Ue Zeeuws Vlaamse fruitteelt in opmars
TUINBOUW
DE volgende cijfers geven een indruk van de
stormachtige ontwikkeling van de fruitteelt in
dit gewest
Kwaliteitsmeter
voor tuinbouwprodukten
DINGEN VAN DE HEEK
DE nieuwste ontwikkelingen op het gebied van de
bewaring zijn in het hypermoderne koelhuis
verwerkt door het Amerikaanse ingenieursbureau
Food Industries Research Engineering.
17
K/1JFTIEN jaar geleden was
de fruitteelt in Zeeuws-
Vlaanderen nog van zeer be
perkte betekenis. Het fruit
kwam in die tfld in hoofdzaak
van de boereboomgaardjes, die
verspreid in het gebied te vin
den waren als krenten in een
krentebrood.
Thans is de situatie vol
komen gewijzigd. Er is meer
dan 800 ha fruitteelt, over
wegend te vinden op spillebe-
dryven met een modern sorti
ment, terwijl de boereboom
gaardjes bijna alle zijn ver
dwenen.
Zeeuws-Vlaanderen telt nu
terdege mee op fruitteeltge
bied. Niet alleen om de hoe
veelheid fruit die er wordt
geteeld, maar vooral ook in
verband met de kwaliteit, de
goede rassen en de gunstige
bedrijfsgrootte. In vergelijking
met de meeste andere fruitcen-
tra in ons land steekt Zeeuws-
Vlaanderen zeer gunstig af
omdat de bedrijven jong, flink
van omvang en modern van
opzet zyn.
VOORAL UITBREIDING OP
AKKERBOUVVBEDRIJVEN
gespecialiseerde
fruitteelt boereboomgaarden
1950 127 ha 281 ha
1960 367 ha 104 ha
1965 770 ha 22 ha
1969 1216 ha ha
Het cijfer voor 1969 berust vanzelfsprekend op
een raming, doch deze is aan de voorzichtige kant.
De uitbreiding vond vooral plaats op landbouw
bedrijven. Zeer vaak komt het voor dat een zóón
het ouderlijk akkerbouwbedrijf overneemt, doch dat
er dan een perceel van 8-12 ha wordt afgesplitst
voor fruitteelt om ook een tweede zoon gelegenheid
te bieden voor een levenskrachtig bedrijf. Deze
gang van zaken ziet men ook elders in ons land,
doch nergens zoveel als in Zeeuws-Vlaanderen.
PRODUKTIE STIJGT SNEL
JEDER zal begrijpen dat door dit alles ook de pro-
duktie snel toe neemt. Als alles normaal ver
loopt wordt dit jaar al een opbrengst van Vh mil
joen kg fruit verwacht, terwijl men rekent dat de
produktie in 1970 al ruim verdubbeld zal zijn tot
16 miljoen kg en in 1975 zelfs zal zijn gestegen tot
23 miljoen kg.
Deze snelle stijging vraagt extra voorzieningen
van de zijde van de veiling. Er is een krachtig en
vooruitstrevend beleid nodig om alles tijdig op te
vangen. Dit krachtige beleid wordt echter door het
bestuur gevoerd, onder leiding van de nieuwe voor-
WETENSCHAPPELIJKE onderzoekers van het
U. S. Agricultural Department hebben een „Dif
ference Meter" ontwikkeld, waarmee de inwendige
kwaliteit van vruchten en groenten door middel van
een lichtstraal kan worden vastgesteld.
Zoals door het Department wordt medegedeeld,
kunnen met dit apparaat inwendige aantastingen
worden ontdekt zonder opensnijding van de vrucht.
Commercieel zouden deze meters bijvoorbeeld kun
nen worden gebruikt op de veilingen waar de produk-
ten worden verpakt, zodat gezorgd kan worden, dat
de konsument alleen gaaf fruit ontvangt.
Behalve ziekten, die het inwendige van appels, ker
sen, aardappelen en tomaten verkleuren, kan de me
ter ook de mate van rijpheid van de vruchten of
groenten vaststellen.
De „Difference Meter" werkt door middel van een
lichtstraal. Het instrument meet het lichtkwantum,
dat door de vrucht wordt gestraald, en dit geeft de
aanwijzing voor de kwaliteit
Verwacht wordt, dat deze meter een belangrijk
hulpmiddel wordt om kwaliteitsprodukten te kunnen
leveren.
Deze opgaaf is niet zo moeilijk als het schijnt daar
de landbouw-wetenschap ervoor heeft gezorgd, dat
de kweker vele nieuwe middelen en apparaten ter be
schikking staan om de gewassen ziektevrij te houden.
8.000.000 kg Golden Delicious in Zeeuws-Vlaanderen?
zitter, de heer J. van Dijke en secretaris dr. ir.
J. P. M. van der Wolf.
VEILINGJASJE WERD TE KLEIN
De huidige veiling, nog slechts 15 jaar oud, is
te klein geworden en men gaat nu binnenkort een
nieuwe veiling bouwen, die vooral wat het bijbe
horende koelhuis betreft zo modem van opzet is,
dat het uniek voor Europa genoemd kan worden.
Men heeft hiervoor een terrein van 5 ha, met
optie voor nog 5 ha. Door zeer compacte bouw
nemen de gebouwen zelf echter slechts een beperkte
ruimte in beslag, namelijk 62 are. De opslagcapaci
teit van het koelhuis wordt 5 miljoen kg, waarvan
3l/a miljoen kg gasbewaring en lVa miljoen mecha
nische koeling.
De afzonderlijke cellen van het koelhuis zijn
zeer groot, namelijk voor 500.000 en 1.000.000 kg
fruit. Vy.
Er zijn nu reeds plannen om in de toekomst de
hoeveelheid koelruimte te verdubbelen tot 10 mil
joen kg. Regeren is vooruitzien!
NIEUWSTE ONTWIKKELINGEN
We noemen:
De gascellen kunnen naar willekeur worden ge
opend, als gewone mechanische cellen. Binnen een
tijdsbestek van twee dagen kan in de cellen een
atmosfeer met 3°/e zuurstof en 1.5 koolzuurgas
worden gevormd.
Directe ammoniakverdamping, wat goedkoper is
dan freon als koelmedium.
Moleculair#^l&Sftibbers, die naar men beweert
diverse voorttelen Rieden ten opzichte van kalk- en
loogscrubbers, eh geen nadelen.
MET GROTE KISTEN AAN DE SLAG!
REVOLUTIONAIR voor Nederland is verder voor
het feit, dat men wil overschakelen op grote
kisten, met een inhoud van 320 350 kg appels,
In het buitenland worden de „stapelkisten" al
veel gebruikt, maar in ons land was men er nog
huiverig van. Dat vooral, omdat men hier vaak
kleine bomen heeft, waarbij direct in de kist wordt
geplukt. Tevens heeft men in onze beplantingen
minder ruimte dan in de struikepercelen die men
overwegend in het buitenland kent.
Toch heeft men het er in Zeeuws-Vlaanderen op
gewaagd. Men meent dat het in die richting moet.
De leden zijn echter vrij of ze grote kisten willen
gebruiken, want er blijven ook gewone 18 kg kisten
in omloop. Die zijn trouwens nodig om het fruit
later te verhandelen als het gesorteerd is.
AANPASSING OP BEDRIJF
"^ELE telers hebben echter al toegezegd met de
grote kisten te willen werken. Dat heeft tame
lijk verstrekkende gevolgen, want men moet er voor
ingespannen zijn. De grote kisten kan men niet vlot
weg oppakken en voor de buik een eindje weg
dragen. Men heeft er apparatuur voor nodig, in de
vorm van vorktrucs, hefmasten, e.d. Een teler in
het gebied heeft al een eenvoudig apparaat ont-
(Zie verder pag. 8)
In de boomgaarden worden op het ogenblik by
de eerste rassen de resultaten van de vruchtzetting
zichtbaar. Er zijn verschillende pererassen waarin
menige fruitteler vertrouwen meent te kunnen heb
ben en dat geldt ook voor sommige pruimen, al
moeten we bü deze fluitsoort nimmer vergeten dat
de grote klap hier kan komen bü de steenzetting.
Van vele pererassen en van de meeste appels kan
op het ogenblik echter nog niets worden gezegd.
In de Mededelingen van het Produktschap voor
Groenten en Fruit lazen we over de schade die de
vorst van half april heeft veroorzaakt in de Bel
gische fruitteelt. Dit blijkt niet gering te zyn. Voor
de verschillende scktoren werd de schade in België
als volgt samengevat: Aardbeien: de basis van het
kleinfruitassortimcnt kreeg een zware klap. Zelfs
nog volledig gesloten bloemknoppen van de aard
beien zyn voor een groot percentage waardeloos,
terwyl de lichtbeschadigde bloemknoppen bescha
digde vruchten zullen leveren. Op bepaalde percelen
mag de schade op 60*/» worden geraamd.
Perziken: deze zo bedreigde fruitsoort kreeg hier
mede een flinke klap, waardoor de laatste enthou
siaste perzikteler er de moed by zou verliezen. De
toestand in deze fruitsektor is beslist het slechts te
noemen. Men staat namelijk voor een totale oogst-
mislukking waartegen men gewoonweg niets ver
mag.
Pruimen, kersen en noordkrieken: bij deze fruit-
soorten moet een onderscheid worden gemaakt tus
sen de laag- en hoogstammenteelt. De schade is
opmerkelijk groter op de laagstampercelen, terwyl
op de meer extensieve hoogstampercelen de oogst
slechts voor een deel is mislukt. De toestand van de
zure kersen voor de industrie (noordkrieken enz.) is
zeer slecht te noemen.
Peren: wanneer we weten dat een bloemknop het
meest gevoelig is, wanneer deze in volle bloei is,
zullen we onmiddellijk begrijpen dat het voor de
Conférence, de belangrijkste variëteit uit het laag
stamsortiment een katastrofaal verloop heeft ge
kregen. Ook de variëteit Durondeau waarvan de
bloemen by de eerste vorstperiode reeds schade op
liepen, kreeg nu de zware klap.
Triomphe de Vienne en Beurré Alexandre Lucas,
hoewel slechts in het witte knopstadium, liepen
schade op, terwyl zelfs Doyenné du Cornice, welke
nog in het groeneknopstadium was, zeer erg be
schadigd werd. Zo werden de peren samen met de
perziken de twee fruitsoorten waar we van een
enorm verlies mogen spreken.
Over de appelen lazen we: Hier waren de meeste
variëteiten nog in het roseknopstadiuni tot zelfs
nog byna volledig gesloten bloemknoppen en toch
zou ook hier de kwade hand toeslaan. Ongeveer
30-35 van de bloembotten is volledig vernietigd,
terwyl b# de overige bloemdelen ook duidelijke
schade waar te nemen is. Indien we hier echter op
een goede bloei zouden mogen rekenen kan hier nog
een behoorlijke oogst gered worden. Krjjgen we
echter een zeer natte en koude bloeiperiode zodat
ook hier de bestuivingskansen niet normaal kunnen
spelen, dan wordt dit voor de appelen een zware
oogstderving.
Tot zover dit Belgische oogstbericht waaraan
weinig valt toe te voegen. Er zyn ook in ons land
(Limburg en Brabant) streken waar het niet beter
is. Nog altijd is het echter te vroeg om een definitief
oordeel uit te spreken over de omvang van de
schade die er is gekomen door deze onverwachte
temperatuur daling. In hetzelfde oogstbericht van
het Produktschap lazen we dat het met groenten
beteelde areaal in West-Duitsland voor dit jaar
wordt geraamd op 59.000 ha tegen het vorig jaar
56.616 ha. Het areaal witte kool nam toe met 700 ha
en dat van rode kool met 500 ha.
Het areaal selder# nam iets af en in sterke mate
was dat het geval met de plantuien en met de ge
wone zaaiuien.
Het areaal aardbeien nam toe met 200 ha (van
4423 ha tot 4614 ha). Vooral uit de cijfers van de
uien en de kool blijkt dat in West-Duitsland de
toestand ook al niet anders is dan in ons land, name
lijk dat er achter de markt aan wordt gezaaid by
de vollegronds tuinbouw. Ook wy kennen dat ver
schijnsel maar al te goed. We twijfelen er niet aan
of wanneer straks de areaalctffers van b.v. uien in
ons land bekend zyn, het areaal nog al wat kleiner
zal zyn dan het vorig jaar.
Behalve de slechte ervaring met de uienteelt in
1965 zal by de uitzaai in ons land dit voorjaar
bovendien ook hebben gespeeld de invloed van het
bijzonder slechte weer waardoor het in vele gevallen
niet mogelijk was om te zaaien.
Tot de volgende week.