land- en tuinbouwproduktie, nog steeds van betekenis, is een
waardevolle achtergrond van veel besluiten der Zeeuwse Land
bouw Maatschappij geweest. Daaruit kwam onder andere de voor
ons gewest zo belangrijke keuringsdienst voort en de gerichtheid
van de maatschappij op dat wat buiten onze grenzen beter was op
het gebied van rassen en veeslagen, heeft zeker ook bijgedragen
aan het tot stand komen van verantwoord onderzoek voor land- en
tuinbouw.
Heel duidelijk is de invloed, op dat wat nu aan instellingen en
diensten aanwezig is, merkbaar op het gebied van voorlichting en
onderwijs.
De wandelleraar en de cursussen; ze waren het resultaat van
niet genoeg te waarderen en zegenrijke initiatieven van de Maat
schappij in de jongste jaren van haar bestaan.
Betekent een 125-jaar Zeeuwse Landbouw Maatschappij ener
zijds een gestage opbouw van onderwijs, onderzoek, voorlichting
en coöperatiewezen, boekhoudbureau, landbouwblad (juist dit jaar
60 jaar oud), anderzijds was het voor het gewest en voor boer en
tuinder een historie met voorspoed en tegenslagen en ook dat
tekende het werk der Maatschappij. Nat en droog; goede en slech
te oogsten wisselden elkaar af.
o
WREDE was er, maar ook oorlog teisterde de provincie en
rampen lieten diepe groeven achter bij de mensen en in het
landschap. Het waren evenwel taken voor de maatschappij; het
trachten te bereiken dat harde omstandigheden werden verzacht
of dat herstel en vernieuwing werden aangepakt, zodat weer een
nieuw begin kon worden gemaakt.
Ook het terrein van de economische ontwikkeling was een onder
werp van regelmatig terugkerende zorg.
Grote dieptepunten waren de jaren 70 in de vorige en de dertiger
jaren in deze eeuw. Maar ook buiten deze wel zeer duidelijke
periodes van terugslag waren er tijden, dat de problemen voor
land- en tuinbouw zich op economisch terrein opstapelden.
Rubrieken in ons landbouwblad zoals ,,de crisistijd van dag tot
dag" in de jaren omstreeks de eerste wereldoorlog en de eindeloze
rij requesten die naar de Minister werden verzonden, zijn daar een
duidelijke getuige van.
o
QOK in de periode waarin we nu leven stapelen de vragen zich
in onze sektor weer op. In de aardappelsektor en de fruit
teelt zijn uiterst lage prijzen een feit en in een tijd waarin praktisch
iedere Nederlander nog steeds op loonsverhoging kan rekenen,
wordt ook de veehouderij met een inkomensverlaging geconfron
teerd.
En er is meerl
De onzekerheid over de concurrentiepositie en de vragen die
de schaalvergroting in onze sektor oproepen zijn daarbij vermoe
delijk wel de voornaamste. Nadat in de periode na de laatste
wereldoorlog en de ramp grote verandering tot stand kwamen met
als resultaat een zeer grote stijging van de arbeidsproduktiviteit,
wordt onze bedrijfstak na deze inspanningen in de laatste 20 jaar
kennelijk weinig rust gegund.
Een van de lessen van 125 jaar is naar mijn mening het voor
beeld in samenwerken.
Deze gouden draad zal ook in de toekomst vastgehouden en
aangehaald moeten worden. Het is mijn vaste overtuiging dat alleen
op die wijze zowel economisch als maatschappelijk land- en tuin
bouw een waardige plaats zal blijven innemen.
J. PRINS.
