Erfverharding
9
ERF- EN PADVERHARDING LIJKT DUUR MAAR
VERHOOGT DE SLAGVAARDIGHEID IN HET BEDRIJF
Consulentschap voor de Tuinbouw
's-Hertogenbosch,
W. A. VAN MULLEM.
Bedenk wel dat het misschien geen
eerste noodzaak is om uw erf te ver
harden, maar wel een diepteïreveste-
ring is die uw aandacht verdient.
Door de stijgende arbeidskosten gaat
het sneller en gemakkelijker werken
een steeds belangrijkere rol spelen.
Hiermede kimt U de slagvaardigheid
in uw bedrijf verhogen. De investe
ring in een vaste erfverharding is
hoog. Weeg de voordelen tegen de
jaarkosten af. Let bij de keuze van de
materialen en constructies er vooral
op dat U een duurzame verharding
kiest.
XA/ANNEER we in de herfst zitten en zo nu en dan
getrakteerd worden op fikse buien, krijgen we
last van natte en koude voeten. De 's zomers zo fraaie
erven en paden van boerderijen en tuinderijen verto
nen dan vaak een troosteloze aanblik. Er liggen plas
sen, sporen en vaak modder in en rond de bedrijfs
gebouwen. Vooral het transport wordt steeds minder
aangenaam en stagneert zelfs nogal een keer. De
grond wordt te nat of te zacht om er met de transport
middelen door te kunnen of we nemen nogal wat slijk
de schuur mee in, terwijl juist de steeds beter geoutil
leerde transportmiddelen meer eisen gaan stellen aan
het transportmedium. Door het gebruik van een vier
wielige trekker, hefmast, handpallettruck, klemsteek-
wagens, rolcontainers, etc. wil men steeds slagvaar
diger worden in zijn bedrijf. Wil men echter van deze
transportmiddelen het volle profijt trekken, dan moe
ten de transportwegen hieraan aangepast worden. Al
hoewel de voordelen van een goede erf- en padver
harding niet direct in guldens uit te drukken zijn, kun
nen we U toch wel enkele praktische voordelen noe
men, van waaruit Uzelf de conclusie kunt trekken.
treden er ook tijdverliezen op bij andere werkzaam
heden, zoals bij het oogsten en sorteren.
Gemakkelijker en prettiger werken
In het voor- en naseizoen heeft men vaak last van
aanklevende grond aan de banden van trekker en
wagen. Dit komt in de bedrijfsschuur en op de wegen
en het vraagt weer om alles schoon te krijgen. Men
heeft meer rampslomp, het is lastiger rijden en ergert
zich vaak aan het vuil wat overal binnengebracht
wordt.
ER KUNNEN BETERE HULPMIDDELEN
GEBRUIKT WORDEN
PR komen steeds meer arbeidsbesparende transport
middelen. Deze zijn vaak licht van constructie en
ingesteld op grote snelheden. Voor bij het gebruik van
handwagentjes, pallets, rolcontainers, handpallettrucks
enz. is een goede vlakke ligging van de bodem een ver
eiste.
Bij de keuze welke materialen men moet nemen is de
doorslaggevende factor vaak het prijsverschil tussen de
diverse mogelijkheden. Wil men een verantwoorde keuze
doen, dan zal men er op dienen te letten dat een verhar
ding aan de volgende eisen voldoet:
Vlakke ligging
Voor erfverharding een geringe helling van de be
drijfsgebouwen af.
Duurzaam
Als U eenmaal verharding hebt dan moet U er ook
een aantal jaren mee vooruit kunnen.
Gering onderhoud
De verharding moet bestand zijn tegen wind, opvrie
zen en wateroverlast.
Berekend op zwaar verkeer
Vooral veilingwagens en potgrondwagens vragen
veel van uw erf.
Niet te star
Bij het leggen van leidingen, kabels etc. moet U
eigenlijk de verharding gemakkelijk kunnen uitbre
ken.
CONSTRUCTIES
Er kunnen tal van constructies en materialen toege
past worden. We zullen ons beperken om de meest ge
bruikte methoden te bespreken.
PUINVERHARDING
Wanneer men goedkoop of gratis puin kan krijgen,
wordt deze verharding vaak toegepast. Een nadeel is dat
er meestal geen eind komt aan het gaten vullen met
puin. Een puinverharding afgewerkt met zand of grind
is tevens moeilijk vlak te houden, terwijl ook het schoon
houden een probleem is.
en de noodzaak van het regelmatig vernieuwen van de
afstrooilagen gaan steeds meer tuinders er toe over om
een vaste erf- en pad verharding te kiezen.
BETON
Bij een vaste en droge ondergrond kan beton een
zeer geschikte verharding zijn. U kunt dan ter plaatse
vakken storten van b.v. 3 x 3 m bij een dikte van 10 cm.
Stort U de beton zelf wat U meer dan 30 in materiaal
kosten scheelt, dan is een goede mengverhouding van
2 m3 beton te krijgen 600 kg cement op 1 m3 zand en
IV2 m3 grind.
Om krimpscheuren te voorkomen is het gewenst om
tussen de vakken voegen aan te brengen, die U met bitu
men kunt opvullen. Op een zachte ondergrond of voor
zwaar transport is het gewenst cm een bouwstaalnet in
de beton aan te brengen. Probleem bij een betonverhar-
ding is als U later leidingen wil gaan leggen, dan moet
men vaak gaan hakken. U kunt dit deels opvangen door
voor het storten een buisje onder de beton te leggen,
waar U later met de leidingen door kunt.
KLINKERS
Beton en straatklinkers lenen zich bijzonder goed voor
een erf- en padverharding. Indien U ze kunt bemachtigen
is een uitgesorteerde kwaliteit meestal wel voldoende.
Leg de klinkers op een zandbed en breng langs de bui
tenkant een betonband aan om ze op te sluiten. Als richt
prijs kunt U 5,tot 7,materiaalkosten rekenen;
1,50 tot ƒ2,voor het leggen. Naast de gewone klin
ker kunt U nog gebruik maken van profielklinkers, vier
kant- en zeskanttegels, die gemiddeld iets duurder zijn.
Voordeel van klinker- en tegelverharding is dat U ze
altijd plaatselijk kunt opbreken en/of veranderen.
Snellere aan- en afvoer van de produkten
De transportsnelheid op een verhard pad is drie- tot
viermaal zo hoog als op een onverhard pad. Dit geeft
dus een reële arbeidsbesparing dde in geld uit te druk
ken is. Bedenk hierbij vooral dat het meeste trans-
portwerk in de drukke oogstperiodes valt. In deze
drukke tijd is elke vorm van tijdwinst zeer belangrijk.
Beter transport met minder kans op beschadigingen
Rijdt U op slechte paden met kuilen dan lijdt het pro-
dukt en het risico is groot dat het transport op het
bedrijf stagneert. Als de aan- en afvoer stagneert,
AFSTROOILAGEN
Op een puinverharding bestaat de mogelijkheid om
een afstrooiiaag van 5—10 cm aan te brengen van hoog
ovenslakken, miinsplit of steenslag. Men legt hierbij het
grofste materiaal onder het fiinste (020 mm 0) boven
om een goede afdichting te krijgen. Deze afstrooilagen
die afhankelijk van de dikte maar een paar gulden per
m2 kosten, voldoen als verharding als U er niet te vaak
over moot rijden.
Nadelen zijn bij nat weer en veel transport kleeft het
materiaal aan de vuile wielen, het wordt kapot gereden
en er wordt grond opgebracht. Door het vele onderhoud
VERHARDING MIDDENPAD KAS
We zien steeds meer tuinders hun middenpad verhar
den, omdat men dan gebruik kan maken van betere hulp
middelen bij de oogst, zoals voorraadwagens en rolcon
tainers. De bezwaren van de grondbewerking en de op
brengstderving bij sla of aardbeien worden steeds gerin
ger t.o.v. de voordelen van sneller en gemakkelijker
transport. Als materiaal kunt U het beste beton nemen
ter dikte van 10 cm. Mengverhouding voor deze beton
is 1 deel cement op 2 delen zand en 3 delen grind. Om
gemakkelijk met de trekker op het pad te kunnen rijden
is een breedte van 1,80 m wel aan te bevelen.
