WITLOFTEELT OP EEN KLEIN BEDRIJF
VAN DE ZEEUWSE FRUITVEILINGEN
31
VOOR een amateurtuinder is het kweken van witlof erg eenvoudig. Hij koopt
een zakje zaad, zaait dat in mei, rooit de wortels in oktober—november,
stopt ze flink diep onder de grond en oogst in het vroege voorjaar zijn lof.
Veel moeilijker is het voor een beroepstuinder, want bij de moderne w'tlofteelt
komt heel wat kijken. Daarvan zijn we vooral overtuigd geraakt tijdens een bezoek
aan het bedrijf van de heer J. Platschorre te Driewegen. Urenlang kan deze ver
tellen over vroede en late rassen, over de gewenste temoeratuur bij gasverwar-
ming en de problemen die zich hierbij kunnen voordoen bij de electriciteitsvoor-
ziening, over zijn ervaringen met bemesting, enz.
INTENSIEF TEELTPLAN
De witlofteelt is slechts een onderdeel van het bedrijf, want de heer Platschone
legt niet alle eieren onder één kip. Hij teelt verscheidene gewassen en doordat ze
nooit allemaal goed en nooit allemaal slecht zijn, komt hij door elkaar meestal
aan een bevredigend inkomen.
In 1965 werd de beschikbare 4 ha als volgt benut:
85 are Bintje (pootgoed);
20 are Zeeland (nieuw aardappelras);
24 are Doré (pootgoed);
60 are witlof;
45 are uienzaad (contractteelt);
30 are Flakkeese winterwortelen;
25 are zaaiuien;
20 are knolselderij (contractteelt);
13 are dubbele princessebonen;
7 are aardbeien.
Tevens werd in de loop van het jaar een kas gebouwd ter grootte van 1040 m2.
Deze staat nu grotendeels vol met aardbeien (Glasa, Cambridge Vigour, wat Vola
en als proef Senga Sengana).
Verder werd van het pootaardappelland inmiddels 200 roe beplant met winter-
bloemkool. Ook vorige winter werd dit gewas verbouwd en toen met succes. Wat
het nu wordt is weer afwachten; voorlopig is de stand goed.
GOEDE BELGISCHE RASSEN
De heer Platschorre is bijzonder enthousiast over enkele Belgische witlofrassen,
die hij voor de firma Gebr. De Jongh te Goes in beproeving heeft.
Het oogsten van witlof.
Vooral een middelvroege selectie blinkt uit met
grote, vaste, goed gevormde kroppen. Verscheidene
deskundigen toonden hiervoor veel belangstelling en
waren vol lof over dit lof.
Een voordeel noemt hij het tevens dat met een lich
te deklaag van 5-7 cm de witlofkrop toch vast is,
doordat de grond tijdens het groeien van het lof zo
goed mee naar boven genomen wordt en dus blijft
dekken.
DOORLOPEND OOGSTEN
Het witloftrekken vindt plaats in een schuur, groot
12 x 8 meter. Hierin zijn 3 witlofkuilen gemaakt, elk
van 18 m2, zodat tegelijk 54 m2 lof kan worden ge
trokken.
Er wordt bij de gaasverwarming gebruik gemaakt
van een 3 kw transformator. Doordat de schuur ach
ter de woning staat, kan de electriciteit vanuit het huis
worden betrokken, is echter wel een extra
zware leiding voor nodig. In huis is een 20 KVA
aansluiting.
Behalve in de schuur zijn er ook nog twee witlof-
kuilen in de kas.
's Winters is er doorlopend werk aan het witlof,
met opzetten, rooien en veilingklaar maken. Door ge
bruik te maken van vroege, middelvroege en late ras
sen wordt het werk over een periode van ruim een
half jaar verdeeld, terwijl het tempo verder wordt
geregeld door meer of minder verwarmen.
IN VIJF WEKEN KLAAR VOOR DE OOGST
Dit winterseizoen is het als volgt gegaan: Op 13
september zijn de eerste witlofwortels gelicht en ver
volgens op 16 september gerooid. De wortels werden
op 17 september opgezet, op 18 september ingespoeld
en gedekt en op 25 september verwarmd tot 23 gra
den.
Omstreeks half oktober was de eerste oogst klaar;
het lof van de eerste trek werd geveild op 12, 14 en
19 oktober.
De volgende hoeveelheid wortels werd op 17 sep
tember gelicht, op 27 september gerooid en diezelfde
dag ook opgezet. Op 28 september werd ingespoeld en
gedekt en 9 oktober werd tot verwarming overgegaan,
ook weer 23 graden.
Dit lof werd geoogst en veilingklaar gemaakt op
26 en 28 oktober, 1, 2 en 4 november.
Vervolgens kwam het lof uit het warenhuis aan de
beurt, terwijl in december weer uit de schuur werd
geoogst.
Tussen het opzetten van de wortels en het oogsten
verloopt normaal ongeveer 5 weken.
VORSTSCHADE
In het algemeen kan per winter in de schuur vier
maal getrokken worden. Daarop is ook de oppervlakte
van 60 are (450 roe) afgestemd. Per trek gaan de wor
tels-van 8090 roe in de 4 kuilen in de schuur, zodat
met de aanvulling van de kuilen in het warenhuis de
zaak rond zit.
Dit seizoen zal in de schuur echter maar ruim drie
keer getrokken kunnen worden omdat er nogal wat.
vorstschade aan de wortels was door de vroeg inval
lende strenge vorst.
Opmerkelijk was hierbij, dat de schade alleen voor
kwam bij wortels die gegroeid waren op oud winter
bloemkoolland. Deze bloemkool wordt zeer zwaar be
mest (eind februari was 2 kg kalkammonsalpeter per
roe gegeven!) en die stikstof was ondanks de vele
regen blijkbaar lang niet allemaal uitgespoeld.
Voor de winterbloemkool had de stikstof goed ge
werkt want er groeide een prima gewas, dat beste
prijzen opbracht. Maar voor het witlof was het fout.
Het gewas bleek door de gulle groei slecht tegen
vorst bestand. Andere jaren zou men dit niet zo ge
merkt hebben, maar nu het zo vroeg ging vriezen
kwam de gevoeligheid duidelijk voor de dag. Witlof
moet men in 't algemeen helemaal geen stikstof geven,
meent de heer Platschorre. Niet alleen is het gewas
dan sterker tegen vorst, maar bovendien krijgt men
middelmatig grote wortels, die een naar verhouding
grote krop geven.
Het witlof dat niet op winterbloemkoolland stond
had vrijwel geen vorstschade. Ook in de sporen die op
het bloemkoolland waren ontstaan bij het afrijden van
de kool, waren geen bevroren witlofwortels.
GOEDE PRIJZEN
Overigens is de heer Platschorre best te spreken
over de gang van zaken bij de witlofteelt. Vorig sei
zoen waren de prijzen laag, maar dit seizoen gaat het
heel wat beter.
Omstreeks eind novemberbegin december was
de prijs zelfs ca 1,75 per kilo, voor de goede kwa
liteit. Eind december is de prijs snel gezakt tot een
gulden per kilo of iets lager. We zitten nu echter ir-
de aanvoertop. Elk jaar is dat de periode met de
laagste prijzen. Het vroege en late lof wordt bijna al
tijd het duurste betaald.
Witlof is ideaal voor werkverdeling, omdat men
's winters hieraan veel moet doen, terwijl men boven
dien binnen kan werken. Maar overigens is de heer
Platschorre over de andere gewassen dit jaar ook te
vreden.
Zelfs de zaaiuien werden geen strop, omdat ze
vroeg verkocht werden toen de prijs nog redelijk was.
De winterwortelen leken slecht te worden, omdat er
door het natte weer zoveel misvormd waren, dat het
grootste deel van de oppervlakte niet eens gerooid
werd. Maar de tegenvaller in kilo's werd nog groten
deels goed gemaakt door een hoge prijs voor de over
blijvende goede wortelen, zodat de onderste regel
nog erg meeviel.
VERTROUWEN
De heer Platschorre bewijst, dat men ook op een
kleine oppervlakte nog een bestaan kan vinden, hoe
wel er stevig aangepakt moet worden en veel vak
kennis vereist is.
Wat het werk betreft, kan nog opgemerkt worden
dat de vrouw van de baas veel meehelpt terwijl ver
der de zoon buiten de schooluren om (Tuinbouw
school te Kapelle) ook naar vermogen bijspringt. En
dat vermogen is niet gering.
De chemische onkruidbestrijding en mechanisatie
verlichten anderzijds de arbeid. Het witlof wordt bij
voorbeeld vrijwel geheel machinaal verzorgd, door be
werking met een Vicon dunmachine waarbij eerst pen
nen en later messen worden gebruikt. Zodoende moest
er nauwelijks twee uur met de hand worden gewied
De kas is een mooie aanwinst voor het bedrijf, dat
hierdoor een betere basis krijgt. Mede hierdoor ziet
de heer Platschorre de toekomst met vertrouwen te
gemoet. Het ligt vaak niet gemakkelijk voor een klein
bedrijf, maar bij een juiste aanpak zijn er toch altijd
nog goede mogelijkheden.
A. v. O.
In de eerste week van januari was het met uitzon
dering van de veiling Goes nog niet druk met de
fruitaanvoer op de Zeeuwse veilingen. We mogen
aannemen dat dit ondertussen wel anders zal zijn ge
worden. Van de zijde der veilingen wordt er bij her
haling op gewezen dat de telers er alle belang bij
hebben indien ze regelmatig aanvoeren. Het fruit dat
is opgeslagen in de bewaarplaatsen moet nu weg en
verstandig lijkt het ook te beginnen met de verkoop
van appels uit de koelcellen.
Op het moment dat we dit- schrijven is er een goede
vraag naar Golden Delicious. De prijzen van de goe
de kwaliteiten grote maat liggen tussen 65 en 80 ct
per kg. Voor de middelmaat wordt tussen 60 en 65
ct per kg betaald en voor de kleine maat tussen 40
en 50 cent.
Dat zijn toch prijzen die niet mogen verhinderen
om met de verkoop te beginnen indien men fruit heeft
dat er geschikt voor is. Minder gunstig was de prijs
ontwikkeling van Jonathan, al moeten we er bij zeg
gen dat hiervan ook niet veel mooie partijen werden
aangeboden. De beste partijen kwamen nog aan 50 ct
per kg maar klasse II kwaliteit deed gemiddeld
slechts 25 tot 35 ct per kg en dat is te weinig, zeker
gezien tegenover de prijzen die eerder dit seizoen wer
den betaald.
Goudreinette werd ook wel iets goedkoper maar
mooie partijen deden toch nog tussen 60 en 70 ct per
kg voor de grote maten; middelmaat rond 50 ct en
de kleine maat rond 40 ct.
Conference uit de koel- en gascellen werd vooral
tegen het einde van de vorige week goedkoper. De
grote en middelmaten klasse I kwaliteit deden toen
rond 70 cent per kg en de kleine maat rond 60 cent.
Klasse II noteerde tussen 50 en 60 cent per kg. Het
aanbod van Conference is overal groot en er is nog al
wat concurrentie van buitenlands fruit. Beter ging
het met het stoofperenras Saint Remy waarvan de
prijs steeg tot 70 cent per kg. Doyenné du Cornice
bleef ook gevraagd en noteerde tussen 1,15 en 1.30
per kg. Kroetappelen noteerden 22 cent per kg.
