Een baan bij het onderwijs
DE eigenlijke opleiding begint in de 2e klasse met
een aantal grondleggende vakken, n.l. de mi
crobiologie, de organische chemie van vetten, ei
witten en koolhydraten, de physische en colloid
chemie, bedrijfseconomie en de eerste beginselen
van de bedrijfsorganisatie (n.l. bedrijfspsychologie).
DE kosten van deze studie bedragen aan cursus
geld 80,per jaar (met uitzondering van het
praktische jaar).
Rijks Hogere Landbouw-Technologische School te Bolsward
21
Er zijn veel mogelijkheden, die zeker uiterlijk sterk uiteenlopenmaar
die toch in wezen een gemeenschappelijk element in zich dragen, n.l. het
vormen van MENSEN!
Een kleuterleidster wijst de hummels van 4 en 5 jaar de weg in hun kleuter-
wereldje en legt daardoor, samen met de ouders, de grondslag voor een mensen
leven, waarvan het welslagen, zoals de moderne opvattingen aantonen, in niet
geringe mate afhankelijk is juist van de eerste levensjaren.
Wat is het een dankbare taak niet alleen maar het a b c te leren, aan
kinderen van de lagere school, maar ook bij te dragen tot de ontplooiing- van
hun persoonlijkheid, die in deze levensperiode duidelijker wordt?
In nog sterkere mate zal het werk op die mensvorming zijn gericht, als
men leiding mag geven aan jonge mensen, die zich in de jaren na de lagere
school direct voorbereiden voor het leven als volwassene, zich gaan instellen
op hun toekomstige taak in de maatschappij.
MENSEN VORMEN
Inderdaad, dit is in het diepste wezen activiteit van een ieder, die in het onderwijs werkzaam is. Welk
een prachttaak voor de mens, welk een belangrijke arbeid voor de maatschappij.
Op welk niveau je ook in het onderwijs werkzaam bent, steeds blijft men in aanraking met de wereld
van een jongere generatie hetzij met de ongerepte wereld van het kind, hetzij met die van de jongen
en het meisje, die zich zelf ontdekken en hun plannen en idealen in de toekomst projecteren. Men is
voortdurend in contact met de wereld van bewondering, van verwondering, van het zich voortdurend ver
bazen.
Hierboven werd vooral de nadruk gelegd op de betekenis, die een onderwijsfunctie persoonlijk kan
hebben. Daarnaast staat de belangrijke maatschappelijke waarde van het werk. Door namelijk aandeel te
leveren in het vormen van harmonieuze mensen, die behoorlijk zijn toegerust voor de taken, die de
samenleving straks eist, werkt men tevens mede aan het gestalte geven aan de maatschappij van morgen,
waarin men zelf zal leven.
O zeker, bij het uitstippelen van een carrière komt een baan bij het onderwijs dikwijls niet op de
eerste plaats. Misschien is dat het gevolg van het feit, dat jonge mensen te weinig afstand kunnen nemen
van de wereld, waarin ze zich zelf nog bevinden. Zij vertalen het, bij het onderwijs zijn vaak meteen in
„schoolfrik of schooljuffrouw worden". En dan is hun plezier er af. Als je je echter eens rustig bezint
op zulk een taak, zal men bemerken, dat dit werk, gezien in het juiste perspectief, veel voldoening kan
schenken en voor de maatschappij van het allerhoogste belang is.
Een beroep mag echter niet uitsluitend naar zijn materiële kant worden beoordeeld. De aantrekkelijk
heid ervan is voor een zeer belangrijk deel afhankelijk van de geestelijke vrijheid, waarin je je werk
kunt doen, van de kans je zelf te zijn.
Een functie bij het onderwijs biedt je daartoe volop de gelegenheid. Zij opent de mogelijkheid je op
velerlei gebied cultureel en maatschappelijk verdienstelijk te maken en een eervolle en invloedrijke
positie in het leven in te nemen. Het beroep van opvoeder stelt daarom als eerste eis:
het z\jn van een persoonlijkheid.
Van de eigen persoonlijkheid uit zal de opvoeder persoonlijkheden moeten vormen; van zijn eigen
mens-zijn uit moet bij mensen vormen.
Men roept in ons land om
ONDERWIJSVERNIEUWING
Men is op zoek naar nieuwe methoden, andere wegen, betere middelen om het onderwijs zijn belang
rijke rol in onze snel veranderende maatschappij te kunnen laten vervullen. Een nieuwe generatie van
hen, die werken in het onderwijs, heeft de prachtige opgave vorm en gestalte te geven aan die vernieuwing.
Dit zal een machtige taak worden, speciaal voor jongens en meisjes, die de zin van het onderwijzen
verstaan.
A. KWEEKSCHOOL VOOR
ONDER WIJZERS(ESSEN)
1. De Kweekschoolopleiding
Deze valt uiteen in drie leerkringen, waarvan de
eerste in twee jaar tijds algemeen vormend onder
wijs biedt, de tweede, eveneens gedurende twee
jaar, de eigenlijke vakopleiding verzorgt, en de
derde aan het geleerde in de tweede leerkring ge
durende één jaar een verdere verdieping geeft.
Na het volgen van de tweede leerkring volgt het
schoolexamen voor de akte van bekwaamheid als
onderwijzer(es)de akte geeft de bevoegdheid tot
het geven van onderwijs aan een school voor ge
woon lager onderwijs (G.L.O.-school) doch alleen
als onderwijzer, dus niet als hoofd der school.
In de derde leerkring (1 jaar) vindt een verdere
studie plaats. Deze leerkring wordt afgesloten met
een schoolexamen voor de akte van bekwaamheid
als volledig bevoegd onderwijzer(es); bezitter is
benoembaar tot onderwijzer (es) en hoofd van een
school voor gewoon lager onderwijs (G.L.O.-school),
van een school voor voortgezet gewoon lager onder
wijs (V.G.L.O.-school), van 'n school voor uitgebreid
lager onderwijs (U.L.O.) en een school voor buiten
gewoon lager onderwijs (B.L.O.-school).
Voor alle leerlingen worden wekelijks lessen in
godsdienst aan het wettelijk leerplan toegevoegd.
Aan de school zijn cursussen verbonden, die op
leiden voor de lagere akten Frans, Duits, Engels,
hen met een Middelbare Landbouwschool-opleiding
die de z.g. schakelklas hebben gevolgd.
Deze schakelklas zal met ingang van 1 septem
ber 1966 aan de Hogere Landbouwscholen worden
ingesteld.
De leeftijd voor de toelating tot de le klasse is
gesteld op 16 jaar en voor hen die tot de 2e klasse
worden toegelaten op 17 jaar.
Voor een volledige opleiding duurt de studie voor
hen die toegelaten zijn tot de le klasse 5 jaar en
voor hen, toegelaten tot de 2e klasse, 4 jaar, inclu
sief het praktijkjaar.
DE OPLEIDING
wiskunde, lichamelijke oefening, handelskennis,
handenarbeid, tekenen, nuttige handwerken voor
meisjes en vrouwelijke handwerken. Ook cursussen,
opleidend voor de m.o.-A akten Nederlands, Frans,
Duits, Engels en wiskunde. Tevens bestaat de
mogelijkheid dat cursussen worden gegeven, oplei
dend voor niet-wettelijke akten, die anderszins van
belang zijn voor het onderwijs.
Om tot een van de vorengenoemde cursussen,
opleidend voor een wettelijke bevoegdheid, te wor
den toegelaten is over het algemeen vereist het bezit
van de akte van bekwaamheid als onderwijzer. Voor
de akten tekenen en nuttige handwerken voor meis
jes is het bezit van een ulodiploma vereist en voor
de akte vrouwelijke handwerken het bezit van de
akte nuttige handwerken voor meisjes of de aan
tekening voor dat vak, behaald bij het onderwijzers
examen.
Om tot een der andere cursussen te worden toe
gelaten, is het bezit van de akte van bekwaamheid
als onderwijzer Vereist.
Voor het verkrijgen van inlichtingen over deze
cursussen richte men zich tot de directeur van een
kweekschool.
2. Toelatingseisen voor de kweekschool
1. Tot het eerste leerjaar van de eerste leerkring
(2 jaar) kunnen zij toegelaten worden, die
a. in het bezit zijn van het Mulo-diploma met
wiskunde, of
Daarna volgt een toepassing ervan in het vol
gende leerjaar in de vakken technologie en onder
zoek van levensmiddelen; tevens wordt de praktijk
voorbereid, o.a. in het vak bedrijfsorganisatie.
Het praktisch jaar wordt doorgebracht in 3 a 4
verschillende soorten bedrijven op het gebied van
de levens- en genotmiddelenindustrie; erna volgt
een afsluiting van de studie.
DE KOSTEN
Aan boeken, excursiegelden, kosten voor het la
boratorium moet men op ongeveer 200,per jaar
rekenen.
Men is verder extern, d.w.z. men moet zelf voor
pension zorgen, waarvoor men ongeveer 1500,
per ja r moet reserveren, met uitzondering weer
van het praktijkjaar, waarin men in de regel wel
b. het einddiploma van een driejarige handela-
dagschool of driejarige H.B.S. bezitten, of
c. de eerste drie jaren van een gymnasium, van
een vijf- of zesjarige H.B.S., van een M.M.S.
of van een vierjarige handelsdagschool met
vrucht hebben doorlopen.
2. Tot het eerste leerjaar van de tweede leerkring
(2 jaar) kunnen zij toegelaten worden, die de
eerste leerkring met vrucht hebben doorlopen,
maar ook zij, die in het bezit zijn van:
a. het einddiploma van een gymnasium, vijf- of
zesjarige H.B.S., M.M.S. of van een andere
daarmee gelijkgestelde onderwijsinrichting;
b. het getuigschrift, verkregen na het met gun
stig gevolg afgelegd staatsexamen gymnasium
of H.B.S.
3. Tot de derde leerkring (1 jaar) kunnen zij toege
laten worden, die in het bezit zijn van de akte
van bekwaamheid als onderwijzer(es).
B. OPLEIDING VOOR KLEUTERLEIDSTER
1. De opleiding
Men moet onderscheid maken tussen:
A. de opleiding voor de akte van bekwaamheid ais
leidster;
B. de opleiding voor de akte van bekwaamheid als
hoofdleidster.
De opleiding onder A duurt drie jaar, waarna de
geslaagde kan overgaan naar de opleiding onder B,
te volgen één avond, die één jaar omvat en het ge
leerde verder verdiept.
2. Toelatingseisen voor de opleidingsschool
A. Lejdstersopleid in g
Tot het eerste leerjaar kunnen worden toe
gelaten:
1. zij die in 't bezit zijn van het Mulo A of Mulo B-
diploma, of van het diploma driejarige handels
dagschool, of van een daarmee gelijkgesteld
diploma;
2. zij, die met gunstig gevolg de eerste drie jaren
van een gymnasium, H.B.S., M.M.S. of van een
vierjarige handelsdagschool hebben doorlopen;
3. zij, die met gunstig gevolg een hiervoor ingesteld
toelatingsexamen of staatsexamen hebben afge
legd.
Tot het tweede leerjaar kunnen worden toege
laten:
1. zij, die in het bezit zijn van het einddiploma van
een gymnasium, H.B.S., M.M.S. of van een daar
mee gelijkgesteld diploma.
B. Hoofdleidstersopleiding
Tot deze opleiding kunnen zij worden toegelaten,
die in het bezit zijn van de akte van bekwaamheid
als leidster.
ALGEMEEN
Er zijn geen leeftijdsbeperkingen gesteld. Veel
leerlingen uit Zeeuws-Vlaanderen, Tholen en
Schouwen-Duiveland hebben in Middelburg een
pension. Daar blijven ze meest van maandag tot
vrijdag. Zaterdag wordt geen les gegeven. Aan de
school is geen internaat verbonden.
De studiekosten bedragen ongeveer 300,a
500,per jaar, alles inbegrepen (schoolgeld, boe
ken, excursie-bijdrage enz.).
In zeer veel gevallen wordt een rijksstudietoe
lage verstrekt of een renteloos voorschot door de
provincie. Deze toelagen variëren van ƒ400,tot
ƒ1800,zodat de studiekosten voor niemand een
bezwaar behoeven te zijn.
Nog steeds bestaat grote vraag naar kleuterleidsters,
onder wij zers(essen) en leraren. Velen worden al
direkt na het behalen van de akte benoemd. Veel
onderwijzers worden later leraar bij het Middelbaar
onderwijs (na het behalen van M.O.-akten).
zoveel verdient dat men zijn pensionkosten ten
naaste bij betaald krijgt.
MOGELIJKHEDEN
ME! het diploma van deze school kan men een
functie verwerven bij de staf van diverse be
drijven, hetzij voor de dagelijkse leiding, hetzij voor
de bewaking van de kosten, voor het regelmatig na
gaan van de kwaliteit van het produkt of de varia
ties van dit produkt, of voor het verder uitwerken
van de gegevens uit het research-bedrijf in het be
drijf zelf of in de proeffabriek ter verbetering van
de kwaliteit of voor de ontwikkeling van nieuwe
produkten. Ook worden zij wel gevraagd voor de
klanten-service om na te gaan welke moeilijkheden
de grootverbruiker van deze consumptie-artikelen
heeft bij de verdere verwerking ter beantwoording
van de vraag hoe het eigen bedrijf aan deze moei
lijkheden tegemoet kan komen.
Al met al bevat deze studie vele gevarieerde
mogelijkheden op een gebied dat de plattelander wat
meer vertrouwd in de oren klinkt dan de andere
industrieën.
(Vervolg van pagina 19)