FRUITTEEI
GESLAAGDE COMBP
op het bedrijf in zijn geheel werken behalve vader
en zoons 1 vaste krahet en 1 volontair. De broers
hebben daarbij vooraf een afspraak gemaakt. De
volontair, die dooreen genomen 3 dagen per week
aanwezig is, werkt altijd in de fruitteelt. Hij is er
om het vak te leren, dus d t kan ook moeilijk
anders.
DE
IN 1
DE jongste zoon heeft C jaar geleden een fruit
bedrijf gesticht als onderdeel van het bedrijf in
zijn geheel. Eerst werd 8 ha ingeplant en 3 jaar
later werd uitgebreid tot bijna 12 ha.
ft
BEDRIJFSOPVOLGING WERD GOED GEREGELD
EEN goede regeling van de bedrijfsopvolging is erg belangrijk. Dit punt
krijgt dan ook terecht steeds meer aandacht. In dit artikel treft u
een voorbeeld aan van een landbouwer in Zeeuws-Vlaanderen, die o.i.
het vaak moeilijke probleem op een juiste wijze heeft opgelost.
Met nadruk moet er echter op worden gewezen dat bijna elk geval
verschillend ligt. Splitsen in een landbouw- en fruitteeltgedeelte, zoals
in dit voorbeeld werd toegepast, behoeft lang niet altijd de beste op
lossing te zijn. Ook kan inplaats van een vennootschap onder firma een
maatschap beter zijn of kan het aanbeveling verdienen dat een vader
aan de zoon(s) de grond verpacht met optie van koop, enz.
Er liggen bij dit alles voor een niet ingewijde veel voetangels en
klemmen. Daarom is het gewenst zich terdege op de hoogte te stellen
van de mogelijkheden en moeilijkheden. Aan het slot van dit artikel
komen we hierop terug.
Pere
0.53
0,46
0,80
1.28
2,28
O
gepli
Pree
in d<
Z
perei
(veel
per 1
VIJF
pere]
«ie gi
Dat
doen
bespi
bespi
ook 1
O
beste
omgf
(aan
der d
zijn
mete
van
dwar
danij
nes
WEI!
m
ingez
AI
houd'
sen o
zijn.
meesi
Lutei
In
„ond«
boom
Gold(
Overi
tussei
In
zaaid
grond
bedrij
boder
In
kozen
staat
grasb
-diÉt h
der o
ook d
Langs het middenscherm is een betonpad aangelegd.
DE AANLOOPPERIODE
^AN de hoofdweg van Breskens naar Schoondijke ligt aan de linkerkant, onderaan een dijk, een jong
fruitteeltbedrijf. Het is rondom omgeven door hoge windschermen.
Dit bedrijf behoort aan een firma, die wordt gevormd door de heer Luteijn en zijn twee zoons. Ge
zamenlijk exploiteren ze 35 ha landbouw en 12 ha fruitteelt.
De zoons kregen beiden een agrarische opleiding. Ze werkten aanvankelijk steeds mee op het ouderlijk
bedrijf, waarop toen nog alleen akkerbouwgewassen werden verbouwd. Al vroeg kregen ze hiervoor
loon uitbetaald, zodat ze eigen vermogen konden vormen als aanloop voor een eventuele overname van
het bedrijf.
de fruitteelt in de wintermaanden uitgevoerd moet
worden, wat betekent dat het dan in de akkerbouw
sector erg rustig is.
Opgemerkt kan nog worden dat het transport,
sorteren en bewaren van het fruit via de veiling
loopt, zodat het fruit na de oogst geen nazorg meer
behoeft.
OP FRIJITBEDRIJF VEEL PEREN
^J|TELLICHT mede in verband met de betrekkelijk
gunstige financieringsmogelijkheden werden
opvallend veel peren geplant op het fruitbedrijf. In
het algemeen is het zo, dat iedereen op langere ter
mijn betere kansen ziet voor peren dan voor appels,
maar dat men' toch weinig peren plant omdat deze
fruitsoort laat in produktie komt. De meesten vin
den het te duur om lang op vruchten te wachten,
het gevaar is groot dat men het zo lang niet kan
uitzingen.
Hier werd echter 55 van het bedrijf met peren
beplant en dus slechts 45 °/o met appels. En tot nu
toe heeft men er nog geen spijt van.
De verdeling van de rassen is als volgt:
Appels
0,50 ha Stark Earliest 4 x 2,25 m
0,70 ha James Grieve 4 x 2,00 m
0,46 ha Winston 4 x 2,50 m
0,77 ha Golden Delicious 4 x 2,00 m
1,70 ha Cox's Orange 4 x 2,75 m
Er is opvallend weinig Golden Delicious geplant,
omdat 5 jaar geleden dit ras nogal argwanend werd
bekeken door velen.
Achteraf bezien vindt de heer Luteijn Jr. het
jammer dat niet meer Golden werd geplant. Tevens
zou hij bij de huidige, intussen gewijzigde inzichten
alle rassen ongeveer een halve meter nauwer in de
rij planten. De afstand van 4 meter tussen de rijen
zou hij echter handhaven.
ÉÉN ZOON WERD FRUITTELER
"|"|E beschikbare grond (47 ha) werd terecht niet
voldoende geacht om ten behoeve van de twee
zoons te splitsen in twee landbouwbedrijven.
1 aarom werd gezocht naar een andere oplossing.
Tenslotte werd met aller goedvinden besloten dat
de jongste zoon fruitteler zou worden. Voor fruit is
namelijk een kleinere oppervlakte nodig dan voor
landbouw, zodat er op deze manier mogelijkheden
waren voor twee levenskrachtige bedrijfsonderdelen.
De betreffende zoon volgde het benodigde vak
onderwijs (o.a. de fruitteeltvakschool) en kreeg
gaandeweg niet alleen inzicht, maar ook echte be
langstelling voor de fruitteelt. Hij is in hart en nie
ren fruitteler geworden en bemoeit zich zo weinig
mogelijk met de landbouw. In feite vindt hij het
beroep van fruitteler mooier!
THANS FIRMA
^OEN 6 jaar geleden beide zoons getrouwd waren
of trouwplanen hadden, achtte de heer Luteijn
senior de tijd aangebroken hen volledig in het be
drijf op te nemen als compagnons.
Er werd een vennootschap onder firma gesticht,
waarbij eerst alle ingebrachte bezittingen (grond,
gebouwen, inventaris, e.d.) naar geldswaarde werd
getaxeerd. Hiervoor werd afgesproken een rente
vast te stellen die ongeveer geliik is aan hetgeen
zou moeten worden betaald als van derden zou
moeten worden geleend. Het percentage is niet vast,
doch wordt aangepast aan de algemeen geldende
rentevoet, met het doel om het aantrekkelijk te
maken het geld in het bedrijf te houden.
ALLES IN EN UIT ÉÉN POT
De oudste zoon zorgt voor het landbouwgedeelte.
De heer Luteijn Sr. is hierin ook vaak werkzaam,
doch in de fruitafdeling is hij eveneens goed thuis.
Zowel wat de inkomsten als wat de uitgaven be
treft gaat alles in één pot, onverschillig of het
akkerbouw of fruit betreft. Het fruitbedrijf werd
dus in feite gefinancierd met de landbouw, waar
door de tekorten in de aanloopperiode gemakkelijker
opgevangen konden worden als anders meestal het
geval is. Als straks de bomen in volle produktie
zijn, kan de fruitafdeling vanzelfsprekend ook een
flinke bijdrage leveren. Men mag verwachten dat de
investeringen ruimschoots terug verdiend zullen
worden.
Deze handelwijze heeft ook fiscaal gezien aan
trekkelijke kanten, omdat het nogal onregelmatige
inkomen dat een fruitbedrijf vaak biedt (eerste jaren
forse tekorten, later veelal sterk schommelende
overschotten) nu meer gelijkmatig worden door de
landbouwafdeling.
SAMENWERKING BIEDT VOORDELEN
^LLES bij elkaar geeft de geschetste samen
werking veel voordelen. Daarbij is het belang
rijk dat beide zoons zich volledig op hun vak (akker
bouw of fruitteelt) kunnen specialiseren, want het is
wel erg moeilijk om volledig op de hoogte te zijn
met beide beroepen. Nu heeft ieder zijn eigen af
deling en k. zich daar geheel op toeleggen.
De heer Luteijn Sr. heeft de voordelen van
samenwerking al heel vroeg ingezien, want sinds
meer dan twintig jaar werden door hem alle be
langrijke landbouwmachines en werktuigen aange
schaft met zijn zwager, die ook een flink landbouw
bedrijf heeft. Dit betreft o.a. een sproeimachine, een
combine, aardappelrooier, transporteurs, enz. De ge
zamenlijke inventaris is zo compleet, dat er geen
loonwerker aan te pas komt. En steeds ging alles
in goede harmonie en tot aller tevredenheid. Deze
samenwerking gaat gewoon door nu Luteijn Jr. (van
de afdeling landbouw) als firmant in het bedrijf is
opgenomen.
DE ARBEIDSBEZETTING
Wat de vaste kracht betreft, krijgt de landbouw
altijd voorrang. In de fruitteelt kan het meeste werk
gespreid worden. Bij snoeien, kanker uitsnijden, enz.
komt niet op één dag aan. De arbeidstoppen als
dunnen en plukken moeten worden opgevangen door
vrouwen en meisjes als tijdelijke werkkrachten. Het
gaat daarbij niet zozeer om die ene man.
In de landbouw is het veel meer momentwerk.
Als het goed weer is om te zaaien of te oogsten, dan
moet het gebeuren zonder uitstel. Vandaar de voor
rangsafspraak.
In de praktijk levert dit geen moeilijkheden op.
Dit te meer, omdat de snoei als vrij drukke tijd in
De koptak wordt bij de peren sterk gedrukt.
Lange snoei bij Cornice geeft een grotere boom.
