Zeg nooit „Ze zoeken het maar uit"
Een herverkaveling met „smoutebollen"
7
HEEFT de verkaveling ook een goede invloed
gehad op de bedrijven in het verkavelings-
gebied in het algemeen? De heer Janse zegt hier
over: „Ik dacht van niet. Van de kleine bedrijven
die vergroot zijn tot bedrijven van 2022 ha, zou
den er waarschijnlijk een aantal zonder deze ver
kaveling bij het saneringsfonds terecht gekomes
zijn, omdat ze met hun arbeid op hun klein bedrijf
met verspreide ligging geen voldoende inkomen
konden verdienen. In de huidige opzet en volgens
de nu gehanteerde maatstaven zijn de vergrote
bedrijven rendabel te expoliteren.
Vanzelfsprekend moeten er voldoende ha in het
verkavelingsblok voor het vergroten vrij komen
door afvloeiing of overplaatsing anders heeft de in
greep te weinig resultaat en is het grotendeels weg
gegooid geld, omdat dan de samenvoeging van per
celen nooit zo effektief kan plaatsvinden.
Daarbij heeft de nieuwe kavelindeling ook d«
personeelsbezitting gunstig beïnvloed. Minder on-
produktieve uren, tijdverlies enz., uren die ook geld
kosten! Met nu twee vaste arbeidskrachten zet hij
het werk op de 56 ha rond.
VANZELFSPREKEND is het gedurende 30 jaar
betalen van de betrekkelijk hoge verkave
lingsrente de minst plezierige kant van deze ver
kavelingszaak. De verkavelingslasten in dit gebied
zijn bepaald niet gering. „Als je ervoor staat", zo
zegt de heer Janse, „is het maar een heel bedrag
dat je op moet brengen. Maar zo achteraf, reke
ning houdend met het bedrag per ha en de steeds
verder stijgende arbeidskosten realiseer je je dat
het toch nog meevalt, dat inefficiënt werken ook
het nodige gekost zou hebben en dat je niet graag
weer terug zou willen naar de oude toestand van
voorheen!" En dat geldt voor allen in dit gebied.
Het bedrijf van de heer B. C. Janse te Kleverskerke.
Vanzelfsprekend bekijkt een ieder de voor- en
nadelen van een verkaveling vanuit zijn eigen per
soonlijke bedrijfsomstandigheden. Vandaar dat de
heer B. C. Janse, die met een bedrijf van 56 ha
In de ruilverkaveling Kleverskerke viel, op onze
vraag naar zijn mening over de voor- en nadelen
van deze verkaveling zegt:
„In zijn algemeenheid een enorme verbetering
wat de wegen betreft. Daarnaast kreeg ik door deze
verkaveling de gelegenheid tot aansluiting op de
waterleiding en het elektriciteitsnet. Gezien de nog
al afzonderlijke ligging van mijn bedrijf anders niet
te betalen". En in de derde maar zeker niet de laat
ste plaats noemt hij als voordeel de betqre kavel-
vorm en aaneengesloten ligging der percelen die
nu verkregen is.
Daarvoor had hij ook een bedrijf van 56 ha
grootte. Dus wat oppervlakte betreft is hij er niet
op voor- of achteruitgegaan. Wel is de waterbe
heersing beter dan voorheen. Het gemiddelde pol-
derpeil ligt iets lager dan vroeger, met alle voor
delen van dien voor een bedrijf dat geen droogte
gevoelige gronden heeft. Ook de vernieuwing van
de drainages, waarvan gedeelten al 40 jaar of lan
ger in de grond zaten noemt hij een pluspunt. Er
is met plasticbuizen onder gunstige omstandighe
den gedraineerd en over de resultaten daarvan is
hij tevreden. Overigens is het niet zo, dat er na
de verkaveling niets meer te doen valt. Zo is het
echt niet. Zelf heb ik hier en daar op mindere stuk
ken met zware ondergrond en met kommen nog wat
moeten bijdraineren. Ook daar met plasticdraineer-
buizen, maar met veel schelpen. Schelpen houdt
de zaak open en doorlatend zegt de heer Janse.
Ben tevreden over het bereikte resultaat, al zijn
er wel collega's die minder gunstige ervaringen
met plasticdrainage hebben op bepaalde gronden.
BIJ vergelijking .van de perceelsligging op het
bedrijf van de heer Janse vóór en na de ver
kaveling springen de voordelen bijzonder in het
oog. Vroeger een drietal kavels van samen 38 ha
met veel kromme begrenzingen. Daarnaast nog een
zestal vèr verwijderde buitenkavels en een enorm
aantal kadastrale nummers! Zoals gezegd nu onge
veer dezelfde bedrijfsgrootte, maar in drie kavels
en drie kadastrale nummers!
Kadastraal gemeten wel iets minder dan vroeger
omdat de helft van de omringende sloten niet meer
meetellen bij de oppervlakte.
Maar in feite geen direkt grondverlies. Theore
tisch bij gedwongen verkoop door het minder aan
tal kadastrale ha zou e.e.a. een iets lagere prijs
opbrengen. Dit is echter ook nog de vraag omclat
de ha grondprijs hoger zal liggen in verband met
de verbeterde gebruikswaarde van de grond. Gras
land met mestvee, voor de verkaveling ca. 10 ha
heeft de heer Janse niet meer. Door de verkave
ling en egalisatie kon alles in bouwland omgezet
worden. Zijn inkomen is er daardoor zeker niet op
achteruitgegaan! Het rendement van grasland met
mestvee ligt, vergeleken met dat van bouwland,
beslist lager.
OVER de periode van uitvoering zegt de heer
Janse: „Dit is beslist de moeilijkste tijd. Het
lijkt een poosje of alles op zijn kop staat. Maar
ook dat gaat voorbij en is al gauw weer vergeten".
Zijn advies: „Pleeg zoveel mogelijk overleg met
de Plaatselijke Commissie met de uitvoerders en
bespreek de problemen. Er zijn altijd nog moge
lijkheden tot wijzigingen en verschuivingen binnen
de ramingen die opgesteld zijn en die het bedrijf
ten goede kunnen komen. Zeg nooit „ze zoeken het
maar uit"! Wederzijds moet er kontakt zijn en blij
ven!
ONZE laatste vraag: „Heeft U nog adviezen voor
diegenen die in de toekomst wellicht nog in
een verkaveling zullen vallen en met de vele pro
blemen die daarmee samenhangen te maken krij
gen?"
Zijn raad is:
let in het btjzondéï op bij de schatting! De waar
de van de grond die ingeleverd wordt is de grond
slag van wat later verkregen wordt.
besteed alle aandacht aan de ter visie legging
van de plannen.
ontplooi zelf de nodige initiatieven waar dat
nodig is.
wees bij alle voorlichtingsbijeenkomsten,
spreekuren, enz. zelf aanwezig.
goed overleg tussen plaatselijke Cie en uitvoer
ders en boer geeft beslist wel resultaat.
Als men in het betreffende gebied met zijn allen
de schouders er onder zet dan is er alles van te
maken en dit ten voordeel van allen. Zoals al ge
zegd: „Ik zou nooit naar de oude toestand terug
willen!"
BI.
De grond in de polder Waarde is zeer geschikt
voor de teelt van uien, wijnpeen, gladiolen en der
gelijke gewassen, zoals algemeen bekend is. Ook
fruitbomen gedijen er echter zeer goed.
Bij de ramp in 1953 gingen alle boomgaarden
verloren door het zoute water. Daarna had er een
herverkaveling plaats, waarbij een aantal bedrijven
vergroot werd. Hierdoor zijn de huidige fruitaan-
plantingen niet alleen jong, maar meestal ook rede
lijk van omvang.
Eén van die bedrijven die in verkavelingsverband
werden vergroot, is dat van de heer W. van Oos
ten, gelegen aan de Rijksweg van Kruiningen naar
Krabbendijke.
FEEST BIJ DE TOEWIJZING
Toen najaar 1955 de toewijzing bekend werd
gemaakt, was de vreugde zo groot dat mevrouw
Van Oosten oliebollen heeft gebakken. Een trac-
tatie. die bedoeld was om ook de kinderen in de
blijdschap te laten delen.
In een vraaggesprek, dat bij deze gelegenheid
via de radio werd uitgezonden, kregen de luiste
raars te horen over een feest met „smoutebollen".
Of de luisteraars alleen begrepen hebben wat dit
voor dingen waren is de vraag, maar men zal wel
begrepen hebben dat het iets lekkers was.
De heer Van Oosten had verscheidene redenen
om in zijn nopjes te zijn. Ruim twee jaar na de
ramp, dus zodra de grond behoorlijk ontzilt en
weer in conditie was, kreeg hij al grond toegewe
zen voor nieuwe aanplant van fruit. Bovendien
ging hij in oppervlakte vooruit. Hij had 3V2 ha
ingeleverd, verdeeld over twee percelen, waarvan
één pacht. Hij kreeg nu bijna 5 ha terug in eigen
dom, gelegen een rechthoekige blok.
(Zie verder volgende pag.)
Eén van de twee zoons werkt mee op 't ouderlijk
bedrijf.