TUINBOUWKLANKEN
Stip: een ernstig probleem
Moed houden en
flihk trainen
James Grieve - kiezen tussen portemonnee en eergevoel
4
ONGEVEER gelijktijdig met het weer is ook
de stemming bij veel telers op ZUID-BEVE
LAND omgeslagen. Lang was het zonning. De
oogst ging meevallen en de prijzen zetten goed in.
Maar nu komt er bewolking opzetten. De tomaten
prijzen, die veel langer op peil bleven dan vorig
jaar, daalden plotseling sterk zodra de aanvoer uit
de koude kassen te Kapelle en omgeving een beetje
op gang kwam. De nateelt (na de aardbeien)
leverde ondanks het prachtige zomerweer geen
vroegrijpe tomaten op en daardoor gingen de
goede prijzen weer aan de neus van de telers
voorbij. Er is nu weer veel doordraai en dat is
geen prettig leveren.
De prijs van de peren houdt goed stand, maar
met de appels is het huilen. De James Grieve is
gezakt tot een peil dat voor de teler weinig ple
zierigs biedt. En de Tydeman is mee omlaag ge
trokken.
Komt er te veel Grieve; wordt het aanbod te
groot? Er is veel concurrentie. De druiven uit
Frankrijk, Spanje en Italië zijn niet duur en het
schijnt dat er zelfs weer Golden Delicious uit
Frankrijk aan de markt is.
We spraken een handelaar, die van mening was
dat vooral de stip oorzaak is van de lage prijs.
IN ons WALCHER'S overzicht schreven we in
mei dat we persoonlijk niet zo somber waren
voor de fruitoogstverwachtingen. Hieraan dachten
we toen we ons zetten voor ons veertiendaags
overzicht. Behalve de mislukte pruimenoogst en
ook gedeeltelijk de perenoogst valt de appel-
oogst beslist mee. Helaas zitten we met de flinke
oogst van de James Grieve lelijk tussen mal en
dwaas. De harde, groene onsmakelijke appels
brachten veel geld op en de mooie fijn smakende
elite komt niet aan de helft van de prijs.
In de groenteteelt komt het overigens veel
vaker voor dat een minder produkt meer opbrengt
dan soms even later of vroeger een prima produkt.
Nu is een primair verschil van groenten en
fruit, dat groenten meerdere oogsten geven in
één jaar. Bij fruit is men echter op een oogst
per jaar aangewezen en dan moet nog alles mee
zitten. Beurtjaren, nachtvorst, natuurrampen enz.
zorgen maar al te dikwijls dat de jaarlijkse cyclus
doorbroken wordt. Uiteraard ten nadele van de
fruitteler.
De vraagwaarheen kunnen ook wij niet
oplossen. Voor onze James Grieve-telers wordt
het een keuze tussen portemonnee en eergevoel,
dunkt ons.
Gelukkig telt dit euvel in veel mindere mate
voor de „grote drie" Cox's, Golden en Goud-
reinetten.
Volgende week hebben we weer het fraaie
De handel heeft veel uitval en krijgt bovendien
veel klachten van de klanten. Dat worden ze beu.
En inderdaad, die stip is een nare zaak. Wat zou
u doen als u een „gebroeide" Grieve duur had be
taald en het ding was zo bitter als gal van de
stip? Dezelfde handelaar vertelde dat hij ook bang
was voor de grove Cox's die straks aan de markt
komt. Zullen die er straks bij doorsnijden ook niet
uitzien als een krentebol?
We hopen dat het straks weer wat mee gaat
vallen. We hopen ook dat de stipbestrijding meer
effectief zal worden, want zo is het een ernstig
probleem. Men kan zich afvragen of men met
vroeg plukken en broeien wel op de goede weg
is en of dat een juiste manier van aanvoerspreiding
is.
Tot slot nog als opwekkend geluid, dat het
met de bramen dit jaar goed gaat. De opbrengst
is ongekend hoog en de prijs is bevredigend. Als
het weer nog een poosje redelijk goed blijft (voor
al niet te veel wind en liefst ook niet te veel
regen) wordt het een best jaar voor de bramen
telers. Dat voordeel valt dan toe aan een hard
werkende groep telers met kleine bedrijven, die
iedereen graag een extraatje zal gunnen.
fruitcorso in Goes. We lazen dat het aantal praal
wagens groter wordt clan vorig jaar. We juichen
dit zeer toe. Want hoe mooi en onontbeerlijk de
sierwagens, muziek en showcorpsen ook mogen
zijn, deminant moeten de praalwagens zijn en
blijven. We wensen de organisatoren weer veel
succes en goed weer.
In de groentetuinen wordt het wat herfstig,
vooral de kille weekenddagen deden onprettig
aan. De groenteprijzen bleven in de verslag
periode goed op peil, met uitschieters naar boven
voor sla, bloemkool en meloenen. Wisselvallig
waren de prijzen van de snij- en princessebonen,
waar vooral de betere kwaliteiten beter werden
genoteerd. De grove groenten als uien, wortelen
en koolsoorten komen beslist nog niet aan hun
trekken.
Ook de aardappelen, hoewel, geen specifiek tuin-
bouwartikel, liggen zeer slecht in de markt. Over
onze tomaten valt o.i. geen goed woord te zeg
gen. Volgens „Groenten en Fruit" is de buiten
landse aanvoer en produktie zodanig, dat er nog
weinig perspectief in de prijs kan zitten. Ook hier
weten we geen oplossing voor. Temeer daar onze
voorzitter van het C. B., de heer Prins, reeds
jaren waarschuwt tegen overproduktie. Meer
spreiding voor de tomatentelers en op meer an
dere teelten overschakelen zal o.i. de enige op
lossing zijn.
WANNEER u dit artikeltje leest collega's op
SCHOUWEN-DUIVELAND, dan is het toe
ristenseizoen aan de kant, dan is de drukte voorbij-
We durven gerust te zeggen dat het seizoen 1967
goed is geweest, ook voor de fruittelers die op de
één of andere manier recreatie bedrijven. We dach
ten dat dit zeer welkom is geweest, want tot nu
toe zijn de inkomsten van deze appels, en daar
gaat het om, dit seizoen maar matig geweest. We
hebben het allemaal beleefd, dus hoeven we daar
weinig regels aan te wijden.
De stand van zaken is zó, dat we nu voor de
Cox-pluk staan, met daarnaast de Ellisous Oranje
en de Lombards Calville. Vooral het laatste ras
laat zijn vruchten nogal vallen; dus spoedig pluk
ken is gewenst.
Ten opzichte van de maat zien we dat de Cox-
Orange niet tegenvalt. Alleen de houdbaarheid
met daarnaast de stipaantasting vervult ons met
enige zorg. Ook de handel is zeer voorzichtig ge
stemd, omdat de James Grieve dit jaar wel erg
stipgevoelig is. Juist daardoor zijn we zeer be
nieuwd naar de prijs van de Cox en is het ook
niet eenvoudig om te beslissen wanneer we dit
ras zullen verkopen. Zullen we bewaren of direkt
na de pluk veilen? Natuurlijk hangt dit ook af
van het produkt. Wanneer we beschikken over
Cox op type II of XI, die niet te grof zijn, kun
nen we wellicht een kansje wagen om te bewaren.
Want de eerstvolgende weken zitten er toch nogal
wat Grieve enz. in de weg.
Wat de stand van de Golden Delicious betreft,
hebben we meer klachten. In ons gebied, waar
veel Delicious op middelmatige onderstam voor
komt, zijn de vruchten aan de kleine kant, vooral
van binnen en van onderen. Dit jaar is weer een
jaar van bladval bij dit ras, terwijl ook spint is
opgetreden. Al met al moet er nog veel gebeuren
om een behoorlijk percentage 70 mm te plukken.
Ja, beste collega's, het valt zo maar niet mee
om 3040 ton/ha te plukken van dit ras en dan
nog te kunnen zeggen: ze zijn allemaal groot en
mooi geel. Je staat niet zo maar op het ere-podium
als wereldkampioen, zoals afgelopen week de
wielrenners. Ik zou willen besluiten met te zeg
gen: toch moed houden en flink trainen.
NOG STEEDS LAGE APPELPRIJZEN
IN de zwakke stemming op de appelmarkt is ook
in de afgelopen periode geen verbetering ge
komen. Integendeel, voor het belangrijkste appel
ras, de James Grieve, was er zelfs sprake van een
verdere teruggang. Eind vorige week deden de
maten 7075 en 6570 mm nog rond en iets boven
30 cent per kg maar de overige maten der klasse 1
kwaliteit kwamen meestal niet boven 25 cent per
kg en voor klasse II werd tussen 20 en 25 cent per
kg betaald. James Grieve Lired klasse I noteerde
tussen 20 en 25 cent per kg en klasse II tussen 15
en 20 cent. III-grof James Grieve draaide in vele
gevallen door en ging dan naar de fabrieken tegen
prijzen van 1015 cent per kg. Het is wel een zeer
(Zie verder pag. 14.)
DINGEN VAN DE WEEK
y?EKER voor wat de appels betreft zal de kilo-
opbrengst niet tegenvallen en er komen ook
nog meer peren tevoorschijn dan we aanvankelijk
hadden verwacht", aldus schreven we vorige week
in deze rubrieW Dat het in landelijk verband ook
zo ligt, bleek vorige week, toen het Ministerie van
Landbouw en Visserij haar eerste officiële oogst-
raming 1967 bekend maakte, gebaseerd op de stand
per 31 juli j.l. Daarin wordt gesproken over een te
verwachten appelproduktie van 345 miljoen kg wat
wil zeggen dat er weinig verschil zal zijn met het
vorig jaar toen de oogst 351 miljoen kg bedroeg en
358 miljoen kg twee jaar geleden.
Het Ministerie gaat dus uit van een normale ap-
peloogst, iets wat enkele maanden geleden beslist
niet het geval was. Na de nachtvorst van eind april
heerste er in fruittelerskringen een zeer sombere
stemming. Er kwamen berichten over zware schade,
met name in de Betuwe. Half juni kwam de eerste
oogstschatting, opgemaakt door de werkgroep
Oogstramingen van het Ministerie van Landbouw,
bestaande uit vertegenwoordigers van het Mi
nisterie, het Produktschap voor Groenten en Fruit
en het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen.
Deze werkgroep kwam aan een te verwachten ap
pelproduktie van 280 miljoen kg. Half juli kwam er
een tweede schatting los van deze werkgroep en
toen dacht men reeds aan een te verwachten pro
duktie van 310 miljoen kg en nu is men dus weer
hoger gegaan en komt men aan 345 miljoen kg. Nog
even zo voort gaan en er komen meer appels dan
het vorig jaar, iets wat in Zeeland zeker het geval
zal zijn! Ook peren worden er thans meer verwacht
dan bij de eerst bekendgemaakte schatting. Nu
spreekt men over een te verwachten produktie van
70 miljoen kg tegen eerst 60 miljoen kg. Daarmede
blijft de perenoogst echter ver achter bij het vorig
jaar toen ze 116 miljoen kg bedroeg en ook nog bij
twee jaar geleden toen er in ons land 79 miljoen kg
peren groeiden.
I"") EZE oogstschattingscijfers tonen echter weer
eens aan hoe weinig men er in een vroeg
stadium voor kan geven. De kans zit er zeker ook
in, dat in eerste instantie te weinig rekening is ge
houden met de aangroei van jonge boomgaarden.
Zeker in Zeeland speelt dat een grote rol. En dit
zal in de toekomst steeds belangrijker worden want
meer en meer jonge percelen komen in produktie.
Deze invloed blijkt trouwens ook uit de gedetailleer
de cijfers. Het'vorig jaar bedroeg de oogst van
Golden Delicious in ons land 61 miljoen kg en' nu
spreekt men van een te verwachten produktie van
72 miljoen kg. James Grieve was er het vorig jaar
in ons land 25 miljoen kg en nu rekent men op 31
miljoen kg.
Bij de peren wordt de oogst van Doyenné du
Cornice ongeveer gelijk geschat aan het vorig jaar
(3,5 miljoen kg)'terwijl de oogst van Bonne Louise
wordt geschat op 6 miljoen kg tegen het vorig jaar
5,5 miljoen. Dat betekent dat er in andere delen van
het land naar verhouding heel wat meer moeten
zijn dan in Zeeland.
Legipont stelt overal teleur. Het vorig jaar be
droeg de oogst 16,5 miljoen kg, nu gaat men uit van
een produktie van 8 miljoen kg. De oogst van Con
férence wordt geschat op 16 miljoen kg tegen het
vorig jaar 19 miljoen kg.
P de veilingen was er in de afgelopen periode
sprake van een bijzonder teleurstellende
gang van zaken met betrekking tot de tomaten. Lan-
delijK liep het aanbod sterk terug maar in Zeeland
nam het toe, want de oogst in de kassen waarin
eerst aardbeiden hebben gestaan, kwam op gang.
In Kapelle-Biezelinge werden vier keer per week
exportveilingen van tomaten gehouden en dan wa
ren er regelmatig aanvoeren van ongeveer 3.000
kratten, dat is 18 ton tomaten. De vraag was echter
bijzonder klein en meestal draaide het grootste
deel van de aanvoer door. De ophoudprijs is op het
ogenblik f 2,40 per 6 kg. De teler krijgt bij door
draai voor de exportkwaiiteiten een vergoeding van
f 2,20 per 6 kg.
Het doorgedraaide produkt gaat naar de binnen
landse fabrieken voor verwerking tot tomatenpuree
of sap. De fabrikant betaald in dat geval 10 cent
per kg, wat ten goede komt aan het betreffende
produktenfonds van het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen.
Voor de telers is het echter een aller ongeluk
kigste zaak. De mooie zomer speelt in deze een
grote rol. De natuurtomaten hebben zich overal
goed ontwikkeld en hiervan komt een groot aanbod,
vooral in West-Duitsland. Het Nederlandse kaspro-
dukt kan op het ogenblik niet op tegen dit natuur-
produkt.
De ervaring heeft geleerd dat dit op korte ter
mijn kan veranderen. Het is te hopen dat het spoe
dig zal komen want voor de ophoud- en vergoe-
dingsprijzen kan niemand tomaten telen.
Ondertussen staan we voor het begin van de
fruitweek in Goes. Morgen, zaterdag, wordt de
fruitfee geïnstalleerd en komt het kindercorso op
straat. Een week lang zal vervolgens het fruit in de
belangstelling staan met als hoogtepunt het corso
op zaterdag 16 september.
Gaat u er ook heen
