TUINBOUWKLANKEN
Snelle rijping door zonnig herfstweer
Wordt er in de appelteelt
te zwaar bemest
Zijn er nog mogelijkheden
bij de uienteelt?
Kontakt in streekverband belangrijk
P1IXGEN VAIX DE PEEK
AP ZUID-BE VEL AND heeft thans elke fruitteler
het druk met de pluk. Het mooie herfstweer
was ideaal om goed op te schieten, maar het heeft
ook minder prettige gevolgen. Het rijpen ging na
melijk bijzonder snel met het vochtig warme weer.
Het leek sohis wel of alles in een broeikas stond.
Geoogste peren moesten snel gesorteerd en ge
veild worden en niet altijd was men daarbij vlug
genoeg. Ook de Cox's werd vlugger geel dan vol
gens het werkschema was bepaald.
Met het fruit dat aan de boom hing was het ver
loop ongeveer hetzelfde, zodat er dikwijls zeer veel
val was. De Lombarts werd b.v. in een paar dagen
tijd geel en vettig om vervolgens in ijltempo de
grond op te zoeken. Bij het oogsten van de laatste
Cox's was aller innige wens dat het vooral niet zou
gaan waaien, want als de pluksters een forse zucht
slaakten vielen de appels al van de boom, zo los
hingen ze.
Het is nu wel duidelijk dat de produktie veel gro
ter is dan eerder werd geschat, waarschijnlijk 20
25% groter. Daaruit ziet men weer hoe moeilijk het
is en hoe groot de invloed is van het weer. De beste
deskundigen van het land hadden al vroeg geraamd
hoeveel we zouden oogsten, waarbij ze tot de con
clusie kwamen dat het maar matig zou zijn. Later
werden ze optimistischer en verhoogden hun bod
nog een paar keer, maar uiteindelijk zullen ze er
waarschijnlijk nog een eind naast zijn. Het was
groeizaam weer. en alle appels en peren worden
NU de maand oktober in het land is, gaat ook op
Schouwen-Duiveland zo zachtjes aan weer het
vergaderseizoeh beginnen. Dat betekent dan dat al
lereerst de besturen van de verschillende vereni
gingen een soort programma opstellen van datgene
wat volgens hen voor de leden belangrijk is. Een
schema van vergaderingen zo eens per maand volgt
dan waarvan verwacht wordt dat het de leden tot
lering kan strekken en enige zekerheid hebben dat
ook een behoorlijk aantal leden werkelijk zal ko
men. Want vrienden, een belangrijk onderwerp uit
kiezen is niet moeilijk, en hiervoor een spreker van
„naam" uitnodigen is betrekkelijk eenvoudig, maar
2530 telers naar deze lezing „trekken" dat is géén
eenvoudige zaak. En zeker niet in de tijd die we nu
beleven, waarin het lijkt (laten we dat hopen) dat
er weinig toekomst meer zit in de fruitteelt.
Zeker, we weten 't wel dat uit de vakbladen veel
te halen is en wellicht is er niet zoveel nieuws te
leren. Maar alleen al het kontakt in streekverband
is zeer belangrijk. Heus we vinden de fruitteeltdag
in Goes belangrijk en met ons elk jaar nog zo'n 500
tot 700 mensen. Want ze komen er naar toe! Maai
de betekenis van zo'n fruitteeltdag verschilt tóch
wel met het doel van de streekorganisaties. We
zullen trachten om dit nader te verklaren: we heb
ben met aandacht geluisterd en gekeken naar het
gebruik van en het werken met de stapelkist^n.
Maar wat hebben we er vandaag de dag aan als
enkele millimeters dikker dan „normaal" en dat
scheelt héél veel.
Of we er beter van worden van die meerdere
kilo's is nog de vraag, want nog steeds wil het niet
erg met de appelprijzen. De James Grieve is nu ge
lukkig op, althans in Zeeland. Verder maar gauw
proberen te vergeten. Velen zien echter de toe
komst van deze appel maar somber in. „Er is weer
een soldaat gesneuveld, we houden na het verlies
van Jonathan, Yellow en Stark Earliest niet veel
meer over." En inderdaad; zal onze onvolprezen
Golden Delicious het ook nog lang volhouden? Het
is wel aardig om te horen of te lezen dat men het
in Frankrijk ook niet goedkoop kan, maar als er van
iets te veel is zakt de prijs rustig tot beneden de
kostprijs. En wat eenmaal geplant is wordt niet vlug
weer gerooid. Men wacht af in de hoop dat het beter
wordt of dat buurman zal gaan rooien en er zo wat
lucht komt. Maar buurman wacht ook op buurman.
Een tikkeltje beter gaat het met de nateelt toma
ten. De prijs is minder dan vorig jaar om deze tijd,
maar het loopt nog aardig en het zonnige weer zorgt
voor een goede produktie.
Voor de fruittelers heeft de bel voor de laatste
ronde geluid: de pluk van de Golden Delicious en
Winston. Met de Goldens is men hier en daar al be
gonnen en dat kon ook, want het fruit is vrij vroeg
plukrijp. We hopen op goed weer in de komende
weken, want dat zal nodig zijn!
Schouwse fruittelers? Want het is voor ons nog on
bereikbaar! Niet dat het systeem niet deugt, maar
omdat onze „manier" van werken totaal anders is.
En om nog dichter bij huis te blijven, hoe totaal
anders is de aard van de bedrijven in Schouwen dan
in Duiveland. bijvoorbeeld wat betreft de leeftijd
van de aanplant (om voor Schouwen maar niet van
ouderdom te praten!) .Verder dan nog het sortiment,
onderstam, plantafstand en vul maar aan. Dat be
tekent dus dat algemeen gesproken de belangen uit
elkaar liggen. En dit zien we toch nog steeds als
één van de doelstellingen van de plaatselijke ver
enigingen: de belangen behartigen van de leden op
elk onderdeel van het bedrijf. Of het nu gaat over
ziektenbestrijding, plantafstand of afzet van fruit,
enz. En dan blijkt dat vele problemen niet door
middel van het lezen van vakbladen zijn op te los
sen, maar juist in kleiner verband besproken dienen
te worden. We kunnen vaak zoveej leren van een
mede-collega die iets, waarmee wij zitten te tob
be», al grotendeels heeft opgelost. Dat is de grote
kracht die veelal ongezien schuilt in het vergader-
of lezingbezoek.
Tenslotte willen we de besturen graag succes
toewensen want zij zijn het vaak die de vereniging
draaiende moeten houden en telkens weer iets moe
ten organiseren. Ook wanneer de opkomst slecht
is en ook wanneer 't geloof in de toekomst bij velen
in de schoenen zakt.
UW briefschrijver uit WALCHEREN mist de ken
nis om een gedocumenteerd overzicht te geven
over onze regeringsverklaring. Wél willen we onze
adhesie betuigen aan de beslist weldadige klanken
om een zekere matiging te betrachten. Nu moet men
nimmer denken dat een „Rijksmatiging" voor de
klantjes, dus voor ons als onderdanen, prettig uit
valt. Hier of daar krijgt men altijd wel een hapje
bezuiniging mee en daar heeft ieder zondermeer
een hekel aan. We vinden 't altijd best als 't ons"
maar niet raakt! Prima voor de buren hè!!
Moeilijk verteerbaar voor ons blijft immer het
O. en S.-beleid en dan met name het verschil in in
komstenwaardering tussen land- en tuinbouw.
Overigens is er naar wij uit betrouwbare bron
(de heer Traas, vice-voorzitter Tuinbouwcommissie
der Z.L.M.) vernemen een zodanige interesse voor
de mogelijkheden die het O. en S.-fonds biedt, dat
slechts een zeer gering percentage gehonoreerd kan
worden.
Nu oktober weer in 't land is wordt de aanblik op
onze bedrijven weer merkbaar anders. De prachtige
zonnedagen moeten onherroepelijk wijken voor de
korter wordende dagen. Immers iedere dag 2 minu
ten minder zon gaat wel langzaam maar toch zeker.
De avonden worden killer. Ook 't groentenpatroon
wisselt. Te laat voor ons vorig overzicht willen we
nog even memoreren dat reeds amper september
het eerste witlof aangevoerd werd in Middelburg
door een Oostkapelse collega.
Door de Z.G.V. worden geregeld tips gegeven
voor teelt en teeltzorgen van najaars- en winter
groenten. We lezen ze uiteraard met belangstelling
en halen er uit wat ons goed dunkt. Een beetje
wikken en wegen vinden we immer verantwoord,
want hoewel de „cost voor de baet" gaat moet er
toch een weinig „baet" overblijven! Eén onzer col
lega's had 10 x zijn bloemkool gespoten tegen rup
sent Hoe er dan nog winst moet komen is ons een
raadsel!
Nog steeds horen we veel klachten over melig
en kurk in onze appels. We weten op glad ijs te
komen, maar 't wordt hoogste tijd er alle aandacht
aan te besteden. De zuidvruchten, zoals druiven,
perziken, enz., zijn een grote concurrent geworden.
Dit is niet erg, maar we hoeven hen niet te helpen
door zelf slecht produkt te telen. We willen 3040
ton appels van 1 ha. Dit zal mogelijk een economisch
moeten worden, alleen bereikbaar door massale be
mestingen. En nu rijst bij ons de vraag of we niet
te veel bemesten met gevolg te zachte cellenbouw?
Als dit zo zou zijn, hoe moet het dan? De klachten
die we tot nu toe horen over onze appels zijn ont
moedigend. Wie weet de oplossing?
HOOR de THOOLSE zaaiuientelers is het in de
maand september weer 'n drukke periode met
't oogsten en verzamelen van de uien. Met 't binnen
halen in ren en koelcel wordt elk zonnig uur benut
om het produkt zo droog en blank mogelijk binnen
te halen. Vóór de maand november worden er op het
eiland Tholen niet veel uien verkocht. Dit vindt zijn
(Zie verder pag. 10.)
Wat zijn de temperaturen hoog voor de tijd van
het jaar. Als tuinders hebben we verlangd naar mooi
en rustig herfstweer en dat is gekomen, maar de
medaille heeft ook haar keerzijde en deze is aller
minst van prettige aard. De prijzen van de meeste
fruitprodukten zijn gedaald tot een peil dat we tot
voor kort voor onmogelijk hadden gehouden. De
uien worden verkocht tegen prijzen die aanzienlijk
beneden de kostprijs liggen. In de rubriek der
marktberichten kunt u hierover meer lezen. Er blijkt
uit, dat de klappen hard zijn aangekomen en de
genen die in de afgelopen weken moesten verkopen,
hebben belangrijk minder geld gekregen dan de
genen die aanvoerden in de eerste aanvoerweken
van de najaarsfruitprodukten.
De gang van zaken in de afgelopen periode heeft
nog eens extra de aandacht gevestigd op de nood
zaak van een reserve-koelruimte bij onze veilingen.
Voor de sorteer- en pakstations is dat eigenlijk on
misbaar. Tijdehs de topaanvoeren is men dikwijls
niet in staat alles te verwerken en in een periode
met hoge temperaturen zoals we hebben gehad, is
het niet verantwoord het fruit buiten het koelhuis te
bewaren. Er had een sterke prijsstimulering van uit
kunnen gaan wanneer er extra koelruimte beschik
baar geweest zou zijn voor de opslag van de appels
en de peren die niet direkt gesorteerd konden wor
den. Dat geldt voor het fruit bij het sorteer- en pak-
station van de veilingen, maar niet in mindere mate
voor het fruit dat de tuinder op zijn bedrijf had om
zelf te sorteren.
Naarmate de aanvoeren van enkele appel- en
pererassen in het najaar groter worden, zal het
moeilijker worden deze af te zetten binnen een
periode van één tot twee weken wat nodig kan zijn,
wanneer de tempe'raturen hoog zijn. We zullen ons
er op moeten instellen dat er tijdelijke bewaarge-
legenheid is en dat zal betekenen een nog grotere
uitbreiding van de koelruimte dan we thans reeds
hebben. Deze zouden we dan het liefst gerealiseerd
zien in veilingverband.
„Snoep verstandig, eet een appel" zal dit jaar
weer het motto zijn van de reklamecampagne die
het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen gaat
voeren om het appels eten te stimuleren.
Aan instellingen welke hiervoor in aanmerking
komen zah een appelkalender voor 1968 worden
toegezonden en enkele weken geleden hebben
14.000 kleuter- en lagere scholen in ons land een
kleuren-affiche gekregen waarop een jongen staat
afgebeeld die in een appel bijt met daarop het motto
„Snoep verstandig, eet 'n appel want appels geven
mooie tanden."
In de dagbladen zal wederom een reklamecam
pagne voor appels worden gevoerd en vanaf januari
1968 wordt gedurende acht tot tien weken ook de
t.v.-reklame ingeschakeld om het Nederlandse volk
te wijzen op appels en te trachten het eten daarvan
te stimuleren.
Aan de hoofden van de scholen in ons land is ge
vraagd om een les te wijden aan de appel en daarbij
te wijzen op de goede en gezonde gewoonte om
appels te eten. Over enige maanden wil men de
vijfde en de zesde klassen van de lagere scholen
in ons land een opstellenwedstrijd laten houden
over het snoepen van appels.
U ziet dat het Centraal Bureau van de Tuinbouw
veilingen druk bezig is om de aandacht te vestigen
op dit produkt. We hebben de indruk dat er vooral
bij de jeugd veel te bereiken is.
Dezer dagen zagen we een „kleuterschool in gaan
op een van onze Zeeuwse dorpen. Het viel ons op
dat zo heel veel kinderen een zakje met een appel
bij zich hadden. We hoorden van het hoofd van die
school dat enkele kinderen er mee begonnen waren
en dat er nu steeds meer kwamen omdat niemand
wilde achterblijven.
We dachten dat hierin een tip schuilt voor de
fruittelers die kinderen op de kleuter- of lagere
scholen hebben. Geef ze elke dag een appel mee
naar school. Hun voorbeeld zal stimulerend werken
op hun omgeving en nog altijd geldt, dat jong ge
leerd, oud gedaan is.
We denken ook aan het trakteren van de kinde
ren op school. Bij verjaardagen is het dikwijls de
gewoonte dat de kinderen van de klas worden ge
trakteerd, meestal op snoep.
Zouden we als fruittelers er eens mee beginnen
om, wanneer onze kinderen aan de beurt zijn om
te trakteren, dat niet te doen op snoep maar op een
appel voor elk kind uit de klas Het lijkt ons een
nuttig initiatief, waard om te proberen. De kosten
doen het niet, het is goed voor de kinderen en we
brengen ze de waarde van fruit bij.
Zeker in een provincie als Zeeland waar de fruit
teelt zulk een belangrijke rol speelt zou het toch
vanzelfsprekend moeten worden dat er op de scho
len op fruit wordt getrakteerd. De kleinere maten,
mits van goede kwaliteit, zijn hiervoor uitstekend
geschikt. Denkt u er eens over na
4
