De boer werd mens
Nawoord van
een voorzitter
P. J. G.
Iedereen kent de uitdrukking „Och boer, wordt mens V Deze uitdrukking is ongetwijfeld al zeer oud.
Zij zal vermoedelijk stammen uit een tijd dat de boeren, of „landmannen", werkelijk nog als een
soort minderwaardig mens van zonsopgang tot zonsondergang in de grond zaten te wroeten. De laatste
eeuwen is dit geleidelijkaan geheel veranderd. Al kon je tot om en nabij de tweede wereldoorlog nog
vaak aan iemand zien dat hü van boeren-, of zo U wilt plattelandsafkomst was. Ik noem U enkele ken
merken: zijn klederdracht, vaak wat grover en forser gebouwd, een iets ruwer en taniger uiterlijk en
vaak wat minder (gemakkelijk) bespraakt. U kent natuurlyk allen de oorzaken van deze kenmerken.
Ten eerste, het conservatisme, in een bepaalde vorm, voor het behoud van de klederdracht. De vaak
zware, langdurige lichamelijke inspanning was de volgende reden. Het werk in de buitenlucht, het
gehele jaar door in weer en wind, maakte het uiterlyk vaak wat taniger en ruwer. Voor het laatste, het
vaak weinig bespraakt zijn, en zich daardoor in gezelschap en in het openbaar wat moeilyk uitdruk
ken, is ongetwijfeld de reden het feit dat de boer vroeger vaak alleen werkte. Trouwens, het is een
vaststaand feit dat de zgn. nuchtere (Zeeuwse) plattelander nooit een mens van veel woorden is geweest.
Ongetwijfeld waren er nog meer verschillen tussen de plattelanders en de stedelingen, maar enkele ty
pische, in het oog lopende kenmerken zijn hier toch wel genoemd.
De jonge plattelanders
Wanneer we bovengenoemde punten nu eens van
toepassing brengen op de hedendaagse jonge plat
telanders, dan moeten we constateren dat bijna
geen enkele van deze oorspronkelijke herkennings
tekens nog van toepassing is. De klederdracht is bij
de jongeren verdwenen, het zware langdurige licha
melijke werk is ook verleden tijd.
Doordat aan de hedendaagse en toekomstige on
dernemers zeer hoge eisen (veel hoger dan de mees
ten vermoeden) gesteld zullen worden voor wat
betreft kennis van mechanisatie, boekhouding, fi
nanciering en verder het totale bedrijfsbeheer en
-organisatie, zal een veel langere, doelgerichte op
leiding noodzakelijk zijn. Dit resulteert in een lan
gere studie, het volgen van dag- en avondcursussen,
die geen of weinig praktijktijd vóór de militaire
diensttijd mogelijk maken. Een opleiding voor Mulo
- HBS en RMLS - HLS, met daarbij nog legio aan
vullende cursussen zullen de acht jaar tussen lagere
school en militaire dienst volledig opslokken. Dit
alles maakt van de plattelandsjongeren, de poten
tiële boeren, géén door weer en wind en zwaar
lichamelijk werk getaande grove plattelanders. Ook
zal door een dergelijke onleiding de welbespraakt
heid en uitdrukkingsvaardigheid gelijk aan of beter
worden dan bij de stedelingen.
De stedelijke jongeren
In de steden is er nooit een wezenliik uiterlijk
verschil geweest tussen jongeren en ouderen. Daar
werden de jongeren opgevoed en geschoold zoals
de ouderen. Het enige kenmerkende verschil tus
sen de oudere en jongere generatie in de stad is het
feit dat de stadsjongeren, ondanks de toch vaak
zware en langdurig genoemde studie aan middel
bare scholen en universiteiten, over veel meer vrije
tijd schijnen te beschikken. Wat doet die stadsjeugd
met zijn vrije tijd?
-Dat kunnen we via de publiciteit te weten komen.
K"k maar eens naar de t. v., luister maar naar de
radio, lees de tijdschriften en kranten maar.
Ik zal U een korte opsomming geven van de jon-
geren..aktiviteiten" in de steden: jeugdmisdaad,
joy-ri^ing (onder invloed), diefstallen, ongure
„beaf'kelders, verslaafdheid aan verdovende mid-
d"1"" >iar.>->enincrs, demonstraties, optochten, be
kladden van gebouwen met hakenkruizen e. d., be-
jr voc-MróidivinvoTi ie«pns mede
mensen, speciaal leden van het koningshuis.
Ds"c mensen weten -dch ge on r^d mot v.un vnHe
tijd. Ze gaan die redeloos gebruiken voor allerlei
idiote, voor zichzelf en voor de maats^^nrjii s--~-
delijke aktiviteiten. Ze worden ongeïnteresseerd
voor de medemens en zijn werk. Een berucht ant
woord dat een enoueteur kreeg op zijn vraag aan
een stedeling hoe die naar zijn werk ging: „Onge
schoren en met de pest in m'n donder".
Soecjaal dU is een „modern'" schadelijk neven
verschijnsel in de steden. Men krijgt daar, en som
migen hebben het al stevig te pakken, een ver
keerde mentale instelling.
Pas op voor navolging
We hebben, zoals ik zei, vele dingen van de stede
ling overgenomen, maar voor het laatstgenoemde
moeten we ons terdege behoeden. Het geïnteres
seerd zijn, belangstelling hebben voor allerlei zaken
die dat waard zijn, en dat zijn er vele, is hard nodig.
Het is natuurlijk een klein kunstje om hier een
hele rij zaken te noemen die de moeite van het
kennen en onderzoeken waard zijn. Maar allereerst
wil ik noemen het feit dat een groot gedeelte van
onze vrije tijd heel nuttig besteed kan worden aan
allerlei zaken die ons bedrijf raken of daar zijde
lings mee te maken hebben. Zijdelings ons bedrijf
rakend, of beter niet-bedryfsorganisatorische zaken
zijn b.v. het landbouwbeleid van onze overheid, het
Europese landbouwbeleid, met alles wat daarmee
te maken heeft. Wat zal bijv. de invloed zijn van
de Kennedyronde op de Nederlandse en Europese
landbouw? Er zijn natuurlijk op dit gebied talloze
zaken die direct ons boerenbedrijf beïnvloeden.
Het bestaansrecht van de P. J. G.
Naast de landbouwzaken is er veel meer dat ons
kan en soms moet interesseren. De Wegwijzer voor
het Afdelingswerk kan U hierin wel wegwijs maken.
Maar het allerbelangrijkste *is m.i. dat wij onze
vrije tijd die wij, heus waar, ook in de landbouw
méér zullen krijgen, op een goede manier benutten.
Laten wij ons niet door een slecht voorbeeld laten
leiden. Onder de jongeren in de grote steden geldt
het bijna als een status-symbool om één of meer
dere malen te zijn gepakt voor rookbommengooien,
beledigingen aan het koninklijk huis, e.d. Een ver
oordeling maakt je daar toch een aanvoerder van
deze doelloze straatopbrekerij.
Wij hebben gelukkig nog andere gelegenheden
en mogelijkheden om tijd voor onszelf prettiger
te besteden. Dit hoeft natuurlijk helemaal niet in
P. J. G.-verband, maar het kan. De P. J. G. heeft
tot doel, kort gezegd „de vorming van de platte
landsjongeren". Het was en is de mening van de
P. J. G. dat er aan Uw vorming in de breedste zin
van het woord (en dat is breed) nog iets viel en
valt te doen. Dat is haar bestaansreden. De P. J. G.
wil, alleen door het feit dat ze er is, het U ge
makkelijker maken deze vorming te krijgen. La
ten wij de zogenaamde provo's (een woord dat
voor zichzelf spreekt: provo - provoceren - uitlok
ken de provo's laten, en laten wij onszelf blij
ven. De jongerenorganisaties zijn er voor U. en zij
danken hun bestaansrecht en bestansmogelijkheid
alleen al aan het feit dat U vindt dat er volgens
U nog geschaafd kan en moet worden aan uw
vorming.
A. LINDENBERGH.
De „Plattelandsjeugd" van 23 december j.l. werd
verzorgd door de afdeling Koudekerke. Als voor
zitter van deze afdeling wil ik de redakieleden en
medewerkerssters) danken voor het werk dat zij
hieraan besteed hebben.
Toch wil ik even terugkomen op het artikel Ge
sprek met de voorzitter". In een gesprek met de
voorzitter van afd. Koudekerke van de Z. L. M. is
mij gebleken, dat de vraag „is de samenwerking met
de plaatselijke Z. L. M. en met de Bond van Platte
land wrouwen voldoende of voor verbetemig vat-
haai V' wat onduidelijk is beantwoord. Daardoor
Itam a lisschien een verkeerde indruk zijn ontstaan
28
over de verhouding t.o.v. de Z.L. M.-af deling.
Daarom nu wat duidelijker
Geweldig is het kontakt niet, maar wel wordt de
P. J. G. regelmatig uitgenodigd op de Z. L. M.-ver-
gaderingen. Door mij werd eigenlijk bedoeld, dat
er heel weinig samen wordt georganiseerd. Als
voorbeeld werd genoemd de mogelijkheid tot het
gezamenlijk behandelen van het Z.L.M.-vraag-
punt.
Dat er soms meer kontakt is met het gemeente
apparaat dan met de Z. L. M. is niet de schuld van
de Z. L. M. Het P. J. G.-bestuur vraagt soms inlich
tingen aan de gemeente, terwijl zij dat niet deed
VOORLICHTING OVER POLITIEK
De samenwerkende Zeeuwse plattelands
jongerenverenigingen organiseren, i.v.m. de
komende Kamerverkiezingen, een politieke
voorlichtingsavond op vrijdag 13 januari om
19.30 uur in „De Prins van Oranje" te Goes.
Vooraanstaande Zeeuwse politici zullen 'n
toelichting geven op het programma van hun
partijen, waarna vragen van het publiek zul
len worden behandeld.
Komt allen! Zegt hef voort!
JONGERENAKTIVITEITEN
VVEDSTRIJDAVOND NOORD BEVELAND
De eerste wedstrijdavond voor de leden van de
afd. Noord-Beveland wordt gehouden op donderdag
12 januari in „De Kroon" te Wissenkerke, aanvang
19 uur.
FAMILIE-AVOND KOUDEKERKE
De jaarlijkse familie-avond van de afd. Koude
kerke wordt dit jaar gewijd aan het onderwerp „De
problemen rondom het gezin met opgroeiende kin
deren en hun toekomst". Vragen zullen worden be
antwoord door een forum van deskundligen op het
gebied van jeugd- en gezinszaken, onder leiding
van wika D. E. Hiensch.
LEDENVERGADERING AXEL-ZAAMSLAG
Op vrijdag 13 januari in „De Poort" te Zaamslag,
aanvang 19.30 uur stipt. Verschillende interessante
punten staan op de agenda, zoals praatjes over het
houden van bijen, de E.E.G., een reis naar Duits
land en politiek. Voorts dans, muziek en spel Deze
avond is ook toegankelijk voor leden van de Z.L.M.
en Plattelandsvrouwen.
WINTERBAL OOST ZEEUWS-VLAANDEREN
De streek Oost Zeeuws-Vlaanderen organiseert
een groot Winterbal op zaterdag 21 januari in
Grand Hotel „Rotterdam" te Temeuzen, aanvang
19.30 uur. Medewerking van het bekende orkest
„The What Bumbs" uit Kruiningen. Leden en Intro-
ducees zijn van harte welkom.
STAGEPROGRAMMA'S C ANADA
EN AUSTRALIË
De P.J.G.-Nederland houdt ook dit jaar weer haar
voorlichtingsdagen voor belangstellenden voor het
Jonge Boeren Programma in 1907. d.w.z. voor rei
zen naar Canada en Australië. Hiertoe zijn bijeen
komsten belegd op vrijdag 13 januari om 14 uur in
Hotel Van Giitenbeek te Zwolle en op woensdag 18
januari era 14 uur in Hotel Bolwerk, Kennemer-
plein te Haarlem.
VOLKSHOGESCHOOLCTJRSUS ZWITSERLAND
De Volkshogeschool Herzberg in Zwitserland
nodigt jonge plattelanders uit voor een internatio
nale bijeenkomst van 19—29 januari, 's Morgens is
er gelegenheid om zich in handenarbeid te bekwa
men (ook weven), terwijl 's middags o.a. lezingen,
zang, discussie, spel en dans op het programma
staan.
Verdere inlichtingen en opgave tot 10 januari bij
de P.J.G.N., Prins Mauritsplein 23 te Den Haag, tel.
070-512541.
WINTEROURST TSSF.N
OP BELGISCHE VOLKSHOGESCHOOL
De Volkshogeschool „De Blankaart" te Woumen
(West-Vlaanderen, België) organiseert wintercuv-
sussen „Levenskansen voor Plattelands!ongeren",
bestemd voor meisjes en jongens van is jaar en
ouder. Op het programma staan o.a. de volgende
onderwerpen: de landbouwer als zelfstandige
ondernemer; de vrijheid van de boer; wat gebeurt
er met onze landbouwpodukten; vandaag werk ik
niet; de stad komt on het platteland. Er is een dag
excursie naar de E.E.G. in Brussel, en gelegenheid
tot ontspanning en snort.
De eerste cursus is van 1621 januari. De dee!-
nemersprijs bedraagt 64 gulden. Belangstellenden
kunnen zich tot 10 januari aanmelden bij de Volks
hogeschool „De Blankaart" te Woumen. Inlichtin
gen ook telefonisch op nummer 0932-51-50642.
AFDFLINGSUÏTWÏSSELING
MET ZEVENHUIZEN
De afd. Zevenhuizen van de Jongerenorganisatie
van de Holl. Mij. van landbouw heeft belangstel
ling in het voorjaar. Welke afdeling voelt hier-
ling in net voorjaar. Welke afdeling voelt hier
voor? Inlichtingen bij het P.J.G.-secretariaat.
aan de Z. L. M. Dit vloeit voort uit onze algemeen
heid als P. J. G.; de „P" van Plattelands indachtig!
Verder zou de lezer de indruk kunnen krijgen dat
het bestuur van de afdeling Koudekerke geen aan
dacht aan het Streekplan zou besteden. Integen
deel, zij had op haar eerste avond in het seizoen
dr. ir. Ubbink als spreker uitgenodigd! Maar mijn
antwoord had dan ook geen betrekking op het be
stuur, maar was bedoeld voor de boeren, zijnde de
Z. L. M.-leden in het algemeen. En daarvoor blijf
ik bij mijn antwoord.
Ja, en dan nog dat de ouderen toch niet van
mening zijn dat zij hun positie aan de jongeren zou
den moeten prijsgeven. Hopelijk hebt u er niet uit
(Zie verder volgende pagina.)