten en komkommers) de
prijs niet steeg maar in gelijke tred daalde evenredig
met de vergrote productie, zodat de consument de
grote winnaar is. Dit werd ook beaamd, maar dege
ne die niet meedeed en meedoet aan deze productie
verhoging zit allang op de dijk om een ander baantje
te zoeken! En laten we wel wezen, deze liggen ook
niet meer voor 't oprapen; tenzij men afzakt tot de
minst aantrekkelijke baantjes.
We willen maar zeggen dat ook wij niet durven
adviseren voor welke keus men kiezen moet. Wel
durven we stellen dat we schaalvergroting aanvaard
baar vinden mits men hier geen hoge investering
voor behoeft te doen. En er zijn gelukkig nog vele
mogelij heden in onze groentesector voor uitbreiding
vatbaar en dat zonder grote investeringen. We heb
ben bijv. een absoluut teveel aan uien, maar een
werkelijke buil valt men hier niet aan. Het is om bij
dit voorbeeld te blijven, één der teelten die men
naast andere kan beoefenen. Een boer die het doet
naast zijn landbouwprodukten. Een tuinder naast zijn
andere groenteteelten. En de bedrijven die meer dan
bijv. 10 van hun areaal voor uienteelt gebruiken
zijn er maar weinig. Zo kan men o.i. ook heel goed
andere grove groenten kweken zonder grote inves
teringen. We denken aan sla en vooral bloemkool in
opvolgende teelten van april tot december. Kan men
de arbeidsfactor hier beheersen, dan kan men o.i.
met niet te groot risico dikwijls een goede gooi doen
naar lonende opbrengsten. Deze redenering is voor
de glassector veel moeilijker, daar hier de investerin
gen qua grootte en rendement niet vergelijkbaar zijn
met de open groententeelten.
Ook de opmerking van een Zeeuwsvlaming die een
krachtig pleidooi hield voor ons veilingwezen en met
voorbeelden stelde 'hoe de situatie soms is bij de Bel
gische buren, vonden we leerzaam. Er wordt zoveel
negatiefs op ons veilingwezen afgereageerd dat het
deugd deed hier eens een onverholen weerwoord te
horen van een collega uit de grensstreek.
Rest ons nog te melden dat, en daar is het zachte
weer ook wel in hoge mate debet aan, de prijzen op
onze veiling in Walcheren en helaas niet alleen hier
geen extra briefje naar huis behoeven. Ze waren in
doorsnee zeer matig! En dit zal ook weer doorwerken
op de veilingresultaten
Consulentschap Tuinbouw „Goes",
F. VADER.
Bij veel gewassen is er een toename
van de mogelijkheden tot mechanisa
tie. Dit is ook het geval bij het gewas
knolselderij. Er zijn de laatste jaren
grote vorderingen gemaakt die het
mogelijk maken de teelt met weinig
arbeidsuren uit te voeren. Hierdoor
komt deze ook onder het bereik van
de grotere akkerbouwers, die een uit
breiding van hun teeltplan van harte
toejuichen. Er is dan ook een grote
belangstelling te constateren voor de
teelt van knolselderij.
In dit artikel willen we nader in
gaan op enkele aspecten bij de teelt
van dit gewas.
PLANTEN
De planten van knolselderij worden meestal betrokken
van een plantenkwekerij. De beste planttijd is de tweede
helft van mei. Als men vroeger plant is de kans groot
dat een gedeelte van de planten in het zaad schiet. Bij
later planten wordt de kans op opbrengstderving groter.
Het planten moet nauwkeurig gebeuren, omdat het
stengelgedeelte van de plant maar heel kort is. Bij te diep
planten gaat de plant moeilijk aan de groei. Wordt te
ondiep geplant, dan verdroogt een gedeelte van de wor
tels, wat de hergroei ook belemmert. Het planten kan
goed gebeuren met een plantmachine. Om het goede
planten te bevorderen, moet de grond vlak liggen. De
grond moet goed los zijn, maar om het uitdrogen te voor
komen moet de bovenlaag gesloten liggen, b.v. dichtge-
sleept worden. De grondbewerking moet indien mogelijk
enige tijd van te voren plaatsvinden.
BEMESTING
Knolselderij vraagt een ruime bemesting. In totaal
wordt vaak 1000 kg kalkammonsalpeter gegeven.
Daarvan de helft vóór het planten en de andere helft als
overbemesting, soms ook nog in twee keer, b.v. eind
juli en begin september. Men kan dan de hoogte van de
gift aanpassen aan de stand van het gewas. Knolselderij
kan ook een ruime kaligift gebruiken. Omdat het gewas
niet gevoelig is voor chloor, kan zonder bezwaar kali-
zout worden gegeven. Er wordt wel gegaan tot 600 kg
K-60 per ha. Voor fosfaat kan worden volstaan met
500 kg superfosfaat per ha.
GRONDSOORT
Knolselderij groeit op elke goede grond. De pH van de
grond mag niet beneden 6.5 liggen. Op zware grond zal
de aanslag van de planten wat moeilijker verlopen, voor
al in een diroge periode. In de herfst komt de knolgroei
op zware grond ook langzamer op gang, zodat niet zo
vroeg gerooid kan worden. Ten slotte kan men op
zwaardere grond ook meer moeilijkheden bij het rooien
verwachten.
De voorvrucht speelt geen grote rol, wel de structuur
van de grond. Deze moet goed zijn. Knolselderij is erg
gevoelig voor het uienstengelaaltje, zodat hiermee be
smette grond vermeden moet worden.
RASSENKEUZE
Er zijn verschillende rassen beschikbaar. In Zeeland
worden vooral die rassen Roem van Zwijndrecht en Hild's
Neckarland verbouwd. Het eerstgenoemde is het meest
oogstzekere ras. Onder goede omstandigheden geeft
Hild's Neckarland een iets hogere opbrengst.
PLANT AFSTAND
De laatste jaren wordt algemeen een rijenafstand van
50 cm aangehouden. Voor het ras Roean van Zwijndrecht
plant men dikwijls 45.000 planten per ha. 'Dit komt neer
op een afstand van 50 x 45 cm. Omdat Hild's Neckarland
neiging heeft om gauw groeischeuren te krijgen, wordt
dit ras iets nauwer geplant, b.v. 50 x 40 cm 50.000
planten per ha).
ONKRUIDBESTRIJDING
Onkruid in knolselderij kan heel goed bestredien wor
den, n.l. met de langwerkende middelen linuron (AAlinu-
ron of Afalon) en chloorbramuron (Maloran). De werking
van deze middelen is gelijkwaardig. Ze hebben naast een
lange werking via de bodem ook een verbrandende wer
king op kleine onkruiden.
Het is daarom het beste te wachten met spuiten tot
de planten wat bekomen zijn. Eventueel kan men sporen
van de plantmachine eerst losmaken. Het is dus geen
bezwaar als er al klein onkruid staat.
ZIEKTEN
Het best in het geheugen na de oogst van 1970 ligt de
geelverkleuring van de knolselderij, die vooral op Oost
Zuid-Beveland opbrengstderving heeft gegeven. Deze
geelverkleuring wordt veroorzaakt door het komkom
mervirus no. 1. Dit virus wordt verspreid door diverse
soorten bladluizen. Het komt behalve in komkommers
en knolselderij ook voor in vele andere gewassen en on
kruiden, zodat er altijd wel een besmettingsbron in de
buurt is. (Zie verder pag. 23)