BOUW
DINGEN VAN DE WEEK
Fruitteelt in nood
Rond de
Schelde
9
X
Het is bar koud op net moment dat we dit over
zicht schrijven. Van het fraaie weer en de zomerse
temperaturen van begin mei is niets meer te be
speuren. De appelbloei verliep door het koude weer
trager dan de bloei van de peren. Vorige week
werd de hoofdbloei van de appels bereikt. Nu maar
afwachten wat de vruchtzetting zal doen. Bij de
peren kunnen we ai zien dat er veel gezette
vruchtjes zijn. Wat de rui zal doen weten we in de
komende weken.
De aardbeien in de vollegrond staan in volle
bloei. Opmerkelijk is de teruggang van het areaal
van dit produkt in onze provincie. Zelfs in de gebie
den waar men vanouds aardbeien heeft geteeld
vindt men nu nog maar sporadisch een oppervlakte
van betekenis. De afname van bet areaal is geen
zaak die nieuw is. Ze is al enkele jaren aan de gang.
De aanvoercijfers van de veilingen spreken wat
dat betreft een duidelijke taal. De veiling in Kapelle-
Biezelinge heeft altijd het grootste aanbod van
aardbeien gehad in Zeeland en bij deze veiling be
droeg de aanvoer in 1962 nog 854 ton. In 1965 was
het nog 500 ton maar het vorig seizoen was de aan
voer bij deze veiling teruggelopen tot 213 ton.
Landelijk is de situatie niet zo ongunstig want er
zijn nieuwe teeltgebieden opgekomen en met name
in Limburg en Brabant worden veel aardbeien ge
teeld. De laatste jaren is men daar op grote schaal
overgestapt op de teelt van de Red Gauntlet en nu
In nog sterkere mate op Gorella, twee rassen met
een grote produktie die voor de industrie hun be
zwaren hebben. De Zuid Hollandse eilanden en
West Noord-Brabant waren ook altijd belangrijke
teeltgebieden van aardbeien maar ook hier loopt
de teelt terug. Dat komt in de eerste plaats door de
prijzen die vele jaren achtereen te laag waren,
zeker wanneer men moet plukken met dure arbeids
krachten die men als het ware moest kopen. Juist
dat gebrek aan plukkrachten wordt gezien als de
voornaamste reden van het teruglopen van het
areaal. Toch blijven we het bijzonder jammer vin
den dat de aardbeienteelt zo sterk is teruggelopen,
want het is een mooie teelt en een gezonde basis
voor het kleinfruitbedrijf, terwijl er ook aanwijzingen
zijn dat de vraag naar aardbeien van de vollegrond
groter gaat worden en er hierdoor mogelijk hogere
prijzen dan de laatste jaren betaald zullen worden.
Dat laatste is natuurlijk wel nodig om de teelt weer
perspectief te geven.
We hebben de laatste jaren veel concurrentie on
dervonden van industrie-aardbeien uit Polen, maar
volgens de berichten uit dit land, loopt de teelt
daar terug. Het vorig jaar was er sprake van een
misoogst in Polen en dat had stevige prijzen voor
het Nederlandse produkt tot gevolg, maar ook nu
schijnt het niet al te best gesteld te zijn met de
aardbeienteelt in Polen. Er zijn dus redenen om
zich niet zonder meer van de aarbeienteelt af te
wenden.
De stand van de natuuraardbeien in onze omge
ving is goed. Ze zijn in de eerste helft van mei ge
weldig opgeknapt, iets wat trouwens geldt voor
vele gewassen. Het is nu dringend nodig om alle
mogelijke zorg te besteden aan de ziektebestrijding
van het gewas. De bestrijding tegen het vruchtrot
dient reeds enige tijd aan de gang te zijn maar ook
meeldauwbestrijding kan noodzakelijk zijn evenals
een voortdurende controle op de aanwezigheid van
luizen. Verstandig is het om stro tussen de paden
aan te brengen om straks schone vruchten te kun
nen oogsten maar dat mag niet te vroeg gebeuren,
want dan remt men de oogsttijd af en vindt verlating
plaats.
We mogen aannemen dat de telers van kruisbes
sen in ons gebied deze week reeds hebben geke
ken naar de grootte van de yruchten om met de
oogst te beginnen. Meestal begint de pluk eind mei
begin juni. Dit jaar zijn de bessen laat, maar het zal
nu toch niet lang meer duren of de oogst gaat be
ginnen. Ze zal niet veel drukte met zich meebren
gen, want in de eerste plaats zijn er weinig kruis
bessen meer te vinden en verder lijkt het er op dat
de oogst klein zal worden want er hangen weinig
vruchten aan de struiken. Ze hebben zwaar geruid
in de afgelopen weken. De zware rui was er overi
gens niet alleen bij de kruisbessen. Ook de rode
bessen hebben daar in ernstige mate van te lijden
gehad. Wat precies de oorzaak is valt moeilijk aan
te geven, maar de felle zon en hoge temperaturen
worden gezien als een mogelijke reden dat er thans
op veel bedrijven sprake is van een zeer slechte
stand van het gewas rode bessen. De struiken zijn
gemiddeld wat beter dan de draadaanplant en bij
de draadaanplant zijn de percelen die erg dicht zijn
weer wat beter dan de meer open percelen maar
gemiddeld zal het overal tegenvallen. De stand van
de frambozen is redelijk tot matig. Er zijn percelen
waar het gewas veel heeft geleden van de over
vloed van water in dit koude voorjaar. Dat frambo
zen daar niet tegen kunnen was al lang bekend en
daarom komt dat verschijnsel niet onverwacht. De
bramen staan er over het algemeen goed voor. Bij
dit produkt is het noodzakelijk te spuiten tegen de
rode vruchtziekte. Dat moet gebeuren wanneer de
stengels ongeveer 10 cm hoog zijn. Tegen stengel-
ziekten bij bramen moeten vier bespuitingen met
tussenpoen van 14 dagen worden uitgevoerd.
pREMIER De Jong heeft begrip voor buitenpar-
lementaire acties, bekende hij onlangs in de
loop van een interview voor de televisie. Hij preci
seerde dit door op te merken dat het nu eenmaal
beter werkt als iets hard tegen een regering wordt
gezegd dan wanneer dat zachtjes gebeurt. Hij acht
te dit nu eenmaal een feit al zou het misschien an
ders moeten wezen! Ervan uitgaande dat op be
hoorlijke wijze demonstreren ook een manier kan
zijn om iets „hard'' te zeggen» zou de aktie van de
werkgroep „Fruitteelt in Nood", die tijdens een
demonstratie woensdag een petitie aan de Minister
van Landbouw en de voorzitter van de Tweede
Kamer der Staten Generaal aanbood voor onze
fruittelers de gewenste resultaten moeten hebben!
Daadwerkelijke hulp voor onze fruitteelt! In de
petitie wordt in het kort op de bijzonder slechte
financiële resultaten van de fruitteeltbedrijven in
de laatste jaren ingegaan, met jaarlijkse tekorten
liggend tussen de 1000 en 4000 per ha! Tevens
wordt gewezen op het door deze gang van zaken
verloren gaan van enorme investeringsbedragen in
aanplant enz.
OM aan deze noodsituatie enigszins tegemoet te
komen worden onder meer de volgende maat
regelen gevraagd:
if een vergoeding voor kosten van levensonder
houd over '69/'70 in het kader van de Bijstands
wet aan iedere fruitteler die geen of onvoldoen
de arbeidsinkomen heeft.
if verbetering van de bedrijfsbeëindigingsregeling,
zodat een fruitteler, die zijn bedrijf wenst te be
ëindigen niet met de schulden blijft zitten!
if overbruggingscredieten voor de perspectiefbie-
dende bedrijven zolang de noodtoestand in de
fruitteelt voortduurt.
if Ter tegemoetkoming in de geleden schade een
bijdrage van f 2500,per ha voor na 5 mei '45
ingeplante appel- en pere-boomgaarden.
if een bijdrage in de koel- en afzetkosten ter af
vlakking van de in andere E.E.G.-landen ver
strekte subsidies in investeringskosten en rente
bij het stichten van pakstations, koelhuizen en
opzet afzetorganisaties. Ook in ons land dienen
dergelijke faciliteiten te worden gegeven.
if een E.E.G. rooipremie van tenminste 3000,
p/ha.
De Nederlandse fruittelers vragen u op deze wijze
waar te maken de door Uwe Excellentie in Bilt-
hoven gedane toezegging dat er in onze Neder
landse samenleving ook plaats is voor fruitteelt.
Daadwerkelijke hulp op korte termijn en aanvaard
bare maatregelen op wat langere termijn dienen
op deze belofte te volgen! Aldus in het kort de,
belangrijkste punten uit de door de voorzitter
Werkgroep „Fruitteelt in Nood", J. H. Stoutjesdijk
ondertekende petitie.
BI.
De tijd dringt in dit late voorjaar, reden waar
om we alle aardappels na het aanaarden tegen het
onkruid hebben gespoten. We willen echt niet
meer werk hebben dan dringend nodig is. Op het
zandblokje zijn de aardappelruggen prachtig, maar
op de zware grond zijn ze nog verre van kluitloos.
De frees heeft hiér nog wel wat verbetering ge
bracht, maar deze kon de kluiten^ in ,de rug ook
niet meer te pakken krijgen.
In de bieten gaat het naar wens. De eerstge-
zaaide bieten staan wat onregelmatig, maar er
staan planten genoeg en de Iaat gezaaide staan er
keurig op en hebben een zaaibed van goede struc
tuur. pit laatste is echt een ideale toestand om
eens ernstig aan het gebruik van een dunmachine
te gaan denken. Wanneer we terugdunnen tot
ruim 80.000 plantplaatsen per ha en we lopen
later met de kapper het gewas nog na op de dub
bele, dan komen we met ons werk niet klem te
zitten en krijgen we steeds meer ervaring in de
moderne bietenteelt, want om alles met de kap
per door te slaan zal voor velen toch steeds zwaar
der gaan wegen. Ook voor de andere gewassen
dienen we tijd vrij te maken en dat kan alleen
als de bieten niet alle tijd opeisen. Verder is een
gunstig leefklimaat voor ons zelf toch ook geen
overbodige luxe.
Buurman is weg van zijn voor gekiemde aard
appels. Hij is nogal radicaal en wil niet meer an
ders poten en beweert dat je met voorkiemers
langer kan wachten tot de grond helemaal goed
droog is. Tevens heb je dan geen kluitproblemen
meer, maar wel een zeer geschikte toestand voor
de bodemherbiciden en van een vlugge en goede
opkomst ben je verzekerd.
Ieder voorjaar is echter niet gelijk en zo ook
buurman's reacties niet. We hebben samen een
sproeimachine gekocht en nu lijdt hij aan een
zekere spuitkoorts en zou alles spuiten wat hij
ziet. Geregeld zit hij op zijn knieën op het land,
echter niet 'als teken van een zekere waardigheid,
maar louter om met de loupe de grond en de
planten af te tasten op ziekten en insecten. Voor
de CCC-bespuiting heeft hij zo zijn eigen advies
opgesteld; namelijk 2 liter in het vroege stadium
en als het nodig blijkt in het latere stadium nog
één liter. Dus een zekere vorm van bezuiniging
op de spuitkosten en de tijd zal het leren of het
geen verkeerde zuinigheid geweest is. Nog steeds
is ook in de moderne landbouw het oude spreek
woord van kracht, n.l. dat
„Ervaring de beste leermeester is".
RAIFFEISENBANK VÓÓR BINDEND
VESTIGINGSBELEID
Met slechts één van de 499 stemmen van plaatselijke
banken tegen, heeft de algemene vergadering van dé
Coöperatieve Centrale Raiffeisenbank zich uitgespro
ken voor een bindend vestigingsbeleid, uit te voeren
samen met de Coöperatieve Centrale Boerenleenban
ken te Eindhoven. De meerderheid van 75 procent, die
de beide hoofdbesturen noodzakelijk achtten bij dit
besluit, was hiermee wat de Raiffeisenbank betreft,
ruimschoots gehaald. Over enkele dagen neemt de
algemene vergadering van de Coöperatieve Centrale
Boerenleenbanken haar beslissing. Gaat ook deze
akkoord, dan betekent dit, dat de bij de twee centrale
banken aangesloten lokale banken in plaatsen met
minder dan dertigduizend inwoners niet meer zelf
standig zullen kunnen opereren op het gebied van
de vestiging.
De hoofdbesturen van de beide centrale banken
menen, dat een goed geregeld vestigingsbeleid ge
schillen zal voorkomen. Die geschillen ziet men
vooral in kleine en wat kleinere plaatsen en daarom
wordt er in het besluit gesproken van plaatsen, niet
van werkgebieden of gemeenten. In veel gevallen zal
een plaats, als bedoeld in deze regeling, een onder
deel van een gemeente zijn.
