De planologie
W
1085
(ii)
Het gemeentelijk beleid in de landbouw COnHTI6nt33r
VRIJDAG 2 6 NOVEMBER 1965
Het verbod tot inrichten van twee woongedeelten in een bestaande bedrijfswoning.
In oude poldergebieden, hetgeen ook voor ons voormalig eiland geldt, komen in agrarisch
gebied op talrijke boerderijen zeer grote woningen voor. Woningen met inhoud van 500
tot 900 m:! zijn geen zeldzaamheid. Waar geen enkele behoefte meer bestaat om dergelijke
inhoud te benutten en het in het voornemen ligt hierin een dubbel woongedeelte te
creëren en gelijktijdig de leefbaarheid te vergroten door moderne inrichting, dient zulks niet
af te stuiten op gemeentelijke afkeuring. Het is n.l. reeds voorgekomen dat vergunning
geweigerd werd omreden de „bedrijfsgrootte" gesteld in streekplanvoorschriften van Wal
cheren zulks1 niet tolereerden. Wanneer beide te ontwerpen woongedeelten aan redelijke
eisen voldoen (door de landbouw zelf te bepalen) dan dient afkeuring achterwege te blijven.
Het kan nooit de bedoeling van de wetgever (Prov. Overheid) zijn geweest, toekomstige
landbouwersgezinnen blijvend te veroordelen door verplichting tot het bewonen van zeer
grote bedrijfswoningen. Hierbij zij volledigheidshalve vermeld dat bewoning van een ge
deelte en onbewoonbaar laten van het andere gedeelte, onherroepelijk leidt tot verval en
verkrotting.
Vrijheid tot het inrichten naar eigen believen dient mogelijk te zijn, temeer waar in de
toekomst vele mogelijkheden liggen m.b.i de recreatieve functie die de landbouw kan ver
vullen en hierin bij een steeds toenemende behoefte kan helpen voorzien. De onderhoudi;-
toestand van voormelde bedrijfsgebouwen alsmede de leefbaarheid en het welzijn van het
platteland zal hierdoor ten zeerste worden gediend.
Bij Gemeentelijk uitbreidingsplan of bestemmingsplan het agrarisch gebied vrij van beper
kingen te houden t.a.v. het gebruik van de grond.
Elk verbod in agrarisch gebied b.v. de term agrarisch gebied zonder bebouwing stagneert
de ontwikkeling.
A Kassenbouw en de hierin te verwachten specialisatie. Gezien de ligging van onze streek
t.o.v. de grote bevolkingscentra (Randstad, Roergebied, N. Frank lijk) alsmede klima-
thologische e.a. factoren dient in agrarisch gebied geen enkel verbod te bestaan t.o.v.
het oprichten en/of vergroten van glasopstanden. Aanvaardbaar is evenwel aan de
wegzijde afscherming van de houtopstand.
B De ontwikkeling en richting die de landbouw zelf dient te bepalen dulden geen bepet-
kingen. Zo is b.v. in onze streek een zeer snelle toename geweest van het machinaal
melken. Tot de noodzakelijke uitrusting behoort o.a. een melkstal. Verschillende van
deze bouwsels zijn in weidecomplexen gebouwd en in gebruik en meerdere zullen vol
gen. Wellicht in andere vorm en uitvoering. Wij willen gaarne in Uw aandacht aan
bevelen de huidige situatie, wanneer geen van bedoelde melkstallen hadden kunnen
verrijzen. Mogelijk gat in de toekomst nog andere opstallen nodig zijn. Geen enkel
verbod of beperking kan daarom door de landbouw worden aanvaard in een gemeen
telijk bestemmingsplan.
C Het laat zich aanzien dat, voor sommige gedeelten van Walcheren, de recreatieve
functie tot de belangrijkste gaat behoren. De landbouw zal hierbij ook een taak krijgen
toegemeten. Het lijkt ons zeer waarschijnlijk dat met de vijfdaagse werkweek en de
straks gereed zijnde Oosterscheidebrug de weekend-recreatie grote voimen zal aan
nemen en de druk van Randstad Holland zich ook over ons eiland zal uitstrekken
|ET lijkt ons een logische gedachte dat wanneer Overheid en bedrijfsleven een vijfdaagse
werkweek creëren, dezelfde Overheid consequent handelt wanneer zij gelegenheid geeft
om de resterende twee dagen op de gewenste manier te beleven. Blijft deze mogelijkheid ach
terwege dan zal blijken dat de onbenutte resterende 2 dagen der week eerder een plaag dan
een welzijn voor het gezin vormen. Het lijkt ons ten zeerste gewenst dat het gemeentelijk
beleid m.b.t. de bovenvermelde recreatieve functie een positieve bijdrage levert. Voor vele
landbouwbedrijven zou bovendien een bredere basis aanbeveling verdienen, zeer zeker voor
de toekomst.
Het komt ons gewenst voor dat in agrarisch gebied de mogelijkheid dient te bestaan bii
aanleg van bebossing, om vacantie-woningen hierin te laten bouwen. Thans kan onder he*
huidige streekplan met goedkeuring van G. S. in agrarisch gebied een buitenplaats worden
opgericht op 2 ha waarbij de niet voor bebouwing gebruikte gronden dienen te worden be
plant, waarborgen tot nakoming van deze verplichting zijn echter niet aanwezig.
Inplaats van dit artikel zou de mogelijkheid aanwezig moeten zijn dat door het gemeentelijk
beleid in agrarisch gebied toegestaan wordt per ha 5 zomerhuizen te bouwen. Om zeker to
zijn van de juiste aanleg ware het mogelijk door de gemeente eerst toestemming te verlenen
na aanleg van de beplanting. Op agrarische gronden welke voor de recreatie zeer gunstig lig
gen zou het mogelijk en wenselijk kunnen zijn het aantal zomerhuizen per ha hoger te plan
nen.
Bij bovengeschetste planning wordt bereikt dat:
1. De ontwikkeling gelijke tred houdt met de behoefte, speciaal weekend-recreatie.
2. De gemeentelijke Overheid alléén de ingediende plannen controleert en adviseert en goed
keurt.
3. De gemeentelijke financiën geen belemmering vormen voor de gewenste ontwikkeling.
4. De onteigening voor recreatie (t.b.v. plezier van niet plattelanders) achterwege kan
blijven en toch aanpassing vindt aan de behoefte.
5. De landbouwers eigenaar van hun gronden kunnen blijven, exploiteren in bosbouw en
verdere verzorging (Voorlichting Staatsbosbeheer).
6. De bebouwing aan belanghebbende recreanten kan worden overgelaten door verhuur in
erfpacht van de kavels in een plan.
7. Een erfpachtcanon kan vaststellen welke herziening om de vijf jaar mogelijk doet zijn
8. Deze canon binden aan de uurloonindex b.v. van de bouwvakken. Dit i.v.b. met munt-
ontwaarding en/of werktijdverkorting.
9. De sociale status van de landbouw en de soms voorkomende eenzijdigheid in ontwikke
ling, vooral van de jongeren in de landbouw, hierdoor zeer kan worden verbeterd.
10. De verhouding stedeling-plattelander en het contact tussen beiden hierbij sterk wordt
geïntensiveerd (Public relation).
11. Het woon- en leefklimaat van ons platteland wordt verbeterd door modernisering van
gebouw en het te creëren ruimte-effect door bebossing alsmede de verbeterde klimato
logische omstandigheden door afname der windkracht (thans allesbehalve ideaal en pl3
nologisch geconserveerd en bevroren).
12. Onze agrarische bodem zal worden benut voor datgene waaraan het meeste behoefte is
13. Zeer wel mogelijk dat in het kader van secundaire arbeidsvoorwaarden verbetering, door
grote ondernemingen in de toekomst voor hun personeel, grotere complexen worden
gezocht en dan ook kunnen worden gevonden.
14. Geen enkele gemeente thans zulks kunnen aanbieden.
15. De techniek van zuiverings-, riool- en afvalwater voor kleinere en niet permanent be
woonde zomerhuizen, geen overwegende bezwaren meer opleveren m.b.t. de kosten-
exploitatie.
16. Dat bij het nieuwe ontwerp streekplan „Midden Zeeland" thans de mogelijkheid zich voor
doet de gemeentelijke autonomie in bovenstaande richting te verruimen.
(Het nieuwe ontwerp onder vigueur van de Wet op de R. O. 1961).
17. Deze mogelijkheid ook door de Gemeenten wordt benut en gezien de ervaring van het
verleden, begeleidende voorlichting van landbouworganisaties en streekverbeteringscom-
missies nodig zal zijn.
(Wordt vervolgd'
1 e. Ons inziens zal er nooit bezwaar gepiaakt kunnen wor
den wanneer het niet benutte gedeelte tijdens de zo
mer, hetzij als pension, hetzij als gemeubileerde ka
mers verhuurd roordt. Wel zal er vermoedelijk bezwaar
worden aangevoerd indien dit gedeelte in eigendom
wordt overgedragen, waarna het verder benut wordt
voor weekend-bewoning. Vooral in de recreatiegebie
den is het hier bedoelde van belang. Wanneer het be
nut wordt voor b.v. de ouders, zal er nooit bezwaar ge
maakt kunnen worden dat deze INWONEN.
Naar onze mening zal ook een aanpassing van de bouw
om de woning aan dit doel te laten beantwoorden in
het algemeen mogelijk zijn.
1 f. A. Geheel akkoord. Zie Z. L. M.-nota ..Problemen bij
de vestiging van glastuinbouwbedrijven in Zee
land."
B. Naar onze mening is vrijwel steeds een oplossing
te vinden dat deze melkstallen (meestal semi-per-
manent) gebouwd kunnen worden.
C. I. Dat de behoefte aan recreatieaccomodatie in
onze provincie toeneemt, is een constatering die
we alleen maar kunnen onderschrijven. Dat ook
diverse Zeeuwse grondgebruikers en grondeige
naren in de behoefte willen en ook goed kun
nen voorzien is met ettelijke voorbeelden toe
te lichten.
2. Dit lijkt ons een onmogelijke eis. Als alles moet
worden goedgekeurd dan is de gemeente over
bodig.
3. Wanneer we, zoals dit schrijven, ervan uitgaan
dat de particulier de recreatie-bebouwing sticht,
bestaat er geen verband met de gemeente finan
ciën, tenzij men ook de wegen, parkeerterreinen
riolen e.d. door particulieren laat aanleggen,
want dan wordt de gemeentekas inderdaad ont
last.
4. Het is zeer de vraag of dit nu al kan. Ons is
geen enkel geval in Zeeland bekend, waar ont
eigend is voor recreatie.
6. Is inderdaad mogelijk, gebeurt echter nu ook
veelal.
8. Dit is een mogelijkheid.
9. Een re~reatiebedrijf heeft ook schaduwzijden en
zeker de combinatie met een landbouwbedrijf.
Zie Z. L. M.-nota „Landbouw en recreatie".
12. Dit lijkt ons een wat gevaarlijk standpunt. Wie
bepaalt waaraan het meeste behoefte is?
13. Daar zijn er nu ook te vinden. Zie vele voor
beelden in Schouwen e.d.
14. De gemeente niet, maar wel particulieren. Lijkt
ons ook niet direct een taak voor de gemeente.
15. Accoord wanneer ze er dan ook maar komen en
het niet afschuiven op de gemeenschap.
16) 17) De nieuwe wet R.O. is inderdaad voor de
de gemeenten belangrijk.