Ruilverkavelingsrapport
„Zuiderafwateringskanaal-
Beneden-Donge"
ter visie
6
Vanaf dinsdag 9 september j.l. ligt een maand ter visie
het rapport van de ruilverkaveling Z.A.K./Beneden Don-
ge. Na een zeer lange voorbereidingsperiode heeft Gede
puteerde Staten van Noord-Brabant het plan voor ruil
verkaveling van dit gebied aan de streek aangeboden.
Een ieder kan hiervan nu kennis nemen en eventueel zijn
bezwaren kenbaar maken. Bezwaren tegen het plan kun
nen dus ingediend worden bij G.S. van Noord-Brabant
;;edurende de periode dat het plan voor een ieder ter
inzage ligt, op de gemeentehuizen van de betreffende
gemeenten, dus tot 9 oktober. Tijdens de periode van de
:er visie ligging zullen er in de streek vrschillende voor-
chtingsavonden gehouden worden waarop het plan na
dar toegelicht en waarbij vragen beantwoord zullen
worden die ten aanzièn van het plan bij' de belangheb
benden zijn gerezen. Na de ter visie legging zullen de
bezwaren behandeld worden waarbij het plan van de
ruilverkaveling dus eventueel aangepast kan worden.
Hierop zal dan de stemmingsvergadering moeten volgen
die waarschijnlijk in december gehouden zal worden.
DE AANLEIDING VOOR DE AANVRAAG
De ruilverkaveling Zuiderafwateringskanaal/Beneden
Donge beslaat totaal 10.280 ha en is een combinatie van
twee ruilverkavelingen die eertijds door resp. het water
schap „het Zuiderafwateringskanaal" en het waterschap
„De Beneden Donge" werden aangevraagd. De slechte
waterbeheersing en verkaveling in de betreffende ge
bieden zijn de belangrijke oorzaken van de aanvraag
om ruilverkaveling. Daarnaast speelt de aanpassing aan
de toestand die na de afsluiting van het Haringvliet zal
ontstaan een belangrijke rol. De getijbeweging zal n.l.
door deze deltawerken wegvallen en men zal met een
nieuw waterpeil rekening moeten houden. In het ruil
verkavelingsplan is niet opgenomen de „watervrij
making" (bescherming tegen hoge buitenwaterstanden)
van de boezemgebieden van het Oude Maasje en de
Beneden Donge. Deze „watervrijmaking" zal onafhanke
lijk van de ruilverkaveling tot stand komen. Wel is het
voor de ruilverkaveling van zeer veel belang dat men
op deze watervrijmaking kan rekenen. Hierdoor zal boer
derijverplaatsing naar deze boezemgebieden mogelijk
zijn.
DE BLOKGRENS
Het blok wordt aan de Noordzijde begrensd door de
Bergse Maas en loopt ruw weg van de gemeente Waal
wijk tot Raamsdonk. In het Z.W. wordt de grens getrok
ken door de rijksweg BredaGorinchem, in het Zuiden
door de kom van Dongen en het Wilhelminakanaal en in
het Zuid/Oosten door de Laanse of Moerse dreef en de
gemeente Kaatsheuvel. Bij het bepalen van de grenzen
van het blok heeft men zoveel mogelijk gronden, waar
van het ruilverkavelingsbelang dubieus was, buiten het
b'ok gelaten. Dit betreft dus klein en niet-agrarisch
grondbèzit, bebouwing en gronden waarvan verwacht
wcrrit dat ze binnenkort in een bestemmingsplan zullen
v/orden opgenomen. Ook boerderijen die in een nauwe
lir bebouwing staan zijn buiten het blok gelaten. Indien
de betrokken landbouwers voor boerderijverplaatsing in
aanmerking zouden komen, kunnen hun gebouwen op
eigen verzoek, na de stemming alsnog in het blok wor
den oogenomen. In het blok zijn wel opgenomen enkele
polders die reeds verkaveld zijn n.l. de Buitendijkse
Hooipoldér, de Kleine Oude Straat, Bovenkerk, de Over-
diep.se polders en ten Westen van de Capelse Vaart. De
reder, iiervan is dat de gronden in deze polders over
wegend in gebruik zijn bij bedrijven uit Waspik en
Capelle en het voor een doelmatige ruilverkaveling van
belang is dat deze in het geheel worden opgenomen. Dit
geldt ook voor het voormalige ruilverkavelingsgebied:
„Het Eendennest".
Een klein deel van de ruilverkaveling „Raamsdonk"
is weer in het plan opgenomen om het waterbeheersings-
plan goed te kunnen laten aansluiten.
BEDRIJFSONTWIKKELING
De land- en tuinbouw heeft na de 2e wereldoorlog
een snelle ontwikkeling doorgemaakt die de laatste jaren
vooral gericht is op productiviteitstoename per man.
Hiervoor is vaak vergroting of specialisatie van de be
Heggel andschap naar de huidige toestand in het gebied Sprang-Capelle.
drijven noodzakelijk. In het betreffende gebied is dit
onder de huidige omstandigheden vaak niet te realise
ren. Om de huidige situatie overzichtelijk weer te geven
heeft men gegevens verzameld (meitelling 1969) en de
bedrijfshoofden ingedeeld in de volgende categoriën.
A B. hoofdberoep volledig of overwegend in de land
bouw.
C. landbouw als nevenberoep.
D. geen hoofdberoep (rustende landbouwers).
E. hoofdberoep volledig of overwegend in de
tuinbouw.
F. hoofdberoep volledig of overwegend in de niet
grondgebonden landbouw (varkensmesters e.a.).
Men kwam dan tot de volgende aantallen en bedrijfs-
gem. bedrijfsgrootte in ha
grootte.
categorie
bedrijven
aantal
A B
586 62
C
80 9
D
102 11
E
140 15
F
27 3
totaal
935 100
Sinds 1963 is het aantal landbouwbedrijven met 13,2
gedaald. De gemiddelde bedrijfsgrootte van de land
bouwbedrijven met hoofdberoep volledig of overwegend
in de landbouw is hierdoor met 1 ha toegenomen tot
13,2 ha. De huidige eisen die aan het landbouwbedrijf
gesteld worden om tot een redelijk inkomen te geraken
vragen echter om veel ingrijpender wijzigingen. Door
o.a. boerderijverplaatsing zal getracht worden juiste op
lossingen te realiseren. De tuinbouw in het gebied
(groep E) maakt momenteel ook een moeilijke tijd door,
ook hier zijn ingrijpende wijzigingen nodig om tot een
rendabele opzet te komen. De smalle kavels maken dat
de kassen en warenhuizen in verhouding vaak zeer lang
zijn, hetgeen duur in aanschaf, onderhoud en verwar
ming veel arbeid vraagt. De tuinbouw beslaat ruim 5
van de oppervlakte cultuurgrond in het ruilverkavelings
gebied en 15 van het totaal aantal bedrijven. De op
pervlakte aan glas, die ruim 20 van de tuinbouw-
ODpervlakte (zonder boomgaarden) uitmaakt is voor
30 als verwarmd glas in gebruik. Sinds 1963 is de
oppervlakte glas op de tuinbouwbedrijven met globaal
8 ha toegenomen, zonder dat het aantal bedrijven is ge
stegen. In verband met de ongunstige productie-omstan
digheden is door de gemeenten Sprang-Capelle, Waspik
en 's-Gravenmoer een tuinbouwstichting in het leven
geroepen die de goedkeuring heeft gekregen van Ged.
Staten van Noord-Brabant. De door deze stichting ver
worven en alsnog te verwerven gronden zullen zo moge
lijk in ruilverkavelingsverband worden geconcentreerd
in de ..Polder ten Westen van de Capelse Vaart". De
ontsluiting en waterbeheersing in dit gebied zullen
worden aangepast aan de behoefte van de tuinbouwex-
ploitatie.
LANDSCHAP EN RECREATIE
Het ontworpen landschapsplan en voorzieningen voor
de recreatie zullen er zorg voor moeten dragen dat ook
aan deze punten voldoende aandacht besteed wordt.
Van belang voor het landschapsplan is de inpassing van
het bestaande heggenlandschap in de toekomstige kavel
indeling. Verder zullen er enkele gebieden als land-
schap- en natuurreservaat worden gehandhaafd. Hier
voor zal o.a. 80 ha aan Staatsbosbeheer worden toe
gewezen, volgens art. 13 van de ruilverkavelingswet.
AANLEG VAN WEGEN
Ten behoeve van de aanleg van een rijksweg van Til
burg naar Giessen zal grond aan het rijk worden toege
wezen 70 ha) en aan de provincie zullen o.a. gronden
toegewezen worden ter realisering van de verbinding:
a. OosterhoutKaatsheuvel; b. en van Tilburg buiten
Dongen om naar de onder a genoemde weg. De totale
toewijzing aan openbare lichamen bedraagt 269 ha, het
geen overeenkomt met 2,9 van de totale oppervlakte
van het blok. De toewijzing zal geschieden tegen beta
ling van een vergoeding, die zal worden gebaseerd op
de waarde zoals deze op het tijdstip van de ter visie leg
ging van het plan van toedeling is getaxeerd.
BEGROTING
De totale kosten van de ruilverkaveling zijn begroot
op 50.800.000,De genoemde bedragen zijn ramingen
op basis van loon- en prijspeil van september 1969. Als
gevolg van loon- en/of prijswijzigingen kunnen de wer
kelijke kosten hiervan afwijken. Deze afwijkingen zullen
ook de bijdragen van belanghebbenden beïnvloeden. De
aanpassing aan de Deltawerken is begroot Op
900.000,Rijkswaterstaat zal hiervoor in de ruilver
kaveling bijdragen. In de kosten ter verbetering van de
waterbeheersing, waarvan de werken mede zijn afg&
stemd op het door die provincie Noord-Brabant gekozen
watervrijmakingsplan, zal de provincie op basis van de
huidige loon- en prijspeil een bijdrage van 507.000,
leveren.
TE BETALEN DOOR DE EIGENAREN:
voor ontsluiting 2.800.000,-—
voor waterbeheersing 3.300.000,
voor de verkaveling 6.000.000,
voor boerderij bouw 3.150.000,
voor beplanting 275.000,
TE BETALEN DOOR DERDEN:
Rijkswaterstaat: aanpassingswerken 900.000,
Gemeenten: ontsluiting 1.140.000,—
Gemeenten: recreatie 133.000,
Waterschap Zuiderafwateringskanaal 120.000,
Provincie Noord-Brabant 507.000,
Totale bijdrage 18.325.000,
Van de totale kosten ad 50.800.000,zal dus door
de belanghebbende grondeigenaren en derden volgens
deze begroting 18.325.000,moeten worden bijgedra
gen (36 Door het Rijk (Cultuurtechnische dienst) zul
len bij een gunstige uitslag van de stemming, de over
blijvende kosten (64 wordien gesubsidieerd.
VOORLICHTINGSDAGEN
Teneinde de nodige voorlichting over dit ruilverkave
lingsproject te geven worden door de C.C.C. dan wel
C.T.D. in samenwerking met de organisaties de volgen
de voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd:
vrijdag 18 september 19.30 uur: Musis Sacrum - Dongen,
ddrekte belanghebbenden
maandag 21 september 19.30 uur: Zidewinde - Sprang-
Capelle, besturen bijeenkomst
dinsdag 22 september 19.30 uur: Dorpshuis - 's-Graven
moer, direkte belanghebbenden
vrijdag 25 september 19.30 uur: Café de Statie - Waspik,
direkte belanghebbenden
maandag 28 september 20.00 uur: Zidewinde - Sprang-
Capelle, direkte belanghebbenden
donderdag 1 oktober 9.30 uur: Zidewinde - Sprang-
Capelle, informatieve vergadering
14.30 uur Musis Sacraum - Dongen, informatieve
vergadering.
