MONOHIL niet ingehuld ligt nu ook voor U klaar
en 20% goedkoper dan het piljenzaad
MONOHIL natuurlijk EENKIEMIG
Zeker zo goed verzaaibaar als precisiezaad van de meerkiemige rassen
Stoken en belichten
van glasaardbeien
Consulentschap voor de Tuinbouw
H. J. M. v. d SANDE
CTOKEN en belichten van glasaardbeien is
J voor een aantal bedrijven een noodzakelijke
teeltmaatregel geworden. Ook het gespecialiseer
de bedrijf met glasaardbeien is de laatste jaren on
derhevig geweest aan schaalvergroting, om een
inkomen te behalen dat gelijke tred houdt met de
inkomens uit vergelijkbare bedrijven.
De oogst is arbeidsintensief. De oppervlakte
glasaardbeien is daardoor sterk gebonden aan het
kunnen aantrekken van goede plukkrachten.
Door de teelt gedeeltelijk te vervroegen is men
in staat de oppervlakte glasaardbeien te vergroten.
ONDANKS AANVOEKSPREIDING
LAGERE PRIJZEN
HET stoken en belichten bij glasaardbeien heeft
er toe bijgedragen dat er een betere aanvoer-
spreiding verkregen kon worden. Dit is voor de
prijsvorming van bijzonder groot belang. Ondanks
deze aanvoerspreiding zijn de prijzen de laatste
jaren steeds dalende geweest. In 1964 werden er
25 ha gestookte en 49 ha koudglasaardbeien geteeld.
In 1968 was dit resp. 94 en 145 ha. Een uitbreiding
van 40 ha in 1969 geeft een totale oppervlakte
van 280 ha. Uit het verloop van deze cijfers kan
de prijsdaling min of meer worden afgeleid. Daar
nog aan toegevoegd, de toenemende buitenlandse
konkurrentie van België en Italië. Het is dan ook
niet verwonderlijk dat er voor het komende sei
zoen vrijwel geen uitbreiding bij deze teelt is te
verwachten.
WELKE KANT GAAT HET OP?
VELE aardbeitelers zullen zich afvragen welke
richting men nu uit moet. De extra kosten van
stoken en belichten zijn er in het afgelopen seizoen
door een hogere prijs dubbel en dwars uitgekomen.
Dit te meer omdat de middenprijs van de koudglas
aardbeien veel lager was dan in voorgaande jaren.
Door deze prijsontwikkeling zal de belangstelling
voor het vervroegen van glasaardbeien het komen
de seizoen toenemen. Een te sterke uitbreiding in
deze richting, zal echter de prijs ongunstig beïn
vloeden.
De koudglasaardbeien daarentegen ondervinden
steeds meer konkurrentie van de plastickappen-
teelf. Een uitbreiding bij de koudglasaardbeien lijkt
ook weinig persipektief te bieden. Het moet dan
ook een gunstig verschijnsel genoemd worden, dat
er voor het komende seizoen slechts een geringe
uitbreiding is te verwachten. Hopelijk trekken de
prijzen bij een toenemende vraag weer wat aan.
Weliswaar geeft oogstspreiding een zekere risico
spreiding zoals een aantal bedrijven het afgelopen
jaar ervaren hebben.
WELKE STOOKAPPARATUUR?
DE gestookte teelt m.b.v. belichting komt in Bra-
bant en Zeeland nog slechts op enkele bedrij
ven voor. Voor sommige bedrijven zou spreiding
wenselijk zijn. Er zijn al verschillende bedrijven
met 3.0004.000 m2 glasaardbeien. Door een ge
deelte te stoken en te belichten zou 'n betere oogst
spreiding verkregen kunnen worden. Dit zou de
kwaliteit van het produkt zeer zeker ten goede
komen. Men kan meer aandacht besteden aan de
oogst en verzorging van het produkt.
Op de vraag welke stookapparatuur voor het for
ceren het meest geschikt is, is niet zo eenvoudig
een antwoord te geven. De keuze wordt mede be
paald door het gebruik van deze apparatuur in de
nateelt.
De meeste bedrijven zijn nog te klein voor een
buisverwarming, hoewel hiermee de beste resulta
ten behaald kunnen worden als de juiste stook-
techniek wordt toegepast. De heteluchtkachel die
centraal in de kas is opgesteld geeft een slechte
warmteverdeling, die slechter is naarmate men
vroeger met stoken begint. Men kan dan beter ge
bruik maken van de eenvoudige C02 apparatuur.
Door het plaatsen van meerdere warmtebronnen
ontstaat al een betere warmteverdeling. Wel moet
de mogelijkheid aanwezig zijn om de verbrandings
gassen af te kunnen voeren.
Meer mogelijkheden liggen er voor die bedrijven,
die de beschikking hebben over aardgas. Hierbij
kan C02 apparatuur gebruikt worden zonder af
voer van verbrandingsgassen. Ook kan men ge
bruik maken van aardgasbranders met een capaci
teit van 27.000 Kcal per brander, die op verschil
lende plaatsen in de kas opgesteld kunnen worden.
De investeringen kunnen hierdoor op de kleinere
bedrijven relatief laag gehouden worden, de brand
stof is goedkoop en men geeft tegelijkertijd C02.
Bij de gestookte en belichte teelt gaan we uit van
150175 kcal per m2, bij een gestookte teelt is
80100 kcal per m2 voldoende.
DE BELICHTINGSINSTALLATIE
Wanneer we 10 januari willen gaan forceren is
een belichtingsinstallatie nodig. Vanaf die datum
wordt er gedurende 40 dagen kunstlicht gegeven
m.b.v. gloeilampen, Dit is noodzakelijk voor het
strekken van de bloemstengels. Hiervoor is 8 a 10
watt per m2 nodig wat wordt bereikt met een lamp
afstand van 9,6 x 6 m en een lamp van 500 watt.
Bij een goothoogte van 2,40 m of lager is het wen
selijk 'n lampafstand te kiezen van 6,40 x 6 m met
lampen van 300 watt. Naar gelang het aantal rijen
lampen, passen we een cyclische belichting toe die
kan variëren van 10—12 of 15 min. per uur, vanaf
's avonds 23.00 uur tot 's morgens 7 uur.
STOOKTECHNIEK
Bij de gestookte en belichte teelt kunnen we van
af 10 januari gaan forceren. Belangrijk hierbij is
dat we de mate van forceren aanpassen aan de in-
worteling van het gewas. Daarom is het wenselijk
de temperatuur geleidelijk op 't gewenste niveau
te brengen. Steeds zal de temperatuur aangepast
moeten worden aan de ontwikkeling van het ge
was. De ontwikkeling van de bloemstengels dienen
we daarbij nauwkeurig in 't oog te houden zodat
een evenwichtige groei ontstaat tussen blad en
bloemstengels.
We houden overdag een temperatuur aan van
1416° C en 's nachts van 710° C. De hoogste
temperatuur wordt aangehouden op dagen, dat er
van nature veel licht is, de laagste temperatuur op
donkere dagen. Bij zonnig weer mag de tempera
tuur oplopen tot 25° C. We streven naar een
relatieve luchtvochtigheid van 70 Door op de
juiste wijze te stoken en te luchten zal deze lucht
vochtigheid zoveel mogelijk benaderd worden.
Bedrijven, die de beschikking hebben over een
buisverwarming stoken op donkere dagen met een
buistemp. van 60° C en op zonnige dagen van
4550° C. Wanneer we geen belichting toepassen
kunnen we rond 10 februari beginnen met het for
ceren.
Ook bij deze teeltmethode zullen we geleidelijk
aan naar de bovengenoemde dag- en nachttempe-
raturen moeten gaan. Verschillende bedrijven heb
ben dit jaar laat ingeplant. Sommige zijn verrast
door het vroeg invallen van de vorst. Daardoor is
de beworteling van het gewas nog onvoldoende.
Ook na het planten zijn de weersomstandigheden
ongunstig geweest voor het bewortelen van de
planten. Laten we daarom voorzichtig zijn met het
aanhouden van te hoge temperaturen in 't begin
van de forceerperiode. Het forceren van aardbeien
gaat enerzijds ten koste van de kg-opbrengst,
anderzijds tracht men een hogere prijs te bedin
gen. De juiste middenweg is tevoren moeilijk aan
te geven. De kg-opbrengst blijft in belangrijke mate
de geldelijke opbrengst bepalen.
