Het weiden
van jongvee
in de zomer
De stand van het
in West-Europa
8
GEZONDE KALVEREN, VIA EEN GEZONDE
WEIDE
Consulentschap
Rundveehouderij en
Akkerbouw
Eindhoven
H. v. LIER
In de praktijk komen veel teleurstellingen voor
bij de opfok van jongvee. De oorzaak is vaak een
te geringe aandacht voor het jongvee en soms on
wetendheid omtrent de te nemen voorzorgsmaat
regelen, waardoor b.v. maagdarmwormen hun kans
krijgen.
Een goedkope wijze van opfok is die volgens
eenmelkarme methode waarbij 200250 I kunst
melk wordt verstrekt. Dit bevordert een snelle op
name van krachtvoer en hooi en daardoor een
goede pensontwikkeling.
Een goede ruwvoeropname is nodig om de kal
veren zo vroeg mogelijk in de weide te kunnen
laten. Als vuistregel kan men stellen dat de kal
veren naar buiten kunnen op een leeftijd van 3
maanden. Dan zijn ze gewend aan het ruwvoer en
kan met een minimum aan krachtvoer worden vol
staan.
VASTE KAL VERWEID E KAN
GROOT GEVAAR INHOUDEN
IIIET is om allerlei redenen aantrekkelijk om de
kalveren kort bij huis te weiden. Denk maar
aan de dagelijkse bijvoeding van krachtvoer en de
drinkwatervoorziening. Vandaar dat op de meeste
bedrijven een speciale kalverweide voorkomt.
Hierin schuilt echter een groot gevaar. Het komt
op vele melkveebedrijven voor dat men de met
zorg en succes opgefokte kalveren in de beste con
ditie in de weide brengt en ze er enkele maanden
Traditiegetrouw zijn wij de laatste dagen van
juni poolshoogte gaan nemen van de stand van het
vlasgewas. Op 29 juni 's morgens vroeg vertrokken
we via Gent, Deinze, Thielt, Rousselaere en Ypen,
zodat we een indruk kregen van de stand van het
gewas in West-Vlaanderen. Wat wij te zien kregen
was een kort onregelmatig gewas met een lage
opbrengst aan stro en lint. De op tijd gezaaide per
celen waren volgroeid, in de jonge percelen, eind
april begin mei gezaaid zit nog groei. Zij kunnen
nog profiteren van de nu gevallen regen, maar veel
moet men er niet van verwachten. Bij normale
groei verwacht men van het te laat gezaaide vlas
niet meer dan een matig gewas, dus dan weet u
het wel.
later weer mager en ziek uithaalt. De voornaamste
oorzaak hiervan is de aanwezigheid van maag
darmwormen. Deze komen op praktisch alle bedrij
ven voor. Dat niet overal schade wordt ondervon
den komt doordat nog veel tot zeer veel wordt bij-
gevoederd in de weide, waardoor de grasopname
minder is en het ziektebeeld wordt gecamoufleerd.
Op deze wijze is echter geen sprake van goedkope
opfok.
DE BESMETTING
|IET meeste oudere rundvee is besmet met
maagdarm wormen. Ze lijden er weinig van
maar veroorzaken wel een voortdurende besmet
ting van het grasland. De volwassen wormen die
voorkomen in maag en darmen leggen eieren die
met mest op het grasland terecht komen. Uit
dai» eieren komen larven die zich aan het gras
hechten. Door de dieren worden met het gras ook
de larven opgenomen. Hieruit ontstaan weer wor
men. Deze tasten de maag- en darmwanden aan,
waardoor de groei terugloopt terwijl vele kalveren
ernstig ziek worden en soms sterven.
De oudere dieren, die al een seizoen in de weide
geweest zijn hebben hiertegen een weerstand op
gebouwd. Maar de jonge kalveren die voor het
eerst in de weide komen kunnen niet tegen een
zware besmetting. De besmetting van het grasland
wordt met de toenemende veebezetting steeds gro
ter. Vooral de kalverweide aan huis is een bron
van ellende. Hier wordt praktisch nooit gemaaid.
Met het maaien van het gras wordt het grootste
gedeelte van de larven afgevoerd. Een restbesmet-
ting is geen bezwaar; daarmee worden de dieren
natuurlijk geënt, hetgeen noodzakelijk is voor het
opbouwen van de immuniteit. Een kunstmatige
enting tegen deze kwaal is helaas nog niet moge
lijk.
DE BESMETTING VOORKOMEN
HET gaat er dus om dat men een ernstige be
smetting moet voorkomen. Dat kan door
steeds het perceel waarop de kalveren geweid wor
den vooral te maaien. Hierdoor kan een grote her
besmetting worden tegengegaan. Een beweidings
plan is dus wel nodig. De oude kalverweide kan
hierbij ook ingeschakeld worden met een goede
onderverdeling en percelen van 2 a 3 aren per
kalf. Het omweiden moet om de twee weken plaats
vinden. De dieren krijgen dan steeds lekker gras
waardoor de krachtvoergift beperkt kan worden.
Bij voorkeur maakt men gebruik van nieuw in
gezaaide percelen. Ook kunnen de kalveren met
het ander vee rouleren over het hele bedrijf, als
maar vooraf gemaaid wordt. Zijn deze mogelijk
heden niet of moeilijk uitvoerbaar dan kan men
de kalveren ook binnen houden en vers gras voeren
of slechts enkele weken weiden op een besmet
perceel. Dit kost echter meer werk en meer kracht
voer.
RESULTATEN
Het omweidingssysteem op gemaaide percelen
wordt in toenemende mate toegepast op de be
drijven en met een bijzonder gunstig resultaat. Het
resultaat is het beste te meten aan de gezondheid
en de groei van de dieren. In 1969 werden op een
4-tal bedrijven in ons gebied die het systeem con
sequent de groeiresultaten vastgelegd.
WISSELEND BEELD IN FRANKRIJK
Aan de Franse grens tankten we benzine en
gingen een kopje koffie drinken. Op onze vraag
hoe de stand van het vlas in Frankrijk was, ant
woordde men ons: „Meneer, 't is nie veel met 't
vlas van t' jaere, ze zeggen dat het minivlas is". Ik
vond dit echt Vlaams uitgedrukt. In de Nord aan
gekomen moesten wij ervaren dat dit zo was, de
stand van het gewas was er zoals in West-Vlaan
deren. In de Seine Maritime, de streek tussen
Dieppe en Le Havre, was het vlas iets beter, maar
ook daar veel onregelmatige gewassen. Wij troffen
er ook een perceel aan, dat plat tegen de grond
geslagen lag. Ze hadden daar die nacht een zware
bui gehad met veel wind. Dit was het enige zware
aant.
aant. weide-
groei
groei in
bedrijf
kalveren dagen
in kg
gr./dag
a
7
129
96
745
b
25
128
102
797
c
8
129
99
767
d
10
129
97
752
- ,De weideperiode was begin juni tot 10 oktober.
De bijvoeding 1IY2 kg krachtvoer per dag.
Op alle bedrijven is men zeer tevreden over de
bereikte resultaten en de goedkope oplossing om
de schade van maagdarmwormen te beperken bij
de kalveren.
Van vele narigheden en hoge kosten met nog
een slecht resultaat in het verleden, is men ge
komen tot een goede en goedkope opfok van de
kalveren, wat de basis is voor een goede melkvee
houderij in de toekomst.
Het extra werk t.o.v. het gebruik van de kalver
weide is zeer hoog beloond.
ENKELE WENKEN
0 Wees zuinig op de kalveren het in
komen van de toekomst
0 Kalveren niet in de weide voor de 3 maan
den
0 Zorg steeds voor een gemaaid perceel
0 De krachtvoer-aanvulling 1IV2 kg kan
in één keer per dag worden gegeven.
0 Zorg voor voldoende voerbaklengte
10 Goed en voldoende drinkwater is nodig
0 Omweiden om de 2 a 3 weken
0 Geef in een natte periode wat hooi bij
0 Stal de dieren tijdig altijd voor half
oktober.
gewas dat ik daar gezien heb.
In departement Calvados waar we de volgende
dag vertoefden, heb ik heel wat meer betere vlas
sen gezien met een goede opbrengst. Met de laatste
regens waren er heel wat tegen de grond geslagen,
maar als het weer zich herstelt, zal dat weinig of
geen schade berokkenen.
Hetzelfde was het geval met het vlas in het de
partement Eure. In de departementen beneden de
Seine heeft men een tiental dagen eerder regen
gehad en dat is het vlas zeer ten goede gekomen.
Wanneer het weer niet al te slecht blijft, krijgt
men daar een vrij goed vlasgewas, maar wat het
kwaliteitsvlas betreft, zijn dit niet de beste streken
van Frankrijk.