De Pluk-O-Trac...
een nieuwe machine
Do or pluk of voorsortering. Het doorplukken van
fruit bij toepassing van stapelkisten heeft nog
grotere looafstanden tot gevolg. Een voorsorte
ring op maat geeft problemen betreffende capa*
citeit, ledig- en opvangapparatuur. Een voorsor
tering op kwaliteit met behulp van een kleine
kist aan de stapelkist of in een afzonderlijk pluk-
zakje is niet ideaal.
Door de bouw van de Pluk-O-Trac is getracht een
oplossing vóór bovengenoemde problemen te vinden.
Achteraanzicht met in hoogte verstelbare vulband en
continu ronddraaiende stapelkist.
WERKING VAN DE MACHINE
Aan de hand van foto's geven wij een uitleg van de
constructie en de werking. De Pluk-O-Trac is te ver
gelijken met een zelfrijdende transportband, waaraan
zowel links als rechts twee smalle plukbandjes zijn
gemonteerd. De twee voorste plukbanden zijn laag
aangebracht, om do voorste plukkers of pluksters in
staat te stellen de onderste gedeelten van de bomen
te plukken. De twee achterste plukbandjes zijn hoger
bevestigd. Staande op, in hoogte en breedte, verstel
bare platformpjes kunnen de achterste plukkers of
pluksters de bovenste delen van de bomen tot 3 m
hoogte plukken.
Aan de plukbandjes zijn plukbakjes, bekleed met
sponsrubber en skai, bevestigd. De geplukte vruchten
worden op deze plukbakjes gelegd en worden op
bandjes naar de centrale transportband gevoerd. De
vruchten van de voorste plukbanden komen op het
middelste deel van de centrale band terecht en wor
den hierop verder vervoerd. Vanaf de achterste pluk
bandjes komen de vruchten op de buitenste kanten
van de centrale band terecht, waarop de stroom van
vruchten verder naar achter getransporteerd wordt.
Op het eind van de centrale band is aan de rech
terzijde een zit-staanplaats voor een persoon aange
bracht. Deze persoon heeft de mogelijkheid, uit de
passerende vruchten de voor bewaring minder ge
schikte vruchten te rapen. Deze minder geschikte
vruchten worden in standaardkisten gelegd en kun
nen direct na de oogst worden klaargemaakt voor de
afzet.
De te bewaren vruchten komen vanaf de centrale
band op een achter de machine aangebrachte kisten-
vullerband terecht en vanaf deze kistenvullerband
rollen de vruchten over een beklede flap in een lang
zaam ronddraaiende stapelkist. Tijdens het vullen van
deze stapelkist knikt de kistenvullerband met kleine
sprongetjes omhoog. Als de kist vol is, staat de vul-
lerband in horizontale stand en de volle kist kan ach
ter de machine over slepende rollenbaantjes worden
gelost. Bovenop de Pluk-O-trac is een kistenrek ge
construeerd waarop 5 lege stapelkisten op rolletjes
kunnen liggen. Vanaf dit rek wordt een lege kist af
genomen en op de kistenvuller-molen geplaatst. Alleen
tijdens het wisselen van de volle en lege kist wordt
even gestopt; tijdeps de pluk blijft de machine con
stant vooruit „krui'pen"!
De rijsnelheden zijn aan te passen aan het kwan
tum te plukken vruchten en de daaraan gekoppelde
plukprestaties. Ook is een langzame wegversnelling
aanwezig. Omdat de plukbandjes op eenvoudige wijze
in breedte en hoogte verstelbaar zijn, is de machine
aan te passen aan diverse boomvormen en plantaf-
standen. Bovendien zijn de plukkers of pluksters door
deze verstelbaarheid in staat de weglegafstanden vrij
kort te houden. Stüurcorrectie komt tijdens plukken
slechts zelden voor. De voorste plukkers zijn wel in
staat de stuurboom af en toe iets naar links of rechts
te bewegen.
ERVARINGEN
Een verdere mechanisatie van de oogst mag geen
doel op zich zijn, maar moet duidelijke voordelen
hebben ten opzichte van de bestaande methoden. Om
alle voor- en nadelen duidelijk waar te nemen, is veel
praktijkervaring nodig. Met het prototype werd in
1968 op een drietal bedrijven geëxperimenteerd
waarna, aan de hand van opgedane ervaringen diver
se wijzigingen werden aangebracht. In 1969 werd de
vernieuwde uitvoering op verschillende bedrijven be
proefd waarbij o.m. bleek dat het plukken op de hori
zontaal en verticaal beweegbare kleine transportban
den goed bleek te voldoen. De machine bleek qua
instellingsmogelijkheden geschikt voor vele beplan
tingssystemen. Öok in zeer nauwe 3 m beplantingen
was er voldoende ruimte en bleek een boomhoogte
Voorzijde Pluk-O-Trac met in breedte en hoogt#
verstelbare plukbanden.
van 2.53.5 m zeer geschikt. Bij ervaren plukkers
bleken ook in zeer onregelmatige beplantingen vrijwel
geen wachttijden voor te komen. De houding is door
de plukkers goed vol te houden en alle pluksters en
plukkers vonden het spijtig als de machine naar een
ander bedrijf werd verplaatst en weer op de traditio*
nele wijze geplukt moest worden. In een 11-jarige
Wihstonbeplanting van 3.5 x 2.25 m met een boom*
hoogte van ca. 3.25 m en een zeer onregelmatige pro*
duktie per rij en per boom werd gedurende drie volle
plukdagen een tijdwaarneming verricht. De gemid*
delde plukprestatie over deze dagen werd vergeleken
met de gemiddelde prestatie die dezelfde plukploeg
met de 12 kg-plukemmers in stapelkisten op hetzelfd#
perceel behaalde.
Plukprestatie. Inclusief het inbrengen van lege sta*
pelkisten (vanaf de wendakker tot in het plukpad),
het plukken van de boomtoppen met behulp van een
plukslede die als opstap werd gebruikt, het afvullen
van volle stapelkisten, het in gereedheid brengen van
de lege kisten, alsmede de normaal voorkomende
kleine rustpauzes, bedroeg de gemiddelde plukpresta*
tie met plukemmers in stapelkisten 177 kg per man*
uur (dit werd gesteld op 100 Met de Pluk-O-Trac
bedroeg de gemiddelde plukprestatie 209 kg per man*
uur (118 inclusief het opzetten van lege kisten
op de machine, het wisselen van volle en lege kisten,
keren op de wendakker (per 120 m) en kleine storin*
gen (2 Hoewel de plukkers nog onervaren waren,
betekende dit een gemiddelde verhoging van de plukt
prestatie met 18 De invloed van de machinebin*
ding t.o.v. de plukprestatie is in sterke mate aanwet
zig. De machine bepaalt hierbij1 tot op zekere hoogte
het tempo, wat door ervaren plukkers toch niet als
onaangenaam werd ervaren.
Voor sortering en beschadiging. Waarschijnlijk moet
de mogelijkheid tot een voorsortering op kwaliteit
als het belangrijkste onderdeel van de machine wor*
den beschouwd. Voor de voorsorteerder is het goed
mogelijk om uit de stroom appelen op de band te
grote en rijpe vruchten, kleine groene vruchten,
vruchten met onvoldoende kleur, scheve, met boom-
stip of hagel aangetaste vruchten te verwijderen. Af*
hankelijk van het ras en het jaar kan dit een belang
rijk percentage zijn. Dit betekent een rechtstreekse
besparing op koelkosten, terwijl het tijdstip van uit
slag uit koelhuizen beter is vas't te stellen en de sor*
tering sneller zal verlopen.
Het ras Golden Delicious is direct na de pluk erg
schadegevoelig. In vergelijking met de normale pluk*
methode in stapelkisten was de totale schade weinig
hoger. Er mag worden aangenomen dat kleine wijzi*
gingen aan deze machine de beschadigingen zullen
nivelleren. Bij rassen, zoals Winston en Cox's Orange
Pippin trad geen extra beschadiging op.
ENKELE KANTTEKENINGEN
Nu een eerste stap in de richting is gezet, is
verder onderzoek bijzonder gewenst. Er zal een
antwoord gevonden moeten worden op de vraag:
Wanneer is een dergelijke machine rendabel en
voor welke bedrijfsgrootte is hij geschikt.
Door de opgedane ervaringen in 1968 en 1969 zijn.
diverse ideeën ontwikkeld tot verbeteringen en
vereenvoudigingen aan een eventueel nieuw te
bouwen machine.
- De gebruikte kistenvuller is door losdraaien van
slechts drie borgbouten afneembaar. Het lijkt mo*
gelijk dit kistenvulprincipe ook toe te passen
achter bloembollenrooiers en aardappelrooiers,
waardoor deze rooiers eenvoudiger en met be*
langrijk minder schade kunnen werken. In verge*
lijking met eerder toegepaste stapelkistenvullers
is de kistenvuller van de Pluk-O-Trac belangrijk
eenvoudiger van constructie en aandrijving, waar*
door de toepassingsmogelijkheden wellicht verder
uitgebreid zullen kunnen worden.
De huidige concurrentiepositie in de fruitteelt
dwingt de Nederlandse teler tot bijblijven op alle ge*
bied. Hopelijk kan ook de verdere ontwikkeling van
de Pluk-O-Trac bijdragen tot een nog hogere man
uurprestatie en een betere kwaliteit van de produk*
ten. Verdere aanpassingen aan deze machine zullen
het werkgemak en de werklust van mensen in de
fruitteelt wellicht kunnen bevorderen.
De machine in actie, bemand met 4 pluksters en 1
voorsorteerder.
Voorsortering door I persoon vanaf de centrale band.
IN verschillende fruitproducerende landen
wordt koortsachtig gezocht naar mogelijk
heden om de fruitpluk meer efficiënt te laten ver
lopen. Door de ontwikkeling van een semi-auto-
matische oogstmachine (Pluk-O-Trac) wordt ook
in Nederland getracht hiervoor een oplossing te
vinden. De naam „Pluk-O-Trac" kan vertaald wor
den als „plukken-op-tractie". We kunnen hier niet
spreken var een plukmachine, omdat de plukhan-
delingen niet machinaal worden uitgevoerd. Door
de firma Kerckhaert te Stoppeldijk werd in samen
werking met het Consulentschap voor de Tuin
bouw te Goes en het I.T.T. te Wageningen begon
nen met de ontwikkeling van de Pluk-O-Trac. Aan
het artikel, verzorgd door de heer C. van de Vrie
en H. Wiedenhof van het Consulentschap Tuin
bouw „Goes" ontlenen wij de volgende bijzonder
heden.
UITGANGSPUNTEN BIJ DE BOUW
Hoewel het gebruik van stapelkisten in vele op
zichten een verbetering is gebleken ten opzichte van
andere plukmethoden, zijn er onvolkomenheden te
noemen die voor verbetering in aanmerking komen,
waardoor er meer voordeel te behalen is:
Loop- en ledigtijd. Loopafstanden voor het ledi
gen van plukemmers variëren van 300800 m
per stapelkist. De looptijd, vermeerderd met de
ledigtijd, kost 2030 van de pluktijd.
Plukemmer-pluk. Naarmate de bomen kleiner zijn,
moet er meer fruit laag bij de grond worden ge
plukt, hetgeen moeilijk is.
Pluk van boomtoppen. Het plukken van boomtop
pen kost relatief veel tijd en geeft vooral bij het
gebruik van stapelkisten organisatorisch moei
lijkheden.
