De Boerderij als onderneming
LES II
TELEAC TELEVISIE-CURSUS
VEEVOEDING
opzienbarende ontwikkeling in
de landbouwmechanisatie
UNIMOG demonstreert U In een werkgang
UNIMOG demonstratie op:
UNIMOG
7
Enkele melkmachines en melkplaatsen.
Vergelijking- van enkele werkwijzen.
l>e melker en de koe.
Het onderhond van de machine.
Reinigen en ontsmetten.
Driekwart van onze koeien wordt thans machi
naal gemolken. Het betreft hier dus rond 1.500.000
dieren. Men schat 'het aantal melkmachines in ons
land op 85.000. Daarmee wordt jaarlijks rond 5,25'
miljard kg melk gewonnen. Zowel uit een oogpunt
van arbeidstechniek als van hygiëne en gezond
heidszorg is liet noodzakelijk, dat de melkmachine
op de juiste wijze gebruikt wordt. Het is ook een
zeer groot economisch belang: onjuist melken kan
tijd en produktie van de koeien kosten en maken dat
uw melk in de tweede of derde klasse ingedeeld
wordt. -
E N KELE MELK MACHINES
E M FXKI'LAATSEN
Bij melkmachines onderscheiden wij het melklei-
dingtype en het. apparaat- of ernmertype. Bij het
laatste onderscheiden wij nog een staand en han
gend meikappa raat. 's Winters melken wij de
koeien gewoonlijk in de stal waarin ze verblijven.
Een nieuwe vorm is de combinatie grupstal/door-
loopmolkstal. Hierbij melkt men de dieren het hele
jaar door in een doorloopmelkstal en ze moeten dus
's winters voor het melken telkens van de grupstal
worden gehaald, 's Zomers kan men de winterstal
óók gebruiken, maar dan moet de verkaveling van
het bedrijf zich daarvoor lenen. Dit laatste geldt
ook voor de vaste zomermeikstal en de doarloop-
meïkstal. Andere oplossingen zijn: de weidewagen
en de doorloopmelkwagen. Bij de doorloopstallen
onderscheiden wij de volgende typen:
a. de dubbele doorloopmelkstal.
geschikt voor 1 melker met 1 of 2 meikappa-
raten
b. de gesloten, dubbele tweestands doorloop
melkstal,
geschikt voor 1 melker met 2 melkapparaten;
c. de (enkele) driestandsdoorloopmelkstal,
geschikt voor 1 melker met 3 melkapparaten;
d. dn zes- of achtstandsvisgraatmeikstal,
geschikt voor 1 melker met 3 of 4 apparaten
of melkstellen (melkleiding).
Voor het toepassen van een doorloopsysteem in
de vorm van een wagen komen praktisch alleen de
beide eerstgenoemde in aanmerking.
VERGELIJKING VAN
ENKELE WERKWIJZEN
Om 25 koeien met de hand te melken hebt u onge
veer 3,5 uur nodig plus een eenvoudige melkemmer.
Met de machine kunt u ze in ongeveer 2 uur mel
ken bij de methode PI Al (één persoon met één
apparaat) plus met de hand namelken. Het be
drijfsklaar maken van de machine en de reiniging
zijn daarbij niet inbegrepen.
Als u twee melkapparaten gebruikt (dus P 1A 2)
kunt u die 25 koeien in 1 uur en 15 minuten mel
ken. U moet dan echter machinaal namelken in
plaats van met de hand. De extra kosten ten opzich
te van P1A 1 zijn gering, namelijk die van één
meikapparaat. Tenslotte kunt u die 25 koeien mel
ken met de melkleidingmaehine. De werkwijze
blijft P1A 2. maar doordat u geen emmers be
hoeft leeg te gieten enz. werkt u toch wat vlugger.
Ook nu moet u machinaal namelken en u komt dan
op 1 uur en 5 minuten.
U ziet dus, dat u nu maar weinig tijd uitspaart
vergeleken bij P 1A 2 zonder melkleiding. De melk
leiding is dan ook voornamelijk aangeschaft van
wege de arbeidsverlichting die zij geeft. Rond 3%
van onze melkmachines behoort thans tot het melk-
leddingstype.
DF MELKER EN DE KOE
U dient het vee goed te kennen. Een melkkoe is
geen nummer of onderdeel, maar een levend wezen.
Ook dient u de toe te passen werkwijze goed te be
heersen. Als u teveel apparaten óf melkstellen ge
bruikt lijden het werk en de koe daaronder! In een
doorloopstal zijn 3 tot 4 melkstellen meestal wel ge
noeg. Het is voordeliger om goed werk te leveren
ADVERTENTIE)
m. 210 cm spitbreedte
b> Sm groridbewerkingtbreedte
c. 1® m kunstmeststrooier! en
zaaien
d. 20 m vetdepulten
e. bieten en blad met 1 man op de tevens de gelegenheid kennis te ma.
kopakker ken met de vele andere Interessan-
Wij nodigen U uit deze fantastische te werktuigen uit ons leveringspro-
demonstratie bij te wonen. U krijgt gramma.
MERCEDES-BENZ
25 november 13.30 uur
demonstratie-adres
H. J. Hoegen Dijkhof
Handelmij. N.V.
N oord weegseweg
's Heer Arendskerke
Uitzending: 2 dec. 12.0012.30 uur.
Herhaling: 7 dec. 18.3010.00 uur.
Beide keren via Nederland 1.
Docent: G. van der Gaast.
ANTWOORDEN van les 10:
L Hooi: 8 x 20 x 180 26.400 kg. Voerdroog-
kuil15 x 20 x 180 54.000 kg.
2. Van het gehalte, want als dit te laag is
bereikt u spoedig de grens van de ds-op-
name en moet u méér krachtvoeder geven.
Is het gehalte hoog, dan neemt de koe vol
doende vre en ZW op en behoeft u tot 12
of 15 kg melk nog geen krachtvoer te
geven.
3. Zakken kunnen ertoe bijdragen dat vee
ziekten verspreid worden. De leverancier
heeft by los geestort voer geen emballage-
rekening.
VRAGEN
J. Wint u veel tijd
als u van P 1 A 2
overstapt op een
melklèidingtype?
Waarom doet mèn
het vaak toch?
2. Welke typen door-
loopmelkstal kunt
u in de vorm van
een wagen (dus
verplaatsbaar
gebruiken?
3. Wat is het ver
schil tussen een
reinigings- en een
ontsmettingsmid
del?
Kan een over
maat van chloor
goedmaken wat
onvoldoende rei
niging laat zitten?
dan om een (te) groot aantal koeien per uur te wil
len melken.
Echter, ook aan de koe mag u eisen stellen. Ze
betreffen:
a. de melksnelheid
de koe moet snel en volledig uit te melken
zijn;
b. het karakter van de koe:
ze moet zich rustig laten melken;
c. de uiergezondfheid:
de koe moet een sterk en gezond uier heb
ben dat niet te gevoelig is voor uierziek-
ten;
d. de uiervorm:
afwijkingen in de uiervorm kunnen veel
last geven bij het melken en het goed en
snel uitmelken ongunstig beïnvloeden.
Gelukkig wordt er steeds meer op melkbaarheid
gelet. Toch blijft de melker een veel grotere rol
spelen bij de kwaliteit van het melken dan de melk
koe zelf.
HET ONDERHOUD
VAN DE MACHINE
Bij een onlangs gehouden onderzoek in Zuid-Hol-
land bleek dat 80% van de melkmachines niet ge
heel in orde is. Dit waren de belangrijkste fouten:
a. veel vacuumraeters waren onnauwkeurig;
b op' veel bedrijven was het vacuum te hoog
afgesteld;
c. vele vacuumrëgulateurs werkten onvoldoende
door vervuiling, slijtage of verkeerde con
structie;
d. vocht in de vacuumlciding, dat veel weerstand
veroorzaakte bij de luchtdoorstroming; ook
waren veel vacuumleidingen vervuild;
e. in sommige gevallen had de vacuurnpomp te
weinig overcapaciteit;
f. de pulsators waren in veel gevallen op een
verkeerd aantal pulsaties afgesteld en in som
mige gevallen was de verhouding zuigslag-
persslag foutief.
De rijks veeteelt voorlichtingsdiensten zijn of wor
den uitgerust met meetapparaten om zulke fouten
op te sporen. Toch is dit in de eerste plaats de taak
van do melkmachineleverancier. Een service-abon
nement geeft de veehouder de zekerheid dat zijn
machine geen afwijkingen vertoont -en wel doordat
deze periodiek gekeurd en nagezien wordt.
REINIGEN EN ONTSMETTEN
Tepelvooringen, melkslangen, dekselringen en
rubber klauw doppen moet u vernieuwen zodra het
binnenoppervlak ruw wordt of scheurtjes gaat ver
tonen. Reiniging en ontsmetting dient u zó uit te
voeren, dat er doelmatig en met goede middelen ge
werkt wordt. Te sterk, chloorwater verkort de le
vensduur van de rubberonderdelen. Goed reinigen
en ontsmetten leert u de nieuwe reinigingskaart
van de Centrale Meïkvinnings Commissie van het
Landbouwschap. Op de voorzijde zijn de dagelijkse
en de wekelijkse reiniging en ontsmetting beschre
ven. Op de achterzijde vindt u hetzelfde voor 't
melkleidingstype. Bij de laatste is circulatiereini
ging onmisbaar alsmede de aanwezigheid van
goede reinigingsapparatuur en 'n dito melklokaal.
Goede melk is zowel voor u als voor de verbrui
ker belangrijk. IJ zult reeds hebben bemerkt, dat
goede melk beter betaald wordt dan slechte. Het
prijsverschil tussen le en 3e klas melk kan wel 4
cent per kg bedragen. Het winnen van eerste klasse
melk kost weinig méér dan het winnen van derde
klasse melk! Ook van mv koeien zult a pas de
hoogste opbrengst krijgen bij het toepassen van de
juiste werkwijze. De machine moet dan echter in
orde zijn.
De schriftelijke begeleding van deze cursus kwam
tot stard in samenwerkir.g'met de Land- en Tuin
bouwschool van de Leidsche Onderwijsinstellingen.