Suikerbieten
Resultaten proeven
gemechaniseerde teeltwijzen
BIETEN DUNNEN
fe
f&'K-
8
h. r
r*-. v - -
v*
K És§
- -
fc 3#f!& »s*VA- «v;^
t &M* -.k y <.r» -■■-
f"ï j%
^••'5*.* Wv"-
MÊÊÊÊÈÊÊt>t>Jz*t IMÜA
v - ,.k,
Het vorige jaar namen wij in ons blad de resul
taten van de proeven van volledig machinaal dun
nen van een drietal suikerbietenverzorgingsproef-
velden in het Zuid Westelijk Kleigebied in 1965 op.
Proeven genomen op „De Scheldemonden" - Ma-
riënhof' en „De Braakman". We zijn nu weer een
jaar verder en ir. M. A. van der Beek, Rijksland-
bouwconsulent voor de Zeeuwse Eilanden, geeft in
Mededeling no. 15 van de Verslagen Landbouw
kundig onderzoek - Rijkslandbouwconsulentschap-
pen in het Z. W. Kleigebied - de resultaten van
het vervolg van dit onderzoek weer.
UET onderzoek omvatte een vergelijking tussen
handdunnen, machinaal dunnen met een (blinde)
slingerdunner (Vicon) uitgaande van 5.7 en 6.7 cm
zaaiafstand en zaaien op eindafstand met een zaai-
afstand van 12.5 cm. Van dit laatste was nog een
object opgenomen met volveldsbespuiting en, zo mo
gelijk, achterwege laten van het schoffelen, dit in
tegenstelling tot de andere objekten waar rijenbe-
spuiting is toegepast en 1 i 2 x is geschoffeld, al dan
niet gelijktijdig met het machinaal dunnen. Bij een van
de proeven is tevens een dunbewerking opgenomen
met een elektro-mechanische dunner (Monowat-Ferté).
De in 1965 kleinst toegepaste zaaiafstand van 4.8 cm
werd in 1966 vervangen door 5.7 cm. De rijenafstand
bedroeg 50 cm.
Als chemisch onkruidbestrijdingsmiddel is pyramin
gebruikt. Met het machinaal dunnen is gestreefd naar
een eindstand van ca. 11 bbd.
7AAIEN op eindafstand gaf bij één proef een zeer
goede stand van ca. 11 bbd, bij een andere proef
een (te) dikke stand van ruim 13 bbd en bij de derde
proef een te dunne stand van ca. 8 bbd.
Wederom is gebleken dat met machinaal dunnen
en zaaien op eindafstand een zeer grote besparing op
In ..Bedrijfsvoorlichting" het maandblad van
de Federatie van Verenigingen voor Bedrijfsvoor
lichting in Zuid-Holland schrijft de heer D.
Hartmans over het bietendunnen, dat bij een goede
combinatie van hand- en machinaalwerk, per man
minstens 6 a 7 ha suikerbieten bewerkt kunnen
worden. Uiteraard kan bij volledig machinaal
terugdunnen tot eindstand wel meer worden be
reikt.
De dunmachine heeft de mogelijkheden in zich
de oppervlakte per man tot het maximale op te
voeren. In een tijd van minimale arbeidsbezetting
een zeer belangrijke wetenschap.
HET HANDWERK
Het opeenzetten van met de precisiezaaimachine
gezaaide bieten met een redelijk opkomstpercen
tage van bijv. 50 vraagt wanneer het goed ge
beurt ongeveer 25 tot 30 man-uur per ha. Maar dan
moet aandacht worden geschonken aan de vol
gende punten
gebruik eerste klas gereedschap, d.w.z. 'n lange
hak met een snijbreedte van ca. 15 a 16 cm en
met scherpe hoeken
let zoveel mogelijk op eenlingen in de stand.
Het steeds moeten bukken kost meer tijd dan u
denkt
begin in een jong stadium, d.w.z. zodra de bie
ten in het tweebladstadium zijn gekomen
zorg bij betaalde arbeid voor een goede beloning,
waarbij sprake moet zijn van prestatiewaarde-
ring.
Vraagt het opeenzetten 25 manuren per ha, dan
kan in een periode van twee weken bij 45 arbeids
uren per week ca. 3 tot 3% ha per man worden
opeengezet. De voor dit werk beschikbare man
kracht op het bedrijf zal dus bepalend zijn voor de
opeen te zetten oppervlakte. De groeisnelheid van
het gewas, van jaar tot jaar zeer verschillend, is
mede bepalend voor de oppervlakte per man.
In het ene jaar zal dit „slechts" 4 ha kunnen zijn,
in het andere kan dit tot 6 a 7 ha per man oplopen.
Dit valt echter vooraf niet te bepalen. Vandaar dat
het van zeer grote betekenis is, dat wij ook nog
andere middelen achter de hand hebben.
HET MACHINAAL DUNNEN
Er zijn een aantal systemen, te weten het z.g.
elektrische dunnen, het gebruik van de doorslag-
machine en toepassing van de slingerdunner met
de z.g. driehoeksmesjes. Welk systeem u ook toe
past, van belang is dat vooraf als volgt te werk
wordt gegaan
tel de bbd-stand met de bekende tellat
tel ca. 10-15 latten per perceel (afhankelijk van
perceelsgrootte en regelmatigheid van de stand
van het gewas)
bereken hieruit het gemiddelde
bepaal dan bij de doorslagmachine en de elek
trische dunner de in te stellen bloklengte en by
de slingerdunner de te gebruiken dunmesjes.
het aantal uren handwerk kan worden verkregen. Is
er evenwel geen of nauwelijks sprake van werking van
het onkruidbestrijdingsmiddel, dan levert zaaien op
eindafstand geen enkele arbeidsbesparing op, terwijl
onder die omstandigheden bij volledig machinaal dun
nen de besparing, hoewel duidelijk aanwezig, toch te
gering is.
Betreffende de aantallen gaten per ha groter dan
60 cm en kleiner dan 10 cm tussen de plantplaatsen
bleek in deze tussen de beide machinale dunsystemen
geen verschil te bestaan. Het aantal gaten groter dan
60 cm is bij zaaien op eindafstand iets lager dan bij
machinaal dunnen, mits de opkomst niet lager is dan
ca. 10 bbd; bij een minder goede opkomst daarentegen
blijkt dit verschil niet meer aanwezig. Tussen beide
laatste methoden werd geen verschil gekonstateerd
in aantal gaten kleiner dan 10 cm.
De proeven zijn machinaal gerooid. Enigszins in
tegenstelling met het voorgaande jaar werden tussen
de bewerkingsobjekten geen verschillen in wortelop
brengst gekonstateerd ten nadele van de extensieve
teeltwijzen. Een uitzondering hierop vormt het objekt
volveldsbespuiting en niet schoffelen. Waarschijnlijk
is hierbij sprake van een ongunstige invloed van het
onkruid op de groei van de bieten en niet van een
eventueel grondbewerkingseffekt van het schoffelen.
Bij het werken met de dunmachine vragen wij
de aandacht voor het volgende
Stel de mesjes op de juiste diepte in (zeer nauw
keurig te werk gaan).
Ga niet dunnen in een te jong gewas. Dit kan
gewasschade veroorzaken.
Werk rustig en zeer nauwkeurig. Kwaliteit gaat
vóór capaciteit
Dun niet verder terug dan tot 80.000 planten per
ha. Hiermee voorkomt men opbrengstderving. De
elektrische dunner (Monomat) en de doorslag
machine (Cramer) zijn machines met tweemans
bediening, terwijl de slingerdunner (Vicon en Sie-
ling) een eenmanssysteem is.
Voor het laatstgenoemde systeem geldtSlag
lengte van de slingerdunner gedeeld door 10 is rij
snelheid max. 10
Stel de slaglengte is 32 cm, dan is de rijsnelheid
3,2 km per uur met een maximale overschrijding
van 10 Dit leidt dan altijd nog tot een prestatie
van ca. tot V3 ha per uur. Belangrijke voordelen
van machinaal dunnen kunnen zijn
de mogelijkheid om ook bij snelle gewasgroei
de stand „open te houden", zodat elke plant
zich ongestoord kan ontwikkelen
het kunnen spreiden van het handwerk over 'n
langere periode zonder prestatieverlies
de mogelijkheid van het gelijktijdig opruimen
van een meer of minder groot aantal onkruiden
in het gewas.
