Rapporten, Publikaties en Jaarverslagen
15
NIETTEGENSTAANDE de zomervakantie's is er in de afgelopen twee maanden beslist geen rust
pauze geweest in de stroom van jaarverslagen en publikatie's die over het bureau van de redaktie
komen. Wel echter was de plaatsruimte om hieraan aandacht te besteden moeilijk te vinden. De ont
stane achterstand willen wij dan ook trachten zo spoedig mogelijk in te halen!
if In de eerste plaats deze week dan een zojuist verschenen mooi uitgevoerd en geïllustreerd boekwerk
van de Uitgeverij Hollandia N.V. te Baarn „Over Paarden en Paardrijden" geschreven door de be
kende paardendeskundige Wouter Hob, die bij onze lezers geen nadere introduktie behoeft. Dit
boek van zijn hand is niet zozeer bedoeld als vakliteratuur voor de deskundige dan wel meer gericht
op de liefhebber van het paard die er wat meer over wil lezen. De behandelde stof beslaat dan ook
het bijzonder brede terrein van het vele dat met het paard verband houdt, of dit nu betrekking heeft
op de „Grand National" paardenrace in Engeland, de houding van de ruiter, vakantiehouden met
paarden, de trekpaardfokkerij dan wel over het afscheid van de harddraver „Quicksilver S". De
prijs bedraagt 19,50.
if Luxan (N.V. Chemische Pharmaceutische In
dustrie Luxan")
folder ziektebestrijding in de fuitteelt 1967
folder ziektebestrijding in de landbouw 1967
waarin een overzicht wordt gegeven van de
door Luxan in de handel gebrachte bestrijdings
middelen ziekten, plagen en onkruiden in land
bouw en fruitteelt. Voor belangstellende aan
te vragen: Industrieweg 2 te Eist (Geld.).
if Bemestingsleer. Uitgave N.V. W. J. Thieme
en Cie Zutphen M. Nieuwenhuize en J. K.
Voogd 7e druk prijs 3,75. Dit boekje is
uitgegeven in de serie de Kern. Het is bestemd
voor het lager landbouwonderwijs. Op enkele
noodzakelijke veranderingen na, is deze druk
gelijk aan de vorige. Er is een nieuwe pagina
ingelast over de mestafvoer.
if Bodemkunde Uitgave N.V. W. J. Thieme en
Cie Zutphen M. Nieuwenhuize en J. K.
Voogd 5e druk prijs 3,90. Dit boekje is
uitgegeven in de serie De Kern. Het is bestemd
voor het lager land- en tuinbouwonderwijs. Het
hoofdstuk Grondonderzoek is opnieuw bewerkt
en herzien. Behoudens enkele kleine wijzigin
gen in de overige tekst is deze druk onveran
derd gebleven.
if Uitgevers Mij. W. E. Tjeenk Willink Zwolle
bijzondere plantenteelt ir. J. Achterstraat en
ir. P. R.- Bouman 15e druk bewerkt door
ir. P. J. B. Langenhorst, J. E. Wolfert en C.
Zijdewind. Verschillende hoofdstukken zijn
aangepast aan de huidige stand van zaken.
Bouwplan, vruchtopvolging en de teelt van alle
belangrijke akkerbouwgewassen zijn in dit
boekje, bestemd voor het onderwijs op middel
bare landbouwscholen behandeld prijs 11,-.
ieenvoudig leerboek voor de bloembollenteelt
A. A. Baardse en P. Krabbendam 2e druk
7,75. Bestemd voor scholen en cursussen die
een beperkt programma voor bloembollenteelt
in hun leerstof hebben opgenomen. Als eerste
kennismaking (en niet als vakstudie) worden
zeer beknopt enige algemene zaken de bloem
bollenteelt betreffende en vijf van de belang
rijkste bol- en knolgewassen behandeld.
bijzondere dierkunde J. Guittart 3e druk
7,50. De inhoud van deze druk werd aange
past door enkele wijzigingen en aanvullingen
zoals die over rattenbestrijding en tarwesten-
gelgalmug.
if Uitgevers Mij. H. Veenman Zonen N.V. te
Wageningen. Algemene leer der plantenziekten
van landbouwgewassen ir. W. B. L. Verhoe
ven 6e druk 7,90. Ir. H. J. de Bruin her
zag wederom deze nieuwe druk van dit boekje.
Alhoewel in de opzet geen verandering plaats
vond, werd de inhoud aangepast aan de vele
wijzigingen die de bestrijdingsmiddelensector
de laatste jaren laat zien. Het hoofdstuk over
de onkruidbestrijding werd geheel herschreven,
de belangrijkste ziekten en plagen iets uitvoe
riger behandeld.
if Uitgevers Mij. C. Misset N.V. Doetinchem. Het
paard in de landbouw W. Slob, prijs 9,90.
Een geschiedkundige beschouwing van de rol
welke het paard in de landbouw tot dusver ver
vulde. Slob geeft een overzicht van de samen
werking van boer en paard in de loop der
eeuwen; en greep daartoe ver terug in het ver
leden om het heden te kunnen begrijpen.
Daarbij bleek dat het paard eigenlijk nog niet
eens zo lang in de landbouw werkzaam is; pas
vrij laat vond dit in de beschavingsgeschiedenis
plaats. Duidelijk laat schrijver uitkomen hoe
zeer de landbouw zich kon gaan ontwikkelen,
nadat men van de diensten van het paard het
volle profijt kon trekken. Ontwikkeling van de
landbouw had tot gevolg een expansie op aller
lei gebied: voeding - vervoer - oorlogsvoering
- opkomst der adel - ontstaan der steden enz. of
met andere woorden: de ontwikkeling, van de.
mensheid houdt ten nauwste verband met het
geen met behulp van paarden kon worden ge
daan.
if Jaarverslag P.J.G.N. 1966 Den Haag waarin
een overzicht wordt gegeven van de vele akti-
viteiten over het afgelopen organisatiejaar.
ir Jaarverslag 65/66 Consumenten Contact Orgaan
Den Haag.
if Verslag werkzaamheden Provinciale Raad voor
de Bedrijfsontwikkeling in de landbouw in Zee
land en zijn Kommissies over 1966 waaruit
blijkt dat de Raad zich snel heeft aangepast aan
de bredere taak door de Minister van Land
bouw gegeven. In de inleiding van het verslag
wordt er op gewezen dat nu de belangenbehar
tiging van het praktijkonderzoek binnen de
Raad organisatorisch gestalte heeft gekregen,
er geen beletselen meer zijn voor een verdere
ontplooiing naar een gelijkwaardige inspraak
als de voorlichting. De Borgstellings- en Ont
wikkelingsfondsaangelegenheden verkregen
voorts de aandacht, welke deze belangrijke
zaken verdienen. Als 'n wens voor de toekomst
wordt naar voren gebracht dat 'n systematischer
programmering van de voorlichting hetgeen
veel voorbereidend werk vraagt, plaats vond.
Gewezen wordt op een doelmatig gebruik van
het nu eenmaal beperkte voorlichtingsperso-
neel. Daarom wordt naar wegen gezocht om
voor het voorlichtingsprogramma 68/69 hiertoe
over te gaan. Aan de verschillende werkzaam
heden van de Raad wordt regelmatig in ons
blad aandacht besteed door het opnemen van
een kort verslag van de vergaderingen van de
Raad.
if Jaarverslag 1966 Coöperatief Verzekeringsfonds
te Leeuwarden.
if Jaarverslag 1966 Proefboerderij „De Schelde-
monden" te Bruinisse waarin opgenomen vele
gegevens over proeven betreffende verschillen
de akkerbouwgewassen, rassen, chemische mid
delen enz.
if Jaarverslag Produktschap Granen, Zaden en
Peulvruchten 1966.
if Werkmethoden bij de stro-oogst
Publikatie I.L.R. te Wageningen prijs 3,50.
Tengevolge van de arbeidsschaarste zijn veel
bedrijven bij de oogst van granen op de maai-
dorsmethode overgegaan, zodat het stro te vel
de moet worden geoogst. De oogst van het stro
vraagt veel arbeid, zodat naar arbeidsbesparen
de methoden is gezocht. Vooral de jaren 1961
1966 gaven in dit opzicht een sterke ontwikke
ling te zien. Door middel van arbeidsstudies
werden nieuwe werkmethoden op hun waarde
voor de praktijk getoetst.
De resultaten van dit onderzoek worden in deze
publikatie besproken. Na een korte omschrij
ving van de bij het onderzoek betrokken werk
tuigen worden achtereenvolgens behandeld: de
werkmethoden en de hiervoor benodigde stan
daardtijden bij het persen, laden en lossen.
Bij het persen wordt de capaciteit, behalve door
het type pers, voor een zeer belangrijk deel be
paald door de hoeveelheid stro per strekkende
meter zwad. Worden de stropakken tegelijk met
het persen op een slede of op een wagen gesta
peld, dan wordt de capaciteit van de pers
mede bepaald door de persoon die stapelt.
Het laden en lossen van de stropakken in hand
werk vraagt veel arbeid. Belangrijke arbeids
besparingen kunnen bij het laden worden ver
kregen door wagens met een lage laadvloer of
een opraaplader te gebruiken. Bij het laden en
het lossen kan deze besparing worden bereikt
door het gebruik van aanbouwvorken, waar
mede stapels of pakketten van 817 stropakken
kunnen worden verwerkt.
Het laden, transport en lossen kan ook in één
bewerking worden uitgevoerd met behulp van
een opraapstapelwagen en tot op bepaalde af
standen met behulp van twee aanbouwvorken
aan één trekker.
In het laatste hoofdstuk wordt de arbeidsbe-
hoefte voor een vijftiental werkmethoden bij
de volledige oogst van het stro weergegeven.
Bij opslag op 1000 m afstand van het perceel
bleek deze behoefte uiteen te lopen van 2,8
10,6 en bij opslag op het perceel van 1,84,8
mu/ha.
if Groepsbeproeving maaidorsers I.L.R. Wa
geningen. Publikatie nr. 110 prijs 3,Het
gebruik van maaidorsers bij de oogst van land-
bouwzaden is de laatste jaren sterk toegenomen.
Ze worden zowel gebruikt voor direct van
stam en uit het zwad dorsen, als voor het sta
tionair dorsen. In de afgelopen jaren zijn reeds
enkele typen maaidorsers beproefd, maar door
de ieder jaar wisselende oogstomstandigheden
werd besloten in 1966 een groepsbeproeving van
maaidorsers te laten plaatsvinden, waarbij de
machines onder dezelfde omstandigheden kon
den werken.
De groepsbeproeving werd georganiseerd door
het Instituut voor Landbouwtéchniek en Ratio
nalisatie en kon door medewerking van de
Directie IJsselmeerpolders plaatsvinden op
kavels in Oostelijk Flevoland. Aan deze groeps
beproeving hebben zes maaidorsers met een
werkbreedte van 12 of 14 voet deelgenomen.
Bij deze groepsbeproeving is niet alleen de
relatie capaciteit/verlies bepaald, maar zijn ook
tijdstudies gedaan en is aandacht besteed aan
de kwaliteit van het werk, het brandstofver
bruik, het geluid, de bediening e.d. De resul
taten van deze groepsbeproeving zijn vastge
legd in zes I.L.R.-bulletins, n.l.: bulletin 340,
BM-Volvo S 950 maaidorser; bulletin 341, Claas
Matador Gigant maaidorser; bulletin 342, John
Deere 630 maaidorser; bulletin 343, Laverda
M 120 maaidorser; bulletin 344, Massey-Fergu-
son 510 maaidorser en bulletin 345, New Hol
land Clayson M 140 maaidorser.
Deze bulletins zijn eveneens opgenomen in deze
publikatie. Naast de wijze van beproeven is
tevens een hoofdstuk omtrent de „aan de maai
dorser te stellen eisen" opgenomen, waarin ter
vergemakkelijking van de keuze verschillende
delen van de maaidorser in het kort zijn be
handeld. Door overschrijving van het betref
fende bedrag op giro no. 88.00.18 t.n.v. I.L.R. -
Wageningen, onder vermelding no. publikatie
kunnen deze besteld worden.
if Proefstation voor de Akker- en Weidebouw
Wageningen. Voorlopige resultaten onderzoek
1966 stamslabonen op akker bouwbedrijven.
P.A.W. mededeling no. 133 ir. P .Riepma 1,50.
Onderzoek naar de relatie tussen stikstofbemes
ting, zaaitijd en opbrengst. Uit het onderzoek
bleek wederom dat de behoefte aan een aan
vullende stikstofgift bij de latere zaaisels veel
al geringer was dan bij zaai op een normaal ge-'
bruikelijk tijdstip in de meimaand en de eerste
week van juni. Bij zaai op een normaal tijdstip
(laatste week mei en eerste week juni) zou de
stamslaboon in 1966 40-60 kg meer stikstof be
hoeven dan zomergerst die op hetzelfde perceel
zou zijn verbouwd. Een bevestiging van reeds
eerder verkregen resultaten.
De combinatie van een nauwe rijenafstand a
20 cm en een hoog plantgetal a 35 planten per
m- deed het, vooral bij laat zaaien, in 1966 uit
stekend. Het is thans nog niet mogelijk bonen
die op 20 cm zijn gezaaid met de thans gebrui
kelijke plukmachine te oogsten. Voor de vraag
of constructie van een nieuwe machine econo
misch verantwoord is, is allereerst een goede
maat voor de opbrengstwinst bij 20 cm t.o.v.
die bij ruimere rijenafstand nodig, wat voort
gezet onderzoek vereist. In 1966 bedroeg deze
winst bij vroeg en laat zaaien 2 a 3 ton peul per
ha. Het onkruidbestrijdingsmiddel Ivorin vol
deed op zand en klei, in alle opzichten goed.
Aresin en H 2839 bestreden op klei het onkruid
goed, op zand viel echter de nawerking wat
tegen. Op kléi werd echter de laagste opbrengst
bij Aresin aangetroffen. Hoewel voorts op klei
bij de middelen Ivorin (2% kg) en H 2839 op 't
oog enige gewasschade werd waargenomen,
kwam dit in de opbrengst niet tot uiting.
SL 25025 een nieuw produkt, gaf de indruk tot
goede resultaten in staat te zijn. Het lijkt echter
geen verbetering t.o.v. Ivosin. Amibenester, dat
kamille goed bestreed en Trixabon stelden
teleur. BV 201, PC 6313 en Ramrod zouden nog
eens beproefd kunnen worden. Aan de bestrij
ding van de bonevlieg werd gezien de ervarin
gen in 1966, veel aandacht besteed. Verschil
lende middelen gaven bij zaai van de bonen zo
spoedig mogelijk na het verwijderen van de
spinazie, duidelijk betere resultaten dan het
thans veelal gebruikte middel op basis van
TMTD Aldrin, waartegen in verschillende
gevallen de bonevlieg resistent is gebleken.
Deze betere resultaten uitten zich in een hoger
plantgetal per m- en een duidelijk betere op
brengst.
if Rondom de vruchtopvolging, een samenvatting
van de P.A.W.-rapporten 112 en 229. Vrucht
opvolging, bouwplan, organische stof. Ir. W. G.
M. van den Brand, prijs 1,50. De laatste jaren
neemt op veel landbouwbedrijven in Nederland
het aantal verbouwde gewassen duidelijk af.
Het diverse keren achtereen telen van granen
op steeds hetzelfde perceel komt dan ook reeds
vrij veel voor. Men past hier dus geen goede
vruchtopvolging toe. Over allerlei aspecten
rondom de vruchtopvolging is thans bij het
Proefstation voor de Akker- en Weidebouw te
Wageningen een publikatie verschenen, ont
leend aan twee uitvoerige literatuurstudies over
vruchtopvolging bouwplan organische
stof. Onderwerpen die in de publikatie bespro
ken worden zijn o.a.: effect van organische be
mesting (stalmest, groenbemesting, compost,
stro) op de bodemvruchtbaarheid en planten
ziekten, vruchtopvolging in verband met ziek
ten (w.o. voetziekten in granen) en plagen (w.o.
aaltjes), eenzijdige graanteelt, braak, vruchtop
volging en onkruiden, wisselbouw, voorvrucht-
waarde van landbouwgewassen.
(Zie verdei pag. 17)
