Voorcalculatie rentabiliteit akkerbouwbedrijven 1967
Kontrakttelers in Zuid-Westen bijeen
9
Het L.E.I. heeft evenals vorige jaren wederom rentabiliteitsberekeningen voor akkerbouwbedrijven opgesteld. Deze cijfers hebben betrekking op oogst
jaar 1966 en zijn op verzoek van het Landbouwschap samengesteld.
ARBEIDSINKOMEN
Het arbeidsinkomen van de ondernemer, mede in de afgelopen jaren (na- en
voorcalculaties) geven het volgende beeld te zien.
Oogstjaar
N. Bouw-
Oldambt
Noord-
Z.W. klei
Veen
streek
Holland
gebied
koloniën
(45 ha)
(50 ha)
(32 ha)
1960
7.500
6.750
11.950
11.650
10.950
1961
4.100
1.200
11.350
13.500
8.750
1962
9.350
14.100
17.000
22.100
11.450
1963
9.050
11.400
11.500
12.850
10.550
1964
26.150
23.300
24.550
22.900
18.700
1965
6.950
8.450
25.150
29.400
9.750
voorcalculatie 1966
6.520
4.010
10.180
15.040
7.900
voorcalculatie 1967
9.630
8.510
15.510
21.020
9.650
N. Bouw-
Oldambt
Noord-
Z.W. klei
Veen
streek
Holland
gebied
koloniën
Grootteklasse in ha
30-50
40-55
15-55
25-50
15-25
I. Grondgebruik
ha
ha
ha
ha
ha
Granen
22,91
30,38
12,79
12,95
11,63
Peulvruchten
0,62
1,22
0,93
3,24
Handelsgewassen
8,39
12,01
5,15
4,20
Aardappelen
2,04
0,49
4,68
4,05
6,87
Bieten
3,06
0,49
5,62
5,40
1,59
Overige gewassen
3,88
4,41
2,03
2,53
1,06
Bouwland
40,90
49,00
31,20
32,37
21,15
Grasland
3,10
2,00
1,30
2,63
0,35
Cultuurgrond
44,00
51,00
32,50
35,00
21,50
II. Financiële
resultaten
a. Opbrengsten
Marktbare gewassen 77.769
81.746
75.808
73.647
39.502
Rundveehouderij en
voedergewassen
17.406
9.165
7.199
7.446
4.625
Overige
opbrengsten
1.861
2.110
2.651
4.237
731
Totaal opbrengsten
97.036
93.021
85.658
85.330
44.858
b. kosten
Zoals bekend zitten in deze arbeidsinkomens gecalculeerd de beloning voor
de handenarbeid van de boer, die voor de bedrijfsleiding en de winst. Het in
komen uit rente van het in het bedrijf geïnvesteerde eigen vermogen is hierin
niet begrepen.
De financiële resultaten van oogst 1964 springen in dit overzicht bijzonder
in het oog. De opbrengsten van vrijwel alle gewassen waren dat jaar bijzonder
hoog. Voor de granen, speciaal tarwe, was daarbij het prijsverloop buitengewoon
gunstig. En het gunstige verloop van de oogstwerkzaamheden zullen de kosten
daarvan gedrukt hebben. Oogst 1965 kan wat opbrengstniveau betreft meer als
een „normaal" jaar beschouwd worden.
Oogst 1966 zal de opbrengsten als wat de prijzen betreft zowel zeker geen
gunstiger resultaat opleveren dan in de voorcalculatie 1966 is becijferd.
OPZET VOORCALCULATIE 1967
De financiële resultaten voorcalculatie 1967 laten de volgende gespecificeerde
gegevens zien:
Arbeid
29.606
31.240
22.370
20.613
16.025
Beloning
bedrijfsleiding
7.530
7.730
6.290
5.780
2.970
Werk door derden
13.093
9.813
12.481
10.989
5.694
Werktuigen
9.816
11.724
8.602
7.840
4.156
Trekker
5.250
6.250
5.000
4.800
2.400
Zaaizaad
en pootgoed
6.022
5.592
6.236
5.247
3.709
Kunstmeststoffen
8.007
8.268
6.301
5.796
4.981
Veevoeder
3.510
1.811
1.653
1.737
956
Grond en gebouwen
12.540
11.985
9.393
10.220
4.666
Overige kosten
9.111
7.378
8.158
6.118
3.475
Totaal kosten
104.485
101.791
86.484
79.140
49.032
c. Arbeidsinkomen
van de
ondernemer
Winst of
verlies (7.) 7. 7.450
Beloning
bedrijfsleiding 7.530
Arbeidskosten 9.550
Arbeidsinkomen
7. 8.770
7.730
9.550
7. 830
6.290
10.050
6.190
5.780
9.050
7. 4.170
2.970
10.850
9.630
8.510
15.510
21.020
9.650
DE OPZET VAN DE BEREKENINGEN
Uitgaande van voorcalculatie 1966, aangevuld met gegevens uit de bedrijfs-
boekhoudingen t/m boekjaar 65/66 en gebaseerd op het in 1967 te verwachten
produktiviteitspeil en de dan geldende kosten geeft de voorcalculatie een zo
goed mogelijk beeld van hetgeen verwacht kan worden.
Zo zijn de opbrengstprijzen van de verschillende gewassen per 100 kg/1000
kg als volgt begroot:
Tarwe
Gerst
Haver
Rogge
35,— tot 35,50
31,— tot 33,—
30,— tot 33,—
ƒ31,—
Graanstro per 1000 kg:
Noord, klei en veenkoloniën 65,
Noordh. droogmakerijen 67,
Zuidwestelijk kleigebied 60,
Suikerbieten 1) 69,tot 72,
Fabrieksaardappelen 7,50
Erwten
Bruine bonen
Vlas, ongerepeld
Vlas, gerepeld
Bietenzaad
Kar wij zaad
Consumptieaardappelen
Pootaardappelen
47,50
110,-
18,— tot 20,—
27,—
170,-
125,
15
f 23,50
Bij het suikergehalte volgens de voorcalculatie.
De opbrengstprijzen van de granen en suikerbieten zijn afgeleid van de voor
oogst 1966 geldende garantieprijzen. Ook is rekening gehouden met opbrengst
prijsverschillen in de diverse gebieden.
De arbeidskosten zijn afgestemd op de CAO-lonen 1966-1967, verhoogd met
een loonstijging in 1967 van 5 De rentekosten zijn berekend op 6 De
kosten voor grond en gebouwen zijn gebaseerd op de pachtnormen die ingegaan
zijn op 15 november 1964.
IIET Bestuur van de Kring Zuid-West van de Nederlandse Kontrakttelersvereniging heeft het niet bij
de ene volgens de statuten noodzakelijke algemene kringvergadering willen laten. Kortgeleden
heeft het nog een algemene ledenbijeenkomst voor deze kring georganiseerd, welke van een informa
tief karakter was. De statutaire vergadering had in februari plaats gevonden en daarom was een voor
lichtingsbijeenkomst een niet overbodige zaak. Dat werd bewezen tijdens de vergadering zelf, waar
voor een zeer goede belangstelling bestond en waarin veel woord en wederwoord is uitgebracht.
Van de voorzitter, de heer B. van Dueren den Hollander, konden de aanwezigen uit de eerste hand
horen, hoe het stond met de onderhandelingen over de doperwtenkontrakten: hij is nl. ook voorzitter
van de Doperwtencommissie van de vereniging (die al wordt aangegeven met de drie letters N. K. V.).
De heer van Dueren zei, dat er een goede samenwerkingsvorm met de Vereniging van fabrikanten
op dit punt is ontstaan. Als er overeenstemming wordt bereikt over de verschillende onderhandelings
punten, dan zullen er model-voorwaarden worden opgesteld, waarmee de fabrikanten in hun teelttech-
nische kontrakten rekening kunnen houden. Punten, welke in behandeling zijn geweest en tot een goed
resultaat zijn gekomen, zijn o.a.:
de zaaitijd wordt in overleg vastgesteld, vermeld moet worden óf en waarmee het zaaizaad is ont
smet;
het gewas kan niet meer worden afgekeurd nadat opdracht tot maaien is gegeven.
Er dient een commissie van overleg te worden gecreëerd, welke moeilijkheden tussen fabrikant en
teler moet trachten op te lossen.
UOE groter de vereniging is, des te meer kan
11 er bereikt worden, zo stelde het de lande
lijke voorzitter, de heer Knottnerus, die de ver
gadering de eer aandeed aanwezig te zijn. Naar
zijn mening is het ledental in het Zuid-Westen
niet tegengevallen, doch dat wil niet zeggen dat
in het Zuid-Westen de ledenwerving aan zijn eind
is. Het is goed een beroep te doen op de stands
organisaties om aan de ledenwerving hun mede
werking te geven op allerlei vergaderingen. Doch
ook de individuele leden kunnen hieraan bijdra
gen: men ziet zijn collega-boeren toch zo dikwijls
en een persoonlijk woord kan veel goed doen.
Over de doperwtenkontrakten zei de landelijke
voorzitter, dat er in het zuiden des lands nog veel
aan de kontrole bij de fabriek mankeert. Er wordt
een kontrakt met een aantal bepalingen daarin,
gesloten. Maar men weet niet waar men aan toe
is. Het gaat om duidelijkheid: wat mag de teler
wel en niet doen en wat mag de fabrikant wel en
niet doen. Als er overeenstemming is, dan komt
er een geheel van model voorwaarden; als de fa
brikant daarvan afwijkt, dan moet dat op zijn
kontrakten worden vermeld. Als dit gebeurt is
er een groot stuk onduidelijkheid weg.
II AN andere groenten b.v. bonen, is tot nu toe
n nog niets gedaan. In 1967 zal daaraan ge
werkt worden. Voor groenten, welke hoofdzake
lijk via de Veilingen worden gekontrakteerd, zal
geen eigen overleg gevoerd worden. Dat zal ge
beuren in overleg met het Centraal Bureau voor
de Tuinbouwveilingen.
Op het terrein van de zaadteelt zijn sommige
firma's erg geschrokken van de vereniging en van
de voorgenomen activiteiten. Zij waren bang voor
prijsopdrijving, zodat hun bedrijfstoekomst on
zeker zou worden. Bij onze vereniging ligt dat ech
ter niet in de bedoeling. Wij moeten echter de za
ken zodanig zien te regelen dat de teelt én de ver
werking allebei aan de gang kunnen blijven en
er iets aan verdienen. Wij, als telers, hebben er
belang bij dat de firma's het produkt zo econo
misch mogelijk klaar maken; de firma heeft be
lang bij goede deskundige telers. Zo gauw het kon
trakt is afgesloten, lopen de belangen parallel. Bij
de prijsbesprekingen bij het kontrakteren en bij
de aflevering, waarvan de opbrengst afhankelijk
is, zijn er tegenstrijdigheden. Ook hier gaat het
om meer duidelijkheid. Jammer is dat de betrok
ken sektie hieraan weinig heeft kunnen doen, om
dat de voorzitter, de heer Koopmans, ziek is ge
worden. De heer Burgers heef nu diens taak over
genomen.
7EER vele zaken werden door de aanwezigen
ter diskussie gesteld. O.a. kwam naar voren,
dat er meer over de prijzen van de produkten zou
moeten worden onderhandeld. Sommigen waren
zelfs van mening dat het bestuur een prijs zou
moeten eisen. De Voorzitter bracht naar voren dat
de prijzen voor 1967 al hoger geboden worden dan
in vorige jaren. Dat is niet alleen een kwestie van
konjunktuur en van meer of minder erwten; on
getwijfeld heeft de vereniging hierop een belang
rijke invloed gehad en zal die in de toekomst ook
zeker hebben.
J. J.
