UIT DE PRAKTIJK
Pauze in de oogst op Noord-Beveland
Opbrengsten vallen tegen
Gereed voor de aardappeloogst
Er kon snel gewerkt worden
Grote verschillen in financiële
resultaten te verwachten
4
Hoewel er vandaag (maandag) op NOORD-
BEVELAND plaatselijk weer al meer dan 40 mm
regen is afgemeten kunnen we terugzien op bijna
twee weken met prachtig oogstweer. In deze twee
weken is er een enorme hoeveelheid werk verzet.
Waarmee weer is bewezen dat men met moderne
machines, mits de omstandigheden maar gunstig
zijn, zeer veel kan presteren. Van de hele graan-,
erwten- en vlasoogst zijn nu naast de zomertarwe
(die nog niet rijp was) nog maar enkele percelen
vlas en stro over.
De rest is geruimd, terwijl de kosten voor dro
gen gering zijn. We schatten dat in deze twee weken
naar oppervlakte gerekend van ruim 40 van onze
kultuurgrond de gewassen zijn geoogst. Vorig jaar
moesten we op deze datum nog beginnen aan de
late wintertarwes en stond nog 80 van de erwten
op de ruiter. De eerste dagen van september stond
toen nog van de tarwe vast. Het werk is dus
prima bij. Er zit zelfs een kleine pauze in tussen
de graan- en aardappeloogst. Voor het bewerken
van stoppelland e.d. is dit overigens zeer welkom.
Minder gunstig staat het met de opbrengsten. De
erwten zijn nu voor het 4e jaar in successie slecht,
de granen zijn matig. Wintertarwe blijft gemiddeld
nog wel iets beneden de 5000 kg en de gerst ligt
ongeveer 500 a 600 kg lager. Dit zijn niet direkt
slechte opbrengsten maar ze liggen toch aanmerke
lijk beneden het gemiddelde van de laatste jaren.
Daarnaast zijn pok de stroprijzen laag. De stand van
de bieten en aardappelen is gemiddeld redelijk,
I\E oogst is op THOLEN EN ST. PHILIPSLAND
boven verwachting goed en vlug verlopen.
Begrijpelijk kunnen we achteraf constateren dat
er heel veel graan te vroeg is gedorsen, want een
ruwe schatting brengt ons op het idee dat drie
kwart van het graan te nat is gedorsen, waarvan
pen heel groot percentage boven de 20 °/o vocht
gelegen zal hebben. Dit keer hadden de vluggerds
geen gelijkMaar wat wilt u na zo'n natte
periode.
De opbrengsten vielen niet mee. De gemiddelde
tarwe-opbrengst haalt de 5 ton per ha zeker niet
en dat geldt ook voor de gerst. De erwtenopbreng
sten zijn nog aanzienlijk minder. Opbrengsten van
2 tot 2% ton per ha zullen helaas geen zeldzaam
heid zijn, waarbij wij van diverse collega's nogal
klachten hoorden over de kwaliteit En om in deze
mineurstemming niet uit de toon te vallen moe
ten we vaststellen dat het vlas doorgaans krom
en van mindere kwaliteit is, terwijl ook hier de
opbrengst in kilogrammen matig zal zijn.
De bieten doen het slecht en alleen de aardap
pelen zijn redelijk goed en dit gevoegd bij de
goede prijs kan onze stemming enigermate ver
beteren. Maar alles bijeengenomen zullen straks
onze financiële resultaten beslist niet gunstig
worden, en de van nature nu eenmaal spoedig
klagende boer zal ditmaal heus wel enig recht
hebben om ontevreden te zijn over de bedrijfs-
inkomsten van 1966.
De uien zijn eveneens redelijk en de prijs is
goed. Het uienareaal loopt echter op Tholen wel
wat terug als gevolg van de slechte uitkomsten
van voorgaande jaren en enigermate door de, zij
het thans wel in langzaam tempo, gaande ver
mindering van de beschikbare arbeidskrachten.
De stro-oogst heeft weinig moeilijkheden opge
leverd. Doorgaans was er weinig stro te verwer
ken omdat de stro-opbrengst klein was.
Op de stro-oogstdemonstratie in de Wilhelmina-
polder hebben we kennis kunnen nemen van het
verhakselen van stro rechtstreeks door de com
bine. Bij de huidige stroprijs zeker de allerbeste
methode om ons stro tot waarde te brengen en
de structuur van onze grond zo goed mogelijk te
houden.
Als we het stro nog verzamelen, dan zal dat
moeten gebeuren met goedkope werktuigen, want
investeringen zijn te enenmale nimmer rendabel
te maken. Wij dachten dat onze werktuigenhande
laren dit toch wel eens goed mochten overwegen
alvorens met dure machines aan de markt te
komen. Met de hand stro laden is een vrij zwaar
werk, maar economisch nog vrij lang verant
woord t.o.v. diverse mechanische verwerkings
methodes, waarbij tevens de opmerking gemaakt
moet worden dat ons personeel het moet willen
en dat men over twee flinke kerels plus een
trekkerchauffeur(tje) moet kunnen beschikken
En dat is op vele bedrijven niet meer het geval
SCHREVEN we vorige keer in deze rubriek over
SCHOUWEN-DUIVELAND van oogstproble-
men, thans (22/8) is 't zo dat de graanoogst prak
tisch geborgen is. Hier en daar staat dan nog wel
een perceel late zomertarwe en zomergerst, maar
het zeer gunstige weer, vooral in de afgelopen
week, heeft er toe bijgedragen dat over 't geheel
gezien deze oogst praktisch aan de kant is. Over
de opbrengsten kunnen we nu niet bepaald roe
men of beter gezegd, die zijn slecht, n.l. van de
zomergerst gemiddeld 22 mud en van de tarwe
gemiddeld 26 mud per gemet. Ook de stro
opbrengst is beduidend minder (met daarbij nog
een lage prijs 't Meeste stro is van het land,
hoofdzakelijk geperst. Het gedeelte wat verhak-
seld is, is moeilijk te schatten, maar dat beloopt
zo ongeveer een kleine 10
De erwten zijn of gedorsen of staan aan de rui
ter. Ook de opbrengst daarvan valt tot nu toe
tegen, met bovendien een slechte prijs. Vermoe
delijk halen we niet een gemiddelde opbrengst van
14 mud per gemet.
't Vlas staat in de schelf of is reeds binnenge
reden. Nog steeds een slechte handel.
Zo zachtjes aan gaan we ons nu klaar maken
voor de komende aardappeloogst. Diverse percelen
zijn reeds doodgespoten, terwijl andere daar niet
lang meer mee zullen wachten, want hoewel de
phytophthora nog niet in ernstige mate optreedt,
is de nodige waakzaamheid vooral nu geboden.
Gezien de resultaten in voorgaande jaren zijn
enkele rooi-wenken hier nog wel op zijn plaats.
Ie. Let op de juiste afstelling van de spoorbreedte
maar niet zodanig dat deze wat betreft de kg-op-
brengst iets extra's beloven.
Vorige week zijn ook de cijfers van de meitellin
gen officieel gepubliceerd. Spektaculaire verschui
vingen werden er niet verwacht en zijn er ook niet
uitgekomen. Enerzijds zijn daarvoor de mogelijk
heden te beperkt, anderzijds werkt een gemiddelde
altijd nivellerend. Toch kunnen juist de verschui
vingen interessant zijn.
De oppervlakte aardappelen is wat uitgebreid,
die van de bieten hetzelfde gebleven. De hakvruch-
ten beslaan nu 37 van het bouwland. De gerst
is uitgebreid t.k.v. de tarwes. Voor de werkverde
ling is dit wel gunstig, of dat voor de financiële
opbrengst ook zo is is nog de vraag. De totale op
pervlakte graan is met ongeveer 38 van het bouw
land gelijk gebleven. Graszaad en luzerne bezetten
samen 9 het graszaad is iets gestegen en de lu
zerne wat gezakt. De oppervlakte vlas is weer min
der. In drie jaar tijds is het vlasareaal met onge
veer 40 ingekrompen. Met de erwten neemt dit
gewas nog 16 van de grond in beslag. Gezien het
lage rendement zal dit nog wel verder dalen.
In het geheel van eventuele uitbreidingen of be
perkingen is het vooral een afwegen van de faktor
financiële opbrengst met de regels van een verant
woord grondgebruik. Daarnaast speelt ook de werk
verdeling een rol. Een grondige kennis van deze 3
faktoren en elk van deze 3 jaarlijks tegen elkaar
afwegen binnen de mogelijkheden van het eigen
bedrijf is één van de taken waaraan de boer niet
gauw teveel tijd zal besteden.
van de trekker en rooimachine, opdat de ban
den niet tegen de aardappelruggen lopen;
2e. te brede banden van de trekker drukken de
aardappelruggen in elkaar;
3e. pas de rijsnelheid en de omtreksnelheid van
de zeef ketting zo goed mogelijk aan bij de
rooiomstandigheden
4e. zorg er voor dat er zich steeds grond tot aan
't eind van de zeefketting tussen de aard
appelen bevindt;
5e. het gebruik van rubbermatten met pennen
of een zak met grond moet worden afge
raden, omdat dit de kans op beschadiging
van het produkt aanzienlijk vergroot.
6e. tijdens het rooien moet de machine op de
wendakkers niet worden leeggedraaid;
7e. de valhoogten van de aardappelen in de rooi
machine moeten zo gering mogelijk zijn. Ook
het overstorten van de aardappelen op de
wagenbodem moet met de grootste voorzich
tigheid geschieden;
8e. ook bij het lossen in de opslagplaats moet de
valhoogte beperkt blijven;
9e. probeer, ook al kost het veel, op de rooi
machine of bij de transporteur in de bewaar
plaats de zieke knollen te verwijderen;
10e. voorkom in de bewaarplaats stortkegels. In
partijen met natrot zijn deze helemaal funest,
want op zulke plaatsen zijn de knollen niet
droog te krijgen en dan is er kans op uitbrei
ding van natrot.
AOK in ZUID-BEVELAND zijn in een tijds-
V verloop van 14 dagen de oogstwerkzaamheden
zeer snel gevorderd. De oogst van de wintertarwe
is wel buitengewoon vlot verlopen. In 't begin is
er gemaaidorst met een hoog vochtgehalte. Bij
het vorderen van de oogst is het gelukkig vrij
snel omlaag gegaan.
Tegenover voorgaande jaren valt de opbrengst
tegen. Diegenen die meer dan 30 hl (netto, na af
trek van vocht, vuil enz.) per gemet van 0.40 ha
hebben geoogst, zullen we toch wel met een lan
taarntje moeten zoeken. Daarnaast staan weer
percelen met Cleo die nauwelijks de 20 hl per ge
met halen. 4500 a 4600 kg per ha wordt ongeveer
als het gemiddelde verwacht.
In het verhagelde gebied van Waarde en Krab-
bendijke liggen de opbrengsten van de winter
tarwe veel lager. In de meeste gevallen zo tussen
de 10 en 14 hl per gemet of 25 en 35 hl. per ha.
Door de doorwas die zich na de hagelschade
heeft ontwikkeld valt de kwaliteit door de groene,
niet af gerijpte korrels tegen. Door het gunstige
weer is het graanstro zeer snel geperst en afge
voerd. De opbrengst ligt lager dan vorig jaar.
Een deel van de zomergerst is eveneens reeds
gemaaidorst. De opbrengst valt ook hier niet mee,
bovendien varieert ze vrij sterk van perceel tot
perceel. Aan de zomertarwe kon nog niet begon
nen worden. De oogst hiervan komt toch wel erg
laat.
In de tussentijd zijn al heel wat aardappelen
doodgespoten. Toch blijkt jammer genoeg dat in
verschillende partijen reeds door kwaad aange
taste knollen voorkomen. Droog rooien en bewa
ren is dan ook noodzakelijk. De prijs per kg is
de laatste weken wel wat gedaald. Toch schijnen
er wel enige verwachtingen voor de aardappel-
afzet te zijn. Dit gezien het feit dat er enkele
percelen aardappelen te velde verkocht zijn voor
5000,per ha, waarbij al het oogstwerk voor
rekening van de koper is.
Door de regen van maandag is het oogstwerk
even wat afgeremd. Bij gunstig weer kost het
laatste deel van de erwten en zomergerst alsmede
het gehele areaal met zomertarwe maar enkele
dagen meer om volledig geborgen te worden.
Ook het vlas zal dan wel in de schuren gebor
gen zijn. Van prijzen hoort men weinig, voor deze
teelt ziet het er dan ook niet rooskleurig uit.
ï\OOR de gunstige weersomstandigheden van
de afgelopen veertien dagen is het werk op
WALCHEREN goed gevorderd. De oogst van de
wintertarwe is geheel gereed en enkele late per
celen zomergerst en erwten moeten nog worden
geoogst, waarvan de erwten wel in de ruiter zijn
gezet.
Vooral de laatste week kon er onder zeer gun
stige omstandigheden worden gewerkt, zodat het
vochtgehalte van het rijpe graan rond de 17
lag.
Van de zomertarwe zijn er enkele percelen ge
oogst, doch het merendeèl zal pas eind augustus
begin september oogstbaar zijn.
Zoals te verwachten was, vallen de kg-opbreng-
sten tegen, ook van de wintertarwe. De gemid
delde erwtenopbrengst schatten we voor ons ge
bied op 2600 kg/ha, die van de wintertarwe, en
zomergerst op 60 mud per ha. Al met al maar
matige opbrengsten die gezien ook de prijzen van
de erwten niet direkt zullen bijdragen tot een
gunstig financieel resultaat van onze bedrijven.
Gelukkig zijn er dit jaar velen die weinig of geen
droogkosten hebben gemaakt.
Het vlas laat het dit jaar ook zitten, zodat de
financiële basis op veel van onze bedrijven wel
erg smal is.
Heeft men een perceel goede uien dan betekent
dit financieel een flink steuntje in de rug, vooral
wanneer men over „vrije" uien beschikt.
Hopelijk kunnen ook de aardappelen een goed
financieel steuntje bijdragen. Van de suikerbieten
zal dat op vele bedrijven zeer wisselvallig zijn,
afhankelijk van de kg-opbrengst. Op de bedrijven
met een goede melkveestapel geeft deze even
eens een basis aan vele bedrijven in ons gebied.
Wij verwachten dit jaar wat de uiteindelijke
financiële opbrengsten betreft zeer uiteenlopende
uitkomsten die van bedrijf tot bedrijf zeer grote
verschillen zullen vertonen, namelijk van zeer
goed tot zeer slecht. Hierbij zal het „met alles ge
luk hebben" of „met alles pech hebben" sterk van
invloed zijn.
Onze konklusie is wel deze, dat het op de mid
delmatige bedrijven met een kleine melkveesta
pel en „gewone boerevruchten" maar een zeer
matig jaar zal zijn. Zij, die er wat grove tuinbouw
bij hebben, zitten dit jaar heel wat gunstiger l
