TUINBOUWKLANKEN 1 T "e-=sj
Kleinfruitteler waarheen
Een zware opgave
Zijn wjj misschien overgeorganiseerd?
\A/E hebhftn fier» hp annritlrA wppL- a/>htar
MEDE door de gunstige weersomstandigheden
hebben veel telers van kleinfruit op ZUID-
BEVELAND hun kansen benut om diverse kul-
tuurzorgen uit te voeren.
Zo heeft menigeen zijn bessen reeds gesnoeid
en ook is er veelal een begin gemaakt met het
aanbinden van de frambozen. Dergelijke werk
zaamheden verlopen nu eenmaal veel vlotter en
vooral ook aangenamer wanneer de temperaturen
wat aan de milde kant zijn. Elke geschikte dag is
welkom, want het is nu eenmaal niet wenselijk
alle werkzaamheden op te schuiven naar het voor
jaar. Dan heeft men als regel toch al genoeg zaken
die de aandacht vragen zoals b.v. kunstmeststrooi-
en, chemische onkruidbestrijding en veelal ook
nog de verzorging van het bramenperceel.
Vooral in deze bedrijfstak met zijn veelal ar
beidsintensieve teelten is een juiste organisatie
en een doelbewuste aanwending van de beschik
bare arbeid een levensbelang geworden. Toch
wordt dit laatste door veel ondernemers nog niet
voldoende beseft of niet zo zwaar genomen.
Er wordt nog te veel gespeeld met de gedachte:
als ik het werk zelf doe behoef ik niet zo scherp
te rekenen „want dan kost het niet zoveel"! Niets
is natuurlijk minder waar, en met een kleine be
rekening is dit dan ook aan te tonen. Stel b.v. dat
een ondernemer op een bedrijf van 2 ha een
heel jaar door zijn beschikbare uren arbeid aan
wendt binnen zijn onderneming. Dan gaan we
deze vermenigvuldigen met de juiste uurprijs
(c.a.o.-loon soc. lasten) dan komen we aan een
totaalbedrag dat in de meeste gevallen hoger is
dan alle overige bedrijfskosten bij elkaar. Dus de
hoofdmoot van de totale kosten wordt veroorzaakt
door de aanwezigheid van de ondernemer zelf.
Als we in deze richting eens wat dieper na gaan
denken zullen we het toch als een gezonde zaak
zien hiermee rekening te houden. Wanneer in een
bepaalde periode wat uren over zijn zal het dan
ook verstandiger zijn deze te verkopen buiten het
bedrijf (in loondienst), dan ze te besteden aan
extra verzorging b.v. met de hand grondbewer
king toepassen (omleggen) of extra machine- en
manuren in de onkruidbestrijding te steken. Dit
terwijl die gemakkelijk chemisch uitgevoerd kan
worden.
Dit voorgaande wil beslist niet zeggen dat het
telen van kleinfruit met de bekende Franse slag
kan en moet gebeuren. Integendeel, het zijn teel
ten die een maximale verzorging behoeven wil
men met het zo noodzakelijke kwaliteitsprodukt
aan de markt komen. Maar het staat wel vast dat
zeker hier de wet van de niet proportionele pro-
duktiviteit niet overtreden mag worden. Dit'houdt
ondermeer het volgende in: wanneer de totale
hoeveelheid produkt niet evenredig stijgt met de
laatste extra aangewende uren arbeid, deze voor
niets zijn aangewend en derhalve als verspillin
gen beschouwd kunnen worden.
Dit economisch denken lijkt misschien wel wat
theoretisch maar de praktische teler moet in gaan
zien, dat het noodzakelijk is dure uren zoveel mo
gelijk rendabel te maken. Daar moeten we allen
duidelijk en doelbewust naar toe werken willen
we in de toekomst ondernemer kunnen blijven.
We groeien er dan ook bewust of onbewust naar
toe! Misschien is de grote belangstelling voor de
knolselderij teelt daar een symptoom van. Zit er
wellicht voor diegenen die zich toe willen blijven
leggen op volle-grondsteelten en over voldoende
oppervlakte beschikken ook perspektief in de teelt
van spruiten?
Tot een volgende keer, denk eens over deze din
gen na en bespreek het eens met een deskundige.
ALS U dit leest weten we meer dan de schrij-
ver dezes op WALCHEREN nu. Het is n.l.
koud en licht vriezend weer met door de radio
aangekondigd groot hogedrukgebied in Centraal-
Europa. Voor bomen en buitengewassen hopelijk
nog een flinke stagnatie in hun vroegste groei
periode. Voor onze glastelers onwelkom. Meer
zorg en meer stoken.
Eén geluk, de dagen worden reeds beduidend
langer! Maar in 't klein jasje tot half zeven bui
ten op 't erf of een buurpraatje na de koffie zit
er deze week niet in!
Een verre kennis kwam om 25 slaplantjes voor
een „raampje eigen sla". Je helpt hier dan aan
maar verloopt voor meer dan 't loont! Wel prettig
daar bij die oneconomische handel voor ons nog
altijd een stukje ouderwetse gezelligheid zit, wat
we node zouden laten varen.
Ieder niet aanwezige, heeft in de courant kun
nen lezen over de groenteteeltdag in Goes.. Op
merkelijk dat in Groningen en Zeeland zo onge
veer 't zelfde groeitempo ligt. De veilingomzetten
zijn landelijk 9 hoger; in beide provincies
slechts 5°/o per jaar. Wel is er in Zeeland een
beduidende groei van grove vollegrondsgroenten
met als grootsten de knolselderij, het witlof, de
uien, sla en prei. Omzetdalingen waren 't grootst
in de sectoren princessenbonen, kruisbessen, aard
beien en zwarte bessen. Vooral de veel werk eisen
de kleinfruitsectoren hebben het volgens het ver
slag van inleider Gijsberts (economisch medewer
ker C. B.) zwaar te verduren.
Een opmerkelijke stijging vertoont de fram-
bozenteelt. Deze is ook wel zeer bewerkelijk maar
kennelijk meer in de gunst dan bessen en aard
beien. O.i. terecht!
Van de veiling kwam bericht dat we ons garan
tiefonds gerestitueerd kregen. Hoewel velen reeds
langs 't bekende achterdeurtje 't wisten is het toch
prettig als men het zwart op wit op zijn bank
krijgt of aan de kas afhaalt.
Het is niet alleen prettig dat we ons geld terug
krijgen maar bovenal een bewijs dat ons veiling
bedrijf normaal gedraaid heeft. Op zichzelf een
groot pluspunt daar ons veilingsysteem ouder
domskwalen gaat vertonen. Niet op Walcheren
maar in 't Nederlandse tuinbouwbestel als totali
teit. Voornamelijk de heer Gijsbert wees verschei
dene zwak wordende punten aan. Eén der knel-
lendste is dat men in 't buitenland dusdanige
grootinkopers krijgt dat ze zonder evengrote tegen-
machten monopolistisch optreden. We zullen de
eerstkomende jaren, althans volgens de prognoses,
zelf nog groter, dus gecentraliseerder, aan moeten
bieden. Een zware opgave
MET het verstrijken van de februari-maand zijn
er in het THOOLSE LAND alweer heel wat
vergaderingen op het agrarisch vlak gehouden.
De één wat interessanter en nuttiger dan de
andere, maar over zijn geheel genomen kan toch
iedere deelnemer er wat voor zijn bedrijf uitha
len.
Nochtans wordt er ieder jaar door de verschil
lende besturen steeds weer geklaagd, dat het be
zoek van leden en afgevaardigden steeds verder
afneemt. Jammer, omdat eventuele sprekers het
meeste nut doen met een goed bezochte verga
dering.
Naar de oorzaken wordt dan meestal gegist en
misschien kan het gevonden worden in de afne
ming van het aantal bedrijven, maar ook zeker is
het, dat bepaalde programma's in t.v. en radio daar
óók een rol in spelen. Misschien is er nog wel een
gegronde reden als oorzaak van de vergadering
moeheid aan te wijzen, n.l. het feit dat zoveel ver
enigingen voor nagenoeg hetzélfde doel sprekers
uitnodigen.
Als men zélf eens nagaat, bij hoeveel verenigin
gen men is aangesloten, dan komt men algauw tot
een groot aantal. Dit heeft natuurlijk zijn oorzaak
m het feit, dat veel intensieve bedrijven gegroeid
zijn uit de kleine landbouwbedrijven.
Velen zijn dan b.v.: lid van de landbouwvereni-
ging en tevens lid van de Zeeuwse Groentetelers
Vereniging, van de veiling, van een gladiolenver-
eniging, van een bedrijfsstudiegroep, van een ge
spreksgroep en Boerenleenbank. Om maar te zwij
gen van het lid zijn van een kolenaankoopvereni-
ging. schoolvereniging of van kerkelijke funkties.
Hoe dikwijls komt het nu niet voor, dat een des
kundig spreker, uitgenodigd bij de tuinbouwvev-
eniging die nagenoeg hetzelfde vertelt, dat bij de
groentetelersvereniging, óók al door een deskun
dig spreker is behandeld. Idem zo met onderwer
pen bij de gespreksgroep en de bedrijfsstudiegroep.
Bij de gladiolentelers komen iedere winter, voor
twee verschillende bollenveilingen uit Lisse, on
geveer precies hetzelfde vertellen. In het dan een
wonder dat verschillende steeds getrouwe verga
deringbezoekers op het eind gaan denken: zijn
wij nu eigenlijk niet overgeorganiseerd?
Gelukkig zijn nog velen overtuigd van het grote
nut dat men kan hebben van onze standsorgani
saties, maar het mag toch eigenlijk niet zo zijn
dat een vergadering enkel maar een herhaling is
van een andere, pas gehouden vergadering in een
andere vereniging, waarvan wij in ons véélzij dig
beroep óók lid zijn.
Zou het nu niet mogelijk zijn, dat er door de
verschillende, bijna gelijkgerichte organisaties,
eens wat meer overleg met elkaar was over de te
houden vergaderingen? Het gaat hier niet om de
jaarvergaderingen, maar uitsluitend die vergade
ringen die belegd worden met het doel hun leden
van nut te zijn in hun bedrijfsmogelijkheid en
moeilijkheden. Misschien dat dan voortaan vóór
lichtingsvergaderingen weer méér belangstelling
trekken indien twee of drie verenigingen met bij
na gelijke strekking, gezamenlijk een voorlich
tingsvergadering belegden. Dan bijv. met twee
sprekers over verschillende onderwerpen die toch
hun nut hebben voor de verschillende leden.
De besturen èn de leden zullen hiermee gehol
pen zijn en het lijkt ons toe dat het nut van de
gehouden vergadering, nóg meer tot uiting zal
komen. Hopelijk dat voor de winter '67'68 hier
eens wat aan kan worden gedaan!
Wl/E hebben een belangrijke week achter de
rug. Eerst waren er de soms tendentieuze
berichten over het pere-vuur op Noord-Beveland,
berichten die ons hebben doen schrikken maar
waarbij het toch verstandig is er nuchter en zake
lijk tegenover te staan.
Er zijn maatregelen genomen om deze bedrei
ging met wortel en tak uit te roeien. Laten we
hopen dat het lukt en dat wanneer er sprake zal
zijn van schade, de gedupeerde telers daarvoor
een vergoeding zullen ontvangen. Ook in dezen
mogen ze rekenen op hun organisaties.
In de tweede plaats waren er de verkiezingen
van woensdag 15 februari. Op het moment dat we
dit schrijven is de verkiezingsstrijd in haar slot
fase. Het is nu afwachten wat de uitslag zal wor
den. Na hetgeen we vorige week schreven over
deze aangelegenheid behoeven we er thans weinig
meer over te zeggen.
Een ander punt dat ir\ de afgelopen periode onze
aandacht vroeg was de groenteteeltdag in Goes.
Daar werd, overeenkomstig de voorstellen, beslo
ten tot oprichting van de Z. G. O., de officiële vak
technische organisatie voor de groentetelers ir»
Zeeland.
De heer C. Traas uit Kapelle, sprekend namens
de standsorganisaties, noemde het een historisch
moment toen donderdag 9 februari in Goes werd
besloten tot samenbundeling van de krachten tus
sen groentetelers en standsorganisaties. Hij wees
op de noodzaak om gezamenlijk op te trekken en
zoveel mogelijk samen te werken en zei blij te
zijn dat Zeeland deze landelijke primeur heeft.
Overigens wekte hij de aanwezigen ook nadrukke
lijk op, lid te worden of te blijven van een stands
organisatie.
Op de groenteteeltdag heeft voorzitter W. Jo-
ziasse nog eens met nadruk gewezen op de nood
zaak van het geven van subsidies aan de tuin
bouw, zulks op grond van het feit dat het in het
buitenland ook wordt gedaan.
In de morgenvergadering hoorden we een voor
treffelijke inleiding van de heer Mandersloot van
het R. T. C. Goes over de mogelijkheden van che
mische onkruidbestrijding op het vollegronds-
groenteteeltbedrijf. We hopen daarop nog nader
terug te komen.
Verder werd op deze dag afscheid genomen van
de heer M. Wattel die vanaf 1942 leiding gaf aan
de groenteteelt voorlichting van het R. T. C. Goes
en hem werd het erelidmaatschap van de Z. G. O.
aangeboden. Zoals bekend is de heer Wattel het
vorig jaar wethouder van Middelburg geworden.
Van deze gelegenheid maakte de heer Wattel ge
bruik om nog eens enkele naar zijn mening be
langrijke zaken onder de aandacht van de Zeeuwse
groentetelers te brengen.
Hij vroeg de Zeeuwse tuinders de mogelijkhe
den van hun klimaat, het feit dat Zeeland een
groeiende bevolking heeft, het steeds belangrijker
worden als recreatie-centrum en de gunstige lig
ging ten opzichte van België te benutten.
Voorts wees hij de aanwezigen er op, dat zij
de handel niet mogen vergeten. Deze schakel noem
de hij bijzonder belangrijk. Daarop zou later de
heer Gijsberts, marktonderzoeker van het Cen
traal 3ureau van de Tuinbouwveilingen ook m
gaan. Deze hield een bijzonder interessante rede
over de mogelijkheden van de vollegronds groente
teelt. We geven hiervan een afzonderlijk verslag.
Deze vertelde de vergadering ook, dat er op de
op 23 maart a.s. te houden vergadering van het
Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen een
voorstel komt, dat het mogelijk moet maken de
afzet van tuinbouwprodukten via de veilingen ook
buiten de veilingklok te laten gebeuren.
Details van het voorstel gaf de heer Gijsberts
niet, omdat deze eerst volgende week bekend wor
den, wel wees hij er op, dat het nodig wordt aan
passing te vinden bij een nieuwe marktsituatie. Er
wordt kennelijk gedacht aan een sanering van het
handelsapparaat om daarna in samenwerking met
sterke exporteurs en het centraal bureau een gun
stige positie te verkrijgen bij de afzet van tuin
bouwprodukten.
Voorlopig wordt daarbij gedacht aan «ie afzet
van sla, komkommers en tomaten. De heer Gijs
berts zei dat het alleen maar goed kan gaan, wan
neer de tuinbouw het gehele aanbod in de hand
heeft. Deze ontwikkeling wordt noodzakelijk door
de wijzigingen die zich in Duitsland voltrekken.
Er zijn in Duitsland enorme inkoopconcentraties
voor groenten en fruit ontstaan die kans zien de
Nederlandse exporteurs tegen elkaer uit te spe
len en deze op hun beurt dreigen fijn gemalen te
worden tussen de Nederlandse veiilngklok en de
buitenlandse inkoopmachten. Door dit alles zijn het
afgelopen seizoen naar de mening van de C. B.-
deskundigen de prijzen soms lager geweest dan
nodig was. Wanneer over dit alles meer hakend
is, hopen we er nader op terug te komen.
