9
MELKSTAL
Bij bezoek aan een ligboxenstai valt het op dat de boer de
doorloopmelkstal als de belangrijkste verbetering ziet bij de
vergelijking van zijn nieuw stalsysteem met de oude situatie.
Als doorloopmelkstal is tot 40 koeien (met een uitloop tot 50)
de gesloten dubbele tweestandmelkstal met 1 melkapparaat
per stand en laaggelegen melkleiding op haar plaats. Is het
aantal melkkoeien groter dan komt de dubbele vierstandsvis-
graatmelkstal in aanmerking. Het plaatsen en inrichten van
de doorloopmelkstal moet nauwkeurig worden uitgevoerd.
Aangezien het melken op dergelijke bedrijven al gauw twee
keer daags 1 h iy2 uur arbeid vraagt, is het nodig hier ook een
verwarmingsbron te plaatsen. De melker kan dan bij een be
haaglijke temperatuur werken. Er kan vlot worden gemolken
en de melker heeft de koeienuiers en de melkapparatuur goed
onder ogen.
De melker kan de uiers verder gemakkelijker voorbehande-
len dan in de vastzetstal en hij hoeft bij zijn werk niet te buk
ken. Als de boer het aantal koeien in de volgende jaren gelei
delijk aan uitbreidt, behoeft hij wat het melken betreft in de
doorloopmelkstal geen investeringen meer te doen. Hier kun
nen immers net zo goed 30 als 45 koeien worden gemolken.
Op de vastzetstal is dit niet mogelijk en er zouden dan wel
wat extra investeringen bijv. verlenging vacuumleiding e.a.
nodig zijn.
Aangezien in de doorloopmelkstal het melken minder in
spanning vraagt dan op de vastzetstal kan één man alleen dit
groter aantal koeien melken. Op de vastzetstal kan één man
globaal gesteld maximaal 30 koeien melken. Bij uitbreiding
van de melkveestapel zal hier dan met 2 man moeten worden
gemolken. Al met al heeft het melken in de doorloopmelkstal
vele voordelen op het melken in de vastzetstal.
DRIE VOORBEELDEN VAN DOELMATIGE AANPASSING
IN BESTAANDE GEBOUW
Verschillende melkveehouders zijn er in geslaagd zelf een
goedkope en doelmatige stal in te richten in een bestaand
gebouw. Hier volgt van drie voorbeelden in het kort te be
schrijving (zie ook foto's).
De lezer zal zich afvragen: „Hoe heeft een boer er tijd voor
om zo'n verbouwing zelf uit de voeren?" Immers het werk op
de boerderij zal dan in de verdrukking komen met alle nadeli
ge consequenties van dien".
Op deze opmerking gaven de betreffende melkveehouders
het volgendie commentaar. In ons wisselvallige klimaat zijn er
veel verleturen waarbij geen buitenwerk kan worden verricht.
Denk maar eens aan afgelopen zomer. De boer kan dieze tijd
dan zeer rendabel besteden aan de noodzakelijke aanpassing
van zijn gebouw.
Vooraf moeten indeling en constructie van de inrichting goed
zijn overwogen en vastgesteld. Het voor de verbouwing beno
digde hout, buizen en diverse andere benodigdheden hebben
de drie verbouwers aangekocht in de vorm van deugdelijk
tweedehands materiaal. Voor aanleg electriciteit, uitvoering
laswerk en enig ander specialistisch werk hebben zij vaklui
aangetrokken.
Voerplaats buiten en met golfplaten afgedekte hooiruif tegen de schuur.
Overzicht van de ligboxen, die door de boer in de bestaande schuur zijn aangebracht.
A. In de oude schuur met rieten diak lengte 26 m, breedte
13 m zijn 34 ligboxen gemaakt. De boxafscheidingen zijn
gemaakt van rondhout. De koeien lopen op een rooster-
vloer, waaronder de drijfmestgrup. Er is een ruime voer
plaats en de koeien vreten aan het zgn. Zweedse voerhek.
Evenals in de twee andere voorbeelden heeft de boer het
ijzerwerk en de automatische krachtvoerinstallatie in de
dubbele gesloten tweestandsdoorloopmelkstal en de elek
trische installatie met inschakeling van vaklui gemaakt.
Ligruimte, voerplaats, wachtruimte en melkstal zijn hier
onder één dak aangebracht.
Voor deze inrichting en het loon aan de vaklui heeft de
melkveehouder in totaal circa 11.000 gulden uitgegeven
In dit bedrag is de melkmachine-apparatuur niet inbegre
pen.
B. De schuur met golfplaten dak is aan de overlangse zijwand
uitgebouwd. Deze uitbouw is 7 m breed; de wanden zijn
van hout en het dak van golfplaten. Ligruimte, voerplaats
met Zweeds voorhek, wachtruimte en de dubbele gesloten
tweestandsdoorloopmelkstal zijn in één overzichtelijke
ruimte ondergebracht. Deze ruimte is 17 m breed en 25 m
lang. In de ligruimte zijn geen ligboxen. De koeien liggen
er oo stro. In deze grote ligruimte is plaats voor 45 koeien.
De ligruimte bevindt zich onder de nok van het dak en
mede door de grote deur in de zijwand is er geen enkel
obstakel om met een kraan de stromest op de wagen te
brengen als de stal moet worden uitgemest. Aan inrich
ting, materiaal en uitbetaald loon heeft de melkveehouder
in totaal circa 10.000 gulden betaald.
C. In de oude schuur zijn tegen de overlangse lage zijwand
2 rijen van 21 ligboxen gemaakt. Er zijn in totaal 42 lig
boxen en de breedte van de ligboxen met de ertussen ge
legen mest- en loopgang is 6,60 m. Deze gang is 2,40 m
breed. Aansluitend op deze schuur is het erf aangepast en
waar nodig opgehoogd met zand. Hier is beton gestort en
een Zweeds voerhok geplaatst (lengte 24 m). De mest op
de loopgang in de ligboxenstai en achter de standplaats
bij het Zweedse voerhek kan met een schuif in één rechte
lijn in de gemaakte open grondput worden geschoven. Voor
de ligruimte, voerplaats en hooiruif buiten, grondverzet en
de inrichting van de dubbele gesloten tweestands doorloop
melkstal. die hier in de oude koestal is gebouwd, heeft die
boer 7.000 h 8.000 gulden uitgegeven.
Indien het in een oud gebouw mogelijk is de voerplaats
binnen in te richten dan verdient dit de voorkeur boven het
maken van de voerplaats buiten.
Doelmatige en goedkope constructie van de uitbouw.