PLATTELANDSJEUGD
Op Schouwen staat een huis
J. G.
WAT steken die kinderen nu eigenlijk op van een
weekje in Noordgouwe? Enkele weken ge
leden was er een le klas van de R. K. U. L. O. St.
Maria uit Rotterdam-Z. Nadat er 's maandagsavonds
onze toeristendiaserie vertoond was, ging ik er die
zelfde week nog een keer heen om te vragen wat ze
van de landbouw vonden. Ze hadden hun meningen
aan de hand van vragen op papier gezet. Hieruit een
korte bloemlezing:
30
Met welke machine zou je het liefst werken?
Dat sommige mensen nog zelf brood bakken e»
dat ze hun meubels zelf maken. Verder is de boer
derij zo gezellig ingericht.
Het vee, want alle andere dingen zijn dode dingen.
Het opkomen van de oogst, dus je werk zien
groeien.
Tractor en ingewikkelde machines.
Ik zou helemaal niet met machines willen wer
ken, maar met de hand, het lijkt of de wereld veel
te gemakkelijk wordt.
Met paard- en eg of ploeg.
Ik zou ze het liefst schoonmaken.
Met de modernste machines, als ik het geld er
voor had, hoor!
CTR staat een huis, om precies te zijn in Noordgouwe.
Vrij onbekend toch, zeker voor de niet-bewoners van
het eiland. En toch is het bekend zijn ermee beslist de
moeite waard. Het huis dat ik bedoel is het Mr. A. de Roos
huis; voor vele Schouwenaren beter bekend als „het oude
ziekenhuis".
Na de ramp van 1953 is dit ziekenhuis verkocht en weer
verkocht. Tot het in handen kwam van de Stichting Volks
onderwijs, die het nu als buitencentrum exploiteert. Het
heeft een prima accomodatie.
In het orgaan van voornoemde stichting schreef iemand
hierover het volgende: „Het is een warm en vriendelijk
tehuis. Een pracht van een zolderruimte met materiaal voor
alle mogelijke recreatiebeoefening. Heerlijke bedden, was
tafels met warm en koud water enverrukkelijke maal
tijden".
De zolderruimte heb ik gezien en het is inderdaad waar:
Ideaal, veel ruimte, een echt toneeltje met gordijnen en be
lichting. Ook de resterende zolderruimte is zodanig dat
men er naar hartelust creatief kan zijn, met of zonder be
hulp van het aanwezige materiaal.
De slaapzalen zijn ook groot, evenals de eetzaal, die
naast het nuttigen van de maaltijden gelegenheid geeft tot
een gesprek, tot het maken van verslagen, het lezen van
een boek uit de zeer goed gevulde boekenkast of tot het
spelen van een spelletje dammen of iets anders.
Waar je als vrouw altijd op let is of alles wel schoon is,
met name de keuken. En ik kan zeggen dat het boven de
verwachting uit is gegaan. Ook de keuken is groot en ver
der modern ingericht. Je kon er bij wijze van spreken van
de vloer eten, zo schoon en fris was het er. En dan te be
denken dat slechts twee mensen dit hele gebouw onder
houden en daarbij nog koken ooki Diep respect voor deze
mensen. Natuurlijk helpen de bezoekers met de afwas, maar
dat is niet meer dan billijk.
„Luieren op de trekker maar wel blubberig
DE BEZOEKERS VAN HET HUIS
■MjAAR wie zijn nu eigenlijk de mensen die dit
centrum bezoeken? Wel, het zijn meest klas
sen van scholen, lagere scholen, ULO's, huishoud
scholen, H.B.S.'en en Kweekscholen, van welke gods
dienstige richting dan ook. Wat komen zij er doen?
Zi] komen er meestal voor een werkweek, die door
de ene klas als vakantie wordt gezien en door de
andere als onderdeel van de studie. Op het program
ma staat een bezoek aan Zierikzee, aan het strand
(voor een wandeling), aan de Deltawerken, Zeeland-
brut. Schelohoek en aan een landbouwbedrijf. De
bedrijven die bij toerbeurt bezocht worden, zijn die
van de heren Goemans en Moermond en het proef-
bed~'
rn een bezoek aan een bedrijf blijft het niet. Elke
maandagavond wordt de toeristendiaserie v*n de
P. J. G. Z. vertoond, om de bezoekers van het Mr. A.
de roos-huis een inzicht te geven in d-» werkzaam-
heden en belangen van de landbouwers. De vertoner
van deze diaserie is de heer Goemans, die de serie
onlangs voor de twintigste keer op het witte doek
Het verschijnen. Hij zeet er zelf van: het is een hele
leerzame serie, de kinderen steken er wat van op.
Ze kriiten een indruk van datgene wat wij, landbou
wers. hier doen.
Het is nodig, want ze weten wel dat de aardappe
len van het platteland komen, maar dat het vlees
verder teruggaat dan de slager realiseren ze zich met,
terwi'l wij toch ook de ko°ien voor het vlees opfok
ken. Laatst, aldus de heer Goemans. had ik een groep
op het bedrijf, toen er juist een koe moest kalven.
De kinderen mochten eri>ij bliiven. Vol bewondering
stonden ze er bij te kiiken. Enkelen konden er niet
legen, maar eigenlijk is dit de beste sexuele voor
lichting die ze ooit kunnen krijgen.
De heer Dorstman, die samen met zijn vrouw het
hele huis verzorgt, voedde er ook nog wat ervaringen
aan toe: „U weet dat het meest stadskinderen zijn
die wij hier krijgen. Als ze hi°r nas zijn, nemen we
ze mee het huis in om hen alles te wijzen en ook
kijken we even buiten. Eén riep er op een keer: pot-
verdfkkeme een sloot, met als gevolg dat ze moesten
sloten springen. Ze kennen in de stad geen sloot en
dus moesten ze zich even uitleven. Van een dijk rol
len komt ook nogal eens voor. Het interesseert hen
niet of ze er vuil van worden. De meesten vinden de
stilte hier heerlijk, maar we hebben een meisje ge
had dat er absoluut niet tegen kon. De stilte was te
beklemmend voor haar.
Op mijn vraag wie dit financiert, antwoordde de
heer Dorstman dat de gemeente Rotterdam, haar
scholen die een werkweek in Noordgouwe hebben,
volledig subsidiëert.
REACTIES OP HET BOERENLEVEN
Zou je graag boer of boerin willen worden en waar
om wel of waarom niet?
Nee, want je krijgt te weinig nachtrust, 's zondags
moet je ook werken en dat kan ik niet; volgens
mij verdien je te weinig voor dat vele ploeteren
(b.v. 3 cent per kilo aardappelen). Nee hoor, het
lijkt mijn niks.
Nee, ik wil geen boerin zijn, je hebt zoveel zor
gen en bent afhankelijk van het weer en de pro-
dukten. Het is zo stil, ei* valt niets te beleven,
vooral omdat ik het stadsleven gewoon ben.
Nee, je wordt zo plattelands.
Nee, ik geen boer, maar ik vind mooi wat ze
presteren. Als je in de stad woont, heb je het
toch gemakkelijker, dan kan je achter een bureau
zitten, dat gaat beter dan 40 ha ploegen.
Ja, ik zou boer willen zijn, want ik houd zoveel
van dieren.
Nee, ik zou geen boerin willen zijn. Je kunt niet
gaan winkelen en je hebt geen contact met ande
ren. Ik geloof dat je de mensen hier niet zo goed
kunt leren kennen.
Ja, ik zou graag boer willen zijn, want er is geen
beter leven dan buiten leven, ondanks dat je hard
moet werken.
Oh, nee ik niet, je wordt zo blubberig. Voor je
vrouw is al die modder en rommel in huis ook
niet zo leuk.
Wat vind je het mooiste van het boerenbedrijf?
Het tractorrijden is wel machtig, dan kan je als
het moet gewoon luieren.
Met geen enkele, ze bederven de sfeer op het be
drijf.
Met een elektrische koeienmelker.
Vind je het jammer dat de boer niet meer met
paarden werkt?
Nee, omdat die paarden hun rust ook nodig heb
ben.
Nee, want ergens was het voor die paarden wel
een pijnlijke situatie.
Ja, want paarden zijn mooie beesten, je kunt ze
aaien en een machine niet, en paarden kun je be
lonen.
Wat vond je van de dia's?
Ik geloof niet dat er ploeg wedstrijden gehouden
worden, want waarom worden ze dan niet op de
Olympische Spelen gehouden?
Ik vond de wedstrijd het mooist, hoe de jongens
van de boeren het goedst een auto achteruit kan
rijden (N.B. trekkerbehendigheidswedstrijd).
De koeien waren mooi, het ging om de dikste
uier.
Al die jonge dieren waren zo lief.
Mooi, omdat je er verschillende dingen bij leerde,
die je nog niet wist en de boer vertelde er zoveel
bij.
Er waren er wel veel, je aandacht verslapte, maar
de uitleg was goed.
Ik vind nu dat Zeeland een koud land is, met veel
zeeën.
Mooi, omdat het voor jezelf een voordeel is als
men in de hogere klassen over Zeeland spreekt.
En je weet er wat van als je later in Zeeland
woont.
En tot slot: Weet je wat ik van het boerenbedrijf
vindt? Een duur zaakje vind ik het en gevaarlijk om
met die machines te handelen. Maar het is een ge
zond leven, je doet iets voor de bevolking, maar het
altijd werken is een tegenslag voor de stadsmens.
Zie hier een aantal uitspraken naar aanleiding van
onze toeristendiaserie, van 12- en 13-jarigen uit Rot
terdam, jongens en meisjes, die in een flat wonen
met rondom hen huizen en nog eens huizen. Ze had
den het in het stille Noordgouwe overigens best naar
hun zin. En hoe kan het ook anders als je een week
in het Mr. A. de Rooshuis fnag vertoeven
ADDIE DE LOOFF.
VOOR JONGERENAKTIVITEITEN ZIE PAG. 28.
