Witlofteelt
teelttechnisch
en economisch
II
A. J. v. OYEN
Consulentschap voor de Tuinbouw
's-Hertogenbosch
In aansluiting op het artikel over de spruitenteelt
willen wij nu eens wat dieper in de mogelijkheden
van de witlofteelt duiken. Uit dit artikel zal blijken
det de witlofteelt, mits goed bedreven, goede mo
gelijkheden heeft. De witlofteelt valt in twee onder
delen uiteen namelijk de wortelteelt en 't forceren*
In de praktijk wordt de teelt zowel gescheiden als
niet gescheiden bedreven. Een aantal bedrijven be
perken zich in hoofdzaak tot de wortelteelt, een
andere groep legt zich voornamelijk op het force
ren toe.
WORTELTEELT ECONOMISCH
Saldo berekening van 1 ha. witlofwortels klei
grond
K-g-opbrengst 25.000
Pr ijs/ton „175
Geld-opbrengst 4.375-
Zaad
Bemesting
Chem. onkruid
bestr.midd.
Materialen totaal 530
Hagelverzekering
Rente oml.verm.
210
190
130
90
H
50
Diversen totaal 140
Toegerekende kosten totaal 670
Saldu 3.706
Arbeids urenteel t 110
Lichten,
rooien, afsteken 250
360
Toeslag 12 „45
Arbeidsuren totaal 405
Opmerking: bij machinaal rooien kan het rooien
worden teruggebracht tot 50 uur per ha.
UIT <ieze berekening blijkt dat het een saldo
geeft van 3.705. Behoudens nog een post
voor algemene kasten is dit de beloning voor de
benodigde 405 arbeidsuren. Het saldo-bedrag is
echter in vergelijking met een aantal andere tuin-
bouwgewassen aan de lage kant. In het vorige
artikel hebben we gezien dat de spruitenteelt een
saldo geeft van ruim ƒ6.000 per ha. Ons streven
is gewassen te verbouwen welke een hoog saldo
geven, temeer omdat de grond een zeer beperken
de faktor is. Of de teelt van witlofwortels voor
uw bedryf wenselijk is zal dan ook sterk afhan
gen van de alternatieve mogelijkheden. Beschikt
tJ over weinig grond dan lijkt het ons verstandi
ger de wortels te kopen en een teelt met een ho
ger saldo te kiezen. Door de wortels te kopen
vangen we twee vliegen in één klap namelijk van
de eigen grond een gewas met een hoge opbrengst
en in de winterperiode het forceren. Voor de be
drijven welke beschikken over voldoende grond
biedt de wortelteelt enige mogelijkheden. Het
gewas kan namelijk gemakkelijk met een aantal
andere landbouwgewassen concurreren.
WORTELTEELT TEELTTECHNISCH
DE GROND
Hoewel witlof geen hoge eisen stelt aan de
grond, zijn er toch enkele dingen waarmee reke
ning gehouden dient te worden. De goede tuin
grond waarop jarenlang intensieve gewassen zijn
geteeld is voor de teelt van witlof wortels niet
geschikt. Deze gronden zijn vaak te rijk aan voe
dingsstoffen waardoor de kwaliteit van de wortel
sterk achteruit loopt. Beter geschikt zijn de lichte
klei, zavel- en zandgronden die momenteel voor
akkerbouwgewassen worden gebruikt.
Een goed verkruimeld zaaibed is gewenst i.v.m.
een goede opkomst. Het vóór de winterploegen
verdient dan ook alle aanbeveling.
(Zie verder pag 14)
In de winterperiode kun
nen de overtollige ar
beidsuren niet de gefor
ceerde witlofteelt nuttig
worden aangewend.
VERZORGING VAN IIET GEWAS
Reeds voor het zaaien kan worden gespoten
met chloor I.P.C. ter bestrijding van het onkruid.
Na opkomst bestaan de cultuurzorgen uit 00.-
kruidvrij houden en het afdunnen. Bij een goede
chemische onkruidbestrijding kan met 1 a 2 keer
schoffelen worden volstaan. Het afdunnen blijft
een vrij arbeidsintensief werk doch de komst van
het omhulde zaad en precisie zaai zal hierin een
grote verlichting brengen. Als belangrijkste plaag
die een bestrijding noodzaakt is de witlofmineer-
vlieg. Door na half augustus het gewas enkel®
keren met een tussenpauze van 3 weken te spui
ten met dimethoaat. kan de schade hiervan wor
den voorkomen.
ROOIEN
Zodra het witlofloof de eerste herfsttinten be
gint te vertonen kan worden gerooid. Alhoewel
nog maar enkele jaren geleden alle witlofwortels
met de hand werden gerooid, ziet het ernnaar uit
dat de machine dit werk van ons over gaat ne
men. In de handel zijn al diverse witlofrooima-
chines die met succes witlof rooien.
FORCEREN - ECONOMISCH
Saldo berekening-forceren van witlof 1 ha
25.000 wortels 16.000 kg lof.
Kg.opbrengst 16.000
Kg/prijs h 85
Geld-opbrengst 13.600
Afzetkosten 450
Afzetkost. 6 Vt 880
Afzetkosten totaal 1.330
Afschr. installatie 520
Rente installatie 130
InstalLkosten totaal 650
Wortels 4.375
Brandstoffen 320
Materialen totaal 4.695
Rente oml. verm. 400
Diversen totaal 400
Toegerekende
kosten totaal 7.075
Sald° t R K4*
Arbeidsuren
opkuilen 280
Toeslag 12 35
Arb.uren opkuilen tot. 'U6
Arbeidsuren oogsten
inklusief
veilingklaarm. 800
Toeslag 10 80
Arbeidsuren
Arb.uren oogsten tot. 880
ƒ1.195
BEMESTING
Wenselijk is dat de PH.KCL rond de 5, 6 schom
melt. In de praktijk betekent dit vaak dat enkele
extra zakjes kalk voor het zaaien nodig zijn.
T.a.v. de stikstofbemesting moet men voorzich
tig zijn. In het algemeen kan met 250 kg kalk-
ammonsalpeter worden volstaan.
Witlof stelt geen bijzondere eisen aan de fosfaat
toestand.
Een bemesting van 400 kg superfosfaat is
meestal voldoende.
Het gewas is echter wel dankbaar voor kali.
Als norm zou kunnen gelden 700 kg patentkali
per ha.
Met het oog op vertakte wortels kan een stal-
mestbemesting het best achterwege worden ge
laten.
ZAAIEN
Het zaaien kan geschieden met de een of meer-
rijige zaaimachine. Precisie-zaai komt steeds meer
voor. De meest geschikte tijd van zaaien is rond
half mei. De hoeveelheid zaad is mede afhankelijk
van de rijafstand. Bij een rijafstand van 40 cm is
2% kg zaad per ha ruimschoots voldoende. Opge
merkt moet worden dat de rijenafstand aangepast
kan worden aan de mechanisatie die op het be
drijf aanwezig is. Het huidige rassensortiment is
te verdelen in drie groepen, namely k vroege, mid-
delvroege en late selekties.
De rassenkeuze zal dus aangepast moeten wor
den aan de periode waarin men wenst te trekken.
Voor de rassen met hun beschrijving raadplege
men de rassenlijst voor groenteteeltgewassen.
