oor ae
*0
rouw
Wat er op de Algemene Provinciale
Vergadering te beleven viel
1001
VAN HET PLATTELAND
ONDER REDACTIE VAN MEVROUW L N. HUIJSMAN - GRIEP
VRIJDAG 2 2 OKTOBER 1965
TOT grote vreugde van de Zeeuwse leden van de Nederlandse Bond van Plattelandsvrouwen, die
op 14 oktober naar de „Prins van Oranje" in Goes waren getogen, zagen zij hun gewaardeerde
presidente, mevrouw D. KugelSwart, weer op het podium om de vergadering te lijden. Wegens
ziekte was zij gedwongen enige maanden rust te nemen en moest zij op de voorjaarsvergadering
in Oostburg verstek laten gaan. Op de haar eigen plezierige wijze heette zij allen hartelijk welkom
en sprak er haar spijt over uit, dat vele plattelandsvrouwen door de mist waren opgehouden en in
het gunstigste geval eerst tegen het middaguur konden arriveren. De presidente besloot haar ope
ningswoord met het voordragen van een gedicht, geschreven door Hans Warren, dat zich in de Zeeuwse
map bevindt.
1TA het zingen van het bondslied las de sekre-
taresse, mej. A. v. d. Leeden, de verkorte
notulen van de algemene voorjaarsvergadering te
Oostburg voor. Verder mededelingen en ingeko
men stukken.
De agendapunten moesten ietwat gewijzigd
worden, dit tengevolge van de mist.
De agenda van de algemene najaarsvergade
ring van de bond, die op 28 oktober in Assen
zal worden gehouden, werd besproken en de
afdeling Wolphaartsdijk is aan de beurt er een
afgevaardigde heen te zenden, die op de voor
jaarsvergadering verslag moet uitbrengen.
In plaats van mevr. S. MeyaardVerdoorn, lid
van de afdeling Kapelle-Biezelinge, die als lid
van de kaskommissie aan de beurt van aftreden
was, werd door de afdeling Rilland-Bath mevr. C.
Poldermanvan Zweden als opvolgster aangewe
zen.
Uit de verslagen bleek, dat zowel de bondsreis
naar Drente als die naar de Volkshogeschool Méri-
don een groot succes waren geweest, waarvan
de deelneemsters volop hadden genoten.
Onder leiding van mej. v. d. Leeden werd er
gezellig gezongen en daarna kwamen de leden
binnen die aan de Schelde-oevers hadden moe
ten wachten tot de mist plaats maakte voor een
stralende herfstzon. Zo kon mej. M. Witte, lid
van de afdeling Sluis, haar verslag geven van de
algemene voorjaarsvergadering, die op 13 mei
in Utrecht was gehouden.
De rondvraag leverde niets op, zodat aangeno
men mag worden dat het bondswerk in Zeeland
naar wens gaat.
Voor het eerst was er een breiwedstriid uitge
schreven en wel op initiatief van mevr. Duyzer
van Beek uit Poortvliet. De voorzitter van de
Handwerkkommissie, mevr. Goemansvan Lan-
geraad, vertelde dat deze wedstrijd een succes is
geworden. Er werden 37 werkstukken ingezonden.
De volgende prijzen werden toegekend:
Rubriek 1. (Babykleding tot 2 jaar): 1ste prijs
mevr. MesuNoteboom, Nieuw- en St. Joosland.
Rubriek 2. (Kinderkleding 4 tot 10 jaar): 1ste
prijs mevr. Karelsevan Hecke te Schore. Even
eens een 1ste prijs voor mevr. C. Kooyman
Krijger te St. Annaland. Er waren twee 2de prij
zen en wel voor mevr. Clijnke te Sluis en mevr.
De Doeldervan Haartsen te Zuidzande. Mevr.
VisserBom to Wemeldinge, mevr. Van Doorn
de Jonge uit Poortvliet en mevr. De Doelder
Haartsen uit Zuidzande verwierven in deze rubriek
een eervolle vermelding.
Rubriek 3. (Tienerkleding 10 tot 20 jaar): Een
lste prijs werd toegekend aan mevr. Duyzer
van Beek uit Poortvliet en mevr. Nieuwenhuize
Meyaard te Hansweert. Mevr. SpeyerSlager te
Poortvliet kreeg een 2de prijs en de dames mevr.
KramerQurijn en mevr. De DoelderHaartsen,
beiden uit Zuidzande, een eervolle vermelding.
Rubriek 4. (Dameskleding): Mevr. De Doelder-
Haartsen uit Zuidzande liet zich ook hier niet
onbetuigd. Zij verwierf een eerste prijs, terwijl
mevr. VerplankeKnibbe uit Nieuw vliet een eer
volle vermelding in de wacht sleepte.
Daarna nam de presidente afscheid van de vice-
presidente mevr. J. van NieuwenhuyzeVogelaar,
die op uitnemende wijze haar taak in het pro
vinciaal bestuur heeft vervuld en mevr. Kugel
tijdens haar ziekte heeft vervangen. Mevr. Nieu
wenhuyze is een plattelandsvrouw die overbor-
relt van aktiviteiten en zij zal ongetwijfeld een
aktief lid van de afdeling Middelburg blijven.
Als blijk van erkentelijkheid werden haar zes
gebakbordjes met het bondsembleem aangeboden.
De presidente maakte meteen van de gelegen
heid gebruik de nieuwe vice-presidente mevr.
Van Oeverende Rijke uit Kortgene aan de ver
gadering voor te stellen.
Na een gezellige middagpauze kwam de heer
C. Kal, bureauhoofd bij een reclasseringsvereni-
ging aan het woord, met als onderwerp: „Misdrij
ven en Meningen". Het was een heel moeilijk on
derwerp. Aan de hand van de statistieken meen
de spreker te moeten constateren, dat de crimi
naliteit niet toeneemt. Hij betoogde, dat er meer
leed wordt veroorzaakt door verkeersongevallen
dan door delinquenten. Het vrijlaten van psycho
paten brengt risico's mee en toch probeert men
in sommige gevallen dergelijke mensen weer in
de maatschappij terug te brengen. Spreker wees
op de invloed van het milieu waarin kinderen op
groeien. In ogenschijnlijk „goede" gezinnen ram
melt het soms dusdanig, dat kinderen tot on
evenwichtige mensen opgroeien en er vaak mis
slagen worden begaan door personen, waarvan
men dit allerminst had verwacht. Hij vertelde
over de verbetering van het gevangeniswezen, al
heersen er met name in het Haagse strafgesticht
nog middeleeuwse toestanden. Hij zou de laatste
zijn die zou beweren dat er niet streng moet wor
den opgetreden tegen delinquenten, maar dan
geen politie te paard, geen doodstraffen enz.
Er werden wat schriftelijke vragen op de spre
ker afgevuurd, die hij niet altijd tot aller tevre
denheid kon beantwoorden.
Na deze moeilijk te verteren kost kregen wij
iets luchtigers. Mevr. W. van Veenvan Loghem,
het hoofdbestuurslid voor Zeeland, vertelde van
haar reis naar Dublin, waar zij het driejaarlijkse
congres van de A.C.W.W., de wereldbond van
Plattelandsvrouwen, heeft bijgewoond.
Op prettige, onderhoudende wijze liet zij ons
het congres meebeleven. Het waren voor de afge
vaardigden, waartoe zij behoorde, tien drukke,
maar onvergetelijke dagen. Voor de Hollandse
delegatie wel in het bijzonder, daar in Dublin onze
zo bekende mevr. G. J. van Beekhoffvan Selms,
die zes jaar lang wereldpresidente is geweest en
alle vijf werelddelen heeft bezocht, alszodanig
aftrad. Haar werd op ontroerende wijze door hon
derden vrouwen, over het hele aardoppervlak
verspreid wonend, een lied toegezongen waaruit
de wens naar „Vrede" en „Samenwerking" duide
lijk naar voren kwm. Zo namen zij afscheid van
„The Charming Lady", de naam die mevrouw
Van Beekhoff zich door haar hartelijke wijze van
optreden onder de leden van de wereldbond van
plattelandsvrouwen heeft verworven.
Mevr. Van Veen bracht het Congres en het
mooie „Groene Eiland", dat Ierland heet, door
de dia's, die zij ons vertoonde, dichter bij ons.
Met een hartelijk dankwoord en de wens voor
een goede thuisreis van ons allen, sloot mevrpuw
Kugel de vergadering.
In de bouw wordt er vooral in de zomer ook 's
zaterdagsmorgens gewerkt, zodat onze gastheer eerst
c-m 12 uur klaar is om ons naar Cambelford te rijden.
Dat vraagt weer 3 uur door een heuvelachtig gebied
waar het maar schraal boeren is.
Je vraagt je af hoe dat vee aan de kost komt op
dit steenachtig land.
Rumoerige en hartelijke ontvangst bij zwager Da-
vidse, met al die nichtjes en neven, op de kippen
farm. Al gauw dool ik door het kreupelhout en de
stenen tussen de heuvels die samen zijn weiland vor
men. Wilde appels groeien overal tussen 't hout en
vormen een wintervoorraad voor gezin en kinderen;
voor zover ze geplukt worden. Konijnen huppelen
rond in grote aantallen, meer een jachtterrein dan
een farm, al loopt er dan een kleine Yersey koe, als
levende melkfabriek, in te grazen!
Er konden er wel 25 lopen, maar dan moet je de
fens beter opzetten of herstellen. De haver is nog niet
geoogst, want ook in Canada is deze zomer heel koud
en nat, zodat de oogst heel slecht opschiet. De tarwe,
die deze winter erg veel uitvroor door gebrek aan
sneeuw, verdroogde in juni door gebrek aan regen en
gaf een heel slechte krop. 5 ton van 20 acre!
Kippen doen het dit jaar goed, ze maken 48 dollar
cent per dozijn voor de grote. Kleine bijna waardeloos.
1016 cent. Soort kippen H. Line. Ook de oude kip
pen hebben in tegenstelling tot vorig jaar een waarde
van 25 dollarcent per stuk; vorig jaar lieten vele
mensen ze vergassen en strooiden ze als mest op 't
land omdat ze waardeloos waren. Momenteel bezit
ten ze 3500 hennen wat eigenlijk toch te weinig is
©m er een volledig bestaan in te vinden. Dan moet
je er minstens 5000 hebben. De varkens moeten de
rest van het inkomen aanvullen, wat momenteel ook
aardig lukt.
Waarom de mensen vroeger zo'n groot huis ge
bouwd hebben op deze steenachtige grond is voor
mij een raadsel. Dat moet vroeger toch beter in pro-
duktie geweest zijn, lijkt mij.
Natuurschoon is er genoeg rondom de Trenty River
met zijn 18 stuwdammen die soms wel 1520 meter
hoog zijn. Rondom elke dam is er een kanaal aange
legd met sluizen voor de scheepvaart, maar er is niet
veel meer dan plezierjachten tegenwoordig.
Het is hier een gebied waar de Indianen hun bloe
dige oorlogen tegen de blanken voerden, waar een
groot gedenkteken bij een stuwdam nog aan herin
nert.
's Maandagsmorgens gaan we op weg naar de Grand
Valley. Dat wordt weer een rit van vele ure», door
een schitterend landschap. Een reservaat voor In
dianen komen we door waar we in een winkel van
handgemaakte voorwerpen van Indianen een souve
nir uitzoeken. Machtig leuke en prachtige dingen we
ten ze te maken van zeer eenvoudige materialen. Ze
wonen daar in dit reservaat in woningen van eigen
keus in tegenstelling tot andere reservaten, waar de
regering een huis zet.
Toronto naderen we langs de mooie rechte brede
wegen waar Canada erg rijk aan is. "t Is een stad van
134 miljoen inwoners over een afstand van 70 km
uitgestrekt. Elke keer sta je versteld van de enorme
luxe in alle bungalows van de heel gewone man, maai
ja, wat wil je, als je ook 3 a 4 dollar per uur verdient.
Machtige viaducten voor het verkeer zijn er gebouwd,
want er rijden zoveel auto's, dat er zelfs 1012-baans
wegen aangelegd zijn.
Eer we naar Grand Valley gaan, rijden we nog naar
Holland-Marsch. Dat is het groentecentrum van To^
ronto, met een oppervlakte van 10.000 ha. Veel
Nederlanders wonen er en ook veel Polen, allen naar
landsaard wat bij elkaar, meestal of bijna uitsluitend
aan de ringvaart in de rondte. Het is een moeras dat
in de laatste 40 jaren ontgonnen is en dat prima tuin
grond is. Er groeien heel beste uien, die niet onder
doen voor de Hollandse, en sla en andijvie dat het
een lust is. Het is of heel Toronto selderij moet eten,
zoveel groeit er, mals en lang, en worteltjes staan er
bij honderden ha, waarvoor ze dan ook een speciale
Een Amerikaanse rooi-combine voor wortelen.
combine ontwikkeld hebben. Ook de uienplukmachine
is er een goede hulp.
Eén ondernemer even buiten de eigenlijke Marsch,
had 5 jaar geleden 40 ha ontgonnen en gedraineerd
en beteelt het nu geheel met groente. Juist haalden
ze met de rupstrekker een wagen sla uit het land,
omdat een auto alleen niet weg raakt in die venige
grond. Aan de overkant van weg lag er nog 40 ha
die ze deze winter gingen ontginnen. En verderop
had hij nog 80 ha die later aan de beurt kwamen. Dat
is natuurlijk een mammoetbedrijf, maar alles zag er
toch goed verzorgd uit.
Jammer dat het al avond begon te worden en voor
goede foto's al wat donker werd. Ook moeten we nog
een paar uur rijden zodat we node afscheid namen
van dit wel zeer interessante bedrijf.
Moe van de vele indrukken arriveerden we laat
bij mijn broer, die ik in geen 15 jaar meer had gezien.
Daarover een volgende keer meer.
W. ROELSE.