Zorgen om prjjzen
Officieel orgaan van de Maatschappij tot bevordering van Land enTuinbouw en Veeteelt in Zeeland
HET is niet het landbouwbeleid, maar het algemene prijsbeleid, waaraan
wij hier vanuit land- en tuinbouw aandacht willen schenken. Over de
Stijging van de kosten van levensonderhoud laten consumenten- en vak
bondskringen zorgelijke geluiden horen.
K.N.L.C.
Nieuw onderzoek van
het prijsindexcijfer
ÖET Christelijk Nationaal Vakverbond heeft
kritiek op de berekening van het prijsindex
cijfer van het levensonderhoud en, op nieuw onder
zoek aangedrongen. Het C. N. V. meent, dat de hui
dige cijfers de zaak te rooskleurig voorstellen voor
gezinnen met een minimuminkomen. Die besteden
naar verhouding een groter deel van hun inkomen
aan eerste levensbehoeften als voeding, kleding en
huur.
Prijsstijging van deze artikelen treft hen dus
zwaarder dan het gezin, waarop het indexcijfer is
gebaseerd. Als het C. N. V. een aparte statistiek
vraagt voor het „minimumgezin", zal dat wel sa-
Alhoewel do regenval in Zeeland niet zo overvloedig is geweest als in verschillende gebieden van ob»
land (zoals op bovenstaande foto te zien is), hebben ook bij ons door de gestadige regenval de gewassm
van het water te lijden en geeft de oogst grote moeilijkheden nog daargelaten de financiële verliezen dio
deze wateroverlast tot gevolg heeft.
Over het eerste halfjaar 1965 is het leven volgens het C. B. S. vergele
ken met het vorige jaar 5,3 duurder geworden en dat is meer dan ver
wacht werd. In juni is het prijsindexcijfer verder gestegen, terwijl het had
behoren te dalen, de post voeding steeg b.v. tot bijna 9 boven vorig jaar.
Oorzaken: vooral het slechte weer, de uitvoer van agrarische produkten,
de speculatie van de aardappelhandel, de tarieven van vele overheidsdiens
ten.
Minister Den Uyl wordt bezworen de zaak niet uit de hand te laten lo
pen. Deze minister heeft onlangs in een persconferentie gepreciseerd, dat
van december 1964 tot juli 1965 het prijsindexcijfer met 4,6 gestegen is;
2,8 daarvan was te wijten aan prijsstijgingen van aardappelen, groenten
©li fruit. De minister was vooral ongerust over de vleesprijzen. Hij wil de
commissie consumentenaangelegenheden van de Sociaal-Economische Raad
advies vragen. Voor de horeca-bedrijven is al een prijsmaatregel aangekon
digd. Het Christelijk Nationaal Vakverbond oppert de gedachte om de be
rekening van, het prijs-indexcijfer te veranderen. Over deze dingen valt van
landbouwzijde ook wel iets te zeggen.
Het prijsindexcijfer van
het levensonderhoud
WAT zeggen ons deze prijsindexcijfers, die het
Centraal Bureau voor de Statistiek maan
delijks publiceert en wat zeggen zij niet? Het zijn
verhoudingscijfers, die een vergelijking geven van
de prijzen in de betreffende maand met de gemid
delde prijzen in hfet jaar 1959/60. En dan betreft
dat de prijzen van alle goederen en diensten (een
z.g. pakket) die een gezin van 4 personen voor
zijn levensonderhoud nodig had in het jaar 1959/
1960. Niet ,,de familie Doorsnee", maar meer
nauwkeurig een gezin van een hoofd- of handar
beider met een bruto-loon of -salaris beneden de
loongrens van de sociale verzekering. Daartoe zijn
dat -meergenoemde jaar 1959/1960 de huishoud
boekjes van vele van dat soort gezinnen onder
zocht. Vastgesteld is hoe het inkomen werd ver
deeld over voeding, woningbenodigdheden (huur),
kleding, geneeskundige verzorging, ontwikkeling
en ontspanning, maatschappelijke verplichtingen,
enz. Dat in juli 1965 het prijsindexcijfer 122 is,
wil dan het volgende zeggen: In juli 1965 was de
totale prijs van dat destijds vastgestelde pakket
levensbehoeften 22 hoger dan gemiddeld in
1959/1960. De prijzen zijn daartoe nauwkeurig
waargenomen op een bepaalde dag tegen het mid
den van de genoemde maand.
De prijsindexcijfers zijn uiteraard zeer interes
sant als actuele berichtgevers over de prijsontwik
keling. In de eerste zeven maanden van dit jaar
b.v. waren de indexcijfers resp. als volgt 116, 117,
119, 122, 123, 122. Maar er worden alleen prijsver-
anderingen mee aangeduid. Als men de echte kos
ten van levensonderhoud wil kennen, moet men
natuurlijk ook weten het werkelijke verbruik van
vandaag, de grootte van het gezin, de levensstan
daard, die een gezin erop na houdt, etc. Uiteraard
zeggen de indexcijfers voor de diverse artikelen,
ook niets over de bedrijfsresultaten van de leve
ranciers van de verschillende levensbehoeften. Om
dat de prijsindexcijfers van het levensonderhoud
zo gemakkelijk de sfeer kunnen bepalen, waarin
overleg over lonen en prijzen plaats heeft, is goed
begrip van de werkelijke betekenis van deze cij
fers noodzakelijk.
Wij moeten nog opmerken, dat in de berekening
van het prijsindexcijfer rekening wordt gehouden
met de verschillen die maand voor maand optre
den (en wel op moeten treden) in het verbruik
van o.a. allereli voedingsmiddelen, bloemen e.d.
menhangen met de rol, die men het minimuloon
wil laten spelen in de loonpolitiek.
Maar afgezien hiervan zouden ook wij een nieuw
onderzoek van de huishoudboekjes van het meer
genoemde gezin van 4 personen met een inkomen
beneden de loongrens toejuichen.
De stellige indruk bestaat toch, dat de beste
dingen sinds 1959/1960 verschoven moeten zijn
b.v. van de post voeding naar de post ontspan
ning en verkeer (televisie, bromfiets, tramtarie
ven). En als men de zaak opnieuw gaat bekij
ken en b.v. „cijfers voor minimumgezinnen" zou
moeten overwegen de cijfers van voedingsarti
kelen met natuurlijke prijsschommelingen an
ders te presenteren. Zouden hier niet voort
schrijdende gemiddelden beter zijn dan de
maandelijkse prijswaarnemingen? Dat zou ook
beter passen bij de betekenis, die de prijsschom
melingen voor de producenten hebben; zowel
de lagere als de hogere werken mee aan een
gemiddeld resultaat.
Voorlichting aan de consument
WIJ doen deze suggestie met het oog op de func
tie, die het prijsindexcijfer heeft in de sfeer
van het sociaal-economisch beleid. Niet om de
werkelijke prijsontwikkeling bij belangrijke voe
dingsmiddelen als vlees, aardappelen, groente en
fruit voor de huisvrouw te verdoezelen. Het prijs
indexcijfer kan zij toch niet. gebruiken. Daarom
willen wij ook instemmen met het advies, dat mi
nister Den Uyl de S. E. R.-commissie consumen
tenaangelegenheden heeft gevraagd over een stel
sel van regelmatige voorlichting van de verbrui
kers over het verloop van de prijzen voor vlees,
aardappelen, groenten en fruit. Het bevorderen
van de „prijsbewustheid" van de consument, of
desnoods alleen van zijn kennis van de telers- en
producentenprijzen, lijkt een goede zaak.
STR.
