UIT DE PRAKTIJK
De stand van de gewassen landelijk
Regen op Sinte Margriet „zes" weken verdriet
„Instant veevoer" moet betaald worden
Ongunstig oogstweer
Werk voor de kwekers!
s
In het landbouwoogstbericht van het ministerie
ran landbouw per 10 juli j.L wordt gemeld, dat
over het algemeen de hooiopbrengsten bevredi
gend zijn. Van luzerne is de gemiddelde opbrengst
hoger dan in de afgelopen jaren. Voor het win
nen van grashooi waren de weersomstandigheden
na de tweede decade van juni ongunstig. Het
koude en regenachtige weer had tot gevolg dat
de oogst werd vertraagd en doorgaans hooi werd
binnengehaald van matige tot slechte kwaliteit.
In het ambtsgebied Sneek komt op bedrijven, waar
het hooi niet wordt geventileerd, vrij veel broei
voor.
Ondanks de minder gunstige weersomstandig
heden in de tweede helft van de verslagperiode
staan de gewassen er over het algemeen goed voor,
zowel wat betreft de standdichtheid als de ont
wikkeling.
Op vele plaatsen komt in de graangewassen
legering voor als gevolg van de overvloedige
regenval. Vooral de zomergerst is plaatselijk sterk
gelegerd. Het optreden van de tarwestengelgal-
mug was niet alarmerend. Op de zwaarst besmette
percelen kan enige schade worden verwacht.
In tarwe en gerst worden grote aantallen blad
luizen aangetroffen. Verwacht wordt echter dat
de schade gering zal zijn. Meeldauw komt vooral
bij deze gewassen vrij veel voor.
De stand en ontwikkeling van de erwten is over
het algemeen goed. Op een aantal percelen is het
gewas vrij sterk gelegerd. Er wordt weinig hinder
ondervonden van de erwtengalmug.
Na een aanvankelijk trage groei is de ontwik
keling van de stambonen thans bevredigend. In
Zeeuws-Vlaanderen is de stand van het gewas
wat onregelmatig. Verschillende percelen, welke
te lijden hadden van een ernstige aantasting door
botrytis, herstellen zich weer.
De stand van het koolzaad is bevredigend. Plaat
selijk is het gewas gelegerd. De oogst van karwij-
zaad is begonnen. Het gewas is over het alge
meen kort gebleven.
Met de oogst van graszaad is reeds begonnen.
Het gewas is hier en daar aan de zware kant. Op
een aantal percelen is vooral Engels raaigras vrij
sterk gelegerd.
De pootaardappelen hebben een redelijke tot
goede knolbezetting. Hier en daar komt aardap
pelziekte voor in de vroege rassen. Het doodspui
ten van het gewas wordt hierdoor vervroegd.
De consumptieaardappelen vertonen over het
algemeen een goede stand met enige variatie in
de loofontwikkeling. De knolbezetting is veelal
goed. In de voor phytophthora vatbare rassen werd
de aardappelziekte op verschillende plaatsen waar
genomen. De ziekte treedt tot dusver niet ernsti
ger op dan is normale jaren.
Plaatselijk is als gevolg van een minder goede
structuur van de grond de stand van de suiker
bieten onregelmatig. Het gewas groeit thans snel
en het aantal bladluizen is gering. Op veel plaat
sen vertonen de zaaiuien een onregelmatige stand.
In Zeeuws-Vlaanderen wordt hier en daar ern
stige hinder van stengelaaltjes ondervonden; in
vrij veel percelen is een begin van aantasting door
bladvlekkenziekte geconstateerd. Luzerne en kla
ver vertonen een goede stand. Bij snijmais wordt
plaatselijk nog vrij veel vogelschade ondervonden.
Tengevolge van het warmere weer verloopt de
groei thans wat beter dan in het voorjaar.
De afgelopen veertien dagen zijn we in WAL
CHEREN niet verwend met mooi zomerweer.
Zowel voor de vakantiegangers als voor de land
bouw waren de weersomstandigheden bepaald niet
direkt gunstig. Overvloedig regen, zo rond 100 mm
in 14 dagen tijd, terwijl de zon ook vrij veel ver
stek liet gaan. Daarnaast nog een noord-westelijke
storm die schade aan de gewassen toebracht. Dit
in schrille tegenstelling met juli 1967, met een
regenval van 3040 mm en veel warm zonnig
weer, terwijl het weer ook een veel stabieler
karakter had. Voor de oogst van het graszaad en
vlas is het dan ook maar een moeilijke periode
geweest. Daar komt nog bij dat de weersvoor
spellingen gunstiger waren dan de werkelijkheid.
Het vertrouwen in de weerberichten is wat ons
gebied betreft de laatste weken bij uw bericht-
schrijver ernstig geschokt. De beslissing: „Zal ik
morgen graszaad dorsen of vlas plukken öf nog
enkele dagen uitstellen?" wordt er niet gemakke
lijker op. Gelukkig zijn we wel zoveel mans dat
we een dergelijke beslissing zelfstandig kunnen
nemen, maar de weersvoorspellingen en de baro
meter zijn toch mede van invloed.
Op verschillende percelen, vooral stambonen,
maar ook andere gewassen zijn plekken zichtbaar
waar door opstaand water schade is te zien aan
het gewas. Ook sommige percelen bieten hebben
een wat lichtere bladldeur gekregen, vermoede
lijk door het feit dat de grond enkele dagen ver
zadigd geweest is met water waardoor zuurstof
gebrek is ontstaan.
Hopelijk zullen we in de tweede helft van de
zomer tijdens de oogstperiode wat gunstiger weer
hebben. Voor een vlot verloop van de oogstwerk-
zaamheden zijn twee faktoren van zeer groot be
lang, namelijk gunstige weersomstandigheden
zowel individueel als in samenwerking met de
loonwerker en eventueel buren. Dit vooral ook
wat betreft de afvoer van de geoogste produkten,
hetzij dat men dit zelf doet of door derden laat
verrichten.
In de suikerbieten beginnen zich de eerste haard
jes vergelingsziekte te vertonen, wat overigens niet
verontrustend is.
De bestrijding van het „kwaad" in de aard
appelen zal, vooral bij vochtig weer, op elk ge
schikt moment worden uitgevoerd teneinde het
gewas zo lang mogelijk ziektevrij te houden.
Ook in uien zal de bestrijding van de valse
meeldauw en eventuele andere schimmels tot be
gin augustus uitgevoerd moeten worden. Een latere
bespuiting kan tot gevolg hebben dat het gewas
te laat afrijpt, wat verlating van de oogsttijd tot
gevolg heeft.
Uw rubriekschrijver wil eindigen met de wens
dat het gezegde „Regen op Sinte Margriet, zes
weken boerenverdriet" dit jaar niet bewaarheid
zal worden!
We schrijven in OOST ZEEUWS-VLAANDEREN
24 juli; 'n gure, regenachtige dag uit de lange reeks
van dagen die afwisselend zon, regen, zon, regen
enz. brachten. Toch zien we kans om zo „tussen
door" ook onze oogstwerkzaamheden te doen: de
laatste percelen graszaad en karwij en een enkel
vroeg perceel zomergerst zijn gecombined, hoe
wel de gerst nog met veel vocht, maar er moet
toch iemand eerst zijn!
De laatste percelen vlas worden getrokken, ter
wijl men hier en daar ook in de erwten begint,
toch zeker de hoeken worden gemaaid.
Wat betreft de aardappelen zullen we vooral bij
dit vochtige weer aandacht moeten besteden aan
de phytophtorabestrijding. Tijdens warm en voch
tig weer is er een gunstige omstandigheid voor de
ontwikkeling van schimmel. Bij de bestrijding is
vooral de maneb-tin-combinatie populair omdat
ze naast goede bestrijding ook weinig blad bescha
diging geven.
Wanneer we bij een zware veebezetting in de
weide moeten bijvoeren, dan is dit geen bezwaar,
maar wanneer we in de winter het meeste ruw-
voer moeten bij kopen, dan lijkt dit niet de voor
deligste weg. Een ander geval wordt het als u
ter wille van de werkverlichting geen ingekuild
ruwvoer gaat winnen, maar z.g.n. „instant"-pro-
dukten gaat voeren zoals droge pulp en voeraard-
appelen. Het gemak van binnenopslag, direct te
vervoeren enz. zal betaald moeten worden, ter
wijl bij aankoop van stoppelklaver of bietekop
pen en -blad de gemaakte arbeid voor verzamelen
en inkuilen reeds als kosten bij de berekende prijs
per kg kuilvoer is verrekend. Bij een vergelijking
tussen deze „instant"-produkten en de ingekuilde
zullen de laatsten aanzienlijk goedkoper zijn met
bovendien nog een vergoeding voor het geleverd
werk bij het inkuilen.
De laatste weken worden veel opslagplaatsen
voor aardappelen ingericht, zowel definitieve als
provisorische. Wanneer we dan prijzen horen van
10 cent en afleveren in het voorjaar, dan is de
rest van opbrengst min produktie- en bewaarkosten
toch wel zeer klein geworden en zal met hoge
opbrengsten moeten worden gerekend om er iets
beter van te worden. Overigens treedt hier en
daar reeds phytophtora op en zien we pleksgewijs
hier en daar een vreemd vette beeld in aardappe
len, waarvan de oorzaak onbekend is. Op hoog ni
veau wordt dit door deskundigen uitgezocht of er
een nieuwe ziekte in het spel is. Laten we hopen
van niet, aardappels kosten toch al genoeg aan
spuitmiddel 1
Ook in WEST ZEEUWS-VLAANDEREN hebbe»
we de laatste weken te maken gehad met regel
matig en veel regen. Dit heeft samen met het
stormachtig weer van 11 juli j.l. en plaatselijk
hagelbuien reeds hier en daar flinke schade toe
gebracht, zowel aan gewassen die nog vast ston
den, zoals vlas en peulvruchten, alsook aan karwij,
graszaad en koolzaad welke merendeels in het
zwad lagen.
Hieruit blijkt weer eens hoe we als boer afhan
kelijk zijn van het weer. Ongunstig weer leidt
veelal tot lagere opbrengsten en mindere kwali
teit, terwijl bij gunstige weersomstandigheden de
opbrengsten zo hoog kunnen liggen, dat als gevolg
van lage prijzen, doordat er een afzetprobleem ont
staat, de financiële uitkomsten eveneens tegenval
len. Denken we maar aan de aardappel- en bonen-
prijzen van het afgelopen jaar.
Tussen de buien door is reeds graszaad en kar
wij gedorsen. Het lijkt erop dat de opbrengsten
niet hoog zullen zijn.
Door het natte weer staan veel bonenpercelen
er slecht voor, terwijl nu de bloei aan de gang is
regen helemaal ongewenst is. De uitgezaaide op
pervlakte is veel kleiner dan vorig jaar, zodat de
goede percelen wel een kans maken een goed
saldo op te leveren.
Zondag 14 juli veroorzaakte een hagelbui in de
omgeving van Biervliet in enkele gewassen flinke
schade. Vooral de uien hebben hiervan geleden,
wat in de opbrengst wel zal blijken. Wanneer de
weersomstandigheden vochtig blijven zullen kop-
rot en meeldauwaantasting in dergelijke gevallen
meer kansen krijgen.
Het valt op dat in bietenpercelen welke vroeg
gespoten zijn tegen de luizen veel minder of hele
maal geen vergelingsziekte is te constateren. Langs
de grensstrook werden dit jaar, ondanks het niet
verschijnen van een radio-waarschuwing hiervoor,
toch nog de meeste bieten gespoten.
De lezer zal het opvallen, dat deze „Uit de prak
tijk" ver overhelt naar de pessimistische kant.
Waarschijnlijk komt dat omdat deze indrukken
werden verkregen tijdens en tussen de buien door.
En het regent weer tijdens het schrijven van deze
bijdrage.
Vlas, graszaad en erwten oogsten zijn dezer da
gen de voornaamste bezigheden op de NOORD -
BE VEL AND SE akkers. Zoals vaak komt het oogst-
werk in deze gewassen gedeeltelijk tegelijk Op de
bedrijven waar zowel vlas als erwten voorkomen
zal men er dan ook spoediger toe overgaan de
erwtenoogst verder te mechaniseren door uit het
zwad of van stam te gaan dorsen. Tegenover de
d.m.v. deze methode verkregen arbeidsbesparing
staat echter een vrij groot kwaliteitsrisico. Bij
ongunstig weer gaan kiemkracht en kleur vrij
snel achteruit. Is er op het eigen bedrijf tijd be
schikbaar dan lijkt ons daarom ruiteren nog steeds
de meest aangewezen wijze. De kansen op kwali
teitsverliezen zijn bij zwaddorsen het kleinst als
men het gewas lang op stam laat staan. Pas maai
en als het gehele gewas overwegend licht bruin
verkleurd is gaf tot nu toe de beste resultaten. En
dan vlak na het maaien dorsen. Rijpen de erwten
ongelijk af of staat er onkruid van betekenis dan
kan vooraf doodspuiten gewenst zijn. Het dors-
werk op zich is bij direkt van stam dorsen nog
wel iets gevoeliger voor vochtig weer en vochtige
grond i.v.m. het aankoeken van gronddeeltjes in
de machine.
De onverminderde drang naar arbeidsextensie-
ve werkmethoden kan wellicht de kwekers verder
stimuleren bij him streven naar rassen die beter
bestand zijn tegen slecht weer. Rassen met stevi
ger stro en minder kans op vlekken en kleurver
lies zouden in dit verband beslist een voorsprong
hebben boven de huidige.
Vlas, erwten, graszaad en ook gerst zijn de pro
dukten die het meest hebben geleden van het nat
te weer in de eerste helft van juli Deze halve
maand bracht ons al meer dan 100 mm regen en
dit geeft zo vlak tegen de oogst vrij veel schade.
Gelegerd vlas, lang in het zwad liggend graszaad
en een geforceerde afrij ping van de erwten waren
enkele van de gevolgen. Ook de wintertarwe rijpt
minder mooi af. Schimmelvorming aan de kafjes
geeft veel percelen een grauwe kleur. Dit hoeft
nog niet direkt opbrengstderving van betekenis
te geven maar we zien het toch niet graag. Ge
lukkig hebben onze voornaamste gewassen tot nu
toe het minst geleden en betekent een slechte
week nog geen slecht jaar.
(Zie verder pag. 5.1
