DELXSA
de vroegste
brouwgerst
de stevigste
brouwgerst
de meest productieve
brouwgerst
Ned. kontracttelers
vereniging
Teler
verplicht zich
KORTE WENKEN
6
IN de onlangs gehouden algemene vergade
ring van de kring Zuid-West van de Ned.
Kontrakttelers Vereniging, waaraan wij in ons num
mer van 13 februari reeds in het kort aandacht be
steedden heeft o.m. ir. C. Stein, hoofd landbouw-
afdeling van Lucas Aardenburg N.V. te Hoogeveen,
een inleiding gehouden over het onderwerp Teler
verplicht zichtDe heer Stein ging daarbij
in op de wenselijkheid en de belangrijkheid van een
goed kontrakt. Hij stelde, dat beide partijen alle
belang hebben bij een goede opzet van zo'n over
eenkomst.
|\E fabriek moet goede basisafspraken hebben.
Immers, in een dergelijke onderneming zijn
grote sommen gelds geïnvesteerd en werken vele
mensen mee aan het tot stand brengen van het pro-
dukt. Om de machines en de benodigde arbeid ren
dabel te kunnen aanwenden is een goede planning
van de produktie nodig. Met een grote regelmaat
moet dus de grondstof kunnen worden aangevoerd.
Door het afsluiten van kontrakten kan een vol
doende aanvoer worden verzekerd, heeft men in
vloed op de kwaliteit van het produkt en weet men
vooraf wat de kostprijs van de grondstof is. Hier
door is het mogelijk om met een merkartikel uit te
komen van uniforme kwaliteit en tegen een vaste
prijs. Belangrijk voor de fabriek is ook, dat men
door het afsluiten van kontrakten het aanvoerge-
bied kan beperken, waardoor de transportkosten
laag kunnen blijven en bederf van het produkt
wordt tegengegaan. Ook voor de teler biedt, volgens
ir. Stein, de teelt van gewassen op kontrakt vele
voordelen. De teler is zeker van de afzet van zijn
produkt en kan rekenen op een vooraf vastgestelde
prijs. Die prijs dient vastgesteld te worden in goed
onderling overleg en moet, om aantrekkelijk te zijn,
gekarakteriseerd kunnen worden als een goede ge
middelde prijs in vergelijking met andere akker
bouwgewassen. De kontraktteelt is voor de akker
bouw verder aantrekkelijk wegens de goede inpas
sing in de vruchtwisseling. Ook de risikospreiding
die meerdere gewassen meebrengen en de arbeids-
spreiding die verkregen wordt moeten als positief
worden aangemerkt.
PRIJSSTELLING
De prijs voor het te kontrakteren gewas moet
zowel voor de fabriek als voor de teler acceptabel
zijn, aldus ir. Stein. De prijsstelling wordt bepaald
door de volgende faktoren:
konkurrerende fabrieken moeten niet voor
lagere pry zen kunnen kontrakteren;
- de prijs moet niet zo hoog zijn, dat het voor de
fabriek aantrekkelijk wordt om zelf te gaan
telen;
de prijs, die de konsument uiteindelijk moet be
talen, mag niet te hoog zijn.
Een goede middenprijs is dus voor alle partijen
gewenst. Zou de grondstoffenprijs te hoog worden,
dan zou de fabriek hieraan ten gronde kunnen gaan.
De prijs mag, volgens ir, Stein, ook niet gebaseerd
zijn op de kostprijs in een willekeurig gebied. Im
mers, een kostprijs gebaseerd op de resultaten op
minder goede gronden, zou niet in verhouding staan
tot de resultaten die met deze gewassen op betere
gronden zouden kunnen worden verkregen.
UITBETALING KWALITEIT
Bij sommige gewassen wordt momenteel al uit
betaald naar kwaliteit. De prijs van doperwten bij
voorbeeld kan gebonden worden aan de hardheid
van de erwt. Naarmate de hardheid toeneemt, daalt
bij dit systeem de uitbetalingsprijs. Gebleken is, dat
deze prijsschalen goed werken. Eenzelfde opzet
moet ook mogelijk zijn voor tuinbonen. Voor an
dere gewassen, als spinazie, is de waardering van de
kwaliteit veel moeilijker bij gebrek aan een juiste
maat. Ir. Stein toonde zich voorstander om ook voor
de andere produkten tot kwaliteitsbeloning te
komen. Alleen door de goede kwaliteit heeft onze
doperwt zich immers kunnen handhaven tegen de
afbraakprijzen van elders. Daarom is het nodig, dat
er op korte termijn het nodige onderzoek op dit ter
rein wordt gedaan.
Samenvattend stelde de heer Stein, dat een goede
verstandhouding en een goed vertrouwen tussen
beide kontrakterende partijen een eerste vereiste
is. Heeft men eenmaal goede ervaringen, blijf dan
bij die fabriek, adviseerde de inleider. Hij meende,
dat enige uitbreiding van de kontraktteelt nog mo
gelijk is, maar dat de teelt toch beperkt zal blijven
tot een kleine kring goede landbouwbedrijven op
OOK de heer B. van Dueren den Hollander, voor
zitter van de kring Zuid-West van de N.K.T.V
wees in zijn openingswoord op de noodzaak van de
kwaliteitsuitbetaling bij doperwten. De N.K.T.V. is
hiermede bezig evenals met afspraken betreffende
het opbrengstvermogen per ras. De doperwten teelt
beslaat nog altijd zo'n 7.000 ha, die worden geleverd
aan 11 afnemers. Evenwel zoveel afnemers, zoveel
schalen en bijna zoveel prijzen, aldus de heer Van
Dueren den Hollander, De eerste taak is geweest
het ontwerpen van algemene model voorwaarden,
zodat door verwijzing hiernaar de kontrakttekst zo
veel mogelijk beperkt kon worden. Belangrijk is
verder de regeling van de schadeloosstelling van de
teler, indien de erwten niet groen geoogst worden.
Veel aandacht moet ook worden geschonken aan de
vaststelling van de prijs, waarin de flexibele, soms
hoge zaaizaadprijzen moeten worden betrokken,
opdat de relatie tussen peul- en korrelprijs goed
komt te liggen.
Wat de zaaigranen betreft worden door de zaden-
kommissie vele besprekingen gevoerd. Maar het
wennen aan elkaar, en wat erger is, aan eikaars
bedoelingen, duurt te lang! Dit kan zo niet langer
voortgaan, want tegen de huidige voorwaarden wil
de teler niet kontrakteren.
GROENTENPAKKET
IIET assortiment groenten op kontrakt neemt
nog steeds toe. Hieronder vallen princesse-
bonen, tuinbonen, bladspinazie, knolselderij, sprui
ten, enz. Op dit terrein is ook al het nodige gebeurd,
hoewel nog niet het hele pakket is doorgesproken.
Onlangs is bij de vereniging voor Groenten- en
Fruitverwerkende Industrieën weer aandrang uit
geoefend om tot overleg te komen. Intussen wordt
per individuele afnemer onderhandeld. Bij één
fabrikant is betreffende de spinaziekontrakten een
kommissie gevormd en kontrakttekst en prijs door
gesproken. Bij bonen wordt ook per afnemer onder
handeld, terwijl een tussentijds kontrakt is gelan
ceerd, waarin inspraak in tekst en bij geschillen is
overeengekomen.
Ten behoeve van de kontraktteelt van aardappe
len zijn algemene modelvoorwaarden opgesteld. In
de praktijk zal hantering van de tekst door de par
tijen nog moeten groeien. Het kontraktareaal
groeit momenteel vrij hard. We zijn dus als N.K.T.V.
op tijd geweest. De kontraktteelt zal nog verder
toenemen. De N.K.T.V. als organisatie van kon
trakttelers streeft naar verbeteringen die in het be
lang zijn van de leden.
Door het machinaal verzorgen en oogsten van
een gewas en de fabrieksmatige verwerking van
grote eenheden is er sprake van een verschuiving
van vollegrondsgroenteteelten van de tuinbouw-
naar de akkerbouwsector. Op kontrakt worden mo
menteel in de akkerbouwsector al. princessebonen,
spinazie, tuinbonen, knolselderij, wuspeen, zaaiuien,
kroten, andijvie en radijs geteeld. Gezien het toe
nemende belang van deze vorm van kontraktteelt
en de enorme variëteit die zich hierbij voordoet,
streeft op de eerste plaats de Groentencommissie
van de N.K.T.V. met kracht naar een verbreding
van de mogelijkheden om deze teelten te begelei
den.
Alvorens 'n kontrakt af te sluiten willen wij ad
viseren dit kontrakt ter beoordeling aan de vereni
ging oip te sturen. Er wordt naar gestreefd uw vra
gen per kerende post te beantwoorden. Het adres
is: N.KT.V., Raamweg 26, Den Haag, tel. 070
656920.
VAN HET CONSULENTSCHAP
VAN DE AKKERBOUW
EN RUNDVEEHOUDERIJ
TE ZEVENBERGEN
OVER EEN VERHOGING VAN DE STIKSTOF-
BEMESTING op wintertarwe met op een later
tijdstip toepassen van C.C.C. met als doel een op
breng stderving te verkrijgenwordt nog wel ver
schillend gedacht. U kunt als methode kiezen het
geven van zoveel stikstof dat U zeker weet dat ruim
voldoende is gestrooid. Dan verplicht U zich ook
om in mei, b.v. gelijktijdig met een groeistof bespui
ting, C.C.C. over het gewas te spuiten.
EEN STERK VERHOOGDE STIKSTOFGIFT en
C.C.C. kan, naast de meerkosten, als nadelen geven
meeldauw en afrijpingsziekten, gevolgd door een
onooglijke korrel. Bij normaal gebruik wordt lege
ring voorkomen eventuele kans van schade door
legeringvoetziekte vermindert en de slagingskansen
van een ondervrucht vergroot. De conclusie is dat
U dus niet moet overdrijven.
DE RIJENAFSTAND BIJ SUIKERBIETEN is 44
en 50 cm, waarbij steeds meer telers gaan naar de
breedste afstand. Uit een oogpunt van loonwerk is
het gemengd voorkomen van meerdere rijenafstan
den in één gebied niet gewenst. Wanneer U zorgt
voor wat meer planten in de rij is 50 cm uit een
ooggpunt van productie geen bezwaar. Uit een oog
punt vdn mechanisatie geeft het zeker voordelen.
OM VERSCHILLENDE REDEN KUNT U beslui
ten over te gaan tot het zaaien van suikerbieten
op eindafstand. Begin hier by voorkeur mee op
een perceel waar U op een goede veldopkomst kunt
rekenen, vrij is van wortelonkruiden bij een goede
bestrijding van de zaadonkruiden. Zaai dan op een
afstand van 12 tot 15 cm in de rij en besteed grote
zorg aan zaaibed en zaaien.
EEN PLOTSELINGE WARMTESTOOT geeft bij
aardappelpootgoed meer spruiten dan langzaam op
warmen. De warmtestoot duurt ongeveer één week
bij een temperatuur van 200 C. Zorg voor voldoen
de luchttoevoer om zuur stof kg ebrek bij de aard
appelen te voorkomen. Na de warmtestoot moet
het pootgoed worden afgehard en is het zaak de
verdere kieming in de hand te houden.
UITRIJDEN VAN DRIJFMEST EN GIER op het
grasland moet thans zoveel mogelijk gebeuren op
percelen waarvan de eerste snede wordt gemaaid.
Met mest en gier brengt U veel kali op het gras
land en dit is op percelen die eerst worden geweid
gevaarlijk in verband met kopziekte. Bovendien
brengt mest veel parasieten op het gras.
VROEG STIKSTOF GEEFT VROEG GRAS. Jam
mer genoeg gaat dit niet altijd op. Het juiste mo
ment is aangebroken een week voordat de grond
op temperatuur is en de grasgroei begint. Strooit
U te vroeg dan valt het effect tegen. Practisch ge
steld kunt U rekenen op ongeveer half maart
strooien om het hoogste rendement te hebben. Op
een hoger droog perceel kan reeds begin maart wor
den gestrooid.
VOOR BEWEIDING IS ALS EERSTE GIFT 300
kg kalkammonsalpeter per ha een goede norm.
Voor maaien voor hooi en kuïlgras 500 kg per ha.
In het voorjaar moet U van de sterke grasgroei
profiteren. Houd de koeien dan op een zo klein
mogelijke oppervlakte. Dit is de beste manier ot»
reeds vroeg veel te maaien en de winter voeding
veilig te stellen.
VOOR HET BEREKENEN van de pootafstand in
de rij kunt U als volgt te werk gaan. Ga uit van
een perceel van 100 X 100 meter, dus 1 ha. Bij 75
cm rijenaf stand komen hierop 133 rijen van 100
m lengte. Bij 40.000 planten per ha komen er per
100 m rij 40.000 133 300 poters. De afstand in
de rij wordt dan 10.000 cm 300 33 cm.
LONGWORM VEROORZAAKT in de nazomer
hoesten en sterk vermageren van de kalveren. Tegen
longworm kunnen de kalveren voorbehoedend wor
den geënt. Bij een normale besmetting met long
wormen in de weide worden de kalveren niet ziek.
Bij zeer zware besmetting zullen ze ook maar wei
nig van de longwormen te lijden hebben. Tegen
maagdarmwormen is geen enting mogelijk.
DE LONGWORMVACC1NIAT1E vindt plaats als
de kalveren minstens 6 weken oud zijn en wordt
na 4 weken herhaald. Bestel het vaccin bij Uw die
renarts en het kan gewoon door de mond worden
ingegeven. Stel de behandeling niet te lang uit
want na de 2e behandeling moeten de kalveren
nog 2 weken binnen blijven.