ZAAIUIEN
ZOMERTARWE
(S.N.UI.F.)
10
OPBRENGSTEN PROEFVELDEN MET ZOMERTARWE
Van de aanbevolen selekties treden het meest op de voorgrond Bola, Dupro,
Enormus, Grobol, Luctor, Produrijn en Wijbo. Hiervan is Luctor hét vroegst
oogstbaar, terwijl Bola en Enormus de meest produktieve zijn. Selektie Enormus
is van deze groep het laatst plukrijp, hetgeen in jaren met minder gunstige
groeiomstandigheden een nadeel is.
Van de voorts opgenomen selekties Maelstede, Onderdelinden, Primeur en
Victoria heeft ook Primeur de minder gunstige eigenschap laat rijp te zijn.
NOORDHOLLANDSE STROGELE
Gele, overwegend plat tot bolvormige (dikplatte) ui. De uitzaai van de tot
dit type behorende selekties beperkt zich vrijwel geheel tot de provincie Noord-
Holland. Uit een oogpunt van produktiviteit en duurzaamheid bezit de selektie
Plastro de gunstigste eigenschappen. Voor vroege levering komt selektie Wij de-
houd het meest in aanmerking.
ZITTAUER GELBE
Van oorsprong waren de uien van dit type bruin getint en plat van vorm.
Als gevolg van de toegepaste werkwijzen bij het selekteren zijn deze kenmerken
echter meer en meer vervaagd en zijn van vele als Zittauer Gelbe aangeduide
selekties de uien niet meer van die van het Rijnsburger type te onderscheiden.
Ook in vroegrijpheid van het gewas en duurzaamheid van de uien komen de
Zittauer herkomsten overeen met de meeste van de Rijnsburger selekties. De
produktiviteit van dit materiaal, dat over het algemeen slechts uniforme uien
geeft, ligt daarentegen nog zo'n 5-15% beneden die van het merendeel van de
zuivere Rijnsburger selekties.
AMERIKAANSE HYBRIDE-UIEN
De rassen, waarvan het zaad uit de U.S.A. wordt geïmporteerd, komen alleen
voor het telen van een vroege zaai-ui in aanmerking. In vergelijking met het
merendeel van de Rijnsburger selekties zijn deze hybriden, die in ons land dik^
wijls onder een fantasienaam in de handel worden gebracht, 3-4 weken vroeger
oogstbaar. Ten opzichte van de Rijnsburger bedraagt de opbrengst van deze
uniform bolvormige, bruin getinte uien bij rijp oogsten 70-80%. De duurzaam
heid ervan is minder dan van de Nederlandse selekties. Ze zijn bovendien be
langrijk gevoeliger voor aantasting door valse meeldauw. Vooral in jaren met
ongunstige weersomstandigheden is aan de teelt van deze hybriden meer risiko
verbonden dan dit bij gebruik van inlands materiaal het geval is. De verbouw
ervan kan alleen worden aangeraden voor de allerbeste uiegronden.
STICHTING NEDERLANDSE UIEN-FEDERATIE.
Produktiviteit Percentage Vroeg- Uniformi
Eigenschappen Gem. opbrengst leverbaar rgp- teit
618.3 kg/are na bewaring heid van
■Selekties 100 (1961-1964) vorm
Grobol - N.V. De Groot en Slot,
Broek op Langedijk
104
65
6,5
6,5
Maelstede - D. J. v. d. Have N.V.,
Kapelle-Biezelinge
103
62
6,5
6
Bola - N.V. Jacob Jong,
Noord-Scharwoude
108
68
7
6,5
Enormus - Fa. Gebr. P. C. en
L. de Jongh, Goes
107
70
6
6,5
Victoria - Fa. Gebr. P. C. en
L. de Jongh, Goes
99
63
6,5
6
Sel. Onderdelinden -
Fa. C. L. Onderdelinden en Zn.,
Hoofddorp
94
67
6,5
6,5
Produryn - N.V. D. v. d. Ploeg,
Barendrecht
101
74
6,5
6,5
Luctor - N.V. Gebr. Sluis,
Enkhuizen
101
72
7,5
6,5
Dupro - A. Wabeke Jzn.,
Wemeldinge
103
70
6,5
6,5
Wijbo - „West-Friesland",
Wijdenes
102
71
6,5
6,5
Primeur - M. van Zielst,
Nieuwe Tonge
101
66
6
6
NOORDHOLLANDSE STROGELE
Sel. Buisman -
Fa. J. Buisman en Zn.,
Enkhuizen
90
67
7
6,5
Plastro - N.V. Jacob Jong,
Noord-Seharwoudé
100 -
71
6,5
6,5
Produnos - N.V. D. v. d. Ploeg,
Barendrecht
97
67
6,5
6,5
Nostro - N.V. Gebr. Sluis,
Enkhuizen
98
68
6,5
7
Wijdehoud - „West-Friesland",
Wijdenes
95
66
7,5
7,5
Naarmate het waarderingscijfer hoger is. kunnen de uien vroeger worden
geoogst. Eén punt verschil komt ongeveer overeen met een week verschil in
plukrijpheid.
Naarmate een hoger cijfer is gegeven, is de selektie meer uniform van vorm.
RIJNSBURGER
Bolvormige, gele ui. De vertegenwoordigers van dit type nemen bij de teelt
in ons land een overheersende plaats in.
RASSEN 1965 Gem. 1955—1965
kg/are 100 53,6 kg
Naast van het uitgangsmateriaal zijn ook de omstandigheden waaronder de
teelt wordt uitgeoefend van het grootste belang voor het verkrijgen van een goed
resultaat. Zo mogen o.a. de geschiktheid van de grond en de wijze waarop de
verpleging en ziektebestrijding wordt uitgevoerd niet los van het uiteindelijk
te bereiken resultaat worden gezien. Ook mag niet uit het oog worden verloren
dat bij een zo gemakkelijk te beschadigen produkt als uien zijn, zeer hoge eisen
aan het gebruik van machines moet worden gesteld. Het is helaas jammer te
moeten konstateren dat in de praktijk hiermede maar al te vaak te weinig
rekening wordt gehouden. Hetzelfde geldt voor het kunstmatig drogen van het
produkt. Als regel vindt dit op een te la at tijdstip plaats, waardoor het op
treden van kale uien sterk in de hand wordt gewerkt.
Jaarlijks wordt een groot aantal inlandse selekties op hun eigenschappen
getest. Aan de hand van de bij dit onderzoek verkregen resultaten wordt aan
het meest op de voorgrond tredende materiaal het predikaat „hoofdselektie"
verleend. Welke selekties deze aanduiding mogen voeren, zijn in volgende tabel
vérmeid.
OVERZICHT EIGENSCHAPPEN VAN DE HOOFDSELEKTIES (1962-1965)
RIJNSBURGER
J^E keuze van het uitgangsmateriaal is sterk afhankelijk van het met de
teelt beoogde doel. Zo worden b.v. bij lange bewaring van het produkt
«ndere eisen aan het ras gesteld dan bij aflevering direkt na de oogst.
Ofschoon niet mag worden gesteld, dat de thans beschikbare rassen en se
lekties in alle opzichten aan de in de praktijk voorkomende werkwijzen zijn
aangepast, is het doen van een welbewuste keuze voor het slagen van de teelt
de eerste vereiste.
Orca 53,5 51,5 96
Gaby 58,9 54.1 101
Opal 50,2 50,2 94
Uit zaaitijdenproeven is gebleken, dat vroeg zaaien vooral voor de laat
rijpende rassen hogere opbrengsten geeft.
Vooral Orca moet vroeg worden gezaaid.
De vroegrijpheid is een belangrijke raseigenschap. In 1965 konden vooral de
laatrijpe rassen pas zeer laat worden geoogst, wat risico's met zich meebrengt.
In gebieden waar de tarwestengelgalmug voorkomt, is het raadzaam hier
mee rekening te houden. Men kan het beste zo vroeg mogelijk zaaien en een
ras kiezen, dat in het voorjaar een snelle ontwikkeling geeft.
DE RASSEN
Orca heeft goede opbrengsten gegeven. Het heeft een trage voorjaars
ontwikkeling. Het stro is vrij kort en behoorlijk stevig. Het is een laatrijp ras
en moet daarom vroeg gezaaid worden.
Gaby is een vroegrijpende tarwe, die op vruchtbare gronden zeer hoge
opbrengsten geeft. Vroeg zaaien is gewenst.
Het stro is kort en stevig. Een nadeel is. dat Gaby tamelijk vatbaar is voor
gele roest en schot.
Opal kan nog laat worden gezaaid. Het kan ook op minder goede gronden
hoge opbrengsten geven.
Opal is vroeg rijp. Dit ras is zeer geschikt voor doorzaai in wintertarwe.
jift
