Mechanisatie van de
melkwinning in Zeeland
»l\(.l VAN PE WEEK
9
Zeeland is bij uitstek geschikt om tot een verdere mechanisatie in de melk
winning te komen. In ons gebied wordt ca. 80 van het melkvee op winter-
stal dan wel op een vaste melkplaats gemolken. In andere delen van ons
land ligt dat percentage veel en veel lager. Dit is één der faktoren die voor
Zeeland bijzonder gunstig zijn en de mechanisatie van de melkwinning zo
aantrekkelijk maakt. Geen extra gesleep met melktransporttankjes voor het
vervoer van wei naar bedrijf; geen extra pompje nodig om het transporttankje
ter plaatse weer te ledigen.
Aldus de heer J. H. Lantinga, Hoofdassistent A bij het Rijksveeteeltconsu-
lentschap in Zeeland, bij wie wij, naar aanleiding van ons artikel de vorige
week „over Melkkoeltanks in opmars" vroegen hoe het hiermee in Zeeland
stond.
De heer Lantinga wees allereerst op de ontwikkeling elders in de lande,
n.l. mechanisatie door te voeren met:
melk-leiding
melktank
diepkoeling
rijdende melkontvangst
waarbij de ideale toestand wordt bereikt indien deze vier worden gecombi
neerd. Deze combinatie werkt arbeidsverlichtend voor de melkveehouder,
daarnaast prestatie verhogend, terwijl de diepkoeling betere melkbewaring
en betere melkkwaliteit oplevert. In het bijzonder benadrukte de heer Lan
tinga dat de voordelen zijns inziens vooral in het sociale vlak liggen. Bij het
dagelijks ophalen van de melk in melkbussen moeten deze op sommige be
drijven reeds vroeg aan de weg staan (ook in de winter)! met alle bezwaren
van dien.
TEVENS benadrukte de heer Lantinga dat de hier bovengenoemde vier
onderdelen van de melkwinningsmechanisatie bepaald niet alle tege
lijkertijd behoeven te worden ingevoerd. Dit kan ook in etappes gebeuren,
al naar gelang de omstandigheden dit mogelijk maken dan wel er toe nood
zaken. Zo zijn er in Zeeland reeds 18 bedrijven met een machine van het melk-
leidingtype. Echter om diepgekoelde melk te leveren is bepaald geen melk-
leiding nodig. Ook vanuit de melkemmer of apparaten kan de diepkoeltank
gevuld worden. Naast tanks zijn ook grote bussen leverbaar met een inhoud
vanaf 160 liter. Bepaald interessant zijn deze bussen voor de kleinere bedrijven.
De aanschaffingskosten bij een grote bus van 200 liter, die ca. 450,bedra
gen, lopen dan minder in de papieren en zijn minder bezwaarlijk.
IN Zeeuws-Vlaanderen, St. Kruis wordt op een bedrijf reeds met melk-
leiding gemolken en waarbij opslag in een diepgekoelde tank van 2500
liter plaats vindt. Daar wordt de melk om de andere dag opgehaald. Normaal
nog in melkbussen. Arbeidsbesparend daar veel minder met de melkbussen
behoeft te worden gesleept en de tank slechts om de dag behoeft te worden
gereinigd. Op een groot veehouderijbedrijf te Kruiningen vindt de melkop-
slag in een melktank plaats, maar deze is niet diepgekoeld. De melk wordt
dan ook dagelijks in bussen opgehaald. De rijdende melkontvangst is elders
in ons land bijzonder snel in opkomst. Er zijn reeds een 40-tal in gebruik. De
jaarcapaciteit per auto is ca. 5 miljoen kg melk per jaar. Eén van de bezwaren
Grote bussen zijn voor kleinere bedrijven aantrek kelijk.
bij dit systeem is dat bij het gebruik van melkbussen en het dagelijks opha
len van de melk, de melkbussen ook dagelijks weer op de boerderij schoon
gemaakt moeten worden.
AMSCHAKELING op een ander systeem van melkontvangst, zo zegt de
heer Lantinga, is voor de melkfabrieken geen onoverkomelijk bezwaar.
Bij de verbouw van de fabrieken te Middelburg en IJzendijke heeft men reeds
rekening gehouden met mogelijke nieuwe ontwikkelingen op dit gebied en
kan men zich desgewenst daarbij aanpassen. Een gedeeltelijke omschakeling is
niet doelmatig.
Mechanisatie van de melkwinning past in de industrialisatie van onze tqd.
De jaarlijkse Nederlandse melkproduktie met een totale waarde van rond
2500 miljoen gulden, waarvan voor zo'n miljard gulden aan produkten ge
ëxporteerd wordt doet in zijn totaliteit niet onder voor een bijzonder grote
industriële onderneming. Wel is bij de mechanisatie van de melkwinning een
zekere beperking nodig in de verschillende fabrikaten. Door gecombineerde
aankoop bijvoorbeeld per streek, van één bepaald merk, heeft men de voor
delen van eventuele korting, betere service enz.
Het belangrijkste voor de melkveehouders achtte de heer Lantinga een doel
matig gebruik, bediening en onderhoud van de installatie in het bijzonder
die van de melkleiding. Mechanisatie van de melkwinning moet niet alleen
als doel hebben verbetering van de arbeidsomstandigheden, maar evenzeer
een goede produktie, gezonde uiers, en een goede kwaliteit melk. Mechani
sering bij de melkwinning moet, evenals zovele dingen in het leven, geleerd
worden! De voorlichting is er voor om daarbij de helpende hand te bieden!
BL
W OOR de fruittelers is een drukke periode aan-
gebroken. De lijst van fruitrassen die op
de veilingen aangevoerd kunnen worden, zoals we
die op vrijdagmorgen in de krant kunnen vinden,
wordt steeds groter. Tot nu toe zijn het enkel nog
de rassen die op korte termijn weg moeten, maar
weldra gaat ook de pluk van bewaarfruit beginnen
en dan blijft het druk tot de boomgaard leeg is.
Er zal hard gewerkt moeten worden in de komen
de weken.
Hopelijk zullen de weersomstandigheden er toe
bijdragen dat alles vlot verloopt. Dan gaat alles
ook veel plezieriger, zeker voor de vrouwen van
de fruittelers die er al op berekend zijn, dat ze
ook mee zullen moeten helpen.
Het fruit groeit flink uit en zeker voor wat de
appels betreft zal de kilo-opbrengst niet tegen val
len, terwijl er toch ook nog meer peren tevoorschijn
komen dan we aanvankelijk hadden verwacht, al
zal bij deze fruitsoort de totale produktie toch aan
de matige kant blijven.
Wanneer de prijsontwikkeling nu ook maar wat
mag meevallen, dan kan 1967 mogelijk een jaar wor
den waarin de fruitteler een redelijke beloning ont
vangt voor zijn werk en investering, iets waaraan
het de laatste jaren voor velen heeft gemankeerd.
Het begin van het appelseizoen is overigens niet
zo geweldig verlopen. Zoals vanouds waren er
weer de nodige moeilijkheden met de James Grieve.
De handel zat op deze appel te wachten en oefen
de een sterke druk uit om met de aanvoer te be
ginnen.
Zeeland begon met de grote maten bijna een week
later dan in Limburg en de Betuwe en het was
hier in feite nog te vroeg. De telers kregen ech
ter hoge prijzen en hoewel ze moesten toegeven
dat het dikwijls „groene krengen'' waren die ze
aanvoerden, de geldelijke opbrengst was goea. De
teleurstellingen bleven echter niet uit.
I N de eerste plaats bij de handel, die ze had
1 weggezet om rijp te worden. We spraken
een handelaar die 200 kisten James Grieve van
rond de 60 cent per kg had moeten vernietigen,
omdat er niets goeds van was overgebleven. We
kunnen ons ook voorstellen dat ze veel teleurstel
ling hebben gebracht bij de consument die er veel
geld voor betaalde. Het gevolg was, dat de handel
het kalm aan ging doen en de consument ook even
afwachtte.
Toen vorige week de kwaliteit van de James
Grieve prima begon te worden, was de prijs ge
daald tot ongeveer 60 van wat betaald werd in
de eerste aanvoerweken. De idealisten die een kwa
liteitsappel wilden leveren, kregen er bijna de helft
minder van, dan zij die er van uitgingen, dat het
om de geldelijke opbrengst ging en de rest er niet
toe deed. Zo was het dit jaar, zo is het al vele
jaren geweest. Het is een probleem van de eerste
orde dat bij de te verwachten toenemende aanvoe
ren van James Grieve steeds belangrijker zal wor
den. De oplossing zien we niet direkt. Het zou
misschien nog wel mogelijk zijn te komen tot een
landelijke aanvoerregeling, al vinden veel fruittelers
en zij niet alleen dat er al veel te veel van
bovenaf wordt geregeld in ons land!
Wanneer dit echter voor James Grieve te ver
wezenlijken zou zijn, dan blijven nog over de bui
tenlandse invloeden en met name denken we dan
aan België, dat ook steeds belangrijker wordt als
producent van James Grieve. Ook dit jaar is in Bel
gië weer een groot deel van de oogst geruimd in
het z.g. .groene stadium", dat wil zeggen dat hoge
prijzen werden betaald voor een produkt dat nooit
voor consumptie geschikt werd.
Het weren van dit Belgische produkt is een
zware, zo niet onmogelijke opgave.
D EEDS eerder hebben we in deze rubriek ge-
schreven over de mogelijkheid het kwali-
teitsprodukt uit onze provincie aan te bieden onder
een bepaald merk. Het zou dan zover moeten ko
men dat het merk een begrip werd bij de consu
ment en er steeds naar werd gevraagd. Ook dat
is echter bijzonder moeilijk te verwezenlijken voor
al omdat de controle op de echtheid van het merk
bijna onmogelijk is. Knoeierijen blijven steeds mo
gelijk. Toch geloven we nog altijd, dat we in deze
richting de oplossing voor dit probleem moeten
zoeken. Dat geldt dan niet alleen voor James Grie
ve maar ook voor Cox's Orange Pippin en alle an
dere belangrijke appelrassen van goede kwaliteit.
We zullen meer aan voorlichting van de consu
ment moeten doen. Wanneer we er zeker van zijn
dat de James Grieve nog niet geschikt is om voor
consumptie verkocht te worden, zal hem dat ver
teld moeten worden. Wanneer we onze James
Grieve aanbieden, moeten we de zekerheid hebben
dat ze goed kan worden. Tot voor enkele jaren
was bij de aanvoer op de veilingen de kleur be
palend. We vragen ons af of het niet gewenst is,
naar dit systeem terug te keren. De handel zal
daar bezwaren tegen inbrengen. Bewust een pro
dukt aan de markt brengen dat niet geschikt wordt
voor consumptie, kunnen we ons echter niet ver-
oorolven zoals niemand die de consument iets
heeft te bieden, zich dat veroorloven kan. Het is
een moeilijk probleem. De oplossing kunnen we
ook niet geven, maar dat er aan gewerkt moet wor
den staat vast.
