De
opslag
van aardappelen
en
nieuwe
bevindingen uit de praktijk
KORTE WENKEN
C. VAN BRAGT.
Consulentschap voor de Akkerbouw
en Rundveehouderij te Zevenbergen,
DE OPSLAG
f\OOR de snel opkomende mechanisatie .bij de oogst en afzet van de aard
appelen moeten de gebouwen daarbij worden aangepast. Het is nood
zaak dat met zo min mogelijk mankracht per dag zoveel mogelijk aardappe
len worden geoogst en opgeslagen in de daarvoor bestemde ruimten. De op
slag in kleinere partijen in afzonderlijke gekoelde ruimten, de zogenaamde
koelcellen, raakt uit de tijd. Deze methode van opslag is te duur in bouw
kosten en vraagt tijdens het oogsten van de aardappelen te veel arbeid. Het
is daarom, dat bij de huidige bouw van koelruimten geadviseerd wordt een
grote open ruimte te bouwen.
De grote voordelen hiervan zijn:
1. goedkope bouwkosten
2. gemakkelijkere inbreng en uithalen van de aardappelen
3. partijen afzonderlijk opslaan is mogelijk en de opslag kan direct wor
den aangepast aan de hoeveelheid aardappelen.
Alle drie de genoemde punten zijn van essentieel belang. De praktijk heeft
dit ook begrepen en we zien nu reeds dat deze methode van opslag reeds veel
navolging heeft gekregen.
Het is ook goed mogelijk om in bestaande ruimten deze oplossing te zoe
ken. De telers hebben bij de keuze van de opslag niet alleen de oogst als
leidraad genomen maar ook de afzet.
De opschepmachine en de onderlossers zijn gekomen en we zullen ons
hierbij aan moeten passen. Willen we met deze machines efficiënt werken
dan moeten we kunnen beschikken over een open ruimte waar ze gemak
kelijk opgesteld kunnen worden. Bij de inbreng worden de kippers steeds
groter, de aanvoer sneller, dus de verwerking moet aangepast worden. In
een open ruimte is dit allemaal gemakkelijk te verwezenlijken. Het is daar
om, dat de opslag van aardappelen in een grote gekoelde ruimte de voorkeur
verdient boven elke andere manier van opslaan.
DK BEWARING
,I\E eisen die we moeten stellen aan de beharing zijn geenszins gewijzigd.
Hier is geen nieuws onder de zon. Onvoldoende beluchting van de par
tijen geeft nog steeds een groot risico. Voor de klei-aarappelen is voor een
goede belichting nog steeds 100 m3 lucht per m3 aardappelen nodig en voor
de zand en lichte zavel 80 m3 lucht per m3 aardappelen. Storthoogte liefst
3 m maximaal 3,5 m.
Met de komst van de opschepmachine en de onderlosser is er echter wel
een kleine wijziging gekomen wat betreft de beluchting. De bovengrondse
.driehoekrekjes worden in de praktijk steeds meer aan de kant geschoven.
Men gaat gebruik maken van alleen hoofdkanalen maar dan meerdere. Dus
kortere afstanden van elkaar. Een veel voorkomende toepassing in de prak
tijk is, kanalen van 80 x 80 cm op een afstand van 1,40 m tot maximaal 1,50
m, gerekend tussen de kanalen. Bij de berekening van de ventilator is de
mogelijkheid aanwezig om twee of drie kanalen op een ventilator aan te
sluiten. Wanneer de kanalen op deze wijze worden gemaakt kunnen de rek
jes vervallen en is het inbrengen van de aardappelen veel gemakkelijker en
ook het uithalen met de opschep-machine geeft geen problemen.
HOEKKOKERS
MET de komst van de onderlosser is de oploop in de kanalen, zoals vroe
ger werden geadviseerd, ook komen te vervallen. De kanalen zijn nu
vierkant en hebben overal dezelfde breedte en diepte. Worden de kanalen
nu ook volgens het eerste omschreven systeem gelegd dan is bij gebruik van
de onderlosser maar zeer weinig schepwerk nodig. De in de praktijk opge
dane ervaringen zijn gunstig. Door de reeds genoemde voordelen is het vol
gen van het genoemde systeem aan te bevelen.
De rekjes zijn zeer kwetsbaar en het daarom, dat naar andere wegen is
gezocht. In de praktijk komen echter nog vele koelcellen voor die of zijn
uitgerust met roostervloeren of met rekjes. Willen we hier de rekjes achter
wege laten dan is ook hier een oplossing mogelijk. In de koelcellen kunnen
we n.l. gebruik maken van hoekkokers. Deze hoekkokers worden aange
bracht aan de zijkanten van de cel. De kokers staan rechtstreeks in verbin
ding met de ventilatie-koker. Ze worden schuin tegen de zijwand geplaatst.
De hoogte van de kokers is 60 cm en de breedte 45 cm. Ongeveer 10 cm van
de vloer worden over de gehele lengte twee speten aangebracht ter breedte
In deze ruimte is vlot werken niet eenvoudig.
van 2 cm. Bij gebruik van de hoekkokers verliezen we wel een zeer geringe
hoeveelheid ruimte. De opschepmachine kan nu ook in dergelijke cel gemak
kelijk werken, daar de rekjes weggelaten kunnen worden.
NIET OVER TE GROTE BREEDTE VENTILEREN
X|E aardappeloogst staat voor de deur en voor het aanbrengen van kleine
veranderingen is er misschien nu nog wel even tijd. Een kleine wijzi
ging in uw cel kan al zeer veel gemak bezorgen. Als de omstandigheden zich
wijzigen zullen we ook de bakens moeten verzetten. Laat ons dit dan ook
tijdig doen
Nog een ernstige waarschuwing. Door de praktijk wordt nogal eens de
fout gemaakt, dat dikwijls de kanalen niet aangepast zijn aan de ventilator
die voor het kanaal geplaatst is. De ventilatorcapaciteit is dan veel te groot
voor de kanaal doorsnede. Er is b.v. een ventilator gekocht voor het beluch
ten van 250 tot 300 ton. Doordat zo'n ventilator voor een te klein kanaal
wordt geplaatst ontstaat tegendruk in het kanaal, waardoor de capaciteit
van de ventilator terugloopt en de beluchting van de aardappelen dan on
voldoende is.
Ook een veel voorkomende fout uit de praktijk is, dat slechts met één
hoofdkanaal een vloerbreedte wordt belucht van soms wel 7 a 8 m, terwijl
de maximaal toegestane breedte 5a 6 m is. Gaat men n.l. over een te grote
breedte ventileren dan is de beluchting in de onderste laag aan de buiten
zijden onvoldoende. Hier vinden we later de slechte plekken in de partij.
U moet bij het beluchten van aardappelen niet alleen uitgaan van de venti-
latiecapaciteiten maar daar moeten de mogelijkheden van beluchten in de
partij aardappelen bij aangepast zijn. Laat ons deze fouten zoveel mogelijk
voorkomen.
Consulentschap akkerbouw
en rundveehouderij Zevenbergen
EEN GOEDE STOPPELBEWERKING is niet uit
de mode al komt U er door tijdgebrek vaak niet
aan toe. Door een intensieve stoppelbewerking met
ploegen en cultivateren is nog steeds veel onkruid
op te ruimen. Maak daarbij echter geen grof werk
maar zorg ervoor dat de grond voldoende fijn ligt
zodat onkruiden en opslag kunnen kiemen en wor
telonkruiden kunnen doodgaan.
DE STRIJD TEGEN KLEIN HOEFBLAD moet
taai en vasthoudend worden gevoerd. Het beste
kan dit nog wel chemisch. Wacht tot het hoefblad
een doorsnede heeft van 7 cm, spuit dan met 5 li
ter 2-4 D per ha en pas binnen 3 weken na de be
spuiting geen grondbewerking toe. Zeer goed kan
een dergelijke bestrijding worden uitgevoerd in
een grasgroenbemester.
TENGEVOLGE VAN DE 1 OP 4 TEELT van
aardappelen is het goed mogelijk dat er het een
en ander moet veranderen in Uw bouwplan. Stel
daarom reeds in september het bouwplan op, maak
een plattegrond en vul in waar de eerstkomende
10 jaar de aardappelen en de bieten zullen komen.
Het voorkomt veel problemen bij de vruchtopvol
ging door bij deze gewassen een groot aantal jaren
vooruit te plannen.
VOOR TWEEDEJAARS PERCELEN veldbeemd-
gras is het noodzakelijk de nagroei te maaien en
deze te verwijderen. Soms kan de nagroei worden
gehooid, vaak ook moet dit nagras worden opge
ruimd. Dit kost Hjd en moeite. Gunstige resultaten
zijn bij proeven verkregen door het afbranden van
de nagroei. Zelfs was de zaadopbrengst belangrijk
hoger vergeleken met maaien.
HET AFBRANDEN VAN DE NAGROEI zou U
bij veldbeemdgras proefsgewijs kunnen proberen.
Begin rond 1 september met éénmaal te branden
en herhaal dit na 10 dagen bij droog weer nogmaals.
Door tweemaal branden heeft U de nagroei volle
dig weggebrand. Rond 1 oktober zult U op het gras
zaad een 2 a 300 kg kalksalpeter per ha moeten
strooien.
OOK IN DE NAZOMER KAN ONKRUID in
grasland nog goed chemisch worden bestreden.
Vooral wanneer muur, ridderzuring en distels voor
komen is dit beslist noodzakelijk. Het is toch de be
doeling om echt graslandte hebben.
HET IS AAN TE BEVELEN voor de komende
winter ruig materiaal te verzamelen om hiermee
de kuilhopen af te dekken. De regen wordt er door
opgevangen, waardoor afzakken van de grond
wordt voorkomen. Het materiaal geeft ook bescher
ming tegen vorst, zodat zwaar en tijdrovend hak
ken wordt voorkomen.
11