Wat is er
dit jaar
op de
proefboerderij
Westmaas
te zien?
De graszaadkontraktteelt
9
Valse meeldauw. Zodra met de behandeling begon
nen moet worden zal dit via de radio bekend worden
gemaakt. Tegen deze ziekte om de 710 dagen spui
ten met 3 kg per ha maneb 80 Dithane M-45,
AAzimag (en andere hiervoor goedgekeurde maneb/
zineb-mengsels) of zineb tot eind juli of uiterlijk begin
augustus. Bij een latere bespuiting wordt de afrijping
van het gewas te veel verlaat. De zineb/maneb-meng-
sels bestrijden ook de bladvlekkenziekte.
Mangaangebrek te herkennen aan slaphangend geel
gestreept of geheel geel getint loof, komt veelvuldig
voor. Een bespuiting met 15 kg mangaansulfaat per ha
kan snel verbetering geven. Meestal moet deze be*
spuiting nog een keer herhaald worden.
HOE BENUT IK MIJN STOPPEL
In de maand juni wordt al een begin gemaakt met
de oogst van vroege aardappelen, konservenerwten
,en mogelijk ook graszaad. Deze stoppels lenen zich
uitstekend voor de teelt van luzerne, een groenbemes-
tingsgewas of een groenvoedergewas. Om een goede
luzerne te kunnen telen is het van belang dat het ge
was voldoende ontwikkeld de winter ingaat. Vergeet
vooral de fosfaat- en kalibemesting niet te geven.
Welke groenbemesting geko/en kan worden hangt
mede af van de onkruidbezetting.
Wikken is een goede groenbemester. Zaaizaad 100—
130 kg per ha, kost aan zaaizaad f 100,per ha.
Eist goedgekeurd zaaizaad dat vrij is van wilde haver.
Alexandrijnse klaver tegen 30 kg zaaizaad per ha
kost 90,per ha.
Italiaans raaigras tegen 30 35 kg zaaizaad per
ha kost aan zaaizaad plus stikstof 150,per ha.
Een grasgroenbemester heeft het voordeel dat het
bijzonder geschikt is voor de bestrijding van hardnek
kige onkruiden zoals klein hoefblad, akkermunt (stin
ker) en veenwortel. Deze onkruiden nemen de laatste
jaren sterk toe zodat voor een bestrijding zeker ook
de stoppel benut moet worden. De mechanische be
strijding van deze onkruiden kan alleen maar met
sukses gebeuren als onder droge omstandigheden her
haaldelijk een grondbehandeling wordt toegepast, wat
meestal nadelig is voor het behoud van een goede
struktuur. De chemische bestrijding slaagt meestal
beter en door de groenbemesting wordt tevens de
struktuur verbeterd.
GRASLANDVERZORGING EN VOEDER WINNING
De maand juni is voor de boer een drukke maand,
omdat ze voor de komende winter te zorgen hebbeo
voor voldoende ruwvoer; hetzij door kuilen en/of
hooien. Voor een goede kwaliteit hooi dient het gras
tijdig gemaaid te worden vóór het begin van de bloei.
Direkt na het maaien goed en regelmatig schudden
kan de tijd van inschuren bekorten. Door het hooi te
ventileren wordt de kwaliteit verbeterd en het risiko
vermindert.
Een goede en regelmatige stikstofbemesting bevor
dert de grasgroei en een hoog eiwitgehalte.
Om een goede kwaliteit kuilvoer te verkrijgen dient
het kuilen zorgvuldig te gebeuren.
Bij het maken van een voordroogkuil dient de af*
dekking zorgvuldig te gebeuren, afdekken met plas
tiek van 0,1 mm dik is noodzakelijk om te voorkomen
dat er lucht en water in het voer komt. Een grond-
dek van 2040 cm is dan voldoende. Na elke bewei
ding dient een stikstofbemesting gegeven te worden
van 40 kg zuivere stikstof per ha. Spreidien van de
mestflatten is regelmatig nodig. Bestrijdt de onkrui
den in het grasland.
De proefvelden op de proefboerderij „Westmaas"
zijn voor het Zuid-Westelijk Zeekleigebied bijzonder
leerzaam. Vandaar dat wij gaarne, naast de belang
stelling voor de in Zeeland zelf gelegen proefboerde
rij en, de aandacht vragen voor de resultaten van de
proeven op velerlei gebied die te Westmaas te zied
zijn. De excursieweek voor Westmaas is dit jaar vast
gesteld op 1014 juni aanstaande onder deskundige
leiding kan men rondgeleid worden mits men 's mor
gens om 9 uur of 's middags om 14 uur aanwezig is.
GRANEN
In de wintertarwe is dit jaar het rassenproefveld
weer te bekijken en een proef met stikstofgiften en
combinaties van stikstofgiften en cycocel. De rijen-
afstandenproef wordt dit jaar afgesloten. In haver en
zomertarwe gaat het rassenonderzoek ook door, de
keuze bij deze gewassen is niet groot.
In samenwerking met het Centraal Brouwerijkan
toor is een zomergerstrassenproef aangelegd van inter
nationale betekenis. Ook het onderzoek van die groei
stoffen en groeistofcombinaties op zomer- en winter
graan wordt dit jaar voortgezet.
AARDAPPELEN
In het gewas aardappelen wordt het rassenonder
zoek voortgezet in samenwerking met het I. V. R. O.
en het I. B. V. L., de laatste instelling heeft speciale
belangstelling voor de chipswaarde van een tiental
rassen. Het A. O. C. heeft weer een oppervlakte kwe
kersmateriaal iritgeplant, alsmede een proef pootgoed-
rooitijden en een proef met verschillend aantal kie
men. Het onderzoek naar de praktische waarde van
het systeem herfstraggen wordt dit jaar afgesloten.
Met het A. O. C. samen is een onderzoek opgezet
naar de bruikbaarheid van een groeiregulator, B-9
genaamd, die de verhouding loofknol gunstig kan
beïnvloeden bij een bepaalde stikstof-gift en/of plant-
aantal per ha. Het zoeken naar het beste phytophtho-
rabestrijdingsmiddel en tijdstip gaat ook dit jaar door.
In samenwerking met het CERBE zijn een aantal
voorjaarsgrondbewerkingswerktuigen beproefd), ook
zijn pootsystemen vergeleken en raggen van verschil
lende hoogten. Een groenbemestingsproef met Ita
liaans raaigras waarop in het voorjaar verschillende
stikstofgiften zijn gestrooid is in de buurt van de
proefboerderij aangelegd.
SUIKERBIETEN
Een proef met zaaiafstanden is weer aangelegd, dit
jaar met genetisch éénkiemig zaad. Door het CERBE
wordt ook een vergelijking met dunmachines uitge
voerd, ook werden door het CERBE enkele systemen
van grondbewerking voor het zaaien vergeleken.
Van enkele firma's is genetisch éénkiemig zaad uk-
gezaaid. Een chemische onkruidbestrijdingsproef met
twee zaaitijden van de bieten kan tijdens de excursie
goede verschillen te zien geven.
Ook een groenbemestingsproef met verschillende
stikstofgiften in het voorjaar is uitgevoerd.
GRONDBEWERKINGSPROEF
In augustus 1967 is een grote proef van 6 he
aangelegd daarbij drie systemen van akkerbouw woe
den vergeleken.
a. normale of traditionele grondbewerking;
b. geen grondbewerking;
c. doelmatig eof rationele grondbewerking.
Op deze proef is een normaal bouwplan toegepast
met luzerne, suikerbieten, wintertarwe, aardappelen
en zomergraan.
Op alle objecten zijn stikstoftrappen aangelegd om
d.e reactie van het gewas op de grondbewerking te
volgen.
In het gebouw van de proefboerderij zullen ddt jaar
de door het CERBE geprimeerde verbeteringen aan
landbouwmachines van de landbouwers weer te zien
zijn. Daarnaast is er een tentoonstelling van verwar
mingsapparatuur te gebruiken o.a. voor het opwarmen
van aardappelen en drogen van landbouwprodukten
of voor te verwarmen werkruimten. Deze tentoonstel
ling heeft plaats met medewerking van de Arbeids-
inspektie.
|N de „Mededelingen" april 1968 van de Ned. Kon-
trakttelers Vereniging der 3 C. L. O.'s troffen
wij een artikel aan over het kontrakteren van gras
zaden waarin er o.m. op gewezen wordt dat bij de
N. A. K.-keuring ieder jaar weer blijkt dat een aan
tal velden moet worden afgekeurd op het voorkomen
van kweek, duist, rasonzuiverheden, belending aan
wezige wilde haver enz. 22 van het totale gras
zaadareaal van 10936 ha in 1966 moest worden af
gekeurd.
Bij- het overwegen of de teler al dan niet tot het
kontrakteren van graszaden zal overgaan, spelen
allerlei factoren een rol, aldus dit artikel, waaraan wij
het volgende ontlenen.
De prijs is,,er daar een van. Met het aangaan van
een kontrakt wil iedere teler wel graag weten welke
prijs hij later voor het door hem geleverde zaad zal
ontvangen. Dat is evenwel niet altijd mogelijk.
Er zijn éénjarige en meerjarige graszaden. De één
jarige graszaden worden doorgaans geteeld op een
kontrakt met een vasté prijs. De kweker/handelaar
zal dus bijna een jaar van te voren reeds moeten
vaststellen, welke prijs hij zijn teler zal kunnen be
talen. Hoe goed de kweker/handelaar ook moge zijn
ingelicht, dit is en blijft een bijzonder moeilijke zaak
en het ligt voor de hand, dat hij bi} zijn berekening
een zeker risico in de door hem te betalen prijs zal
verdisconteren. Hoe dan ook, de teler weet in ieder
geval dat hij een bepaalde prijs zal ontvangen voor
het door hem geleverde produkt, mits dit voldoet
aan de daaromtrent in het kontrakt gestelde eisen.
Veelal zal de teler er op moeten rekenen, dat het
door hem geleverde zaad nog zal moeten worden
gedroogd en geschoond. De kosten daarvan zijn voor
rekening van teler. Hierdoor zal hij dan minder ont
vangen dan de vaste prijs. Bij de meerjarige gras
zaden ligt de situatie met betrekking tot de prijsvast
stelling nog veel moeilijker. Hier zou nog verder in
de toekomst moeten kunnen worden gekeken. Daar
om heeft men voor deze graszaden een andere kon-
traktvorm ontworpen met een gedeeld risico. Dat zijn
de participatie-kontrakten. Daarin is bepaald, dat de
teler voor het door hem geleverde zaad, dat aan de
in het kontrakt gestelde eisen voldoet, een prijs zal
ontvangen, die 80 bedraagt van de netto-verkoop
prijs. Hierbij komen de kosten van het aan teler ge
leverde zaaizaad en de kosten van drogen en schonen
voor rekening van teler. Dit jaar kan ook worden ge-
kontrakteerd op een participatie-kontrakt, waarbij
teler 72 van de netto-verkoopprijs ontvangt. Hierbij
krijgt teler dan alleen nog te betalen de prijs voor
het drogen. Dit kontrakt is veel eenvoudiger en over
zichtelijker dan het eerst genoemde. Momenteel zijn
er ook participatie-kontrakten met een minimumprijs
en verder kunnen nog allerlei variaties voorkomen,
maar we beperken ons hier tot de hoofdgroepen. Bij
al deze kontraktvormen moet er tenslotte éen aan
teler uit te betalen prijs naar voren komen. Die prijs
zal sterk afhankelijk zijn van de wereldmarktprijs
en daarop kunnen wi} geen invloed uitoefenen. Het is
bekend, dat die wereldmarktprijs aan schommelingen
onderhevig is. Bij een overschot aan zadien zal de prijs
dalen en omgekeerd. We mogen stellen, dat we de
laatste jaren wat de prijs betreft, een dieptepunt zijn
genaderd.
Een gelukkige omstandigheid is daarbij, dat onze
kwekers/handelaren beschikken over prima rassen en
bovendien een goede kwaliteit zadien leveren. Mis
schien zouden we mogen zeggen, dat we daardoor de
laatste jaren een wat uitzonderlijke positie op de we
reldmarkt kunnen innemen. Dit neemt niet weg, dat
we sterk afhankelijk blijven van de wereldmarkt. Hoe
sterk die prijzen kunnen schommelen moge blijken
uit een bericht van de heer H. Koning over de telers-
prijzen voor graszaden in Denemarken, dat we hier
laten volgen
Prijs per kg in 1962 1963 1964 1965 1966 gem.
Beemdlangbloem 0.92 1.71 2.33 2.68 1.42 1.82
Eng. raai vroeg 0.96 0.84 0.77 1.18 1.27 1.00
Eng. raai laat 1.07 0.96 0.84 1.23 1.34 1.09
Hardzwenk 1.38 2.33 3.56 2.68 1.97 2.17
Ital. raai dip. 1.05 1.19 0.84 1.08 0.87 1.01
Kropaar 1.51 1.94 1.29 1.19 0.90 2.37
Roodzwenk 0.98 2.58 2.78 2.49 1.23 2.0!
Ruwbeemd 1.33 1.71 2.04 2.68 1.93 1.94
Timothee 2.88 3.11 3.18 3.07 2.04 2.85
Veldbeemd 1.90 2.32 2.02 2.44 1.96 2.13
Voor deze prijzen lijkt ons de teelt beslist niet aan
trekkelijk. Omtrent de situatie zoals die momenteel
bij ons ligt kunnen we misschien afgaan op enkele
vaste prijzen, waarvoor hier kan worden gekontrak-
teerd. Dus voor inzaai 1968.
We kwamen kontrakten tegen met een vaste prijs
van 2,20 voor Beemdlangbloem weide-type en van
f 2,10 voor het hooi-type. Voor Eng. raai w.t. een
(Zie verder pag. 13.)
