Boerderij „RUIMZICHT"
Noordwelle
W
D'
te
B'
12
|E watersnoodramp in februari 1953 heeft op Schouwen*
Duiveland ook aan oude boerderijen veel schade toege
bracht. Een aantal heeft het watergeweld niet overleefd, doch
big een glohale inventarisatie blijkt toch dat er verspreid over
het gehele eiland nog wel iets is overgebleven, b.v. in het ge
bied van Dreischor en Noordgouwe en in het westelijk en iets
hoger liggend deel van Schouwen.
Nog in 1965 passeerden we het technisch wonder van de Oos-
terscheldebrug en koersten dwars door het wijde Schouwse
land naar Noordwelle, waar het eindpunt was de boerderij „Ruim
zicht" van de familie De Vrieze, gelegen op de kruising van Lage-
xoom en Noorderweg.
We bevinden ons hier in het wester-vierendeel van Schouwen
en om wat preciezer te zijn, volgens de oude veldboeken in het
17e Bevang, genaamd Groot Poelant.
De benaming „bevang" is te vergelijken met „hoek" zoals dit
woord b.v. op Zuid-Beveland en Tholen gebruikt wordt voor de
aanduiding van een gedeelte van een polder of waterschap.
Noordwelle kende vroeger in totaal 19 bevangen, doch de bena
mingen worden thans weinig meer gebezigd. De herverkaveling
»a 1953 heeft de oude terreinindeling overal in meerdere of min
dere mate gewijzigd, zodat lang niet overal de eeuwenoude be
grenzing der bevangen intact is gebleven.
DRIl
in h<
maal
zijn
Wie
Or
bean
n
Uoin
2ijn
Ar
bruil
aan:
Lam!
*f R.
van i
doop
On
kings
over
Uil
ter l
vóór
B r ah
50 rc
gege
k ohï«
Oude boerdi
De voorgevel van „Ruimzicht".
kleine afmetingen, terwijl ook nog andere bedrijfs
gebouwen verrezen.
Uitvoerig' gaat genoemde architect dan in op
vorm en details van het woonhuis.
EEN KLOEK GEBOUW UIT 1664
Het is opgetrokken uit kleine steen van gele,
rossige en tussentinten, vrij breed en met betrek
kelijk weinig ramen, welke toen in 1912 -nog
van luiken waren voorzien.
Destijds was de top van het huis enigszins
scheef, daar de trapjes rechts iets breder waren
dan links. Daardoor kwam het zolderkozijn niet
midden onder het ronde raampje en de nok te
staan.
Boven de amen waren ook toen gemetselde
bogen aangebracht. De schrijver betreurde het dat
sommige details van het metselwerk in namaak-
zandsteen waren uitgevoerd. Bepaalde bijzonder
heden ontbreken volgens hem, n.l. glas-in-lood-
raampjes jn het zolderkozijn. Ook het oorspron
kelijke deurkozijn was in 1912 verdwenen, doch
architect Hoogenboom heeft het weten op te spo
ren en het afgestaan aan het Museum te Zierik-
zee, waar het nu wellicht nog is en als model voor
latere restauraties kan dienen. Echter waren het
glas-in-lood boven de deur, de middenstijl en het
snijwerk op het kalf toen reeds niet meer aan
wezig.
Erger was dat het inwendige van het mooie
oude woonhuis voor een deel aan zijn oorspron
kelijke bestemming was onttrokken.
De beide schouwen, die vroeger fraai betegeld
geweest moeten zijn, waren niet meer aanwezig.
Ook nu treffen we slechts in de voorvloer nog
enkele schaarse blauwe tegels in de plint aan, ter
wijl in die vloer enkele kleine groene en bruine
geglazuurde tegels te zien zijn, welke van oudere
datum dan het huis zelf zijn en mogelijk uit een
vroegere bouwperiode stammen.
De grote kamer zo schrijft Hoogenboom dan
verder is nota bene als koets- en wagenhuis in
gericht. Beide raamkozijnen zijn eruit gebroken
en een stel dubbele inrijdeuren in de plaats gezet.
Tal van kleine details in en aan de gevels zijn
eveneens gewijzigd of verdwenen. Om het nog
erger te maken zijn die gevels tot op enkele meters
hoogte met verf bestreken en dat van een bouw
werk, waaraan zulk fraai en interessant metsel
werk is te bewonderen. In één woord, architect
Hoogenboom beteurt dat alles ten zeerste en bij
beëindigt zijn aantekeningen dan ook met de
wens, dat dit mooie huis, zo mogelijk met Rijks-
steun, zal worden hersteld en dat het bewaard mag
blijven voor verdere onnodige veranderingen.
na d
over
IN een beschrijving van de boerderij die in 1912
door de architect Joh. Hoogenboom te Renesse
werd opgetekend, vermeldt deze dat woning en
schuur aaneengebouwd zijn. De woning stak toen
een paar meter boven de schuur uit en maakte
een onevenredig grote en massale indruk. Zo was
het niet altijd. De oorspronkelijke schuur, door
brand verwoest, was veel groter en hoger dan het
woonhuis.
Ook de schuur die Hoogenboom zag is er thans
niet meer. De watersnood, waarbij alle gebouwen
tot c.a. 2 meter in het water kwamen te staan,
liet er niet veel van over, zodat er sedertdien een
nieuwe schuur werd gebouwd van betrekkelijk
VAK
renvn
prac
over
toch
De raamboog boven de voordeur, waarin de gevelsteen met Inscriptie: L 1664 L
van
temi
H«
kunr
lijst,
Ook
ken,
deur
siert
wel
heef'
Zo
