l
„GOEMANSZORG"
te
Dreischor
12
Het ontstaar. van het eiland Schouwen-Duiveland ligt in een
tijd, zeer ver achter ons en dat geldt evenzeer voor de polder
en het dorp Dreischor. De polder moet al bedijkt zijn vóór 1200
en strekte zich aanvankelijk meer oostelijk uit dan thans het
geval is. Waarschijnlijk zijn drie destijds aanwezige schorren
de oorsprong van de polder geweest, n.l. Mareland, Bellaert of
Beider en Sir Jansland, waarvan dan de naam van polder en
don) zouden zijn afgeleid.
Het gebied van Dreischor heeft in vroeger eeuwen betrekke
lijk weinig van de zee te lijden gehad, doch in december van het
jaar 1287 werden Dreischor en Sir Jansland door de kracht van
een stormvloed gescheiden en ontstond het zgn. Dijkwater. De
polder Dreischor is daarna in 1300 herdijkt en Sir Jansland in
1305.
Latere overstromingen zijn niet bekend. Wel liep Dreischor
onder water bij de ramp in februari 1953, waarna het op 1 mei
van dat jaar weer droog kwam, na dichting der doorbraken in
de zeedijk van het Dijkwater.
Is de geschiedenis van Dreischor als bedijkt gebied al een 750
jaar oud, bewoning schijnt er reeds eerder geweest te zijn, het
geen uit bodemvondsten is gebleken, welke te plaatsen zijn in
de 11e en 12e eeuw, de zgn. Karolingische tijd.
Oudeboerderjje
I
voc
„R«
spr
170
de
pla
me
en2
boi
I
one
zeie
stij
18e
gez
ner
D.:
velt
A
Wil
E
tijd
verj
gein
en 1
Om;
dat
met
Lijsl
zoor
ben
Z<
rr ei
Zo
eigei
is h€
Hi s
gew<
ook
pacb
over
1715
er. 1
Hc
hij c
1690
van
or».
zijr
wezi
zichl
Vt
eigei
zelf
met
1664
en o
Oi
man
was
(sch<
N
vrcu
1728
jaar
donn
oud
Waa
schu
Eü
rikze
huis)
voor
voor
roede
De monumentale deur met daarnaast een hard
stenen piëdestal uit een 18e eeuwse tuin
Zo te zien zijn voorgevel en overige delen van de
forse woning met het hoge vrij steile dak goed met
elkaar in overeenstemming. Toch moet vooral die
voorgevel in vroeger dagen, dus sedert het bouwjaar
er wat anders, wat soberder hebben uitgezien.
Het is n.l. wel zeker dat die gevel in de 19e eeuw
door de toenmalige bewoner, Pieter Goemans werd
verbouwd en verfraaid. Hij deed dat door de grote
ramen en een breed en hoog deurkozijn aan te bren
gen, zoals we die nu nog aantreffen.
ILHOEWEL het dorp Dreischor dan wel van wat
jongere datum is, valt het zelfs de oppervlakkige
beschouwer op, dat er heel wat historische gebouwen
uit vroeger eeuwen bewaard zijn gebleven, waaronder
we ook enkele oude boerderijen kunnen rangschikken.
Zoals dit vrijwel overal het geval is, is de leeftijd
daarvan heel wat korter dan de periode waarin er op
de bewuste plaats een landbouwbedrijf werd uitge
oefend. Meestal zijn woning en bedrijfsgebouwen in
de loop van de tijd wel eens vernieuwd en in het geval
van de nu te beschrijven boerderij Goemanszorg"
kan het woonhuis ongeveer 200 a 250 jaar oud zijn (de
schuur is vrij nieuw), terwijl we vanaf 1630 de eerste
gegevens omtrent de eigenaars bezitten.
„Goemanszorg" ligt aan de oostelijke ingang van
het dorp, aan de Molenweg in de zgn. „Oude Mool-
blok".
Het markante royale woonhuis en de landbouw-
schuur zijn van de weg gescheiden door een met zorg
aangelegde tuin, terwijl rechts van het woonhuis iets
meer naar voren het oude zomerhuis ligt, dat vroeger
in de warmere maanden ook als woonverblijf werd
gebruikt.
WOONHUIS MET APARTE STIJL
niT huis, waarvan we de leeftijd moeten schatten,
kan omstreeks 1700 zijn gebouwd. De voorgevel,
met links een vooruitstekend lager gedeelte met kleine
Eer» getekend
silhouet
uit 1810
van
„den burger
Pieter Goemans"
wiens zoon
in 1815
als eerste
der Goemans
op de hoeve
kwam
raampjes, valt direct op door de zeer grote ramen en
oe monumentale deur met zware kozijnen en hoge
pui. Aan een en ander is een nog nader te vermelden
geschiedenis verbonden.
Links en rechts van de ingang liggen gelijkvloerse
kamers, doch aan het eind van de korte gang bevindt
zich een trapje, dat naar de opkamer leidt, die grenst
aan de achtergevel, hetgeen daar kenbaar is aan twee
kleine raampjes, welke belangrijk boven het grond
oppervlak zijn aangebracht. Achter het genoemde
trapje bevindt zich de toegang- tot de kelder.
De voorgevel van het woonhuis is stijlvol en welverzorgd