De teelt van
knolselderjjplanten
Rond half maart
beste zaaitijd
uw verzekering
wordt elk jaar IHGGf waard
ZO is dat met een polis van
ONDERLINGE LEVENSVERZEKERINGMIJ
23
B. STEENBERGEN
Consulentschap voor
de Tuinbouw „Goes",
De meeste knolselderijtelers in Zeeland laten
hun planten telen door plantenkweekbedrijven. Op
zich een goede zaak, want goede planten telen is
niet altijd eenvoudig. Enkele telers overwegen wel
eens om zelf de planten te gaan telen. Afgezien
van de vraag of dit verantwoord is, willen we in
dit artikel de opkweek van het plantmateriaal be
spreken.
Voor een goed resultaat van de teelt is het van
belang dat we beschikken over goed plantmate
riaal. Is het plantmateriaal van een minder goede
kwaliteit, dan verloopt de hergroei na het planten
minder vlot en is de kans op uitval groter. Naast
een juiste planttijd zijn dit twee factoren die in
vloed hebben op de opbrengst.
WAT IS EEN GOEDE PLANT OM
UIT TE PLANTEN?
De beste planten zijn die welke op het moment van
uitplanten 6 a 8 echte bladeren hebben gevormd en
voldoende zijn afgehard.
DE GLASOPSTANDEN
Voor de teelt van planten moet de voorkeur worden
gegeven aan platglas. Dit houdt niet in dat het in een
kas niet mogelijk zou zijn. Het nadeel van een kas
is dat er minder goed afgehard kan worden. Een
enkele maal wordt wel eens geprobeerd om het onder
plasticfolie te doen. De resultaten hiermee zijn nogal
wisselvallig, de kwaliteit van het geteelde plantmate
riaal laat vaak te wensen over en een gehele of ge
deeltelijke mislukking is niet uitgesloten.
DE GROND
Bij de aanleg van het platglas is het van belang
dat we een stuk grond kiezen met een prima struc
tuur, waarop de afgelopen paar jaar geen knol- of
andere soorten selderij zijn geteeld. Dat de grond een
goede structuur moet hebben houdt verband met het
veelvuldig gieten dat nodig kan zijn en met het ge
makkelijk opwinnen van de planten, waarbij wortel
beschadiging zoveel mogelijk beperkt moet worden.
Dat er in voorgaande jaren geen selderij geteeld
mag zijn, houdt verband met een aantasting door
schurft van het plantmateriaal.
HET ZAAIBED
Voor de opkweek van selderijplanten is het nodig
dat we over een zeer fijn zaaibed beschikken, omdat
het zaad zeer fijn is en het kiempje gevoelig is voor
verdrogen. Om er voor te zorgen dat we een goed
zaaibed krijgen, wordt het glas enkele weken voor het
zaaien op de bak gelegd, waardoor bereikt wordt dat
de grond op het moment van zaaien goed bewerkbaar
is en niet te koud. Wordt het glas op de bak gelegd
op het moment dat de grond flink nat is, dan zal luch.
ten noodzakelijk zijn. Bij het opbrengen van het glas
moet de grond bewerkt zijn, liefst voor de winter.
Met andere grondbewerkingen van het zaaibed wach
ten we tot we gaari zaaien.
ZAAITIJD
De beste tijd van zaaien is rond half maart. Omdat
het zaad van knolselderij traag kiemt, wordt het als
regel voorgekiemd totdat de kiempjes zichtbaar zijn.
Als de kiempjes groter zijn dan twee millimeter is de
kans op schade bij het zaaien zeer groot. Om het
zaad voor te kiemen wordt het vooraf 24 uur ge
weekt. Daarna wordt het vermengd met vochtig zand
en weggezet bij een temperatuur van 15 tot 20° C.
Regelmatig om de twee dagen doorroeren is
gewenst om een gelijkmatige kieming te krijgen. Te
vens wordt dan gecontroleerd of het nog vochtig ge
noeg is. Om uitdrogen te voorkomen wordt het bakje
of de schaal affgedekt met een glasplaat of plastic. Op
deze wijze wordt het risico van een minder goede
opkomst kleiner en men vervroegt iets, waardoor er
later wat meer gelegenheid is om de planten af te
harden. Het voorkiemen duurt ongeveer 7 dagen.
Een goede verdeling van het zaad op het zaaibed
is een eerste vereiste. Daar het zaad fijn is zal het,
om een goede verdeling te krijgen, met zand gemengd
moeten worden. Voor het zaaien wordt de grond goed
fijngemaakt. Na het zaaien wordt het zaad weer licht
ingeharkt of afgedekt met een dun laagje van een
mengsel van goede tuingrond en zand. Het geheel
wordt afgedekt met plasticfolie, om uitdrogen tijdens
de verdere kieming te voorkomen. Wordt niet afge
dekt met plasticfolie, dan zal regelmatig broezen, om
de grond bovenop vochtig te houden, nodig zijn. De
voorkeur moet worden gegeven aan afdekken omdat
de structuur van de grond beter blijft en verdrogen
van het kiempje minder snel plaatsvindt. Daarna
wordt het glas weer op de bak gelegd.
De te gebruiken zaadhoeveelheid hangt af van de
grofheid en de kiemkracht; tot 1 gram zaad per
m2 is ruim voldoende. Hiervan kunnen gemakkelijk
400450 goede planten per raam worden geteeld.
Staan er meer dan deze genoemde aantallen, dan zal
de kwaliteit tegenvallen.
Het plasticfolie wordt verwijderd zodra de plantjes
boven staan. Het verwijderen van het plastic luistert
vrij nauw. Doen we het te vroeg, dan is er kans op
verdroging van de kiem. Doen we het te laat, dan
krijgen we al direct een gerekte plant en ook is er
kans dat het gaat verbroeien. Na het verwijderen van
het plastic moet er op gelet worden dat de grond
bovenop voldoende vochtig blijft. Bij zonnig weer kan
enkele malen broezen noodzakelijk zijn.
Tijdens de opkomst en enkele weken daarna kun
nen de jonge plantjes tijdens scherp zonnig weer
gemakkelijk verbranden. Het schennen van het glas
met krijtwit is dan noodzakelijk. Luchten van enige
betekenis is in dit stadium nog niet aan te bevelen
en moet zich beperken tot een klein kiertje op enkele
plaatsen gedurende enkele uren op het warmst van
de dag. Vooral in de eerste periode moet voorzichtig
worden, gelucht.
DUNNEN
Zodra de plantjes drie echte blaadjes hebben ge
vormd, moet er zo nodig gedund worden. Als regel
zal volstaan kunnen worden met op de plaatsen waar
de planten op dotjes staan deze uit te dunnen. Heb
ben we een zeer goede opkomst, dan kan het nodig
zijn om over de gehele oppervlakte wat te "dunnen.
Bij het dunnen moeten we er rekening mee houden
dat bij een groter aantal dan 400 planten per raam
de stevigheid van de planten afneemt. Bij het dunnen
worden de slechtst ontwikkelde en afwijkende plan
tjes verwijderd.
LUCHTEN EN AFHARDEN
Na het dunnen wordt nog enkele dagen weinig ge
lucht. Daarna gaan we, afhankelijk van weersomstan
digheden en ontwikkeling van de planten, ruimer
luchten. Bij koud en schraal weer luchten we minder.
In een periode dat veel gelucht wordt, moeten we
opletten dat de grond niet te droog wordt. Extra gie
ten kan dan nuttig zijn. Hebben de planten ongeveer
de gewenste grootte bereikt, dan gaan we zo ruim
mogelijk luchten om ze af te harden. Dreigt er nacht
vorst in die periode, dan worden de ramen 's nachts
gesloten.
Omstreeks eind april-begin mei, als de planten
groot genoeg zijn, wordt het glas van de bak verwij
derd om ze verder af te harden. Ook in deze periode
kan het zijn nut hebben als er nachtvorst dreigt de
bak gedurende de nacht af te dekken.
hoge winstuitkering
zekerheid
lage premies
r
m
leeuwarden 05100 27044
postbus 328
Prima knolselderij, ook voor de landbouw. Grot%
ronde knollen, stevig en opgaand looL
ZIEKTE- EN ONKRUIDBESTRIJDING
Zaadontsmetting is als regel uitgevoerd door de
zaadleverancier en behoeft door de teler niet meer
te worden gedaan.
SLAKKEN
Het gaat hier voornamelijk om de kleine slakjes.
Deze kunnen in een vrij korte tijd een groot aantal
planten te gronde richten. Ook de omstandigheden'
waaronder de planten worden geteeld zijn gunstig
voor de slakjes omdat het altijd vochtig is. Een goede
methode van bestrijden is om, als het glas op de bak
wordt gelegd, 50 gr. Mesurol slakkenkorrels of 70 gr.
metaldehydekorrels te strooien over de gespitte grond.
De slakken hebben dan niets anders dan het bestrij
dingsmiddel.
Met de laatste grondbewerking voor het zaaien
worden ze dan door de grond gewerkt, waardoor
voorkomen wordt dat ze tussen de jonge plantjes
gaan liggen schimmelén. Een bestrijdingseffect heb
ben ze dan niet meer.
Na het zaaien kunnen dan nog wat slakkenkorrels
gestrooid worden op die plaatsen waar men slakken
verwacht. Dit is meestal aan de onderkant van de
bak langs de badding.
LUIZEN
Als het glas gelicht is en de planten voldoende zijn
afgehard, kan het nuttig zijn een luisbestrijding uit
te voeren. We doen dit ongeveer een week voor we
gaan planten met een daarvoor geschikt middel.
BLADVLEKKENZIEKTE
Ook hiertegen wordt de eerste bestrijding uitge
voerd op het plantenbed kort voor het planten. We
gebruiken dan een middel op basis van maneb.
ONKRUIDBESTRIJDING
Als we op schoon land hebben gezaaid, kan een
chemische bestrijding achterwege blijven. Het onkruid
dat er eventueel nog komt, wordt tijdens het dunnen
verwijderd.
Staat er veel onkruid, dan kan het met een che
misch middel goed worden bestreden. Op het zaaibed
geven we de voorkeur aan selectieve olie, 6 h 8 liter
per 100 m2 wanneer de plantjes 1 2 echte blaadjes
hebben. Selectieve olie spuiten we het liefst bij een
hoge luchtvochtigheid. Is het veel droog weer, dan
's morgens licht broezen en tegen de avond spuiten
met selectieve olie. Is het de dag na het spuiten even
eens scherp weer, dan kan een licht broesje nuttig
zijn. Voor opkomst kan ook gespoten worden met
linuron, maar kan bij de in dit artikel omschreven
werkwijze het zaaien van gekiemd zaad en afdek
ken met plastic bezwaarlijk zijn.
TEN SLOTTE
Gaat u zelf uw planten telen, bedenk dan dat:
1. het een secuur werk is;
2. het tijdig luchten en vooral tegen het eind van de
opkweek ruim luchten de nodige aandacht vraagt;
S. de standdichtheid op het zaaibed een belangrijke
Invloed heeft op de kwaliteit van de planten.
Als u ziet dat het niet geheel is gelukt, neem dan
snel contact op met een plantenkweker, zodat u
tijdig over goede planten kunt beschikken.
