ISOLATIE IN VEESTALLEN
KIPPEN EN KIPPENVOER
22
voeropname volkomen naar energiebehoefte. De
voederindustrie moet zorgen, dat alle andere beno
digde voedercomponenten zoals amino zuren (ei
wit), mineralen, sporenelementen en vitaminen in
een juiste dosering in het voer voorkomen.
Het is belangrijk dat de pluimveehouder weet en
controleert hoeveel voer do kip opneemt. Bij afwij
kingen, die vaak een gevolg zijn van slechte ver
zorging, huisvesting of ziekte, kan hij de schade
beperken.
HOI.VEEL VOER HEEFT EEN KIF NODIG
Bij de bepaling van de hoeveelheid voer moet
onderscheid worden gemaakt tussen voer nodig
voor onderhond, groei en produktie. Van een ener
gierijk legmeel -- 2900 cal. OE/kg heeft een kip
van 2 kg 75 gram per dag nodig voor onderhoud.
Bevat het voer 10 minder energie dan moet de
berekende voederbehoefte met 10 worden ver
hoogd. Voor iedere 100 gram die een kip zwaarder
is komt er 2'k gram bij. Voor iedere 100 gram die
een kip lichter is gaat er 2]4 gram af. Per gram
groei is evenals per gram ei per dag 1 gram voer
extra nodig.
Soort voer
Opfokvoer I
Opfokvoer II
Overgangsvoer
Legmeel of foktoomvoer
Leeftijd kip
07 weken
714 weken
1420 weken
eiwit.
19
16
13,5
16
VOEROPNAME
De voeropname bij leghennen is afhankelijk van
een groot aantal factoren. De belangrijkste zijn:
1. lichaamsgewicht
2. percentage leg
3. groei
4. energiegehalte van het voer.
De kip regelt onder normale omstandigheden de
REKENVOORBEELD
Een koppel kippen weegt aan het begin van de
leg gemiddeld 1600 gram. De groei is 1 gram per
dag, de produktie is 80 c/o en het eige wicht is 55
gram.
Per kip is dan nodig voor: onderhoud 65 gram
groei 1 gram
produktie
0,80 x 55 14 gram
110 gram
Deze rekenwijze is voor alle rassen en typen van
toepassing als bruikbare norm bij de beoordeling
van de voeropname.
GOED EN VOORDELIG VOEREN
Voor bepaalde Amerikaanse W.L.-kippen worden
tegenwoordig extreem hoge eiwitgehalten n 1. 19 a
20 r.e. in het legvoeder geadviseerd Een eiwit-
percentage van 16 zoals in de C.L.Ö. vo< der, is
ruim voldoende voor een hoog produktieve kip.
Het hoge eiwit maakt het voer onnodig duur, ter
wij] de kip er geen ei meer door legt. Zij heeft er
zelfs last van, aldus de heer ir. H. P. Stappers, we
tenschappelijk medewerker van het Instituut voor
Moderne Veevoeding „De Schothorst". De C.L.O.
controle adviseert verschillende soorten voeders die
zijn aangepast aan de behoefte van de kip, n.l.
In de provincie Zuid-Holland, op het eiland
Goeree-Overflc kkee ligt het dorpje Herkingen op
een paar kilometer van Oude Ton ge.
Voor de meeste Nederlanders is deze streek niet
onbekend, omdat hier Zuid-Holland door de over
stromingen in het jaar 1953 het zwaarst werd ge
troffen. De boerderijen die hier staan, zijn dan ook
bijna alle na dat jaar zo niet herbouwd, dan toch
geheel gerestaureerd.
Deze nieuwe aanblik doet enigszins vreemd aan
in een streek, waar op nog geen vijf kilometer van
Herkingen boerderijen staan uit 1730.
Het herstel van de aangerichte schade in dit ge
bied had overigens tot gevolg, dat bij de opbouw
nieuwe methoden en materialen werden toegepast.
Onder meer zijn door Dow Chemical (Nederland)
N.V., producent van kunststof isolatiemateriaal,
proeven genomen met het isoleren van daken van
veestallen. Door dit bedrijf worden in hoofdzaak
chemische produkten vervaardigd, alsmede kunst
stoffen voor thermische isolatie van gebouwen.
WAAROM DAKISOLATIE?
Het is bekend dat in het voorjaar en in de zomer
de groei van het vee het grootst is. Een van de be
langrijkste oorzaken hiervan is de hogere tempera
tuur vergeleken met die in najaar en winter.
Om deze hogere temperatuur te verkrijgen zonder
van dé seizoenen en kostbare verwarmingsinstal
laties afhankelijk te zijn, is een goede isolatie van
de stallen tegen temperatuurschommelingen nood
zakelijk.
Het begrip isolatie is voor de veehouder zeker
niet onbekend; de karakteristieke rieten daken van
oude stallen en boerderijen zijn daarvan het bewijs.
Als resultaat van een rationele aanpak werd te
Herkingen, in overleg met de Landbouwconsulent
van het district en de Landbouwhogeschool te Wa-
geningen. een reeds bestaande fokstierenstal uitge
kozen om bij wijze van proef te worden geïsoleerd
met het isolatiemateriaal Roofmate FR. Deze stal
had de voorkeur, omdat hij als loopstal het gehele
jaar door wordt gebruikt. Hierdoor kon een goede
vergelijking worden verkregen met de situaties vóór
de isolatie was aangebracht.
Omdat hier sprake was van een proefneming,
stelde Dow de benodigde 250 m2 Roofmate FR gra
tis beschikbaar.
GESTELDE EISEN
Roofmate FR schuimplastic, dat door middel van
een continu extrusieproces wordt vervaardigd, is bij
zonder licht van gewicht en neemt geen water op.
De lichtblauw gekleurde platen in de maten 60 cm
bij 125 cm hebben een dikte van 2 tot 5 cm, af
hankelijk van de eisen die aan de isolatie worden
gesteld.
De richtprijs van het Roofmate FR schuimplastic
is ca. 200,per m3 of wel 2,per m2 bij platen
van 1 cm dikte. De verkoop is in handen van Cindu-
Uithoorn, tel. 02975-7110.
Behalve isolerende eigenschappen moest het aan
te brengen isolatiemateriaal vlamdovend, zuurbe-
stendig (in verband met het gebruik van ontsmet
tingsmiddelen) en gemakkelijk te reinigen zijn.
Voorts diende het gemakkelijk te kunnen worden
verwerkt.
Dat Roofmate FR aan deze laatste eis volledig
voldoet, werd door de eigenaar van de stal in Her
kingen bewezen, die zelf het materiaal aanbracht:
een eenvoudig houten raamwerk, uit latten samen
gesteld werd door hem aan de onderkant van het
uit eternieten golfplaten bestaande dak bevestigd.
Hierop werden door middel van lange spijkers de
styrofoam platen vastgenageld. De naden werden
afgewerkt met houten latjes om aldus verzekerd te
zijn van een zo volledig mogelijke afsluiting.
De verlangde constante temperatuur werd be
reikt door thermostaten, die midden in de stal op
gelijke hoogte waren aangebracht. Deze werden ge
koppeld aan twee ventilatoren met regelbaar toeren
tal en van behoorlijke capaciteit. Naarmate de tem
peratuur stijgt, zuigen deze ventilatoren de afge
werkte lucht sneller af, waarvoor in de plaats frisse
en koelere lucht van buiten af wordt aangevoerd.
Men heeft berekend dat als gevolg van een goede
isolatie de voeder kosten belangrijk konden worden
teruggebracht.
Bij een stal van vijftig stieren die aan voeding
50,per maand kosten, werd een besparing ver
kregen van ca. 2.500,
OOK ANDERE TOEPASSINGEN
Een voorbeeld van een andere toepassing van
plastic isolatiemateriaal is aanwezig in een nieuw
gebouwde stal in Boven-Hardinxveld. Deze stal zal
gebruikt worden voor het fokken van varkens, zo
dat speciale aandacht is gewijd aan de isolatie van
de vloer. Behalve het plafond, dat eveneens met
Roofmate platen op een frame van houten latten is
geïsoleerd, werden hier ook de vloeren van de
boxen van isolatiemateriaal voorzien.
Daartoe is gebruik gemaakt van Styrofoam FR,
eveneens van Dow Chemical. In uiterlijk verschilt
dit alleen van Roofmate doordat het oppervlak ruw
is; voor de toepassing hier juist geschikt, omdat de
platen zijn gevat in cement, dat hierop beter hecht
dan op Roofmate FR. De vloerisolatie van de boxen
is als volgt: 10 cm beton, daarop een - 2
cm dunne specie, waarin Styrofoam wordt gelegd.
Dit wordt weer afgedekt met een laag specie van
2 tot 3 cm.
Evenals in Herkingen is ook hier in de lucht
verversing voorzien door het gebruik van ventila
toren in het dak.
Blijkens de eenvoudige maar doeltreffende
proeven, die de veehouder heeft genomen met be
trekking tot de hardheid van deze aldus geïsoleerde
vloeren, laat het zich aanzien dat de duurzaamheid
niet verschilt met die van conventionele vloeren.
stukken met zich mede o.a. op gebied van de op
fok, voeding en hygiëne. Ook hebben wij te maken
met de ontwikkelingen in de E.E.G. Deze bepalen
voor een gedeelte onze marktpositie, aldus de heer
J. H. Lanting, vice-voorzitter van Coöp.-Landhouw-
bank Meppol, in zijn openingswoord op de 5e jaar
lijkse pluimveedag te Hoogeveen.
Ir de kipponhouderij treden evenals in de andere
veredelingssektoren sterke veranderingen op. Om
economisch verantwoord te kunnen draaien zijn
grote eenheden nodig. Dit brengt nieuwe vraag-
