Vervolg toespraak vice-voorzitter P. J. J. Dekker
1144
De ontwikkeling van de agrarische bedrijven 1959-1965
Ir. W. VAN SOEST TE KAPELLE
ZEEUWS LAND- EN TUINBOUWBLAD
DOOR het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn op basis van de landbouwtelling 1965 de bedrijven ge
groepeerd naar hoofdberoep van het bedrijfshoofd en naar bedrijfsgrootte. Uit de gegevens blijkt, dat
sinds mei 1959 het aantal bedrijven met 44.000 of 14 is verminderd, terwijl ook de oppervlakte cultuur
grond is ingekrompen en wel met 54.000 ha. Bij een groepering van de bedrijven naar grootteklasse komt
raar voren, dat de daling van het aantal bedrijven er. van de cultuurgrond zich heeft voltrokken in de groep
bedrijven kleiner dan 10 ha. Het aantal grotere bedrijven is met 2.270 (+3 toegenomen.
Het aantal bedrijven van bedrijfshoofden met hoofdberoep „Landbouwer" (akkerbouw en veehouderij) ver
minderde van 176.000 tot 153.000 13 Opvallend is, dat in deze categorie het aantal bedrijven zonder
cultuurgrond met 6 is toegenomen tot rond 2.000. Dit zijn veelal bedrijven, welke zich toeleggen op het, al
of niet op contract, mesten van varkens en kippen.
Het aantal bedrijven van bedrijfshoofden met hoofdberoep „Tuinbouwer" vertoont een geringe uitbreiding
tot rond 36.200. De inkrimping van de bedrijven van 15 ha met 7 wordt volledig gecompenseerd door
de ontwikkeling in de overige grootteklassen, welke alle een toename van het aantal bedrijven te zien geven.
Het aantal landarbeiders met een eigen bedrijfje daalde met 45 tot 8.400. Ook het aantal bedrijven van
bedrijfshoofden, die de land- en tuinbouw bij wijze van nevenberoep uitoefenen, de zgn. niet-agrariërs, heeft
een aanzienlijke vermindering ondergaan en wel van 81.300 tot 67.100 17 Deze achteruitgang komt
geheel voor rekening van de bedrijven kleiner dan 1 ha, welke met 37 terugliepen. Het aantal bedrijven
van 1 ha en meer is daarentegen toegenomen met 16 tot 35.300.
URIJDAG 7 januari a.s. wordt een belangrijke
dag voor de tuinbouw in Oost Zuid-Beveland.
Dan komt namelijk ir. W. van Soest spreken in
de cantine van de veiling te Kapelle. De agenda
voor de bijeenkomst treft u aan in de Zeeuwse
Agenda van dit nummer.
De heer Van Soest, thans directeur van het proef
station te Naaldwijk, is een zeer goede bekende
in Zeeland. Hij was namelijk een tijdlang Rijks -
tuinbouwconsulent in ons geweest.
We kunnen van hem een boeiende zakelijke
voordracht verwachten, echter gekruid met milde
humor, waarbij de dingen niet mooier worden
voorgesteld dan ze zijn. Hij zal niet alleen zijn
mening geven over de glastuinbouw in 't alge
meen, doch ook de mogelijkheden bespreken voor
Kapelle-Biezelinge en de andere delen van Zee
land. Alle belangstellende tuinders zijn van harte
welkom
Bedrijfsgrootte
Indeling van de bedrijven naar hoofdberoep van het be drijfshoofd, naar bedrijfsgrootte.
Totaal
aantal Waarvan met hoofdberoep
toppervlakte cultuurgrond)
bedrijven
landbouwer
tuinbouwer
landarbeider
niet-agrariër
1959
1965
1959
1965
1959
1965
1959
1965
1959
1965
Aantal
bedrijven
Zonder cultuurgrond
17331
11248
1874
1994
1842
928
13615
8326
0,01—1 ha
60411
43775
2468
1803
12690
13874
8103
4612
37150
23486
1 5 ha
87726
74200
36309
23856
19687
18288
5323
2848
26407
29208
5 10 ha
62206
52475
57118
45498
2391
2880
2697
4087
10 15 ha
34801
35662
33674
34046
478
680
649
936
15 —<30 ha
34872
36130
34044
35076
307
354
521
700
3C 50 ha
8675
8740
8481
8466
53
74
141
200
50 ha en meer
2032
2119
1912
1977
17
20
103
122
Totaal
308054
264339
175880
152716
35623
36170
15268
8388
81283
67065
Oppervlakte cultuurgrond/ha
0,01—1 ha
19770
1411
967
7125
7572
3110
1451
14896
9780
1 5 ha
185951
115840
76740
42413
40041
10327
5821
54466
63349
5 10 ha
387234
422639
340630
16115
19327
17961
27277
10 15 ha
421860
434415
408410
415180
5726
8037
7724
11198
15 —<30 ha
732803
689656
711530
6140
7094
10687
14179
3< 50 ha
325837
316022
315518
1935
2779
5403
7540
50 ha en meer
151806
169958
139012
155527
1110
1289
11684
131"2
Totaal
2309812
2255968
2092990
2016092
80564
86139
13437
7272
122821
146465
BIJSTAAN MET RAAD EN DAAD
UELE Z. L. M.'ers hebben in de loop der jaren
om de een of andere reden een beroep op
U gedaan, Uw hulp ingeroepen. U hebt ze met
raad en daad bijgestaan. Het betrof gevallen van
oorlogsschade of rampschade, dan weer waren het
herverkavelingsproblemen. Verder werd bemid
deling gevraagd in pachtkwesties, of het betrof de
aankoop van een boerderij, of een verzoek om
bemiddeling voor <het verkrijgen van een hypo
theek of voor een bedrijf op de domeingronden.
Niets was U teveel om de leden van de Z. L. M.
ook bij hun persoonlijke belangen bij te staan. Het
is geen zichtbaar spectaculair werk, maar niet
minder van groot belang voor de betrokkenen en
voor de Z. L. M.
Als U op al Uw werkzaamheden terugblikt zult
U hoogtepunten en ook wel dieptepunten ontdek
ken. Maar bovenal zal ongetwijfeld de dankbaar
heid overheersen, dat U de afgelopen 20 jaar zo
veel hebt kunnen en mogen doen in het belang
van onze land- en tuinbouw en voor de Z. L. M.
Alom en in ruime mate werd U vertrouwen ge
schonken. U hebt ervaren dat de Z. L. M.'ers wel
willende en meegaande mensen zijn.
Z. L. M., het zijn letters die door Dr. P. van
Hoek, de eerste Directeur-generaal van de land
bouw, vertaald zijn in „Zeer loyale mensen". Op
grond van Uw ervaring zult U dit kunnen be
vestigen. U hebt ook kritiek gehad, maar altijd
hebt U begrip daarvoor getoond en een andere
mening weten te respecteren. Ook de enkeling, die
het predicaat „zeer lastige man" verdiende, trad
U met begrip en waardigheid tegemoet. Onze be-
(Vervolg van pag. 1142)
wondering voor U werd nog groter. U hebt veel
en hard gewerkt. Deze tijd is U persoonlijk ook
niet zonder meer voorbijgegaan. Naast de zorgen
van Uw eigen bedrijf, dat ook tweemaal een prooi
werd van een inundatie met zout water, speelde
Uw gezondheid U dikwijls parten.
VOORBEELDIG VOORZITTER
MAAR viel het werk U dan ook wel eens
zwaar, Uw geest en werkkracht dreven U
voort. Een man als U is het oordeel waard, dat
Ermerins in 1744 over Tholen neerschreef, n.l. „dat
men in deze landstreek personen vond, die in ge
zond vernuft, beschaafde zeden en onderzoek van
nuttige geschriften, boven alle andere Zeeuwse
Eilanden uitmunten".
Het is een minder gemakkelijke opgave om in
korte trekken een volledig beeld te schetsen van
een veelzijdige persoonlijkheid, die zeer gewaar
deerd en hooggeacht wordt. Ik heb getracht uit
verleden en heden de betekenis van Uw persoon
en werk aan te duiden. Uw reactie zal wellicht
zijn, dat U op sommige punten te kort bent ge
schoten en dat U nu bepaalde zaken op een andere
wijze zoudt afhandelen dan U hebt gedaan. Of de
resultaten dan beter zouden zijn geweest, meen
ik te moeten betwijfelen. Maar deze gelegenheid
was voor mij gunstig om eens dingen te zeggen,
waarmee men dagelijks niet zo royaal pleegt te
zijn. Wanneer ik in mijn poging een beeld te geven
van Uw persoon en werk niet geslaagd bent, dan
is tenslotte de omschrijving die anderen over U
hebben gegeven, dat de Z. L.M. in de heer Ir.
M. A. Geuze een voorzitter van allure, een be
trouwbare leidsman, een voorbeeldig voorzitter
Door de vice-voor
zitter der Z. L. M., de
heer P. J. J. Dekker,
werden aan de schei
dende voorzitter een
tweetal schilderijen
aangeboden van de
Belgische schilder
Gust. Dierikx. Deze
kiest in het bijzonder
de boer als onder
werp van zijn schil
derijen.
heeft bezeten, dan is deze omschrijving meer dan
voldoende om U de blijvende dank van de gehele
Z. L. M. te verzekeren.
VRIENDSCHAPSBAND BLIJFT
AL gaan gelukkig dank en waardering gepaard
met een sterk vertrouwen in Uw opvolger
Ir. Prins, met wie U gedurende 5 jaren hebt sa
mengewerkt, in wiens handen U met een gerust
hart Uw werk kunt overdragen, toch zijn we
doordrongen, dat U veel meeneemt, wat we zul
len missen en wat moeilijk vervangen kan wor
den. Met Uw heengaan wordt in de Z. L. M. een
periode afgesloten. Bij de bewogenheid, die ook
dit afscheid oproept, is gelukkig een lichtpunt. En
wel dit. U blijft Z. L. M.'er en Zeeuw met de
Zeeuwen. De banden tussen U en de Z. L. M. wor
den niet verbroken.
En al moge dan de organisatorische band een
andere worden, de vriendschapsband, die U en Uw
gezin met velen binden, zullen blijven.
Met mijn woorden heb ik getracht de gevoelens
te vertolken van de Z. L. M. Gelukkig wacht mij
nog een andere taak, eenvoudiger, sprekender,
waarmede ik de hoogachting en waardering tast
baar tot uitdrukking kan brengen.
ERE-VOORZITTER
UET is voor mij een voorrecht U en de Alge-
mene Vergadering te kunnen meedelen, dat
het Hoofdbestuur op voorstel van het Dagelijks
Bestuur, gelet op artikel 28 van de nieuwe sta
tuten, in haar gehouden vergadering op 15 novem
ber 1965 met algemene stemmen heeft besloten
U te benoemen tot Ere-voorzitter van de Maat
schappij.
Het is de hoogste onderscheiding, welke de
Zeeuwse Landbouw Maatschappij kan toekennen.
Aan deze benoeming is het recht verbonden de
vergaderingen van Dagelijks Bestuur en Hoofd
bestuur bij te wonen, de Ere-voorzitter heeft dan
een adviserende stem.
Mag ik U dan namens alle aanwezigen hartelijk
gelukwensen met deze benoeming en de hoop uit
spreken, dat U nog vele malen de Z. L. M.-ver-
gaderingen zult kunnen bijwonen.
UET is voor mij een bijzonder groot genoegen
U uit naam van het bestuur van de Z. L. M.
twee schilderijen, die met z'n tweeën een eenheid
vormen, te mogen aanbieden van de schilder Gust
Dierikx, die tijdens de Z. L. M.-dagen te Axel deze
zomer heeft geëxposeerd. Het eerste is een koren
veld, het tweede is het interieur van een boeren
woning.
Mijnheer Geuze, Mevrouw Geuze, mogen deze
beide schilderijen van welke het korenveld sym
boliseert Uw werk en arbeidsveld en het
andere het interieur, het symbool van het rust
punt, Uw huiselijke kring in Uw woning U
en de Uwen nog vele jaren veel genot ver
schaffen. Moge U deze kunstwerken tevens zien
als een uiting van waardering van vriendschap
en van verbondenheid.