POLYRAVE
POLYRAVE
SUIKERBIET
Wat kan de Coöperatie
de ondernemende
pluimveehouder bieden?
minder werk
méér ren dement
VOEDERBIETEN
Een gewas
om over te denken
zaai
daarom
23
COÖPERATIEVE
VOORLICHTINGSDAG
PLUIMVEEHOUDERIJ
|\E landbouw ondergaat de laatste jaren grote
veranderingen. Teneinde te komen tot een
rationele agrarische produktie wordt gestreefd
naar sterke vergroting der landbouwbedrijven en
tegelijkertijd naar modernisering. Deze aanpassing
aan de eisen des tijds, die tevens gepaard gaat
met een voortdurende vermindering van het aan
tal arbeidskrachten in tuinbouw, akkerbouw en
veeteelt, vraagt een vérgaande mechanisering en
automatisering der te verrichten werkzaamheden.
Aldus de heer P. G. J. Wijers, directeur N.V.
Maplo te Deventer, op de voorlichtingsdag voor
de pluimveehouderij te Lunteren op dinsdag 10
maart 1970. Hy wees er op dat vele agrarische
ondernemers momenteel voor de taak staan de
structuur van hun bedrijf zodanig te verbeteren,
dat het hun ook in de toekomst een redelijk be
staan kan verschaffen. Dit is geen eenvoudige
taak. Alleen al de keus in welke produktietak of
-takken men zich zal gaan specialiseren, kan al
heel wat hoofdbrekens kosten. Is de beslissing
eenmaal gevallen, dan zullen de voorgenomen ver
anderingen of uitbreidingen in de regel hoge in
vesteringen met zich meebrengen.
De coöperaties in Nederland, aldus de heer
Wijers, vinden een belangrijk werktterrein in de
begeleiding van de agrarische ondernemers bij de
aanpassing van hun bedrijven. De coöperatieve
dienstverlening aan de boer is zeer veelomvat
tend, maar niettemin doeltreffend georganiseerd.
Op enkele belangrijke onderdelen van het zgn.
volledige coöperatieve pakket werd door hem na
der ingegaan.
VOEDERS
TOT dat pakket behoort om te beginnen de
dienstverlening in de vorm van de fabrikage
en leverantie van pluimveemengvoeders. De door
de coöperaties gefabriceerde voeders voor legkip
pen en slachtpluimvee voldoen aan zeer hoge
eisen en staan onder strenge controle. De Stich
ting-C.L.O.-Controle te Hoogland ziet scherp toe
op de juiste samenstelling van de voeders. Ook de
kwaliteit van de in het voer gebruikte grondstof
fen en de menging worden nauwlettend in het
oog gehouden.
Voortdurend ook wordt, o.a. aan 't Instituut voor
Moderne Veevoeding „De Schothorst" te Hoogland
gewerkt aan de aanpassing van de voeders aan
de ontwikkelingen, die zich op het terrein van de
pluimveevoeding voltrekken. Dat steeds meer vee
houders tot de ontdekking komen, dat het met de
door de coöperaties gefabriceerde voeders goed en
voordelig voeren Ls, blijkt wel uit de belangrijke
terreinwinst, die de coöperatieve mengvoeders
boeken. Hun aandeel in de nationale mengvoeder-
omzet liep in de laatste vier jaar op van 45 tot
50 Ook de levering van goed diermateriaal
behoort tot de dienstverlening van de coöperaties.
Basis van deze leveranties, of het nu om leghen
nen, slaehtkuikens of kalkoenen gaat zjjn de
HYPECO/CPI/BOVANS fokbedrijven. Zowel in
als buiten het coöperatieve milieu hebben deze
grote bekendheid verkregen, niet alleen in Neder
land, maar ook tot ver buiten onze grenzen.
STALLENBOUW
EEN belangrijk onderdeel van het coöperatief
pakket is de bouw en inrichting van pluim
veestallen. Wanneer een pluimveehouder voor
nemens is zijn pluimveestapel uit te breiden, dan
kan hij dit doorgeven aan zijn coöperatie. Deze
werkt dan in samenwerking met de afdeling
Landbouwbedrijfsuitrusting van CEBECO Deven
ter de plannen voor nieuwbouw uit, waarna on
der leiding van ervaren bouwkundigen in de kortst
mogelijke tijd een modern ingerichte montagestal
wordt neergezet. De stallen worden vervaardigd
in een uiterst solide houtbouw. Ze hebben een
fraai uiterlijk en kunnen door een juiste keuze
van de kleur van het houtconserveringsmiddel
volledig aan het landschap of aan de overige be
bouwing aangepast. Behalve voor de bouw wordt
ook gezorgd voor de volledige inrichting der stal
len en voor de aanleg en het aansluiten van wa
ter en electriciteit.
VOORLICHTING
EN FINANCIERINGSMOGELIJKHEDEN
f\E coöperaties hebben goede voorlichters in
dienst, terwijl voorts een team van specia
listen van CEBECO voor de gezamenlijke coöpe
raties werkzaam is. Ten behoeve van de pluim
veehouderij worden de CEBECO-voorlichtings-
activiteiten voornamelijk vanuit de vestiging in
Deventer bedreven. De coöperaties worden voor
wat betrèft de ziektepreventie en -bestrijding bij
gestaan en geadviseerd door de Stichting PLUVA
te Amersfoort, een modern ingericht diergenees
kundig onderzoekcentrum.
De bouw en inrichting van pluimveestallen
vraagt, vooral wanneer het om de-huisvesting van
grotere aantallen dieren gaat, belangrijke inves
teringen. De verzorging van grote eenheden
pluimvee is in de regel slechts mogelijk door een
vergaande mechanisering en automatisering toe
te passen en daarmee zijn veelal flinke bedragen
gemoeid.
Slechts zelden zal een pluimveehouder in staat
zijn bij nieuwbouw of uitbreiding de benodigde
gelden volledig uit eigen middelen bijeen te bren
gen. In coöperatieve kring zijn evenwel uitsteken
de financieringsmogelijkheden aanwezig.
Als onderdeel van het coöperatief pakket be
schikken de coöperaties te zamen met CEBECO
speciaal voor de legsector over een financierings
regeling voor de aankoop van jonge hennen en
vermeerderingsdieren. Is de pluimveehouder er
éénmaal in geslaagd de bouw en inrichting van
zijn stal financieel rond te krijgen, dan nóg is hij
niet klaar, want dan zijn nogmaals belangrijke
bedragen nodig voor de betaling van de dieren
en van het voer. Speciaal in de legsector gaat het
bij aanschaf van bijv. 20-weekse jonge legkippen
of moederdieren om flinke sommen gelds. Voor
de financiering hiervan hebben de coöperaties te
zamen met CEBECO een oplossing gevonden door
de oprichting van de Maatschappij Pluimvee-ont
wikkeling, N.V. Maplo te Deventer. De plaatse
lijke Raiffeisenbanken stellen onder borgstelling
van de N.V. Maplo kredieten ter beschikking, die
o.m. kunnen worden gebruikt voor de aankoop
van hennen en voer.
INTEGRATIE EN AFZET
MET betrekking tot de afzet van eieren en
slachtpluimvee bieden de coöperaties de
pluimveehouder meerdere mogelijkheden, steeds
met inachtneming van diens volledige zelfstandig
heid. Voor slaehtkuikens en slachtkalkoenen is de
integratieregeling van de Pluimveeslachterij „We-
zep" N.V. een algemeen voorbeeld van een ver
antwoorde risico-spreiding. Maar ook in de leg
sector beschikken de coöperaties over goede af
zetkanalen.
Van uitermate groot belang is en dat geldt
in deze tijd van snelle ontwikkelingen meer dan
ooit dat de ondernemer vertrouwen kan stel
len in degenen met wie hij voor de levering van
zijn benodigdheden en voor de afzet van zijn pro-
dukten in zee gaat. De aan- en verkoopcoöpera
ties hebben bewezen het vertrouwen van de boer
waard te zijn. Zij tonen aan voor de belangen van
de pluimveehouder te waken. Zij stellen alles in
het werk zijn positie te versterken en het hem
mogelijk te maken zoveel mogelijk winst uit zijn
bedrijf te halen. Aldus de heer Wijers.
COöP. BOUW VAN VARKENSSTALLEN
DOOR VASTABOUW
Door een 40-tal coöp. aan- en verkoopverenigin
gen Cebeco en Coveco is de N.V. Vastabouw opge
richt, die zich zal bezighouden met de bouw en
inrichting van varkensstallen. Bij deze vorm van
stalbouw houdt de varkensfokker of -mester voor
eigen risico en met behoud van zijn volledige zelf
standigheid zijn eigen varkens. De stal blijft ge
durende een bepaalde tijd eigendom van de N.V.
Vastabouw, doch wordt na afloop van deze periode
in eigendom overgedragen aan de varkenshouder.
Een en ander is een uitbreiding van het diensten
pakket aan de boer door de coöperaties naast de
reeds bestaande financieringsmogelijkheden.
C DEN ENGELSEN
C.A.R. Goes
De teelt van voederbieten is de laatste jaren
voortdurend achteruitgegaan. Dat is begrijpelijk
omdat de verzorging van dit gewas, de oogst en
opslag, alsmede de aanwending tot heden nogal
arbeidsintensief was. Bovendien tast de teelt van
voederbieten het areaal te verbouwen suikerbieten
aan. Niettemin is een aarttal veehouders de teelt
van dit gewas trouw gebleven. Op die bedrijven
hebben de voederbieten een gunstige invloed op
het verkregen arbeidsinkomen. Dat komt omdat
geen enkel voedergewas een zo hoge zetmeelwaar-
de-opbrengst per ha oplevert en het bovendien zo
is dat dit smakelijke, gemakkelijk verteerbare pro.
dukt door extra opname de groei of produktie van
het vee bevordert en daarom krachtvoerbesparend
werkt.
In de huidige situatie doen zich omstandigheden
voor die het zinvol maken te overwegen de teelt
van voederbieten opnieuw te beginnen dan wel er
enige uitbreiding aan te geven. We noemen twee
redenen.
De geldelijke opbrengst van suikerbieten wordt
aan banden gelegd. De suikerbiet is steeds een
der belangrijkste pijlers geweest voor het bouw
plan op het akkerbouw- en het gemengde be
drijf. Thans ligt dit enigszins anders. De op
brengst van de suikerbietenteelt wordt in Neder
land bepaald door het aan ons land toegewezen
kwantum vette suiker. Dat betekent dat naar
mate de oogst van suikerbieten groter uitvalt
daarvan maar zeer weinig aan de teler ten goede
komt. Zie daartoe blz. 48 en 49 van het maand
blad Suiker Unie (maart 1970).
De teelt en oogst van voederbieten kan ook met
minder werk. Bij de teelt van voederbieten ope
nen zich, zulks in tegenstelling tot het recente
verleden, steeds meer mogelijkheden tot beper
king van de aan te wenden arbeid. Voor zaaien,
opéenzetten en de onkruidbestrijding ligt de
nodige arbeid op hetzelfde niveau als bij de
moderne teeltmethoden van suikerbieten daar
ook bij de voederbieten precisiezaad kan wor
den gebruikt en chemische'onkruidbestrijding
kan worden toegepast. Ook 't mechanisch rooien
van de voederbieten is mogelijk, al is het daar
bij wel wenselijk een biet te verbouwen met een
wat hoger droge stofgehalte.
Wie over de mogelijkheden van de moderne voe
derbietenteelt meer wil weten, kan bij zijn bedrijf s-
voorlichter of het Consulentschap voor de Akker
bouw en de Rundveehouderij te Goes (Westsingel
58, tel. 011006440), vlugschrift nr. 158 van het
Ministerie van Landbouw en Visserij aanvragen
over: „Voederbieten, een best voedergewas".
Vooral voor de bedrijven met een vrij omvang
rijke rundveestapel, met zowel melk-, jong- als
mestvee, kan het zin hebben 2a 4 are voederbieten
per stuks grootvee te gaan verbouwen.