Modern bouwen
in de landbouw
Dagelijks Bestuur Z.L.M. vergaderde
De nachtvorstschade
Wist Li dat
5
In de welvaartslanden is na de tweede wereldoorlog een geleidelijke ver
andering ontstaan in de bouwwijze. In plaats van de zeer arbeidsintensieve
traditionele manieren van bouwen, is steeds meer overgegaan tot het gebruiken
van in de fabriek klaar gemaakte grotere bouwelementen. Door loonstijgingen
gestimuleerd, ontstonden diverse bouwsystemen. In Europa is Zweden bij deze
ontwikkeling toonaangevend geweest, gevolgd door de andere Skandinavische
landen, Engeland en West-Duiteland.
De Nederlandse bouwwereld is lange tijd in dit opzicht achter gebleven. Van
een groot succes met vele systemen in de woningbouw kan nog niet worden
gesproken. Goede voorbeelden van montagebouw zijn in de landbouw aanwijs
baar. Dit is mede te danken aan het baanbrekend werk van het Instituut voor
Landbouwbedrijfsgebouwen te Wageningen.
IVE georganiseerde landbouw heeft zich bezan
ts nen op de mogelijkheden van montagebouw
in de landbouw. Zij beschikt over een eigen archi
tectenbureau het C. B. L., afkorting van Coöpe
ratief Bouwbureau voor de Landbouw. Dit in de
landbouw gespecialiseerd architectenbureau, dat
een afdeling agrarische werken heeft, naast een
afdeling civiele werken, is tot de conclusie geko
men, dat het noodzakelijk is om te komen tot een
intensieve samenwerking tussen ontwerper, indus
trie en bouwnijverheid. De traditionele verhouding
architect aannemer - materialenhandel past niet
meer voor de systeembouw. Het C. B. L.-architec-
tenbureau heeft op grond van de drie fasen bij het
tot stand komen van systeembouwwerken: ontwer
pen, fabriceren en monteren een samenwerking op
gebouwd uit de volgende bedrijven:
DE ONTWERPER. Het C. B. L.-Architectenbureau,
coöperatie van de georganiseerde landbouw, is de
architect van het bouwsysteem, waarbij tijdes
het ontwerpen intensief met de industrie en de
monteerder is samengewerkt.
Na enkele jaren ervaring met montagestallen is
dit bureau tot de conclusie gekomen gekomen, dat
het mogelijk is om enerzijds intensief met de in
dustrie en de bouwwereld samen te werken, ander
zijds de controlerende taak bij de uitvoering uit te
oefenen.
DE INDUSTRIE. Door de samenwerking van de
industrie met de ontwerper en de monteerder is
een 'materiaalkeuze gedaan, die industrieel gun
stig te fabriceren is en in grotere hoeveelheden
kan worden gemaakt. De financiële voordelen
hiervan zijn duidelijk. Een tiental toeleveringsbe
drijven heeft deelgenomen aan het ontwikkelings
werk en is bereid de gestandaardiseerde onder
delen op voorraad te produceren.
Met name dient hier te worden genoemd de
betonindustrie N. V. Encko te Wanssum, die reeds
meerdere jaren ervaring heeft met de fabricage
van stalonderdelen. Dit bedrijf heeft bij fyet ont
wikkelingswerk met de architect en de bouwer een
grote rol gespeeld.
DE MONTEERDER. Een groep aannemers, hun
werkgebied verspreid over geheel Nederland,
heeft een vennootschap opgericht met het doel de
met de ontwerper en de industrie gezamenlijk ont
wikkelde systeembouwwerken tegen vaste prijzen
in geheel Nederland te monteren. Dit bedrijf, N.V.
Bouwcombinatie Nederland, bouwt met eigen mon-
tageploegen, terwijl dit bedrijf ook gebruik kan
maken van de diensten van plaatselijke aannemers.
Deze samenwerking tussen ontwerper, industrie
en monteerder, na overleg met het Instituut voor
Landbouwbedrijfsgebouwen te Wageningen, ga
randeert een snelle levering van een goed systeem-
bouwwerk tegen een gunstige, vaste prijs in geheel
Nederland.
De veelzijdige mogelijkheden van dit bouwsys
teem worden aangeduid door de naam V-4.
De eerste volledig uitgewerkte bouwwerken in
het V-4 systeem zijn een varkens- en een rundvee
stal van goede landbouwkundige en bouwkundige
kwaliteiten waarbij opvalt de aandacht, die besteed
is aan de inrichting van deze stallen. Met name ia
zeer veel zorg besteed aan een goede isolatie en
ventilatie.
Het C. B. L.-Architectenbureau bewijst de land
bouw een goede dienst door het opbouwen van deze
organisatie, bestaande uit de drie sectoren land
bouworganisaties, industrie en bouwnijverheid, die
in onderlinge samenwerking en na overleg met het
Instituut voor Landbouwbedrijfsgebouwen, V-4
systeembouwwerken heeft ontwikkeld en tevens
monteert. Het C. B. L.-Architectenbureau (Arn-
hemseweg 89 te Rheden) is genegen ieder, die
interesse heeft, nader over de V-4 stallen in te
lichten..
JfEN onzer lezers mij er op heeft gewezen dat
mijn artikeltje van 21 april tamelijk onvol
ledig was?
Ik ben hiervan volledig overtuigd en zou haast
willen zeggen „het kan haast niet anders". Deze
artikeltjes lenen zich niet voor een uitputtende be
handeling van de aangesneden onderwerpen en be
doelen weinig meer dan op bepaalde punten de
aandacht te vestigen.
Toch wil ik nog wel enige aanvulling geven.
In mijn artikeltje noemde ik een tweetal doel
stellingen van de belastingheffing, n.l.:
1. bestrijding van de overheidsuitgaven;
2. regeling van de inkomensverdeling
Nu is er stellig meer.
Ik noem de volgende punten:
a. beïnvloeding van het economisch leven;
b. beïnvloeding van de schommelingen in de con
junctuur;
c. beïnvloeding van de verteringen.
Als we deze drie punten lezen zijn wij geneigd
te denken dat het nogal „geleerd" gaat worden.
Dit is onjuist.
Natuurlijk kunnen over deze punten zeer ge
leerde beschouwingen worden gehouden, het zijn
ware proefschriftenterreinen! Maar gelukkig, we
kunnen hierover ook zeer veel eenvoudig spreken.
J~\AAR hebben we b.v. punt a. de beïnvloeding
van het economische leven. Belastingmaat
regelen kunnen worden aangewend om de gang van
zaken in het economisch leven in een bepaalde
richting te dringen of om te buigen. Onze legers
herinneren zich nog wel de periode toen prof. Lief-
tink minister van financiën was. In die tijd kre
gen we te maken met vervroegde afschrijving en
investeringsaftrek. Welnu, ik noem deze beide
maatregelen als voorbeelden van a.
Ons produktie-apparaat was tengevolge van
oorlog en bezettingen buitengewoon verzwakt en
had dringend behoefte aan „groeistoffen". Om nu
de economische groei te bevorderen kregen we in
de extra-vervroegde afschrijving UITSTEL van
belastingbetaling en in de investeringsaftrek zelfs
AFSTEL. Beide maatregelen bedoelden dus het
economisch leven in ons land over de moeilijkhe
den heen te helpen.
De onder b. genoemde doelstellingen hebben we
de laatste jaren kunnen waarnemen in het her
haalde uitstel van de belastingverlaging. Men
sprak van een „oververhitte" conjunctuur en wil
de nu deze oververhitting wat afkoelen door de
belastingschroef niet losser te draaien.
TIET is nu eenmaal zo, dat hetgeen men als
ondernemer in de vorm van belastingen aan
de fiscus afdraagt, niet kan worden gebruikt voor
investeringen. Indien nu de overheid meent dat
er teveel wordt geïnvesteerd kan ze dit afremmen
door de belastingen niet te verlagen maar door ze
te verhogen.
We zouden ook kunnen opmerken dat de pro
gressie in onze belastingen al of niet zo bedoeld
in deze richting werkt.
Het onder c. genoemde punt tenslotte is iets
waar we allemaal en iedere dag mee te maken
hebben.
Onze bestedingen of duidelijker onze verterin
gen ondergaan in sterke mate de invloed van de
belastingheffing.
Ons biertje, onze borrel, onze auto en onze t.v.
om maar enkele dingen te noemen zijn steeds duur
der geworden en daaraan zijn de belastingen niet
vreemd.
Ik meen met bovenstaande een beknopte en een
voudige aanvulling te hebben gegeven op mijn
stukje van 21 april.
Ook nu weer zonder naar volledigheid te stre
ven.
MEIJERS.
(Vervolg van pagina 1.)
De vooruitzichten voor de nieuwe fruitoogst zijn
ongunstig beïnvloed door nachtvorstschade. Hoe
groot de oogstreductie zal zijn hangt mede van het
verlos p van de vruchtzetting af. Ook als die verder
gunstig verloopt moet men echter rekenen op aan
zienlijke schade.
In de Betuwe en Limburg heeft het nog meer
gevroren dan in Zeeland, zodat daar de schade
waarschijnlijk nog groter is. Ook in België en
West-Duitsland schijnt veel bloesem te zijn bevro
ren.
ALGEMEEN
De vergadering stelde de datum voor de Alge
mene Zomervergadering vast op vrijdag 23 juni
a.s. des namiddags te Goes. Als spreker is uitge
nodigd de Directeur-Generaal voor de Voedsel-
voorz.ening in Nederland, dr. J. A. P. Franke, die
inmiddels deze uitnodiging heeft aanvaard. De ver
gadering van het Hoofdbestuur van de Z. L. M. zal
gehouden worden eveneens op 23 juni a.s. des voor
middags, eveneens te Goes. Door de bijzonder
druk bezette agenda moest een aantal punten wor
den aangehouden tot de volgende vergadering.
BENOEMINGEN
Het Dagelijks Bestuur ging akkoord met de vol
gende benoemingen en/of herbenoemingen: tot lid
van het bestuur van het Coöp. Bouwbureau van de
Landbouw te Rheden de heer K. A. van Langeraad,
Kerkwerve; tot lid van de Commissie Berenhoude-
rij van het Landbouwschap de heer J. Risseeuw
Rozendaal, Zuidzande. Tot leden van de Districts
raden van het Landbouwschap voor Walcheren en
Noord-Beveland respectievelijk de heren K. de
Buck, Oostkapelle en P. J. de Putter, Kamper
land. Tot lid van de Plaatselijke Sociale Commis
sie van het Landbouwschap voor Arnemuiden,
Nieuw- en St. Joosland, Ritthem en Souburg de
heer B. C. Janse, Kleverskerke.
(Vervolg van pagina 3.)
was er volgens hun zeggen welhaast evenveel be
vroren en toen viel de appeloogst uiteindelijk mee.
Vooral in Limburg is men echter bepaald pessimis
tisch over de peren. Die hebben meer geleden dan
in Zeeland. Op hoogstammen kan het wellicht nog
meevallen, doch voor de laagstammen ziet men het
somber in, ook al zijn er ook hierbij plaatselijk
sterke verschillen. In België verwacht o.a. de ook
in Zeeland bekende teler Guilliams (bekend om
zijn snoei) voor het tweede achtereenvolgende jaar
een slechte perenoogst. Al met al is de indruk dat
vooral de peren in Zeeland minder hebben geleden
dan in Limburg en te St. Truiden.
Tenslotte kan nog worden opgemerkt dat men
het droge, zeer schrale weer van de laatste week
van april als erg nadelig beschouwde, zowel voor
herstel na de nachtvorst als voor de vruchtzetting
in het algemeen.
A. van O.
