Sterke uitbreiding Zeeuwse pluimveehouderij f
F. EDZERS
Rijkspluimvee'consulentschap
70AL.S uit de cijfers van de meitelling 1967 valt
op te maken kan in de provincie Zeeland een
uitbreiding van het aantal legkippen worden ge
constateerd. Dit, terwijl in de overige provincies
een teruggang in het aantal stuks legkippen is
vastgesteld.
Deze ontwikkeling doet enigszins vreemd aan in
een provincie, die voorheen al pluimveestreek wei
nig bekendheid genoot. De oorzaken die tot deze
nieuwe ontwikkeling hebben geleid zijn van veler
lei soort, maar als belangrijkste oorzaak mogen
wij hierbij noemen de grote belangstelling van de
gewezen oestertelers voor de pluimveehouderij.
Deze oestertelers hebben mede de stoot gegeven
aan de ontwikkeling van de pluimveehouderij, die
thans over de gehele provincie een enorme groei
heeft ondergaan.
Het is hierbij opvallend dat van de grote pluim-
veebedrijven er maar een gering aantal uit kleine
bestaande" pluim veebedrijven zijn voortgekomen.
Dit betekent dat de pluimveehouders met meer
dan 3000 legkippen voor het merendeel voorheen
een ander beroep hebben gehad. Hoewel wij geluk
kig hebben mogen constateren, dat een aantal oude
rotten in het vak vroegtijdig de bakens heeft weten
te verzetten, moeten wij helaas cónstateren dat dit
maar een gering percentage is.
Door het vergroten van de éénheden pluimvee,
welke onder invloed van een dalende opbrengst-
prijs van de pluimveeproducten zijn ontstaan, is het
ondernemer-zijn van zeer grote betekenis gewor
den.
Uit de ervaringen, die zijn opgedaan op de be
drijven, waar voorheen geen pluimvee werd ge
houden, is zonder meer gebleken dat, hoewel vak
manschap belangrijk is, deze niet van doorslag
gevende betekenis behoeft te zijn. Nu en vooral voor
de toekomst zal 't zijn of 't niet-zijn in belangrijke
mate van de ondernemer afhangen. Wij kunnen
ons daarom gelukkig prijzen dat de provincie Zee-
land zoveel goede ondernemers telt.
BEDRIJFSVORM EN
BEDRIJFSOMVANG
Wat wij thans in vaktermen onder de traditio
nele wijze van legkippenhouden verstaan is: een
leghok dat een breedte van 12 of 14 m heeft en
waarbij de lengte door het aantal kippen te hou
den kippen wordt bepaald. In deze hokken is voor
de helft een draad- of lattenrooster aangebracht.
Dit systeem van legkippenhouden komt in Zee
land nog veelvuldig voor. alhoewel er verschillen
de pluimveehouders tot de aanschaf van het vol
ledige rooster zijn overgegaan.
Vooral voor de lichte legrassen die in Zeeland
op 90 van de bedrijven worden gehouden, geeft
het volledige rooster voordelen. Deze voordelen zijn
gelegen in een lager uitval-percentage, hetgeen
mede door een geringe kans op darmstoornissen
zal zijn bereikt.
Het aantal bedrijven dat op de traditionele wijze
de kippen huisvest, bedraagt 55 stuks. Op deze
bedrijven treft men aantallen van 1000—12.000
•legkippen aan. Dit aantal is sterk afhankelijk van
het bedrijfstype. Het r-eren^eel van deze bedrij
ven is met voederketting en halfautomatische leg-
nesten uitgerust.
De traditionele wijze van het houden van legkippen wa arbij in de hokken voor de helft een draad of latten
rooster is aangebracht.
LEGBATTERIJEN
De legbatterijen hebben in Zeeland een goede
opgang gemaakt. Voor de eerste bedrijven, die
twee jaar geleden werden gebouwd, moesten de
geïnteresseerde pluimveehouders vanuit Zeeland
naar Engeland, Duitsland of België reizen om zich
van de mogelijkheden en moeilijkheden op de
hoogte te stellen. Mede door een goede samenwer
king met het bedrijfsleven werden deze nuttige rei
zen mogelijk gemaakt.
Thans telt Zeeland 20 batterij bedrijven en zijn
er 3 bedrijven in aanbouw, terwijl over 5 bedrijven
besprekingen gaande zijn. Zowel het drie-étage-
trap- en het flat deck systeem kan men hier op
de bedrijven aantreffen. Elk van deze drie syste
men hebben hun voor- en nadelen. Het belangrijk
ste is, dat het gekozen systeem qua arbeid op het
bedrijf past, terwijl ook de mogelijkheden van de
mestafzet mede bepalend kunnen zijn voor het te
kiezen systeem.
Belangrijk bij dit alles is dat bij de aanschaf van
een batterij niet in de eerste plaats naar de prijs
wordt gekeken, maar dat vooral de kwaliteit van
Zeeland staat als pluimveeprovincie de
laatste jaren volop in de belangstelling. Door
de toename van het aantal stuks pluimvee,
maar vooral door de grotere eenheden per
bedrijf is er op toeleverings- en afnamegebied
een grotere concurrentie ontstaan ten voor
dele van de pluimveehouder. Deze concurren
tie bestond voorheen in mindere mate, waar
door het houden van pluimvee minder aan
trekkelijk was. Vooral door de komst van de
voedersilo's kan met een lagere kostprijs per
ei worden gewerkt. Ook de eieren brengen
naar verhouding een hogere prijs op.
Mogen wij dus op de goede weg zijn, er zijn
echter nog verschillende onderdelen die de
volle aandacht verdienen. Wij zullen hopen
dat mede door een sterke pluimvee-organisa
tie in Zeeland deze problemen gezamenlijk
kunnen worden opgelost.
Tot deze conclusies komt de heer F. Edzers
hoofdassistent van het Rijkspluimveeconsu-
lentschap, onder meer in bijgaand artikel.
de batterij en de servie, die de handelaar verleent,
van zeer grote betekenis zijn. Helaas moeten wij
constateren dat verschillende pluimveehouders de
dupe zijn geworden van handige vertegenwoordi
gerspraat.
Wat wij tot nu toe van de legbatterijen in het
algemeen kunnen opmerken is dat de kip het op
de legbatterijen bijzonder goed doet. Wel is hierbij,
evenals dit bij het traditionele systeem het geval is,
de opfok-periode van doorslaggevende betekenis.
Hoewel het étagesysteem in zijn algemeenheid
voor de pluimveehouder het meest aantrekkelijk
is, kan dit systeem niet op alle bedrijven worden
aangeschaft, i.v.m. de mestafvoer. Bij dit systeem
moet men op regelmatige tijden de mest kunnen
afzetten, wat helaas in vele gebieden niet altijd mo
gelijk is.
In Zeeland, waar thans 90.000 legkippen op de
batterijen worden gehouden, begint de batter jj-
mest een probleem te worden.
In de afgelopen tijd zijn verschillende bespre
kingen gehouden om gezamenlijk tot een oplossing
van dit probleem te komen. Wij mogen stellen dat
de oplossing in de vorm van een mestdrogerij is
gevonden, maar dat de financiering van dit kost
bare object vele moeilijkheden blijkt te geven. Wij
zullen echter hopen dat de moeilijkheden van tij
delijke aard zijn, zodat een verdere ontwikkeling
van de batterij bedrijven hierdoor niet worden af
geremd.
OPFOKBEDRIJVEN
Door de toename van het aantal legbedrijven
is er een grote behoefte aan opfok-gelegenheid ont
staan. De opfok vanaf ééndagskuikens tot 18
weken leeftijd heeft in Zeeland op speciale opfok-
bedrijven plaats.
Op de speciale opfokbedrijven is 5000 m2 totale
opfokruimte aanwezig, terwijl op drie grote legbe
drijven de opfok op eigen bedrijf plaatsvindt. De
speciale opfokbedrijven zijn in handen van kuiken-
broeders. Deze Zeeuwse kuikenbroeders hebben
zeer moderne opfokhokken gebouwd, die aan alle
gestelde eisen voldoen.
In Yerseke is thans een opfokhok in aanbouw.
Deze stal heeft een capaciteit van 6000 hennen per
18 weken.
Foto: Shaver Nederland Dit nieuwe bedrijf, dat niet aan één bepaald leg
ras of een vaste voederfirma is gebonden, zal weer
enige verruiming in de opfokmogelijkheden geven.
Het zal echter duidelijk zijn, dat er nog meerdere
opfokbedrijven in Zeeland gesticht moeten worden
om aan de gestelde vraag naar hennen te voldoen.
Wij vinden het bijzonder belangrijk dat de opfok
zoveel mogelijk in de provincie plaatsheeft, het-
(Zie verder pagina 10)
