DINGEN VAN DE WEEK
Aardbeien onder glas
tuinbouw VANDAAG EN MORGEN
BIJEN
HOE
7
OP 9 februari j.l. organiseerde de werkgroep Tuinbouw van de Ver,
voor Bedrijfsvoorlichting Tholen en St. Philipsland een „Tuinbouw-
middag", die zeer goed bezocht werd en een geanimeerd verloop had.
Door ir. L. Vellekoop, rijkstuinbouwconsulent voor Zeeland en West Noord-
Brabant, werd een lezing gehouden over het onderwerp „Tuinbouw vandaag
en morgenAan het slot van zijn betoog kwam hij tot onderstaande goed
geformuleerde en heldere conclusies, die weliswaar vooral betrekking heb-
ben op Tholen, doch ook voor de andere delen van Zeeland zeer waardevolle
wenken bevatten.
sies in de laatste jaren gehouden zijn. U moet
hier zeker mee doorgaan.
4. Zowel in de open grond als onder glas moet
men zorgen voor bedrijven met een behoor
lijke produktie-omvang. De technische vooruit
gang moet gerealiseerd kunnen worden. De ar
beid wordt zó duur, dat men naast een gelijk
matige benutting van de arbeid ook moet
streven naar een zo hoog mogelijke arbeids-
produktiviteit. De tuinbouw is juist door de
gezinsbedrijven groot geworden. In dit opzicht
veranderen de tijden. Geef alleen die jongens
een plaats in het bedrijf die later een redelijke
kans krijgen een eigen bedrijf te beginnen.
5. Nogmaals wil ik onderstrepen dat het zeer be
langrijk is jonge flinke mensen goed tuinbouw-
onderwijs te laten volgen, met in aansluiting
daarop een praktische vorming in een modern
tuinbouwgebied.
6. Om als tuinder mee te kunnen in de toekomst
moet men zorgen voor voldoende kapitaal.
Naast het arbeidsintensieve element zien we
de laatste tijd in een snel tempo de tuinbouw
bedrijven immers ook een sterk kapitaalinten
sief karakter krijgen. Ik zou hiermee willen
zeggen dat indien het bedrijf, in welk ontwik
kelingsstadium dan ook, op zichzelf levensvat
baar is, men niet te bang moet zijn geld te
lenen; bovendien kunt u van diverse zijden een
financieringsvoorlichting krijgen. De tijd dafc
men klein kon beginnen om daarna uit te
groeien tot het uiteindelijke bedrijf, lijkt
voorbij. Het startniveau is hiervoor te hoog ge
worden.
7. Door een onrustbarende stijging van de. kosten
moet men wel degelijk een goed kostenbesef
hebben. Bedrijfseconomische boekhoudingen
zijn zeer waardevol. We hebben in de groente
teelt een grote behoefte aan normen. Het is
verheugend dat u reeds een begin hebt ge
maakt om met elkaar de onderlinge uitkom
sten te vergelijken. U beseft hiermee dat het
gezegde dat het alleen om het onderste regeltje
gaat. niet meer past in onze moderne tijd. Al
naar gelang de resultaten van de bedrijfseco
nomische boekhouding kan men meer gericht
een nieuwe kant opgaan. Het is dan niet meer,
zoals het nog maar al te vaak gebeurt, een
sprong in het duister.
8. Naar mijn mening moet men meer dan tot nu
toe het geval is geweest, leren inzien dat het
doel van elk bedrijf moet zijn het verkrijgen
van een redelijk inkomen.
Kosten
Afschrijvingen
Overige kosten
Inkomen
4.000
11.000
10.000
Opbrengsten
Opbrengsten 25.000
25.000 25.000
Het probleem van de Zeeuwse groenteteelt is
dat er wat produktie-omvang betreft te veel
te kleine bedrijven zijn die te veel produkten
telen. Bovendien wordt de arbeid nog te veel
in pieken aangewend. Op Tholen heeft men
door het op gang, brengen van de glastuin
bouw een goede basis gelegd in die zin dat
men zich specialiseert op enkele grote produk
ten die het hele jaar door werk verschaffen.
Iedere teler van aardbeien onder glas, zal naast allerlei ande
re kuituurmaatregelen, cok zorg moeten dragen voor een
goede bestuiving van zijn gewas.
Dit kan alleen „VOOR 100% GOED'' door liet plaatsen van
bijen IN het warenhuis. Enkele punten die daarbij van be
lang kunnen zijn zowel voor gewas als voor de bijen, zijn de
volgende.
Vooral spullen. Indien op het gewas nog een bespuiting uitgevoerd moet wor
den met een insekticide b.v., in verband met luisaantasting, moet dit 5G dagen
èerder gebeuren voordat de bijen in het warenhuis worden geplaatst.
Wanneer de bestrijding goed uitgevoerd wordt, behoeft deze niet herhaald
te worden gedurende de drie a vier weken dat de bijen daar in staan.
Er zijn middelen, die, gebruikt bij buitenteelten, onschadelijk zijn voor de btjen.
Wanneer dit zelfde middel evenwel onder glas wordt toegepast kan dit uiterst
giftig voor de bijen zijn, door de vrij hoge temperatuur in het warenhuis.
Later. Tijdens de periode dat de bijen in het warenhuis staan, mag alleen
's avonds gespoten worden. Haal de bijen er van te voren uit. Tegen donker zijn
ze allemaal binnen, sluit ze dan op, gebruik daarbij ook een reisraam. Zet ze
buiten de kas gedurende de nacht. Zorg er door luchten voor dat het gewas des
morgens droog is voordat de temperatuur weer oploopt.
Zet de bijen pas terug als zeker is dat alles goed is. Spuit dus in geen geval
?S morgens, maar alleen 's avonds! Dit geldt voor alle middelen!
Tijdstip van plaatsen. Wacht met het plaatsen van de bijen in het warenhuis
tot er een aantal bloemen open staat. Doe dit bij voorkeur 's avonds tegen don
ker en maak het vlieggat dus open wanneer 't donker is. De bijen komen dan
gedurende de nacht tot rust, 's morgens vroeg beginnen ze al de bloemen te
bezoeken.
Bii donker weer gedurende de eerste dagen kunnen de bijen enigszins aan de
nieuwe omgeving wennen. Is het daarentegen de eerste dagen fel zonnig weer,
dan is er kans dat veel vliegbijen verspeeld worden, doordat ze zich dood vliegen
tegen 't glas of door de luchtramen buiten de ka's raken.
Waar. Plaats de bijen in een warenhuis 3 meter vanaf de noordgevel met
het vlieggat in zuidelijke richting, voldoende ver van de grond, zodat de aan-
vliegplank juist boven het gewas uitsteekt. Zorg dat de bijenkast opvalt, door de
voorkant van de kast fel geel of blauw te schilderen. Dit bevordert het snel in-
en uitvliegen. Spijker anders een stuk hardboard (30 x 40 cm) tegen de voor
kant van de kast aan, met een der bovengenoemde kleuren beschilderd. Zou
de bijenkast (en) tegen de noordgevel geplaatst worden, dan gaan er veel bijen
verloren, doordat ze zich dood vliegen tegen 't glas.
Niet verplaatsen. Bekend is, dat, wanneer de bijen eenmaal ergens zijn neer
gezet, men ze niet meer kan verplaatsen. De bijen oriënteren zich opnieuw en door
het daarna verplaatsen kunnen ze hun kast niet meer terugvinden.
Dit geldt echter niet voor verplaatsing over een geringe afstand. Vindingrijke
lieden proberen hiervan gebruik te maken.
Wanneer bijvoorbeeld, in een warenhuis een warm (gestookt) en een koud
gedeelte is en mer. maar beperkt in zijn bijen zit, kan het bijenvolk van het ge
stookte gedeelte naar het koude gedeelte verplaatst worden, zodra daar bloemen
komen en wisselt dat iedere dag om. Dit moet vanzelfsprekend 's avonds tegen
donker gebeuren. Eén dag warm dus en één dag koud. Zet. ze echter steeds op
de zelfde plaats. Wanneer de zijdelingse verplaatsing slechts enkele meters be
draagt, langs de tussenwand, is dit zeker te proberen.
Drinkwaters, Zorg voor goed zuiver drinkwater. Het eenvoudigst gaat dit door
de voerbak er' weer op te plaatsen met water. Ook een ondiepe bak, met wat
stukken oude raat als drijf materiaal, kan voor de kast geplaatst dienst doen.
Hoeveel volken. Voldoende is, wanneer men 1 volk per 1000 m2 warenhuis
plaatst. Dit onder normale omstandigheden met normale volken.
Zelf houden of huren. Soms lukt het voor het huren een afspraak te maken,
(met geld en veel goede woorden). De meeste bijenhouders voelen er echter wei
nig voor, omdat er soms van een goed volk na 3 weken bijna niets overblijft.
Zelf houden is daarom ten allen tijde beter, maar zorg er voor, dat u
er dan ook voldoende van weet. Volg derhalve een kursus „Bijenteelt voor
Beginners" en het zal u veel moeite besparen.
Met bijen in uw warenhuis vroeger, mooier en grotere aardbeien!
Goes
A. J. VAN WILDEGEN.
L. Alle gesprekken en geschrijf over bedrijfsvergro-
ting enz. ten spijt zal het in de toekomst vooral
van de man afhangen wat hij van zijn bedrijf
maakt. De kernvraag die men aan de tuinder van
de toekomst moet stellen, is: „Bent u in staat een
modern en goed opgezet tuinbouwbedrijf te lei
den?"
2. Voor het vestigen van glasbedrijven gaat de
voorkeur uit naar een vrije georganiseerde ves
tiging, d.w.z. dat de kassen niet op willekeu
rige plaatsen worden rondgezaaid, maar dat
men zoveel mogelijk de georganiseerde vesti
ging op vrijwillige basis stimuleert. Op deze
manier kan men Tholen gaan zien als één glas-
gebied met diverse kernen.
3. Meespelen in georganiseerd verband acht ik
van groot belang. Op deze wijze kan men wer
ken aan een provinciaal beleid op het terrein
van de groenteteelt. Er gebeuren zoveel dingen
in de provincie die de belangen van de Zeeuw
se groenteteler raken, dat het zonder meer
noodzakelijk is dat de groentetelers hierbij zijn.
Om beslagen ten ijs te komen is het tevens be
langrijk zich in ruime mate ook buiten het
eigen gebied te oriënteren. In dit verband vind
ik het verheugend dat er reeds diverse excur
pEN' flinke hoeveelheid fruit gaat er elke week via
de Zeeuwse veilingen naar de consument in
binnen- en buitenland. Vooral de appels nemen de
laatste tijd een belangrijke plaats in maar toch zijn
er ook nog altijd heel wat peren te koop.
Wanneer we op de Zeeuwse veilingen komen in
deze weken dan valt het op dat het percentage klasse
I kwaliteit eigenlijk gering is. Zeker, er staan wel
mooie partijen fruit, maar er is zo heel veel dat eigen
lijk van minderwaardige kwaliteit Is en kennelijk te
lang is bewaard.
Nu is dat op zichzelf geen onbekend verschijnsel in
deze tijd van het jaar, maar het is wel jammer dat
het geconstateerd moet worden. We geloven dat de
fruitbewaarder er niet genoeg op gewezen kan wor
den dat het van zeer groot belang is, het produkt te
verkopen, wanneer de kwaliteit goed is.
Nu weten we wel dat in verhouding tot de goede
kwaliteiten het mindere fruit van een ras als Golden
Delicious nog betrekkelijk duur wordt betaald, maar
dat mag toch geen aanleiding zijn om het met die
kwaliteit maar niet te nauw te nemen.
Over het vraagstuk van de kwaliteit van onze tuin-
bouwpr&dukten hebben we in deze rubriek reeds dik
wijls geschreven. Het is ook een onderwerp waarover
men als teler nooit raakt uitgepraat. Er moet ons al
les aan gelegen zijn een zo goed mogelijk produkt op
de veilingen aan te voeren en daaraan ontbreekt het
helaas dikwijls in deze tijd. Dit verschijnsel zien we
niet alleen in Zeeland. Ook elders uit het land komen
(soms ernstige) klachten over de kwaliteit.
Het te lang bewaren, wat we thans constateren, is
voor een belangrijk deel een gevolg van de prijsont
wikkeling. De fruitprijzen zijn niet slecht te noemen
maar gezien in het licht van wat dit najaar werd be
taald en de kosten van het koelen die er bij gekomen
zijn, zouden de telers de prijzen graag hoger zien.
Daarom wordt gewacht tot het uiterste met het
gevolg: een produkt waarvan de kwaliteit niet meer
is wat het zou kunnen zijn, dat dan weer tegenvalt
bij de handel en later bij de consument en dat heeft
weer een minder worden van de vraag tot gevolg. Zo
is de kringloop gesloten.
Zouden we als Zeeuwse fruittelers met ons allen
proberen er voor te zorgen dat er wat de kwaliteit
betreft in onze provincie voor de rest van dit sei
zoen geen klachten meer komen over de kwaliteit?
Het kan als bij ieder de wil hiertoe aanwezig is.
Overigens hebben we wel hoop dat de kwaliteit zal
verbeteren wanneer het aanbod van appels uit de gas-
cellen gaat toenemen.
We lazen dat de veiling in Kapelle-Biezelinge een
begin heeft gemaakt met het openen van de eerste
gascel met Golden Delicious en dat hiermede in de
komende weken regelmatig zal worden voort gegaan.
Bij de laatste controles van het in de Zeeuwse gas-
cellen opgeslagen fruit bleek dat de Golden Delicious
er overal zeer goed uit zag. Dat zal ongetwijfeld tot
uiting komen bij de aanvoer in de komende weken.
Alleen mag dan niet opnieuw de fout van te lang be
waren worden gemaakt.
Wat de prijzen zullen doen, weten we niet. Allee»
weten we dat kwaliteitsfruit overal in binnen- en bui
tenland verkocht kan worden en het is van zeer grote
betekenis onze afnemers (de consumenten) aan te
bieden wat ze vragen. Er zijn vele bestedingsmoge
lijkheden voor geld in deze tijd.
We vertrouwen dat elke fruitbewaarder overtuigd
zal zijn van de belangen die hierbij op het spel staan..
Waar door middel van poolvorming de verkoop van
koelhuisfruit is geregeld ligt dit vraagstuk veel ge
makkelijker maar wat dat betreft staan we in Zeeland
nog maar aan het begin. Er wordt nog veel individueel
gewerkt.
Dat geldt voor de afzet van ons fruit, het geldt
eveneens voor verschillende andere zaken bij onze
bedrijfsvoering.
We zullen hierop deze week niet al te diep in gaan
want de trouwe lezer van deze rubriek kent ons
standpunt. We zijn een overtuigd voorstander van
samenwerking waar dit mogelijk is omdat we doo*
samenwerking samen sterk kunnen zijn of worden,
met een variant op een in onze kring bekende spreuk.
We geloven nog altijd dat een veel grotere samen
werking tussen de ondernemers in onze sektor niet
alleen wenselijk maar in de toekomst ook noodzake
lijk zal worden om ons te kunnen handhaven.
Tot de volgende week.
