HYPERMODERNE FRUITAANPLANT
te Anna Jacoba
kwam. De palen variëren in lengte en dikte (3
maten) doch zijn van normaal formaat, dus niet
extra dun of kort.
't Is de moeite waard om één en ander te zien.
Het is een zee van palen. Ook zonder windscherm
zou er al direct een behoorlijke beschutting zijn,
want als men rondkijkt wordt de blik in alle rich
tingen zeer vlug onderbroken door de vele, vele
palen, die dicht gezaaid in de graanstoppels staan.
U hebt waarschijnlijk een vaag idee, maar als u de
werkelijkheid ziet, staan er nog veel meer palen
dan u tevoren dacht.
Het palendepot aan de ingang van het bedrijf
was ook iets aparts. Men ziet niet vaak 50.000 palen
bij elkaar. Het waren geen stapels, maar bergen.
Er moet welhaast een heel bos voor gerooid zijn.
NOG NAUWER?
Een dergelijke nauwe beplanting is thans nog
enig in zijn soort, althans van deze omvang.
Er zijn meer erg nauwe beplantingen. Het cor
donsysteem is al oud en daarbij wordt zelfs geplant
op 2,00 x 0,80 meter, dus nog aanmerkelijk nauwer.
Maar dat komt alleen op kleine schaal voor. Ook
met beddenteélt wordt elders geëxperimenteerd,
o.a. door het I.V.T. en op de proeftuin te Ulestraten.
Maar in Anna Jacoba gaat alles in 't groot.
Het is prettig dat Zeeland voorop gaat bij het
zoeken van nieuwe wegen in de fruitteelt. Let ech
ter op wat er staat: zoeken.
Het zou wel toevallig zijn als al direct de aller
beste plantafstand werd gevonden en de beste
werkwijze bij de verzorging. Is het beter wat rui
mer te planten? Of kan het nog nauwer? Hoeveel
rijen moet men per „bed" kiezen? Hoe kan een
dergelijke beplanting verzorgd worden en welke
speciale werktuigen heeft men er bij nodig? Nie
mand die op deze vragen een antwoord kan geven.
Waarschijnlijk zal er ook door anderen worden
„gezocht". We kennen b.v. een teler die een flinke
oppervlakte wil beplanten met bedden van slechts
2 rijen, die op een meter van elkaar komen. Ande
ren denken aan 5 rijen per bed, enz. Zelfs wordt
er aan gedacht om ook de werkpaden te laten ver
vallen en alles op b.v. 1,50 x 1 m of 2 x 1 m te plan
ten. Evenals in de boomkwekerij zou men dan met
een portaaltrekker over de rijen heen moeten
rijden; de linkerwielen in de ene rij en de rechter-
wielen in een andere rij. Het lijkt nogal fantastisch,
maar het schijnt technisch al mogelijk te zijn. Wie
weet waar we uiteindelijk terecht komen. Welke
mogelijkheden biedt b.v. Golden-spur op IX?
PROEVEN MET ANDERE AFSTANDEN
De heer Van Dijke, die men als de geestelijke
vader van de hypermoderne aanplant te Anna
Jacoba moet zien, had het zelf nog graag intensie
ver gewild. Namelijk op de manier zoals hiervoor
werd genoemd, alles op 1,50 x 1 m, zonder bredere
werkpaden.
Op papier was alles al rond, ook hoe een derge
lijke aanplant verzorgd moest worden, hoe gewerkt
móest worden bij de pluk en afvoer van het fruit,
de ziektebestrijding, de bodem verzorging enz.
Vooral met behulp van de portaaltrekker zag men
voor alles een oplossing.
Uiteindelijk vonden de heren De Jager en
Klompe dit plan toch al te vooruitstrevend. Ze wil
den dat nog maar eerst aan een andere pionier
overlaten. Daarom werd er van af gezien.
Een klein perceel wordt echter als proef volgens
deze „volvelasmethode" beplant met Golden op
1,50 x 1 m. Hoe dit verzorgd moet worden weet
men nog niet, maar dat zal men wel zien als 't
zover is. Men kan er natuurlijk niet speciaal een
dure portaaltrekker voor aanschaffen, dus het
wordt niet eenvoudig. Maar daar is het een proef
voor.
Verder heeft men nog een proef met een „bed"
van 5 rijen Winston inplaats van 3 rijen, om ook
hierbij ervaring op te doen.
En tenslotte wordt een perceel ter grootte van
2 ha beplant met Cox's en Goudreinette op 2 x 1
meter, met om de 3 rijen 'n werkpad van 3 meter.
Voor deze rassen is een afstand van 1 meter in de
rij natuurlijk erg nauw. Maar men zoekt naar de
uiterste grens van wat mogelijk is.
WIE ZAL DAT BETALEN?
Met de nieuwe intensieve systemen gaat 't stich
ten van een nieuw bedrijf toch wel veel geld kosten.
In theorie wordt het voordeliger, omdat men de
hogere plantkosten ruimschoots terug kan krijgen
door een hogere produktie in de aanloopjaren.
Maar de plantkosten bedragen bij een 3 x 1 m-
beplanting (3000 bomen plus palen, enz.) 10.000,
a 12.000,per ha en bij een beddenteelt van 4500
bomen minstens 15.000,per ha. Daar komen nog
een paar jaren bij met een aanzienlijk exploitatie
tekort, zodat er forse bedragen mee zijn gemoeid.
Verder neemt het risico tot op zekere hoogte ook
toe; als men b.v. het vierde jaar na het planten een
misoogst heeft door nachtvorst betekent dat een
financiële ramp.
Overigens moet toegegeven worden, dat het al
tijd erg duur is, hoe men ook plant. Een ruimere
beplanting brengt kosten met zich mee die over een
wat langere periode worden uitgesmeerd, maar ook
erg hoog liggen.
Hoe nauw precies moet worden geplant is nog
geen uitgemaakte zaak. Maar zeker is het dat op
de nieuwe moderne fruitaanplantingen veel bomen
per ha komen, aanzienlijk meer dan tot voor kort
als „normaal" geldt.
NUCHTER BLIJVEN
Dit artikel is niet bedoeld als een pleidooi voor
het nieuwe bediensysteem. Integendeel, het zou
voorbarig zijn om reclame te maken voor een der
gelijke beplanting waar nog zo weinig van bekend
is. Maar het is ongetwijfeld belangwekkend om er
kennis van te nemen en de ontwikkeling te volgen.
Overigens gaat de ontwikkeling wel onthutsend
snel. Bovendien is de situatie nogal verward. De
deskundigen in de diverse gebieden van ons land
zijn 't niet helemaal (of helemaal niet) met. elkaar
eens en daardoor lopen de adviezen die gegeven
worden uiteen. Soms kan hiervoor een geldige
reden zijn, maar is die reden moeilijk te vinden.
Dikwijls ook praat men langs elkaar heen.
Zo wordt het de teler niet gemakkelijk gemaakt.
Als de beste deskundigen in ons land vrij belang
rijk van mening verschillen over b.v. het Groes-
beeksysteem, wordt het voor de „gewone" man wel
dubbel lastig om de juiste lijn. te trekken.
Het is daarom zaak nuchter te blijven. Waar
schijnlijk komt er binnen afzienbare tijd wel klaar
heid en eenheid. Nogmaals: het wordt nauwer dan
vroeger. Het gaat er alleen om: hoeveel nauwer.
A. v. O.
